مطالعات آمریکا اروپا
🔸اصالت یهودی شاه اردن شاه کنونی اردن از یک مادر انگلیسی یهودی الاصل به نام "آنتوانیت گاردنر" زاده
اصالت یهودی شاه اردن
آنتوانیت در طول دوره ازدواجش با شاه سابق اردن، به این علت که مسلمان نبود و هیچگاه نخواست و نتوانست از آیین یهودیت به اسلام درآید، ملکه نامیده نشد؛ اما با اینکه یکی از شرایط در دست گرفتن منصب پادشاهی در اردن، زاده شدن از پدر و مادری مسلمان است، برخلاف قانون اساسی اردن، پسرش "عبد الله دوم" پس از پدر، با عزل "حسن بن طلال"، عموی خود که ولی عهد پدرش بود، قدرت را در این کشور به دست گرفت زیرا صهیونیست ها و انگلیسی ها از دیدگاه مثبت حسن، نسبت به مسلمانان و شیعیان اطلاع داشتند و می ترسیدند که در صورت روی کار آمدن وی، منطقه از چنگال آنان خارج شود. آنتوانیت چهار فرزند از ملک حسین به دنیا آورد: ملک عبد الله در سال 1962 میلادی، شاهزاده فیصل در سال 1963 میلادی و دو خواهر دوقلو به نام های شاهزاده عائشة در سال 1968 میلادی و شاهزاده زین در سال 1968 میلادی. جالب اینکه عبدالله دوم، هشت ماه پس از ازدواج ملک حسین و آنتوانت متولد شد که این گمان را در برخی ناظران به وجود آورده است که احتمالاً ملک حسین یک ماه پیش از ازدواج رسمی، با آنتوانت در ارتباط بوده و یا او را به عقد پنهانی خود درآورده بوده است و یا اینکه عبدالله دوم، نوزاد نارسی بوده که یک ماه زودتر متولد شده است.
وستانیوز
مطالعات آمریکا اروپا
اصالت یهودی شاه اردن آنتوانیت در طول دوره ازدواجش با شاه سابق اردن، به این علت که مسلمان نبود و هیچ
اصالت یهودی شاه اردن
آنتوانیت گاردنر انگلیسی پس از اجرای نقش خود در تأمین جانشین برای خاندان سلطنتی اردن، در 21 دسامبر 1971 میلادی از پادشاه سابق اردن جدا شد اما به وی اجازه داده شد، که عنوان و لقب سلطنتی خود را حفظ کند. پدر آنتوانیت گاردنر، والتر پرسی گاردنر، از یهودیان اهالی شهر "نورفولک" انگلیس بود که در سال 1938 میلادی با "دوریس اسوتون" متوفای سال 1994 میلادی ازدواج کرد و دختر آنها، آنتوانیت گاردنر در سال 1961 میلادی به دنیا آمد. والتر گاردنر، پدربزرگ انگلیسی عبدالله دوم، شاه اردن، دو سال پیش درگذشت و یک خاخام اسرائیلی موظف شد تا ضمن اقامه مراسم خاکسپاری، او را در مقبره خاندان سلطنتی اردن در عَمان دفن کند. ملک عبدالله نیز با نیمهکاره رها کردن سفرش به کشورهای حوزه خلیج فارس، به عَمان بازگشت تا در مراسم خاکسپاری پدربزرگش "والتر پرسی گاردنر" حضور یابد. عبدالله دوم بویژه پس از جدایی مادرش از شاه سابق اردن، در دامان پدربزرگش تربیت یافته و بزرگ شده بود و به او علاقه عجیبی داشت. شاه کنونی اردن سفر خود به کشورهای عرب حوزه خلیج فارس را با شرکت در جشن چهلمین سالگرد استقلال پادشاهی عُمان آغاز کرد و قرار بود، پس از سفر به مسقط، عازم بحرین شود تا در نشست گفتگوی منامه درباره امنیت منطقهای سخنرانی کند اما دفتر دربار سلطنتی اردن اعلام کرد، مراسم تشیع جنازه ویژه والتر گاردنر، آخر هفته برگزار میشود. والتر یا همان پدربزرگ شاه کنونی اردن، از آنجا که از دوستان نزدیک "گالوپ پاشا" بود ترجیح داده بود سالهای آخر زندگی خود را در شهر عَمان، پایتخت اردن و در کنار دختر مطلقهاش یعنی مادر ملک عبدالله سپری کند. در پی انتشار خبر مرگ پدربزرگ شاه اردن، یک پایگاه اطلاع رسانی معروف عربستانی با انتشار گزارشی تأکید کرد، "از آنجا که ملک عبدالله از مادر یهودی زاده شده، طبق آیین یهود، خود او نیز فردی یهودی تلقی می شود."
