ابداعات مسلمانان در غرب بی پایان است. سیستمی که مسلمانان در آندلس برای آبرسانی به پایتخت «مادرید» تأسیس کردند، از زمان پیدایش آن قرن‌ها قبل تا کنون هنوز پابرجاست، با اشاره به استقرار مسلمانان در اندلس بیش از چند سیستم برای آبرسانی به خدمت میگرفتند. اما این دو معروف‌ترین سیستم‌هایی که مورد مطالعه قرار گرفته‌اند، سیستم مجریط و سیستم کریفلینت که تا امروز به کار خود ادامه می‌دهد. به گفته مورخ علوم عربی، دکتر دونالد هیل بریتانیایی، سیستم آب پایتخت از طریق آنچه او فناوری کانالی که مسلمانان در اندلس ایجاد کرده اند ریشه دارد، همچنان در حال کار برای تامین آب شهر از منطقه ای به نام وادی الرمل یا همان وادی الرمل و آنچه او به لاتین گواداراما Guadarrama می نامد تامین میشود @tonnel_zaman

"میلتون اریکسون" روان‌درمانگر و نابغه برنامه‌ريزى‌هاى ذهنى، وقتی دوازده ساله بود دچار بيمارى فلج اطفال شد. ده ماه بعد شنید که پزشکی به مادرش گفت: پسرتان شب را تا صبح دوام نمیاورد! اریکسون صدای گریه مادرش را شنید، فکر کرد که میداند شاید اگر شب را دوام بیاورم مادرم اینطور زجر نکشد. تصمیم گرفت تا سپیده دم نخوابد. وقتی خورشید بالا آمد فریاد زد: مادر، من هنوز زنده ام! چنان شادی عظیمی خانه را گرفت که تصمیم گرفت همیشه تمام تلاشش را بکند که یک شب دیگر درد و رنج خانواده اش را عقب بیندازد! اریکسون در سال 1980 در هفتاد و پنج سالگی در گذشت و از خود چندین کتاب مهم درباره ظرفیت عظیم انسان برای غلبه بر محدودیت هایش بجا گذاشت... @tonnel_zaman

دیدگاه مورخان گوناگون درباره #امیر_اسماعیل_سامانی موسس سلسله سامانیان ✍او مردی عادل، منصف و خدای ترس بود، جوانبخت حق شناس ... (محمد شبانکاره ای) ✍او مردی فرزانه و باشکوه بود، امارات پادشاهی از جبین او ظاهر بود. ملک ماوراءالنهر در عهد او معمور شد... (حمدالله مستوفی) ✍به حقیقت پادشاه سزاوار به استحقاق بوده، مردی عاقل، عادل، مشفق، صاحب رأي و تدبیر ... (ابوبكر محمد بن جعفر نرشخی) ✍اسماعیل نه تنها مؤسس یک امپراطوری بود، بلکه در عین حال بر طبق آنچه در مآخذ آمده، مردی پاکدامن و متقی و نمونه بوده است .. . (ریچارد فرای) ✍پس از دستگیری محمد بن هارون که در طبرستان عاصی شده بود او را شبانروز می دوانیدند تا به بخارا پیش اسماعیل بردند، فرمود تا همچنان گرد شهر بگردانند و بعد از آن در خانه ای کردند و دیوارها را برآورده تا از گرسنگی و تشنگی هلاک شد ... (ابن اسفندیار) ✍امیراسماعيل، رئيس نانوایان نیشابور را (که احتمالأ كم فروشی یا احتکار کرده بودند زیر پای پیل انداخت) (آدام متز) ✍اسماعیل پادشاه بزرگ و نیک سیرت و صاحب مناقب و محاسن بسیار و آثار خوب و اعمال شگفت انگیز بود (ابن حوقل) @tonnel_zaman

