ُ┄┅✿❀✨ *﷽* ✨❀✿┅┄
💎 *در ادامه شرح🍀 دعای 🍀49 صحیفه 🍀سجادیه*
✴️ *حسادت و حسرت*
❇️ *از نظر معنوى*
*حسد نشانه كمبود شخصيّت*
و نادانى و كوتاه فكرى و *ضعف ايمان است*
❇️ و چون حسود در *واقع خود را ناتوانتر* از آن مىبيند كه به مقام محسود و بالاتر از آن برسد،
❇️ كوشش مىكند محسود را به عقب برگرداند.
❇️ و به خدا اعتراض مىكند.
⭐⭐ و به مرور زمان بدگمانى او به خدا و حكمت و عدالت او بيشتر مىشود و *همين حالت او را از وادى ايمان بيرون مىكشد.*
🟥 *انگيزههاى حسادت*
🔻
علماى اخلاق و معرفت؛
💎 *انگيزههاى اصلى حسد را در هفت خصلت برشمردهاند:*
🟥1- *خباثت درون و خساست نفس:*
از اين كه خير و بركتى به بندگان خدا برسد و مردمان به پيشرفت و آسايش دست يابند؛ يا در رحمتى گشوده شود تا اندوه و مشكلات مردم برطرف شود و شادى و سرور به همگان وارد شود؛ متنفّر است.
🟧 2- *دشمنى و كينه:*
او هر گاه ديگران را در بلا و گرفتارى ببيند؛ شادمان مىگردد.
🟩 3- *جاهطلبى و مقامپرستى:*
او پيوسته از مردم انتظار دارد كه وى را ممتاز و برتر بدانند و اگر بداند كسى در آن سوى گيتى با او رقابت مىكند، سخت نگران مىشود و خواهان نابودى و شكست او مىشود
🟦 4- *خوف زوال آرزوها:*
چون ترس از دست رفتن جايگاه خود يا خواستههايش به سبب ديگران را دارد مانند: محبّت و احترام نزد پدر و مادر يا دو همسر نزد شوهر يا زرنگى شريك نزد شريك او و ... پس براى از بين بردن اين حالت به اسباب تلافى متوسّل مىشود.
🟨 5- *كوچك شمردن:*
از رسيدن به مقام مالى يا درجه معنوى ديگرى بر او گران مىآيد و براى كوبيدن و تحقير مقام او در بين جامعه، از هيچ كوششى دريغ نمىكند.
🟨 6- *غرور و نخوت:*
چنين كسى كه بينش او خود برتر بينى است؛
انتظار دارد همه افراد مطيع و نوكر او باشند،
🟥 7- *عجب و خودبينى:*
محسود در نظر حسود اندك و پست شمرده مىشود، ولى مقام و منزلت او در نظرش بزرگ و ارجمند باشد،
⭕🟢⭕🟢⭕🟢⭕
📲 *جهت عضویت* 👇
خادمین امیرالمومنین(ع)(۶)👇
https://chat.whatsapp.com/EwB2NTu5EdF77l2lCbeIVN
🍃🍃🍃🍃
خادمین امیرالمومنین(ع) در ایتا 👇
http://eitaa.com/khademineAmiralmomenin
📚 *ادامه شرح خطبه ۱۷۶ نهج البلاغه (آیت الله مکارم)*
✴️ *ضرورت کنترل زبان*
❇️ *فرق مؤمن و منافق در اصلاح زبان است:* 🔻🔻🔻
🌴 امام(عليه السلام) در اين بخش از خطبه مسائل مهمى در رابطه با *تهذيب اخلاق و پاکسازى روح و جان از رذايل اخلاقى* را بيان مى فرمايد و به نکات بسيار مهمى که *کليد اصلاح اخلاق* است، اشاره مى کند;
🔰 نخست مى فرمايد: ⬇️
*«سپس برحذر باشيد از درهم شکستن فضايل اخلاقى و دگرگون ساختن آن»*
💎 با توجّه به اين که «تهزيع» از مادّه «هزع» (بر وزن نظم) به معناى درهم شکستن گرفته شده،
گويى *امام(عليه السلام) فضايل اخلاقى را همچون بناى استوار يا گوهرى شاهوار مى شمرد که انحراف از آن به منزله تخريب و درهم شکستن و دگرگون ساختن آن است; بنايى که اگر درهم شکسته شد، مايه بدبختى و درماندگى است و گوهرى که اگر درهم بشکند ارزش خود را به کلّى از دست مى دهد. نه تنها افراد بلکه جوامع بشرى هر گاه فضايل اخلاقى را از دست دهند رو به تباهى و نابودى و انقراض مى روند* :
