مراسم قالیشویان | آیین کهن ایران زمین
هر ساله با نزدیک شدن به دومین جمعه ی ماه مهر، تکاپویی در میان مردم فین کاشان و ساکنان روستای خاوه اردهال می افتد که خبر از فرا رسیدن زمان برگزاری یکی از مراسمات آیینی و مذهبی مهم می دهد که قالیشویان نام دارد و در آستان مقدس امامزاده سلطان علی بن محمد باقر ( ع ) در مشهد اردهال برگزار می شود.
این مراسم که با عنوان جمعه قالی یا قالی شورو نیز شهرت دارد، تنها آیین مذهبی در دنیای اسلام است که به تاریخ شمسی برگزار می گردد و پس از گذشت سالیان بسیار، هنوز هم شکوه و عظمت خاصی را به نمایش می گذارد.
مراسم قالیشویان یکی از آیین های کهن ایران با قدمتی بیش از هزار سال می باشد که همچنان به دست مردمان این سرزمین حفظ و تقویت می شود. به عقیده ی کارشناسان، دیرینگی و تاریخی بودن این مراسم و جنبه های فرهنگی و اجتماعی آن، شایستگی ثبت در فهرست میراث ناملموس یونسکو را داشته است و به همین سبب نام آن را از دسامبر 2012 در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.
#مشهد_اردهال
#ایران
#آیین
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
علت برگزاری مراسم
مراسم قالیشویان برای زنده نگه داشتن یاد امامزاده سلطان علی بن محمد باقر ( ع ) و سوگواری در شهادت ایشان برگزار می گردد. گفته می شود که مردم و اهالی فین کاشان که از حامیان آن حضرت بودند، وی را به این دیار دعوت نمودند. زمانی که ایشان قصد ترک کاشان را به مقصد مشهد اردهال داشتند، در 27 جمادی الثانی سال 116 هجری قمری به هنگام نماز و دعا به شهادت رسیدند و دشمنان در محلی موسوم به قتلگاه سر مبارک ایشان را از بدنشان جدا ساختند.
دو روز پس از شهادت، اهالی فین خبردار شدند و با بیل، چوب و چماق قدم به اردهال گذاشتند و پس از جنگ با سپاه کفر توانستند در روز سوم شهادت، به پیکر مطهر ایشان دست پیدا کنند. مردم شهر برای دفن جسد، ایشان را در قالی سجاده اش پیچیدند و بر روی دوش گذاشتند سپس با ذکر حسین حسین به کنار نهر باریکرسف که امروزه به چشمه شازده حسین ( ع ) شهرت دارد، رفتند و جنازه را بر زمین نهادند.
جسد نیاز به غسل داشت، به همین منظور عده ای سپاهیان خدا با سلاح های خود به جنگ با کفار پرداختند و عده ای دیگر با چرخیدن به دور خود سعی در پراکندن دشمن و حفظ جسد داشتند تا دیگران بتوانند آن را شستشو دهند. سپس با تلاش بسیار توانستند جسد پاک ایشان را تطهیر کرده و به خاک بسپارند.
در روایتی دیگر چنین آمده است که جسد پاره پاره امامزاده را در قالی پیچیدند و پس از انتقال به بالای تپه ای در همان نزدیکی، وی را به خاک سپردند. آنها سپس قالی غرق به خون را به کنار نهر آوردند و حین جنگ با دشمن تلاش کردند تا آن را شستشو دهند و از خون پاک کنند.
در جریان شستشو و به خاک سپاری، اهالی خاوه به کمک فینی ها می آیند و آنها را در به سرانجام رساندن این امر یاری می دهند.
از آن پس به یاد این واقعه و حوادثی که در به خاک سپاری ایشان به وقوع پیوست مراسمی را برگزار می کنند تا یاد آن بزرگوار و یاران شهیدش را زنده نگه دارند؛ مراسمی که امروز از آن با عنوان قالی شویان یاد می شود.
#مشهد_اردهال
#ایران
#آیین
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
زمان برگزاری مراسم
زمان دقیق برگزاری مراسم توسط ستاد برگزاری مراسم سنتی - مذهبی قالیشویان تعیین می گردد و دومین جمعه ی مهر ماه هر سال را برای آن در نظر می گیرند که معمولا بین نهم تا پانزدهم ماه قرار می گیرد. اگر یکی از روزهای سوگواری و جشن مذهبی یا یک رویداد شاخص تاریخی و سیاسی در این جمعه واقع شود، مراسم به هفته ی بعد یا هفته ی قبل موکول می گردد.