تمدن اسلامی از دیدگاه علمی خانم ( Robin S. Doa) محقق، نویسنده و سردبیر چندین مجله علمی که بیش از ٣۵ کتاب در زمینه های مختلف علمی تاریخی را تألیف کرده در کتاب خود درباره تمدن عربی اسلامی در اروپا چنین می نویسد 🏛️ خلاصه متن : در اوج قدرت امپراطوری عرب های مسلمان دو سوم جنوب شرقی شبه جزیره ایبری را تحت کنترل داشتند. علاوه بر قرطبه، مسلمانان شهرهای اسپانیا مانند غرناطه و سویا را احیا کردند. بیش از پنج قرن اسپانیا مکانی منحصر به فرد در اروپا بود. مکانی که در آن فرهنگ یادگیری ارزش‌ گذاری و پرورش می یافت. با اینکه بعد از سقوط خلافت امویان مسحیان سعی کردند تا هویت عربی اسلامی را حذف کنند اما شاهد این هستیم که خیلی از کلمات اسپانیایی ریشه در عربی دارند. بسیاری از خانه ها در جنوب اسپانیا هنوز آثار معماری اسلامی را دارند، بسیاری از کالاهای همچون ( نیشکر، پنبه، برنج و گوشت های پخته) به لطف فاتحان مسلمان وارد اروپا شدند، یکی از مهمترین کمک های مسلمانان به اروپا وارد کردن کاغذ بود که باعث گسترش یادگیری و علم در سراسر اروپا شد @tonnel_zaman

در میانه قرن نوزدهم میلادی تجارت جهانی تریاک در هر دو زمینه تولید و فروش در دست انگلیس بود. با ابتکار این کشور کشاورزان ایران به کاشت خشخاش و تولید تریاک روی آوردند. کشاورز ایرانی در قطعه زمینی که گندم می‌کاشت، تغییر رویه داد و به کاشت خشخاش دست زد زیرا که با کشت خشخاش، سه برابر سود عاید خود می‌کرد، چون انگلیسی‌ها برای تشویق کشاورزان، تریاک را گران می‌خریدند. ایران در آن دوران گندم، ابریشم، شال، پارچه و... صادر می‌کرد، ولی از این پس ایران کم‌کم همه زمینه‌های صادراتی را از دست داد و چون در بازار انگلیس و جهان نیاز به تریاک بود و انگلیسی‌ها بخش اعظم تجارت بین‌المللی تریاک را در دست داشتند، سرزمین ایران را جولانگه این تجارت کردند. کنسول انگلیس در تهران در سال ۱۸۶۷ میلادی، پس از سالیان نه‌چندان دور فعالیت در این زمینه به کشورش گزارش داد: به‌نظر می‌‌رسد که تقاضا برای تریاک خوب است و انتظار می‌رود که امسال سه برابر بیشتر از حد معمول به چین صادر شود. رشد تولید تریاک در آن دوران سرسام‌آور بود، به‌طوری که در سال ۱۸۵۹ میلادی ۳۰۰ صندوق و در ۱۸۸۹ میلادی مقدار ۱۸۸۶ صندوق تریاک از ایران صادر شد. @tonnel_zaman