⚜اقوام روزگار به اخلاق زنده اند *** قومى که گشت فاقد اخلاق، مردنى است
✅ آن گاه انگشت روى يکى از مهم ترين مسائل اخلاقى مى گذارد که بدون آن، کسى در مسير تهذيب نفس نمى تواند گام بردارد و آن *اصلاح زبان* است و در اين زمينه چند دستور مهم مى دهد;
⬇️
1⃣ نخست مى فرمايد: *«يک زبان باشيد»*
🔰 اين تعبير در مقابل تعبير *«ذواللسانين» (افراد دو زبان) است که اشاره به منافقان مى باشد،* در حضور فرد چيزى مى گويند و در غياب او چيز ديگر ; هنگامى که مؤمنان را ملاقات مى کنند مى گويند ما ايمان آورده ايم ; ولى موقعى که جلسات خصوصى با شيطان صفتان تشکيل مى دهند مى گويند ما با شماييم، ما اين ها را مسخره مى کنيم ;
(وَإِذَا خَلَوْا إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَکُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِءُونَ)
❇️ بديهى است *در جامعه اى که افراد دو چهره و دو زبان و منافق و بى بهره از صداقت نفوذ کنند، اعتماد و محبّت و همدلى که مهم ترين سرمايه زندگى اجتماعى است بر باد مى رود و محيط زندگى به جهنّم سوزانى تبديل مى شود که همه با بدبينى به يکديگر مى نگرند و همه از هم وحشت دارند.*
2⃣ در دوّمين دستور مى فرمايد: *«انسان بايد زبان خود را نگه دارد; زيرا اين زبان، سرکش است و صاحبش را به هلاکت مى افکند»*
🔰 *تشبيه زبان به يک مرکب سرکش* ، تشبيه جالب و عجيبى است ;
🔰چرا که *زبان، ساده ترين عضوى است که در اختيار انسان است و به آسانى آن را به گردش در مى آورد ;*
🔰 ولى گاه هواى نفس و وساوس شيطانى آن چنان بر انسان غلبه مى کند که مهار زبان را از دست او مى گيرد ;
🔹همچون مرکب چموش و سرکشى که زمام اختيار از صاحبش گرفته و او را به سوى پرتگاه مى برد.
💎 *بهترين وسيله براى محفوظ ماندن از اين خطر، آن است که انسان کمتر سخن بگويد.* منظور از نگهدارى زبان، همين است ; نه اين که اصلا سخن نگويد ;
✴️ زيرا *زبان مهم ترين وسيله تعليم و تربيت و انتقال علوم و تجربه ها و ذکر خداوند متعال است.*
🌴💎🌴💎🌴💎
📲 *جهت عضویت* 👇
خادمین امیرالمومنین(ع)(۶)👇
https://chat.whatsapp.com/EwB2NTu5EdF77l2lCbeIVN
🍃🍃🍃🍃
خادمین امیرالمومنین(ع) در ایتا 👇
http://eitaa.com/khademineAmiralmomenin
📚 *ادامه شرح خطبه ۱۷۶ نهج البلاغه (آیت الله مکارم)*
✴️ *ضرورت کنترل زبان*
❇️ در ادامه اين سخن در تأکيد همين مطلب مى فرمايد:⬇️
🌻 *«به خدا سوگند! باور نمى کنم بنده اى زبانش را حفظ نکند، به درجه اى از تقوا برسد که به او سود نبخشد»*
🔰 اين تأکيد امام(عليه السلام) که با سوگند به ذات پاک خدا مقرون شده، اشاره به آن چيزى است که همه پويندگان راه حق و ارباب سير و سلوک قائل اند که نخستين گام در اين راه را اصلاح زبان مى شمارند و تا کسى از اين گردنه صعب العبور نگذرد، هرگز به حقيقت تقوا و پرهيزکارى و قرب الى الله نخواهد رسيد.
