زهرا صادقیفر مدیر خانه روایت زن انقلاب اسلامی درباره این جنبش زنانه گفت: حادثه ۱۷ دی اولین حرکت زنانهای بود که نشان از شجاعت بانوان داشت. در شرایطی که تجمع بیش از سه نفر ممنوع بوده است این زنان به میدان آمدند و علنی اعتراض خودشان را فریاد زدند. در صورتی که تا قبل از آن همه چیز مخفیانه بود.
در پایان این مراسم از فصلنامه هفده دی رونمایی شد. این فصلنامه سبک زندگی زن الگوی سوم را به زبان روایت بیان کرده است. زن انقلابی در این فصلنامه هم شنیده میشود و هم دنیا از لنز نگاه او دیده میشود.
گروه اقتصادی خبرگزاری فارس؛ صبح امروز محمدرضا عارف طی یک مصاحبه با بیان انتقال پایتخت، بیان کرد: مکران طبق بررسیهای صورت گرفته محتملترین مکان برای این انتقال است.
به طور کلی مفهوم «انتقال پایتخت» در نگاه اول به جابجایی یا تغییر مکان پایتخت یک کشور از یک شهر به شهر دیگر اشاره دارد. این فرآیند ممکن است به دلایل مختلفی انجام شود که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
انتقال پایتخت به دلایل امنیتی: در برخی موارد، پایتخت به دلیل تهدیدات امنیتی مانند جنگ، آشوبهای داخلی، یا تهدیدات خارجی به مکان امنتری منتقل میشود. برای مثال، در دوران جنگ جهانی دوم برخی از کشورها پایتخت خود را به نقاط دیگر منتقل کردند تا از آسیبهای احتمالی در امان بمانند.
نمونه آن انتقال پایتخت آلمان از برلین به بُن در دوران جنگ جهانی دوم بود.
انتقال پایتخت به دلیل رشد جمعیت و مشکلات شهری: هنگامی که پایتختها دچار مشکلاتی نظیر تراکم جمعیت، آلودگی هوا، ترافیک شدید یا کمبود منابع زیربنایی میشوند، ممکن است تصمیم به انتقال پایتخت به یک منطقه جدیدتر و با امکانات بهتر گرفته شود.
نمونه آن انتقال پایتخت برزیل از ریو دو ژانیرو به برازیلیا به منظور کاهش تمرکز جمعیت در یک شهر ساحلی و توسعه نواحی داخلی کشور است.
انتقال پایتخت به دلایل جغرافیایی یا استراتژیک: در برخی موارد، انتقال پایتخت به منطقهای مرکزیتر یا استراتژیکتر از نظر جغرافیایی انجام میشود تا بتوان به بهتر مدیریت کشور یا کنترل مناطق مختلف آن پرداخت.
نمونه آن انتقال پایتخت پاکستان از کراچی به اسلامآباد است که موقعیت جغرافیایی بهتری دارد.
انتقال پایتخت برای توسعه متوازن: برخی کشورها به منظور جلوگیری از تمرکز بیش از حد منابع و قدرت در یک منطقه خاص و برای ایجاد توسعه متوازن در مناطق مختلف کشور، پایتخت را به شهری دیگر منتقل میکنند.
نمونه آن انتقال پایتخت میانمار از یانگون به نایپیداو با هدف گسترش و تقویت نواحی مرکزی و دور از ساحل است.
انتقال پایتخت به دلایل سیاسی و حکومتی: گاهی انتقال پایتخت به دلیل تغییرات سیاسی یا حکومتی صورت میگیرد. این تغییر ممکن است به دلایل مانند تجدید ساختار دولت، انتقال قدرت به منطقهای خاص، یا گاهی به دلایل ایدئولوژیک انجام شود.
نمونه آن انتقال پایتخت تایلند از بانکوک به ناحیهای دیگر برای اهداف سیاسی و حکومتی است.