ﺑﻌﺪﺍﺯ ﺣﺎﺩﺛﻪ 11 ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﻋﺪﻩ ﺍﯼ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﮐﻨﺎﻥ ﺑﺮﺟﻬﺎﯼ ﺩﻭﻗﻠﻮ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ. ﯾﮑﯽ از آنها ﺧﺎﻧﻤﯽ ﺑﻮﺩ که اون روز ﺑﺎطرﯼ ﺳﺎﻋﺘﺶ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺯﻧﮓ ﻧﺰﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﯾﺮ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﯿﺪﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ! یک ﻧﻔﺮ دیگه ﭼﻨﺪ ﻗﻄﺮﻩ ﻗﻬﻮﻩ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﺭﻭﯼ ﻟﺒﺎﺳﺶ ﺭﯾﺨﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻋﻮض ﮐﺮﺩﻥ ﻟﺒﺎﺳﺶ ﺩﯾﺮﺵ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ! اتومبیل ﯾﮑﯽ ﺍﺯ آنها ﻫﺮﭼﻘﺪﺭ ﺍﺳﺘﺎﺭﺕ ﺯﺩﻩ ﺑﻮﺩ؛ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ و ﻧﻔﺮ بعدی ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﺩﯾﺮ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺟﻔﺖ ﮐﻔﺶ ﻧﻮ ﺧﺮﯾﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﭘﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻧﻮ ﺑﻮﺩن ﮐﻔﺶ ﺗﺎﻭﻝ ﻣﯿﺰﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻣﯿﺸﻮﺩ، ﺑﻪ ﺩﺍﺭﻭﺧﺎﻧﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﭼﺴﺐ ﺯﺧﻢ ﺧﺮﯾﺪﺍﺭﯼ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﯿﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﺩﯾﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﮐﺎﺭﺵ ﺑﺮﺳﺪ ﻭ این ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻤﺎﻧﺪ! ﻫﺮوقت تو ﺗﺮﺍﻓﯿﮏ ﮔﯿﺮ می کنید، آﺳﺎﻧﺴﻮﺭﯼ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ می دهید، ﻓﺮﺯﻧﺪﺗﺎﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺭﻓﺘﻦ ﺩﯾﺮ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﺳﭙﺮ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻋﻘﺒﯽ ﺑﻪ ﺳﭙﺮ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺷﻤﺎﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﻭ یا ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻣﯿﺸﻮﯾﺪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮﯾﺪ، ﻋﺼﺒﺎﻧﯽ ﻧﺸﻮﯾﺪ ﻭ ﺑﺪﺍﻧﯿﺪﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﯿﺨﻮﺍﻫﺪ ﺟﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻧﺒﺎﺷﯿﺪ و ﺍﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﺳﺖ. اين همان حكمت خداوند است كه در تك تك ذرات هستى جاريست. همیشه چیزای مثبت و نقاط قوت اطراف تون رو ببینید و جذب کنید بعد از مدتی شادابی به عادت های خوب تون تبدیل میشه. @tonnel_zaman

تاثیر تجارت مسلمانان در اروپا @tonnel_zaman

با آنکه اسلام پوشیدن لباسهای ابریشمی را برای مردان ممنوع کرده بود، مراکز بزرگی از این صنعت پیدا شد و صنعتگران با شوق و علاقه به تکامل آن پرداختند و بازرگانی چنان رواج پیدا کرد که واژگان و اصطلاحات مربوط به آن در زبانهای اروپایی وارد شد. پارچه هایی را که از فسطاط، پایتخت اولیه مسلمانان در مصر، به انگلیس می بردند، #فاستونی می نامیدند و یا پارچه هایی که امروز دمسک (#دمسه) و یا دمیاطی می نامیم از بزرگترین مراکز بازرگانی آن روز، یعنی دمشق، وارد می شده است. پارچه های مسلمانان را بازرگانان #ایتالیایی از دمشق وارد می کردند. پارچه های گرانادا آندلس در بازارهای اروپا، به نام گرانادین معروف بود و تافته های #ایران نیز در اروپا بسیار رواج داشت. در قرن ششم هجری، در محله عتابية بغداد پارچه های ابریشمی معروفی می بافتند؛ در اسپانیا نیز به تقلید از آنجا این نوع پارچه بافته می شد و بازرگانی آن در اروپا رواج کلی پیدا کرد و در جشنهای بزرگ دربارهای اروپا خانمها با لباسهای ابریشمی بافته شده ایران شرکت می کردند. قطعه هایی از پارچه های ابریشمی بافت بغداد و ایران امروزه در گنجینه های برلن، لوور و لیون موجود است که آنها را در پایان قرن دهم میلادی بافته اند و از نشانهای خاص آن رنگ قرمز، زرد و سیاه و تصاویر حیوانات و پرندگان روی آنهاست. یکی از این نشانها، نقش فیل است که در ابریشم کاریهای قدیم ایران بوده و در مقبره شارلمانی یک قطعه ابریشم کاری موجود است که این ویژگی را دارد. مسلمانان هر روز بیش از پیش بازار این گونه ابریشم کاریها را در غرب گسترش می دادند؛ چنان که پس از مدتی در برخی مراکز اروپا ماشینهایی نصب شد و صنعتگران مغرب رقابت خود را با کارخانه های مشرق و اندلس آغاز کردند. در جزیره سیسیل در قصر پالرمو، مسلمانان کارخانه ابریشم بافی تأسیس کردند. مدتها پارچه های نفیس از آنجا به دیگر نقاط اروپا صادر می شد تا آنکه سیسیل به دست نرمانهای مسیحی فتح شد. صنعت ابریشم بافی شهرهای گوناگون ایتالیا از همین جا رونق گرفت و در قرن چهاردهم میلادی به اوج پیشرفت خود رسید. 📚منبع: گوستاو لوبون، تمدن اسلام و عرب @tonnel_zaman