🔰 سپس در ادامه سخن براى بيان *اهمّيّت حفظ زبان* ، *يکى از تفاوت هاى مؤمنان و منافقان* را در همين موضوع بر مى شمرد و مى فرمايد: ⬇️
💎 *«زبان مؤمن، پشت قلب او قرار دارد و قلب منافق، پشت زبان اوست ;*
✅ چرا که *مؤمن هرگاه بخواهد سخنى بگويد نخست مى انديشد* ; اگر خير بود اظهار مى کند و اگر شرّ بود آن را پنهان مى سازد ; ولى *منافق آن چه بر زبانش جارى مى شود مى گويد ; در حالى که نمى داند کدام به سود اوست و کدام به زيان او»*
❇️ به يقين، زبان هر کس در دهان اوست و قلب ـ خواه به معناى اين عضو مخصوصى که در وسط سينه است تفسير شود و يا به معناى عقل ـ از زبانش جداست و ظاهراً ميان مؤمن و منافق، فرقى نيست ; ولى در بيان حضرت، کنايه لطيفى است براى بيان اين معنا که مؤمن، اوّل مى انديشد و سپس سخن مى گويد; ولى منافق ; اوّل سخن مى گويد و سپس مى انديشد; همان گونه که امام(عليه السلام) در ادامه سخنش تفسير فرموده است.
🔹🔸نيز در روايت ديگرى از آن حضرت نقل شده است:
*« قلب احمق در دهان اوست و زبان عاقل در قلب اوست».*
❇️ همه اين عبارات، يک حقيقت را دنبال مى کند که *مؤمن و عاقل مى انديشد و مى گويد و احمق و منافق مى گويد و نمى انديشد.*
⁉️ پرسش: منافقان معمولا افرادى هوشيار و در کارهاى تخريبى خود داراى برنامه ها و نقشه هاى دقيق اند; چگونه مى توان آن ها را احمق يا کسى که
« نمى داند که چه چيزى به سود و چه چيز به زيان است» معرفى کرد؟!
‼️ پاسخ: با دقت در آيات مربوط به منافقان در قرآن مجيد، پاسخ اين سؤال را مى توان دريافت و آن اين که گرچه منافقان در مراحل ابتدايى، داراى هوش و نقشه هاى شيطنت آميزاند و به همين دليل، خود را هوشمند و مؤمنان راستين را سفيهان مى پندارند، ولى در مرحله نهايى سفيه واقعى آن هايند;
🌸 قرآن مجيد مى گويد: «(وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ ءَامِنُوا کَمَا ءَامَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ کَمَا ءَامَنَ السُّفَهَاءُ أَلاَ إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَـکِنْ لاَّ يَعْلَمُونَ); و هنگامى که به آن ها گفته شود: همانند (ديگر) مردم ايمان بياوريد، مى گويند: آيا همچون ابلهان ايمان بياوريم؟! بدانيد اين ها همان ابلهانند; ولى نمى دانند».
✅ بنابراين در يک محاسبه دقيق، حماقت آن ها و هوشيارى مؤمنان روشن مى شود; چه آن که *خط نفاق، خواه ناخواه خود را نشان مى دهد و سبب رسوای دنيا و آخرت مى شود و منافقان، سرمايه هاى اصلى خود را از دست مى دهند ; بى آن که بهره اى براى سعادت جاويدانشان از آن ببرند.*
❇️ سپس در ادامه اين سخن، امام(عليه السلام) به حديث پرمعنايى از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) استدلال مى کند و مى گويد: ⬇️
🍀«رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرمود: *ايمان هيچ بنده اى صاف و استوار نخواهد شد تا قلبش صاف شود و هيچ گاه قلبش صاف و استوار نمى شود تا زبانش چنين گردد* »
💎 رابطه اى که ميان اصلاح زبان و قلب و ايمان در اين حديث آمده، دقيق و حساب شده است.