انتقال پایتخت به دلایل زیستمحیطی: اگر پایتخت در منطقهای قرار داشته باشد که با خطرات زیستمحیطی مانند سیلاب، زلزله یا بحرانهای طبیعی دیگر مواجه است، ممکن است تصمیم به انتقال پایتخت گرفته شود.
نمونه آن پایتخت نیکاراگوئه از ماناگوا به شهر جدید برای کاهش خطرات زمینلرزه و سیلاب است.
همچنین مفهوم انتقال پایتخت میتواند از جنبههای مختلفی مانند انتقال پایتخت سیاسی، انتقال پایتخت اقتصادی، انتقال پایتخت فرهنگی یا گردشگری و سایر ابعاد بررسی شود. در اینجا به توضیح برخی از این جنبهها پرداخته میشود:
انتقال پایتخت سیاسی: این نوع انتقال به معنای جابجایی مرکز حکومتی و اداری یک کشور است. در این حالت، تصمیم به انتقال پایتخت به دلایل مختلف سیاسی، امنیتی یا مدیریتی گرفته میشود. پایتخت جدید معمولاً محلی است که بیشتر به نیازهای دولت و مراکز دولتی پاسخ میدهد و برای فعالیتهای حکومتی و اجرایی انتخاب میشود.
دلایل این نوع انتقال نیاز به یک موقعیت جغرافیایی استراتژیکتر و کاهش تمرکز قدرت و منابع در یک مکان خاص و بهبود شرایط امنیتی در صورت تهدیدات خارجی یا داخلی و دسترسی بهتر به سایر بخشهای کشور است.
از نمونههای آن میتوان از انتقال پایتخت پاکستان از کراچی به اسلامآباد برای ایجاد یک مرکز جدید حکومتی و کاهش تمرکز جمعیت و انتقال پایتخت برزیل از ریو دو ژانیرو به برازیلیا برای توزیع بهتر منابع و کاهش فشار بر ریو نام برد.
انتقال پایتخت اقتصادی: این نوع انتقال به جابجایی مرکز اقتصادی و تجاری کشور اشاره دارد. پایتخت اقتصادی به شهری اطلاق میشود که بیشتر در آن فعالیتهای اقتصادی، تجاری و صنعتی متمرکز است. برخی کشورها ممکن است بخواهند پایتخت اقتصادی خود را به شهری با امکانات اقتصادی بهتر یا موقعیت تجاری مناسبتر منتقل کنند.
دلایل این نوع انتقال نیاز به افزایش فعالیتهای اقتصادی در یک منطقه خاص و جذب سرمایهگذاری خارجی و توسعه صنایع و کاهش فشار بر مراکز اقتصادی سنتی و ایجاد تنوع در رشد اقتصادی است.
از نمونههای آن میتوان از هنگکنگ به عنوان یک پایتخت اقتصادی در کنار پایتخت سیاسی پکن در چین نام برد.
انتقال پایتخت گردشری: این نوع انتقال بیشتر بر پایه جذب گردشگران و تبدیل یک منطقه به مقصد اصلی توریستی است. برخی کشورها ممکن است تصمیم بگیرند که پایتخت خود را به شهری با پتانسیل بالاتر در جذب گردشگر منتقل کنند، به ویژه اگر آن شهر دارای تاریخچه غنی، جاذبههای فرهنگی و طبیعی بیشتری باشد.
دلایل این نوع انتقال ایجاد یک مرکز جدید برای جذب توریست و توسعه صنعت گردشگری و استفاده بهینه از منابع طبیعی و تاریخی موجود در یک منطقه خاص و ارتقای موقعیت جهانی کشور به عنوان یک مقصد توریستی است.
به عنوان نمونه کشورها ممکن است تصمیم بگیرند که شهرهایی مانند استانبول یا کیوتو که دارای تاریخ و فرهنگ غنی هستند را به عنوان پایتخت فرهنگی و گردشگری خود معرفی کنند.