شهادت اروپایی ها از خدمات پزشکان تمدن اسلامی @tonnel_zaman

شهادت مستشرقین درباره ی تاثیر پزشکان مسلمان در طب و علم پزشکی بسیاری از غیرمسلمانان غربی شاهد عظمت تمدن پزشکی اسلامی و کمک های انکارناپذیر آن در پیشرفت ملت ها بوده اند و این شهادت ها تنها پس از مطالعه عینی بر اساس رویکرد علمی دقیق به میراث پزشکی مسلمانان به دست نیامده است. و آنچه ما در اینجا ارائه می کنیم فقط اندکی از گفته هاست، و کتاب ها در مورد تمدن پزشکی اسلامی بسیار است، اما آنها به طور کلی به ما نشانه روشنی از عظمت آنچه مسلمانان به بشریت بخشیده اند می دهند. ☢شهادت دومینیک سوردل: دانشمندان عرب (مسلمان) در علم پزشکی به مشاهدات بالینی و دانش روش شناختی شهرت داشتند و رازی که یکی از بزرگترین پزشکان مسلمان در بغداد بود، از ناظران بسیار ماهر و دقیقی بود. دو نوع اثر از خود به جای گذاشته است ​​و دایره المعارف بزرگی در دانش پزشکی کتاب الحاوی است که قانون ابن سینا جایگزین آن شد و جراح معروف عرب الزهراوی و دانشمندانی مانند ابن زهر ، ابن رشد و ابن میمون یهودی که آثار و علوم آنها به نفع مسیحیت بوده است. ☢شهادت پیتر بورمن: «دستاوردهای مسلمانان جهان در همه امور علمی و فرهنگی آشکار و مشهود است، در واقع نمی توان دستاوردهای آنان را در زمینه #پزشکی انکار کرد و همین امر باعث شد تا کتابی با عنوان (طب اسلامی در قرون وسطی بنویسم)وی گفت: این موضوع مرا برانگیخت تا این کتاب را بنویسم که من به عنوان یک مسیحی آلمانی بخشی از فرهنگ خود را مدیون فرهنگ اسلامی هستم و این همان چیزی است که علیرغم برخی تلاش ها برای از بین بردن نقش مهم مسلمانان در آن، سعی در روشن شدن و تایید آن دارم. اروپا و جهان مسلمانان در رشته پزشکی در قرون وسطی بیمارستان های اسلامی موقوفه های اسلامی بودند و به همه مردم فارغ از مذهبشان خدمات پزشکی ارائه می کردند، یهودی، مسیحی، صابئین، زرتشتی و غیره بودند، پس بیمارستان اسلامی همه را معالجه میکرد و این یعنی مدارای اسلامی با غیرمسلمانان.» و درباره مهم‌ترین بیماری‌هایی که مسلمانان با دانش جدید به درمان آن کمک کردند. ☢شهادت گوستاو لو بون خاورشناس بزرگ فرانسوی : «#پزشکی مهمترین علمی است که اعراب (مسلمانان) به آن توجه داشتند و اعراب بزرگترین کشفیات خود را در این علوم به پایان رساندند و کتابهای پزشکی اعراب در تمام اروپا ترجمه شد و بخش زیادی از آنها مانند سایر کتابهایشان از بین نرفت. " ☢شهادت هاوارد آر ترنر: «مسلمانان نبوغ سازمانی خود را همراه با مهارت های خاص خود در