🌴💠🌴💠🌴💠
📲 *جهت عضویت* 👇
خادمین امیرالمومنین(ع)(۶)👇
https://chat.whatsapp.com/EwB2NTu5EdF77l2lCbeIVN
🍃🍃🍃🍃
خادمین امیرالمومنین(ع) در ایتا 👇
http://eitaa.com/khademineAmiralmomenin
📚 *ادامه شرح خطبه ۱۷۶ نهج البلاغه (آیت الله مکارم)*
✴️ *ضرورت کنترل زبان*
🛑 تجربه نشان داده که *آلودگى زبان به انواع گناهان و سخنان لغو و بيهوده، قلب را تاريک و روح را تهى از معنويت مى کند و بديهى است هنگامى که قلب، تاريک شود جاى درخشش نور ايمان نخواهد بود.*
🌴 قرآن مجيد در يک تعبير حساب شده مى گويد: «(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَقُولُوا قَوْلا سَدِيداً * يُصْلِحْ لَکُمْ أَعْمَالَکُمْ) ; اى کسانى که ايمان آورده ايد، تقواى الهى پيشه کنيد و سخن حق بگوييد تا خدا اعمال شما را اصلاح کند».
🔰 آن چه در جمله هاى بالا آمد همه مربوط به *اصلاح زبان* بود که *مهم ترين گام در راه خودسازى و قرب الى الله* است.
✳️ آن گاه امام(عليه السلام) به *سه موضوع مهم* ديگر در پايان اين عبارت از خطبه اشاره کرده، مى فرمايد:⬇️
🍀 *«هر کس از شما بتواند خدا را در حالى ملاقات کند که دستش از خون و اموال مسلمانان پاک باشد و زبانش از تعدى بر آبروى آنان سالم بماند، بايد چنين کند»*
✅ *به يقين چنين کسى از تقواى فراوانى برخوردار است و در سايه آن مشمول برترين عنايات الهى خواهد شد.*
✅ چه تقوايى از اين بالاتر که اذيت و آزار انسان به هيچ کس نرسد و *اصول سه گانه احترام انسان ها* را رعايت کند:
*احترام جان و مال و آبرو* .
✅ *اين موضوع به قدرى مهم است که رعايت آن، نشانه مسلمان بودن است و ترک آن دليل بر بيگانگى از اسلام است.*
💎در حديث معروفى از پيامبر اکرم(صلى الله عليه وآله) مى خوانيم:
🍀 *«مسلمان، کسى است که مسلمانان از زبان و دست او در امان باشند و کمترين تعرضى به جان و مال و آبروى افراد نداشته باشد».*
💎 حتى در حديث ديگرى امام صادق(عليه السلام) مطلب را از دايره اسلام و مسلمين فراتر برده، مى فرمايد:
🍀 *«مسلمان، کسى است که مردم از دست و زبانش در امان باشند و مؤمن کسى است که مردم او را بر مال و جان خود امين بشمرند».*
🌴💠🌴💠🌴💠
📲 *جهت عضویت* 👇
خادمین امیرالمومنین(ع)(۶)👇
https://chat.whatsapp.com/EwB2NTu5EdF77l2lCbeIVN
🍃🍃🍃🍃
خادمین امیرالمومنین(ع) در ایتا 👇
http://eitaa.com/khademineAmiralmomenin
📚 *ادامه شرح خطبه ۱۷۶ نهج البلاغه (آیت الله مکارم)*
✴️ *نکته ها:*
1⃣ *زبان عجيب ترين عضو بدن:*
✅ اين يک قطعه گوشت ساده که آن را زبان مى ناميم هم از نظر ظاهر و هم از نظر باطن، مسئوليت هاى بزرگى به عهده دارد.
🔸اگر اندکى در سخن گفتن افراد دقيق شويم، مى بينيم زبان با سرعت عجيبى در دهان گردش مى کند و با شتاب، مقاطع حروف را مشخص مى کند و باز با سرعت شگفت آورى کلمات و جمله ها را مى سازد و هرگز خسته نمى شود! اگر کمى مسير حرکت خود را اشتباه کند، کلمات مهمل و گاه خنده آور ايجاد مى شود!