انتقال پایتخت فرهنگی: در این حالت، پایتخت کشور از نظر فرهنگی تغییر میکند، بهویژه زمانی که یک شهر به عنوان مرکز فرهنگی، هنری، یا علمی کشور شناخته میشود.
این نوع انتقال ممکن است بر اساس توسعه فعالیتهای هنری، دانشگاهی یا فرهنگی در یک منطقه خاص انجام شود.
دلایل این نوع انتقال تقویت حوزههای فرهنگی و علمی در شهری خاص و جذب نخبگان علمی، هنری و فرهنگی به یک منطقه و تقویت هویت فرهنگی و تاریخ کشور از طریق توسعه مراکز هنری و دانشگاهی است.
از نمونههای آن میتوان از شهر کایرو در مصر که به عنوان پایتخت فرهنگی و هنری جهان عرب شناخته میشود نام برد.
انتقال پایتخت به دلایل زیستمحیطی: در برخی موارد، انتقال پایتخت میتواند به دلایل زیستمحیطی صورت گیرد. به عنوان مثال، ممکن است پایتخت به دلیل بحرانهای زیستمحیطی مانند آلودگی شدید، خطرات طبیعی یا شرایط نامساعد آب و هوایی به مکان دیگری منتقل شود.
دلایل این نوع انتقال کاهش آلودگی و بهبود شرایط زندگی و مقابله با بحرانهای زیستمحیطی مانند سیلاب، خشکسالی یا زلزله است.
از نمونههای آن میتوان از نیکاراگوئه که برای مقابله با مشکلات طبیعی، تصمیم به انتقال پایتخت خود از ماناگوا به شهری جدید گرفت نام برد.
بر همین اساس در ادامه دلایل عدم موفقیت انتقال پایتخت در جهان را با بیان چند نمونه بررسی میکنیم
کمبود زیرساختهای مناسب
انتقال پایتختها زمانی با شکست مواجه میشود که شهر جدید فاقد زیرساختهای کافی برای پذیرش جمعیت و انجام فعالیتهای حکومتی و اداری باشد.
نمونه آن انتقال پایتخت میانمار از یانگون به نایپیداو است که نایپیداو پس از انتقال با مشکلات زیادی از جمله کمبود امکانات زیربنایی، جمعیت کم و عدم توسعه کافی مواجه شد. این باعث شد که بسیاری از دولتها و مردم همچنان از یانگون به عنوان پایتخت اقتصادی و تجاری استفاده کنند.
هزینههای بالای انتقال
انتقال پایتختها به ویژه زمانی که نیاز به ساخت زیرساختهای جدید و جابجایی نهادهای دولتی وجود دارد، میتواند هزینههای زیادی را به دولت تحمیل کند. اگر این هزینهها به درستی مدیریت نشوند، انتقال ممکن است به شکست بینجامد.
نمونه آن انتقال پایتخت نیجریه از لاگوس به ابوجا (1991) است که اگرچه انتقال پایتخت نیجریه با هدف کاهش مشکلات ترافیکی و آلودگی در لاگوس انجام شد، اما هزینههای بالای ساخت زیرساختها و نبود توسعه کافی در ابوجا، باعث شد این انتقال نتواند به طور کامل موفق شود. لاگوس همچنان به عنوان پایتخت اقتصادی و تجاری نیجریه باقی مانده است.
مقاومت فرهنگی و اجتماعی
مردم ممکن است با انتقال پایتختها مخالفت کنند، به خصوص اگر به دلایل فرهنگی یا تاریخی پایتخت قبلی برای آنها مهم باشد. این مقاومت میتواند منجر به ناکامی پروژه شود.
نمونه آن انتقال پایتخت تایلند از بانکوک به استان دیگری (پیشنهاد شده، اما اجرایی نشده) است که تایلند به دلیل مشکلات زیستمحیطی و ترافیکی در بانکوک، پیشنهاد کرده است که پایتخت را به شهری دیگر منتقل کند. اما مقاومت مردم، هزینههای بالای پروژه و عدم توافق عمومی باعث شده است که این طرح تاکنون اجرا نشود.