وستانیوز
مطالعات آمریکا اروپا
اصالت یهودی شاه اردن آنتوانیت گاردنر انگلیسی پس از اجرای نقش خود در تأمین جانشین برای خاندان سلطنتی
اصالت یهودی شاه اردن
دقایقی پس از انتشار این گزارش در پایگاه خبری "عرب تایمز" در سال 1390 و ذکر نام منبع گزارش، این پایگاه اطلاع رسانی که گفته میشود زیر نظر امیر "عزوزی" پسر شاه سعودی اداره می شود، بسرعت این گزارش را حذف کرد اما شبکه ماهوارهای "ام.بی.سی" که برنامه مستند "50 سال نزاع" را تهیه کرده است، در بخشی از این برنامه مستند خود اعترافاتی از پادشاه سابق اردن، پخش کرد که طی آن، ملک حسین تأکید میکند دو روز پیش از جنگ اکتبر اعراب و اسرائیل، شخصاً به تلآویو سفر کرده تا به صهیونیستها اطلاع دهد که مصریها و سوریها قصد حمله به رژیم صهیونیستی را دارند. به هر روی، پافشاری آنتوانیت بر ماندن بر آیین یهودیت، پادشاه سابق اردن را واداشت تا در سال 1971 میلادی از شاه سابق این کشور جدا شود. ملک حسین پس از آن با "علیا طوقان" فلسطینی ازدواج کرد و به وی لقب ملکه داد که وی اکنون مادر شاهزاده علی است. علی در عملیات مشکوک سقوط یک بالگرد، جان خود را از دست داد. با توجه به عدم مجوز قانون اساسی اردن برای پادشاهی یک یهودی زاده، باید پس از ملک حسین، "علی" پسر علیا طوقان، بر تخت پادشاهی اردن مینشست اما منابع اردنی گفتند به دلیل اینکه شاهزاده علی در آن زمان مواد مخدر مصرف میکرد و معتاد به مصرف این مواد بود، از سوی مادرش از قدرت دور شد اما با این حال، علیا قصد داشت به جای علی، پسر دیگرش حمزه را جایگزین وی کند که در میانه این راه، در توطئهها و دسیسههای والتر پرسی گاردنر انگلیسی و دخترش آنتوانیت گرفتار آمد و گاردنرها موفق شدند با کمک "سمیح البطیخی" وزیر اطلاعات سوریالاصل وقت اردن و همسر انگلیسیاش، با نفوذ در پادشاه اردن این گونه به وی القا کنند که چون شاهزاده حمزه هنوز به سن قانونی نرسیده و کودکی بیش نیست، نباید او را به جانشینی خود انتخاب کند بلکه باید موقتاً عبدالله را جانشین خود کند و عبدالله در برابر پدر قسم یاد کند که پس از رسیدن حمزه به سن قانونی قدرت را به او بسپارد. در ابتدا عبدالله به وعده خود عمل و حمزه را جانشین خود اعلام کرد اما چند ماه بعد، این تصمیم را لغو و پسر خود از همسرش رانیا را ولی عهد خود اعلام کرد و جالب اینکه رانیا، همسر عبدالله دوم نیز شخصی دو رگه با اصالت انگلیسی است. گفته میشود تا زمانی که ملک حسین در قید حیات بود، وی والتر گاردنر را از ورود و سفر به اردن ممنوع کرده بود و وی پس از مرگ ملک حسین بود که به خود اجازه داده بود به این