🔸و نيز به هنگام غذاخوردن با سرعت و دقت بى نظيرى لقمه غذا را به زير دندان ها مى فرستد و خود را به عقب مى کشد تا غذا در زير چکش هاى دندان نرم شود. اگر در هفته، يا ماه و سال يک بار در اين کار دقيق اشتباه کند و لاى دندان ها بماند، چنان ضربه اى مى خورد که خون از آن جارى مى شود و در اين جاست که مى گوييم: «زبان مان را گاز گرفتيم».
🔸کار مهم ديگر او جمع کردن غذاهاى جويده و فرستادن آن به درون حلق است که اگر زبان نبود، بلعيدن آب و غذا کار بسيار مشکل و پيچيده اى بود ; اين از نظر ظاهر.
🔸و اما از نظر برنامه هاى معنوى و اخلاقى باز هم نقش زبان، بسيار مهم است ;
چرا که *ساده ترين وسيله عبادت و مهم ترين وسيله گناه است* ;
❇️ *بهترين عبادات (نماز، تلاوت قرآن، تعليم و تربيت، امر به معروف و نهى از منکر و...) با زبان انجام مى شود ;*
❌همان گونه که *حدود سى گناه کبيره (غيبت، تهمت، آزار مؤمن، حکم به باطل، ايجاد فساد و اختلاف و...) با زبان انجام مى گيرد.*
❌ *زبان، خطرناک ترين وسيله گناه است* ; زيرا در هر زمان و مکان و در هر شرايط بدون هيچ هزينه اى در اختيار انسان قرار دارد ; از آن بدتر اين که گناهان زبان بر اثر کثرت و وسعت، غالباً قبح و زشتى خود را در ميان مردم از دست داده است ; به همين دليل *نخستين گام در اصلاح خويش، اصلاح زبان است و پيمودن مراحل قرّب به خدا از مسير اصلاح زبان مى گذرد.*
✅ *براى نجات از گناهان زبان، دو راه مهم وجود دارد* که امام(عليه السلام) در سخنان مزبور به آن اشاره فرموده است:⬇️
💎نخست، *کم سخن گفتن و از فضول کلام پرهيز نمودن که يک وسيله مهم براى برکنار ماندن از آفات زبان است.*
💎 ديگر اين که، *انسان هر سخنى مى خواهد بگويد، اوّل در آن بينديشد; سپس بر زبان جارى کند ;*
به تعبير زيباى مولا «زبانش در پشت قلبش باشد ; نه همچون منافقان احمق که قلبشان در پشت زبانشان قرار دارد. هرگاه به اين دو دستور مهم که در سخنان امام(عليه السلام) در اين بخش از خطبه آمد، عمل کنيم به يقين از آفات زبان برکنار خواهيم بود.
🌺 امام صادق(عليه السلام) از پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) چنين نقل مى کند:
💥 *«خداوند، زبان (گنهکار) را (در قيامت) کيفرى مى دهد که هيچ يک از اعضاى بدن را آن گونه کيفر نمى دهد.* عرضه مى دارد: پروردگارا! چنان کيفرى به من دادى که به هيچ يک از اعضا ندادى، به او گفته مى شود: سخنى از تو بيرون آمد و به شرق و غرب جهان رسيد و بر اثر آن، خون بى گناهان ريخته شد و اموال مردم غارت گشت و نواميس مردم بر باد رفت. به عزت (و جلالم) سوگند! تو را چنان عذابى کنم که هيچ يک از اعضاى تو را آن گونه عذاب نکنم».
🌴💠🌴💠🌴💠
📲 *جهت عضویت* 👇
خادمین امیرالمومنین(ع)(۶)👇
https://chat.whatsapp.com/EwB2NTu5EdF77l2lCbeIVN
🍃🍃🍃🍃
خادمین امیرالمومنین(ع) در ایتا 👇
http://eitaa.com/khademineAmiralmomenin