عدم تکمیل روند انتقال
در برخی موارد، انتقال پایتخت به دلیل عدم تکمیل زیرساختها یا تأسیس مراکز اداری و تجاری در زمان مناسب، با شکست روبرو میشود.
نمونه آن انتقال پایتخت کنگو از لیکالوتا به کینشاسا (دهه 1960) است که این انتقال به دلیل ناتمامی زیرساختها و مشکلات اقتصادی و اجتماعی در کینشاسا، نتوانست اهداف خود را محقق کند و کینشاسا هنوز هم با مشکلات زیرساختی مواجه است.
موانع داخلی سر راه این طرح در داخل کشور
برهمین اساس بررسیهای انجامشده در داخل کشور نیز نشان داد که اجرای این طرح تنها در بخش نیروی انسانی نیازمند ۹۳۷.۵ میلیون دلار در سال است و اگر طرح در مدت ۲۵ سال اجرا شود، به ۲۳ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد.
تغییر رویکرد به ساماندهی پایتخت
هزینههای بالا و دشواریهای اجرای طرح انتقال پایتخت باعث شد که این ایده به طرح ساماندهی تهران تغییر یابد. دولت وقت ترجیح داد به جای انتقال پایتخت، تمرکز خود را بر ساماندهی وضعیت تهران معطوف کند.
این سابقه نشان میدهد که هرچند بحث انتقال پایتخت بهعنوان راهحلی برای کاهش فشارهای اقتصادی، زیستمحیطی و اجتماعی تهران مطرح بوده، اما موانع اقتصادی و مدیریتی همواره مانعی جدی برای تحقق آن بودهاند.
1- خبرهاي خوبي از حال اقتصاد كشور در رسانهها منعكس نميشود! فهرستي از مشكلات در صدر اخبار رسانههاي حقيقي و مجازي است:
- ما در توليد انرژي دچار ناترازي هستيم.
- سوخت نيروگاهها و برق واحدهاي توليدي را نميتوانيم تأمين كنيم.
- نظام ارزي كشور دچار رانت و فساد است.
- در تأمين آب كشور دچار بحران هستيم.
- تورم، گراني روزافزون ، بيكاري و... مردم را رنج ميدهد.
- در حكمراني اقتصادي دچار مشكل و در تشخيص موقعيت ناتوان هستيم.
- و ...
2- به نظر ميرسد در انعكاس اين اخبار دچارنوعي درشتنمايي و ضريب دادن مشكوك در رسانههاي داخل و خارج هستيم.
كشوري كه دومين كشور دارنده معادن گاز شناخته شده جهان است و چهارمين توليدكننده نفت است نبايد در آن سخن از ناترازي انرژي به ميان آورد!
كشوري كه بيستمين كشور توليدكننده برق در جهان و صادركننده برق است براي اداره يك كشور 85 ميليوني نبايد مشكل برق داشته باشد!
كشوري كه در جنوب به آبهاي آزاد جهان راه دارد و در شمال بزرگترين درياچه جهان را دارد و در داخل هزاران رودخانه در آن جاري است و ميلياردها متر مكعب آب از آسمان ايران در كوهها و پستي و بلنديهاي كشور جاري و نازل ميشود و صدها سد وجود دارد نبايد مشكل آب داشته باشد!
كشوري كه بنا به گزارش بانك جهاني و صندوق بينالمللي پول بيستمين اقتصاد پوياي جهان است نبايد تورم، گراني و بيكاري ريخت اقتصادي كشور را به هم بريزد!
پس مشكل چيست؟ راهحل كدام است؟
مشكل اين است يك اراده جهاني از بيرون و يك اراده ضدانقلابي در داخل مشغول اخلال در نظام اقتصادي كشور است.