کشور سفر و در آن اقامت کند. همچنین شاهزاده حسن بن طلال، پسر دیگر شاه سابق اردن در اعتراض به خاکسپاری والتر گاردنر در مقبره سلطنتی از حضور خود و خانوادهاش در این مراسم امتناع کرد. رهبران اخوان المسلمین اردن نیز گرفتن مراسم سوگواری برای والتر را به علت یهودی بودن وی، منع کردند و اجازه ندادند او در گورستان سلطنتی مسلمانان دفن شود زیرا بر آیین یهود درگذشته و تنها مجاز است در مزرعه شخصی خود در غرب پایتخت این کشور دفن شود. والتر گاردنر پس از پنج سال بیهوشی و در کما بودن و صرف هزینه هنگفت روزانه 30 هزار دینار اردنی، سرانجام دو سال پیش در سپیده دم یک روز زمستانی در سن 95 سالگی مُرد. آنتوانت گاردنر انگلیسی که در قید حیات است همچنان پیگیر اجرای سیاست های انگلیس و رژیم صهیونیستی است و بر تصمیم گیری های پسرش تأثیر زیادی دارد.
وستانیوز
چرا ملک عبدالله پادشاه اردن یهودی است؟؟
تصویر شماره اول والتر پرسی گاردنر افسر انگلیسی یهودی الاصل بود و پدر آنتوانیت گاردنر زن ملک حسین بن طلال پدر ملک عبدالله پادشاه کنونی اردن هست، بنابراین همسر ملک حسین یهودی الأصل بوده و باتوجه به رسم یهودی ها که یهودی بودن فرزند را می گویند که مادر باید یهودی باشد، ملک عبدالله پادشاه اردن یهودی الاصل است.
عکس شماره دوم آنتوانیت گاردنر همسر ملک حسین و مادر ملک عبدالله است.
عکس شماره سه تصویر ملک حسین پدر ملک عبدالله به همراه همسرش آنتوانیت گاردنر و دوپسرش يعني ملک عبدالله پادشاه کنونی اردن و شاهزاده فيصل هست.
ملک حسین یک برادر دیگر به نام ملک حسن بن طلال دارد که ولیعهد اردن بود اما توسط لابی یهود در خانواده پادشاهی اردن از ولیعهدی برکنار شد و ملک عبدالله دوم پادشاه اردن شد.
تصویر آخر نیز ملک عبدالله در کنار آنتوانیت گاردنر مادر خود است
هرچند برخی دیدگاه ها وجود دارد که نطفه ملک عبدالله دوم قبل از ازدواج پدرش با آنتوانیت گاردنر بسته شده است، این به معنای روابط پنهانی ملک حسین و گاردنر قبل از ازدواج است یا اینکه اساسا پادشاه اردن از قبل در رحم گاردنر منعقد شده بود
وستانیوز
🔴چهار همسر ملک حسین بن طلال
الحُسین بن طلال بن عبدالله بن حُسین الهاشمی (۱۴ نوامبر ۱۹۳۵ – ۷ فوریه ۱۹۹۹) مشهور به ملک حسین یا شاه حسین، از ۱۱ اوت ۱۹۵۲ تا پایان عمر خود به مدت ۴۶ سال پادشاه اردن بود. ملک حسین در ۷ فوریه ۱۹۹۹ در سن ۶۳ سالگی درگذشت.
ملک حسین در طول زندگی ۶۴ ساله خود ۴ بار ازدواج کرد. وی از این چهار ازدواج صاحب ۱۲ فرزند شد. ملک عبدالله دوم (پادشاه فعلی) که در ۱۹۶۲ متولد شده است، فرزند ملک حسین از همسر دومش میباشد.