معمولا برای اجرای این آیین از چهارشنبه نوحه خوانی و مرثیه سرایی آغاز می شود و تا روز مراسم ادامه می یابد. سپس با انجام مراسم شام غریبان در جمعه شب ختم مراسم اعلام می شود.
#مشهد_اردهال
#ایران
#آیین
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
به‌نام‌او
#تاریخ_شفاهی
در حاشیه بیستمین اجلاس بین‌المللی #پیرغلامان، حضور "استاد دکتر غلامرضا عزیزی"، برای ما بهترین فرصت استفاده بود.
ایشان با بیانی شیوا به اهمیت ثبت خاطرات شفاهی پیرغلامان پرداخت.
تاریخ شفاهی از آن مقوله‌هایی است که باید به عنوان یک ضرورت تاریخ اجتماعی به آن نگریسته شود. اهمیتی که سالیان دور به اهمیت آن خواهیم رسید.
در ادامه خلاصه جلسه خدمت‌تان ارسال می‌شود.
🖋فاطمه میری‌طایفه‌فرد
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
به‌نام‌او
ثبت خاطرات شفاهی
"استاد غلامرضا عزیزی"
بیستمین اجلاس جهانی پیر غلامان
داستان این عزیزان، داستانی است که بر زندگی خودشان گذشته و وقایعی را در زندگی خود دیده و نقطه عطف آن، قیام امام حسین علیه‌السلام و روضه و مجلس ایشان بر رفتار و زندگی آنان است.
این‌ها هیچ‌کدام ثبت نمی‌شود. تاریخ شفاهی کمک می‌کند به ثبت این رویدادها که از طریق گفتگو و مصاحبه فعال و... جمع‌آوری می‌شود.
▫️تفاوت خاطره با تاریخ شفاهی
خاطره یک سویه است و تفاوت دارد با تاریخ شفاهی. در تاریخ شفاهی باید به همه سوالات که در ذهن افراد پاسخ گفت. حتی سوالاتی که ۵۰ سال بعد در ذهن مخاطب ایجاد می‌شود را باید جواب دهد. در واقع مصاحبه کننده کمک می‌کند برای یاد آوری خاطرات و نشان دادن همه ابعاد یک واقعه، باید با نزدیکان و دوستان هر کدام جداگانه یا جمعی مصاحبه شود.
▫️از نکات ساده تا نکات خیلی مهم...
چه شغل‌هایی داشتید؟
امام حسین علیه‌السلام چه تاثیری در خودتان گذاشته است نه در مداحی و معروفیت و...
این‌جا دچار غلو نمی‌شوند.
تاثیرات و اتفاقات...
باید پیر غلام ۳۶۰ درجه شناسانده شوند.
اساتید و شاگردان چطور شما را ارزیابی می‌کنند؟
از سنی به بعد ذهن توانش کم می‌شود.
▫️تولید محتوا برای نسل آینده
ما داریم برای نسل آینده تولید محتوا می‌کنیم از برقراری دعاهای مختلف ولی همه برای خدمت رسانی به مردم و دستگاه سید الشهدا...
درباره محدوديت های رضا شاه درباره روضه، الان کسی را نداریم
شاهد عینی بسیار مهم است
یا با چشم دیده یا با گوش شنیده
یک نکته مهم این است که
اطلاعات امروز را نباید سوار اطلاعات دیروز کرد.
در مصاحبه معمولا مصاحبه شونده از گفتن امساک می‌کند. زیرا بیان وقایع را باعث ضایع شدن اجر خود می‌داند.
اما نکته مهم این است که نسل‌های بعد نمی‌دانند که چه اتفاقی افتاده است.
▫️مصاحبه جمعی
یکی از راهای جلوگیری از فراموشی برگزاری جلسات چند نفره هست.
برای یاد آوری و ثبت خاطرات.
علاوه بر این، زاویه جدید هم درباره واقعه مشخص ایجاد می‌شود.
دوربین سر چهارراه چهار عکش از زاویه مختلف را می‌دهد.
برای همین به یک نفر اکتفا نمی‌کنیم. با این روش نوعی هم‌افزایی رخ می‌دهد.
نکته مهم این است که جاهای بدیهی که به آن پرداخته نمی‌شود در سال‌های بعد دچار انحراف می‌شود.
این غلامی چه تاثیری در زندگی خودت گذاشته و چه تاثیری در زندگی مردم گذاشته است؟
پس ثبت خاطرات شفاهی را باید به عنوان یک مقوله جدی و مهم مورد بررسی قرار داد، زیرا واکاوی بسیاری از این خاطرات کشف حقایق تاریخی منحصر بفردی را به دنبال دارد.
اجلاس پیرغلامان، زیباکنار، سالن شهید آوینی
🖋تنظیم: فاطمه میری طایفه‌فرد
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j