بخشي از مشكلات اقتصادي محصول نفوذ دشمن است بخشي ديگر محصول جهل و غفلت كساني است كه مسئوليتهاي كليدي طي 40 سال اخير داشتهاند كه ادعاي بلدم بلدم ميكردند اما عملكرد آنها ناكارآمد و بيتدبيري در حوزه اقتصاد بوده است.
اخيرا در فضاي مجازي يك ويدئويي را پخش كردهاند كه دكتر مسعود نيلي در مراسمي براي تجليل از خدمات او در حوزه اقتصاد همين فهرستي كه در اول مقاله آمد را بيان كرده است و با صدايي حزنآلود و بغضي در گلو اشكالات فوق را به كساني حواله كرده است كه به همين نسخههاي وي و ديگر اقتصاددانان كشور براي حل مشكلات كشور عمل كردهاند!
3- مشكلات كشور راهحل دارد به شرطي كه آنها را واقعي و در اندازهاي كه هست ببينيم.ظرفيت و امكانات كشور و نيروي فكري و توان علمي كشور در حدي است كه ميتوان به سادگي آنها را حل كرد.راهحلها در اعلام سياستهاي كلي رهبري در حوزه اقتصاد آمده و فهرست شده است. اما بدنه اجرايي كشور و كساني كه به عنوان كاربلد و كارشناس در آن، جا خوش كردهاند حاضر نيستند به آن نسخه عمل كنند.اين عدم آمادگي يا محصول نفوذ است يا جهل و غفلت!
4- ريشه تورم و گراني در كسري بودجه كشور است. بلاتكليفي اصحاب توليد و خدمات در كاهش روزافزون ارزش پول ملي است.
چرا دولتها بودجه را با كسري ميبندند؟ در حالي كه منابع عظيم درآمدي در كشور در حوزه انفال، ماليات، سود دستگاهها و بنگاههاي دولتي وجود دارد و جاي آن در پيشبيني درآمدهاي دولت خالي است.چرا دولتها بودجه را با كسري ميبندند در حالي كه در برآورد هزينهها خطاهاي فاحش صورت ميگيرد. سند اين حرف اعتراف دستگاههاي مسئول و ناظر به وجود 150 هزار هزار همت سرمايه راكد به صورت غيرنقد اضافه بر درآمدهاي آنان در حسابهاي آنها رسوب كرده است كه دولت براي حل مشكلات خود به آن عنوان «مولدسازي» داده است. همين هفته گذشته اعلام شد 35 هزار ميليارد تومان در اصفهان مولدسازي شده – فروش يك ملك مربوط به يك دستگاه اجرايي – كه مشكلات آب و برخي مشكلات ديگر استان اصفهان را قرار است حل كند!
5- با اين همه گفته؛ تكليف چيست؟ دستور كار كدام است؟
ما هر روز كه از خواب بيدار ميشويم بايد دستور كار داشته باشيم. در حوزه سياسي دستور كار اين است؛ موفقيت دولت موفقيت همه است. نبايد به بهانه اين مشكلات تسويه حساب سياسي كنيم.
مشكلات در صورتي حل ميشود كه دولتي در كار باشد كه بتواند با قدرت، دانايي ، حلم، شجاعت و پاكدستي مسائل و مشكلات را حل كند. ما در حوزه اقتصادي در كنار مسائل فني و علمي و كارشناسي با يك مشت تبهكار اقتصادي و رانتخور طرف هستيم. مقابله با آنها نياز به عزم و اتحاد ملي و قدرت ملي است.
فراموش نكنيم اخلال در نظام اقتصادي كشور چه در درون دولت و دستگاه اجرايي و چه در بيرون توسط زالوصفتان اقتصادي بخشي از جنگ نرم و جنگ شناختي دشمن است آن را بايد در كنار تهديدات نظامي و سياسي و تحريمها نشاند تا راهحل درخور پيدا كند.
#محمدکاظم_انبارلویی
#دولت
#مولدسازی