🔸شریفه دینا بنت عبدالحمید (زاده ۱۵ دسامبر ۱۹۲۹ – درگذشته ۲۱ اوت ۲۰۱۹) ملکه سابق اردن، زاده ۱۹۲۹ میلادی، اولین همسر ملک حسین و مادر بزرگترین فرزند او یعنی علیه بنت الحسین است. او و ملک حسین در سال ۱۹۵۵ با هم ازدواج کردند. این ازدواج دو سال بعد در سال ۱۹۵۷ میلادی به جدایی انجامید. دینا در سال ۱۹۷۰ با یکی از اعضای عالیرتبه سازمان آزادیبخش فلسطین ازدواج کرد.
🔸همسر دوم او «آنتوانت آوریل گاردنر» دختر یک کلنل انگلیسی یهودی به نام «والتر پرسی گاردنر» بود که در جریان فیلمبرداری فیلم لورنس با ملک حسین آشنا شده بودند. از این ازدواج، «عبدالله دوم» پادشاه فعلی به دنیا میآید، اما کلنل انگلیسی بعد از جدایی مادر عبدالله از ملک حسین، بهخاطر عدم پذیرش دین اسلام او را به انگلستان میبرد، در نتیجه عبدالله از یک مادر یهودی متولد میشود.
🔸علیا بهاء الدین طوقان سومین همسر ملک حسین از زمان ازدواج در سال ۱۹۷۲ تا زمان مرگش در سال ۱۹۷۷ بر اثر سقوط هلیکوپتر. فرودگاه بینالمللی ملکه علیا به یاد او نامگذاری شده است.
🔸الیزابت نجیب الحلبی معروف به ملکه نور چهارمین و اخرین همسر ملک حسین بود، نور الحسین در واشینگتن در ایالات متحده آمریکا از پدری سوری و مادری آمریکایی بهدنیا آمد. پدر او کارمند دولت بود و در یک شرکت هواپیمایی نیز کار میکرد. ملکه نور در سال ۱۹۷۴ از دانشگاه پرینستون در رشتهٔ معماری و شهرسازی دانشآموخته شد.
وی پس از آن برای کار در بخش معماری ساخت فرودگاه امان، به اردن آمد و در آنجا با ملک حسین آشنا شد. این دو در ۱۵ ژوئن ۱۹۷۸ ازدواج کردند
وستانیوز
نام خلیج فارس بر خیابانهای مصر
جمال عبدالناصر بارها از نام تاریخی خلیج فارس در اظهارات و نوشتههای خود استفاده میکرد و اسناد تاریخی بر این موضوع گواهی میدهد. مصریها به عنوان یک کشور دارای فرهنگ و تمدن قدیمی فهم این موضوع را داشتند که بازی با اسامی قدیمی و تاریخی، بازی بچه گانهای است که کشورهای با سابقه از آن ضرر خواهند کرد. به همین علت مصریها صرف نظر از اقدامات سیاسی که گاه برای اعمال فشار در صحنه سیاسی از آن سود میبردند، در صحنه عملی همواره نام صحیح و کامل خلیج فارس را به کار میبردند.
♦️نمونه این نگرش صحیح را به نام واقعی خلیج فارس در مراجعه به نقشههای تاریخی که در مصر به چاپ رسیده، میتوان مشاهده کرد. در اسناد و نقشههایی که در مرکز نقشه برداری مصر به چاپ رسیده است (مربوط به سال 1908) از نام صحیح خلیج فارس استفاده شده که هم اکنون در مراکز رسمی مصر، قابل دستیابی است.
♦️موضوع مهم دیگر، وجود خیابانی به نام خلیج فارس در قاهره است. این خیابان که در نزدیکی خیابانهای ایران، تهران و مصدق قرار دارد و کمی دورتر، خیابانی به نام قمبیز (معرب شده کمبوجیه و کامبیز) ناشی از همین نگاه صحیح مصریها به واقعیتهای تاریخی است. مصریها در دوره اخیر نام خلیج فارس را بر اساس مسائل سیاسی زودگذر تغییر داده و آن را ابتدا به نامی مجعول تبدیل کردند، اما گویا به خطرناکی بازی با اسامی تاریخی پیبردند و آن را با نام "عبدالمحسن سلیمان" عوض کردهاند؛ که هنوز تابلوهای قدیمی هر 3 نام قابل مشاهده است.
وستانیوز
🔸برگی از تاریخ روابط ایرانیان و مصر پس از اسلام
اولین حضور ایرانیان در دوران پس از اسلام و فتح مصر به دست عمرو بن عاص در دوران خلیفه دوم به سال 640م باز می گردد، در لشکر وی تعدادی زیادی از ایرانیان از منطقه ی خراسان حضور داشتند.
با حضور پررنگ ایرانیان در دربار عباسی، رفت و آمد ایرانیان به مصر که دولت تابع خلافت عباسی بود، ادامه یافت تا جایی که چند تن از والیان مصر در این زمان از ایرانیان بودند.
به دنبال تاسیس دولت فاطمی در مصر، ارتباط ایرانیان با مصر افزایش یافت، در این مقطع سفرهای بسیاری از ایرانیان به مصر در تاریخ ثبت شده است.
نهضت اسماعیلیه که مبنای فکری تاسیس دولت فاطمی در مصر بود، توسط یک ایرانی به نام "عبدالله میمون اهوازی"تاسیس شد و اندکی بعد به دست نوه او "سعید"دولت فاطمی در مصر بنا نهاده شد.
در این دوران میتوان به سفرهای متعدد ایرانیان به مصر اشاره کرد که از جمله ی مهمترین انها سفر "ناصر خسرو قبادیانی" شاعر پرآوازه ی ایرانی به مصر و دیدار از دربار فاطمیان بود، دیداری که منجر به تغییر عقیده ی او از تسنن به شیعه اسماعیلیه شد.
وی پس از مدتی با مقام داعیه(عنوان مبلغان دینی اسماعیلیه) به زادگاه خود بازگشت و به تبلیغ مذهب جدیدش پرداخت.
از دیگر سفرهای مهم این دوره ی ایرانیان به مصر میتوان به سفر حسن صباح به مصر در دوران حکومت هشتمین خلیفه ی عباسی اشاره کرد.
در آن زمان که مصر توسط فاطمیون اداره میشد. وی به مدت 1 سال و نیم در دربار آنها اقامت گزید و منشور رهبری مسلمانان ایران که به وی اجازه ی قیام و شورش علیه دولت مرکزی را میداد از خلیفه ی فاطمی به دست آورد.
وی پس از بازگشت از مصر جنبش اسماعیلیه که اساسا جنبشی سیاسی بود تا عقیدتی را به راه انداخت.
سرانجام سلسله ی فاطمیون به دست صلاح الدین ایوبی منقرض شد، صلاح الدین ایوبی برای از میان برداشتن فاطمیون کشتارهای زیادی به راه انداخت، سقوط فاطمیون و ضعف دولت ایران به سبب حمله ی مغول ها باعث شد تا روابط ایران و مصر که بر مبنای ارتباط فاطمیون با ایرانیان پیرو مذهب تشیع اسماعیلیه شکل گرفته بود به تدریج کم رنگ و برای مدت مدیدی ارتباط خاصی بین طرفین نباشد.
وستانیوز
🔴بارلوی های پاکستان
«بارلویها» گروهی مذهبی در پاکستان هستند که صوفی محسوب میشوند. برخلاف دیوبندیها، به مقبرهها و مکانهای مذهبی احترام میگذرانند و روابط «پیر-مرید» در میانشان قوی است. نگاه معمول به صوفیها اینه که اهل مدارا هستند. بااینحال، گروه «تحریک لبیک پاکستان » به رهبری خادم حسین رضوی (که بهتازگی درگذشت) گروهی از بارلویها است که حرکات تندروانهای داشته و مثلاً از کشتهشدن یکی از مقامات ایالت پنجاب بهدست فردی تندرو به اتهام توهین به مقدسات دفاع میکرد. این گروه توانسته بود اسلامآباد را برای چند روز با تظاهرات فلج کند.همچنین در انتخابات شرکت کرد و گرچه کرسیای به دست نیاورد، بخشی از آرای حزب نوازشریف را از آن خود کرد و جلوی قدرتگرفتن این حزب در پنجاب را گرفت.
مطلبی که لینک دادهام دربارهی دیدگاه رضوی و رقیبی دیگر به نام غامدی است که مخالف این است که چیزی به نام حکومت اسلامی داریم و میگوید اسلام را میتوان با حکومتهای مختلف هماهنگ کرد.
وستانیوز
📌شناسنامه انقلاب های مخملی
انقلاب های مخملی یا رنگین نامی است که به دسته ای از تحرکات مربوط به هم اطلاق شده است و در بسیاری از کشورهای بلوک شرق سابق به وقوع پیوسته است.
وجه مشترک همه این انقلاب ها، مبارزه منفی است که علیه حکومت های به اصطلاح دیکتاتور باقی مانده از شوروی سابق به کار گرفته می شوند.
در تمام این انقلاب ها یک رنگ یا گل خاص به عنوان نماد و سمبل آن مورد استفاده قرار گرفته است و به آن رنگ یا گل مشهور شده اند.
اکنون به خوبی ثابت شده است که سازمانها و نهادهایی که در این انقلاب ها نقش داشته اند، وابسته به نظام سرمایه داری غربی وابسته یا مورد حمایت آنها بوده اند.
سقوط »ادوارد شواردنادزه« در انقلاب رُز گرجستان در سال 2003، ویکتوریا نوکویچ در انقلاب نارنجی 2004 اوکراین و سقوط و فرار عسکر آقایف در انقلاب لاله 2005 قرقیزستان از جمله مهمترین موارد انقلابهای رنگی در حوزه بلوک شرق سابق بوده اند که در این مقاله مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
در تمام موارد فوق الگوی سرنگونی نظام های سیاسی کم و بیش مشابه بوده است. در این سه کشور و حتی کشورهای دیگر، به دنبال برگزاری انتخابات بحث برانگیز، مخالفت های گسترده خیابانی منجر به عزل، سقوط یا فرار رهبرانی شده است که از سوی مخالفان، دیکتاتور معرّفی شده بودند.
وستانیوز
🔸طریقت جریریه و داعش مصر
طریقت «جریریه» اولین و قدیمی ترین طریقت صوفیه در منطقه سینای مصر است که بخشی از طریقت بدویه (احمد بدوی) به شمار می رود. این طریقت اولین طریقت تصوف است که زاویه صوفیه در شهر «طور» احداث کرد و در کنار آن یک دار القرآن و مرکزی برای آموزش اصول دین نیز ایجاد کرد.
طریقت جریریه چندین زاویه (خانقاه) دارد که معروف ترین آنها خانقاه جورة، ملافیة، مقاطعة، ظهیر و خانقاه نصایرة در منطقه شیخ زوید و رفح است.
از زمانی که گروه داعش در سال ٢٠١٤ اعلام موجودیت کرد بارها طریقت جریریه را تهدید کرد. داعش رسما از این گروه در تهدیدات خود نام برده، آنچنانکه در یکی از تولیدات رسانه ای خود می گوید: «اتباع طریقت جریریه ضریح ها و مراقد را به نهایت مقدس می دانند و از جملاتی استفاده می کنند که متضمن شرک است هماند استغاثة به پیامبر و طلب شفاعت».
در بخش دیگری از پیام های داعش آمده است که «طریقت جریریه بیشترین کفر را دارد و نزدیک ترین گروه به روافض (شیعیان) است».
سال گذشته نیز شیخ "سلیمان ابوحراز" از شیوخ بارز طریقت جریری با حدود یکصد سال سن، توسط عناصر داعش ربوده شد و سپس با انتشار کلیپی ویدیویی، تصاویری از سر بریده وی را منتشر کردند.
برآوردها حاکی از آن است که تعداد قابل توجهی از جوانان منطقه سیناء (گفته می شود نیمی از جوانان) از اعضای طریقت صوفیه جریریه هستند و یا به آن ارادت دارند.
وستانیوز
تاجیکستان، دوران کهن تا نفوذ ترکها و مسلمانان:
به عقیده باباجان غفوراف، مورخ و شرقشناس فقید تاجیک، گذشتگان تاجیکان کنونی، که اقوامی ایرانیتبار و رمهدارانی کوچرو بودند، بین 1500 تا 1000 سال قبل از میلاد عمدتا بین دو رود آمودریا و سیردریا ساکن شدند. در دوره کوروش کبیر(قرن ششم پیش از میلاد) تاجیکستان کنونی ضمیمه پادشاهی هخامنشیان شد و شاهان ایرانی بر باختر، که شامل جنوب تاجیکستان و افغانستان میشد، و سُغد که جنوب ازبکستان و بخش غربی تاجیکستان امروزی را در بر میگرفت، حکومت میکردند. نهایتا نیز در قرن چهارم پیش از میلاد، اسکندر مقدونی با تصرف قلمرو هخامنشیان، بر تاجیکستان کنونی نیز سلطه یافت.
پس از اسکندر، سلوکیان و در فاصله سالهای 300 تا 140 قبل از میلاد، دولت یونانی باختر، تاجیکستان را در تصرف داشتند. دولت یونانی باختر توسط سکاها سرنگون شده و پس از مدتی «یوئهچی»ها یا تخارها، سکاها را از باختر راندند.
یکی از قبائل یوئهچی به نام کوشان در سال 27 پیش از میلاد امپراطوری کوشان را تاسیس کرد که در اواخر سده سوم میلادی رو به ضعف نهاد تا اینکه در اواخر سده چهارم میلادی باختر و تخارستان از قلمرو دولت کوشانی به تصرف ساسانیان درآمد. در نیمههای سده ششم میلادی اقوام ترک بیابانگرد به تدریج به آسیای مرکزی آمدند و با ساسانیان درگیر شدند. در این زمان سرزمینهای کنونی تاجیکستان جنوبی، ازبکستان و ترکمنستان در تصرف ایران و نواحی شمالی در دست ترکها بود.
مسلمانان در اواسط قرن هفتم میلادی، آسیای مرکزی و تاجیکستان را فتح کردند و پس از آن بود که دین عمده مردم این منطقه که از این پس ماوراءالنهر نامیده میشد، به اسلام تغییر کرد. در سدههای ۳ و ۴ قمری، ماوراءالنهر شاهد بالندگی فرهنگ و تمدن ایرانی، و رواج مجدد بازرگانی و صنعتگری بود. جغرافیانویسان آن روزگار ماوراءالنهر را در زمره آبادترین سرزمینهای اسلامی توصیف کردهاند. کاوشهای باستانشناسی نیز از رشد و توسعه شهرها و افزایش بیسابقه جمعیت در آن دوران حکایت دارد.
اما در سده 7 هجری قمری(قرن 13 میلادی) با یورش چنگیزخان مغول به خوارزم و ماوراءالنهر، از جمله تاجیکستان امروزی، از شهرهای بزرگ این مناطق چیزی جز ویرانه بر جای نماند. دولت مغولی بسیاری از نمودارهای فرهنگ را از ترکان اویغوری فرا گرفت و همراه با قبیلههای تاتار و مغول به سرزمینهای آسیای مرکزی، از جمله تاجیکستان یورش برد و امپراطوری بزرگی تا دریای مدیترانه و خاور و مرکز اروپا به وجود آورد.
همزمان با حکومت شیبانیان که ازبک و سنیمذهب بودند، در ایران صفویان حکومت میکردند که شیعه مذهب بودند. در نتیجه به دلیل اختلافات مذهبی، پس از نبردهایی پیوند رسمی بین ایران و آسیای مرکزی قطع گردید. جز در زمان کوتاهی از حکومت شاه عباس صفوی و نادرشاه افشار، که منطقه زیر نفوذ ایرانیان درآمد، ازبکان تا چیرگی روسها بر تاجیکستان و سایر مناطق آسیای مرکزی در سده 19 میلادی، قدرت را در دست داشتند.
وستانیوز