زمینه درمان و #جراحی به کار گرفتند و موفقیت های چشمگیری در تأسیس #بیمارستان های بزرگ در شهرهای بزرگ جهان اسلام در قرون وسطی به کار بردند. از تمام مؤسسات پزشکی شناخته شده در دوران باستان و همچنین مؤسسات خارج از کشورهای اسلامی به طور گسترده ای پیشی گرفت. ☢شهادت آلفرد گیوم شرق شناس انگلیسی : دانشگاه سالرنو ایتالیا ، به عنوان یک دانشکده پزشکی، اگر نگوییم تأثیر خلاقانه، حداقل در تغذیه و تداوم آن، تأثیر زیادی از طب عربی گرفت. ☢شهادت دونالد آر. هل: کتابهای عربی در اواخر قرون وسطی چنان در اروپا رواج یافت که بسیاری از نامهای عربی به لاتین معرب شدند ، به طوری که ابن سينا (أفيسنا) Avicenna .... والبتاني (الباتينيس) albatenius و بسیاری دیگر تبدیل شد. ☢شهادت مایرهوف: "علوم، به ویژه #پزشکی، به سرعت از دست مسیحیان و صابئیان به دست مسلمانانی که بیشتر آنها در بلاد فارس (ایران) زندگی می کردند، منتقل شد. در پزشکی، به جای مجموعه های برگرفته از منابع کهن، دایره المعارف های منظمی را می یابیم که در آنها دانش نسل های قبلی به طور دقیق طبقه بندی شده و در برابر اطلاعات جدید قرار گرفته است. ☢شهادت مونتگومری وات : یافتن مردانی با صلاحیت دانش در بیش از یک زمینه و رشته در دوران اسلامی عجیب نبود، زیرا ابن سینا، که شاید بزرگترین فیلسوف مسلمان بود، پزشک بزرگی هم نیز بود و ابن رشد که در فلسفه هم سطح با ابن سینا است. ، همزمان به کار قضاوت و فقه و تألیف تعدادی کتاب در زمینه پزشکی مشغول بود. ✍:مروان پاشا 📚منبع: کتاب (داستان علوم پزشکی در تمدن اسلامی) تالیف دکتر راغب السرجانی. _ @tonnel_zaman

در دبیرستانی در شیراز که آقای دکتر "مهدی حمیدی" دبیر ادبیات آن بود ثبت نام کرده بودم. اولین انشا را با این مضمون دادند: دیوان حافظ بهتر است یا مولوی ؟ برداشتم نوشتم: من یک بچه قشقایی از عشایر هستم. بهتر است از بنده بپرسید: میش چند ماهه می زاید؟ اسب بیشتر بار می برد یا خر؟ تا برای من کاملا روشن باشد. ... و تقریبا شرح مفصلی از حیوانات که جز لاینفک زندگی عشایر بود، ارائه دادم و قلمفرسایی کردم و در پایان نوشتم: من دیوان حافظ و مولوی را بیشتر در ویترین کتاب فروشی ها دیده ام. چگونه می توانم راجع به فرق و برتری این با آن انشا بنویسم؟ وقتی شروع به خواندن انشا کردم، خنده بچه ها گوش فلک ر ا پر کرد؛ ولی آقای حمیدی فکورانه به آن گوش کرد و به من نمره بیست داد. در کمال تعجب و ناباوری گفت: اتفاقا این جوان، نویسنده بزرگی خواهد شد. ... (محمد بهمن بیگی پایه گذار آموزش عشایر ایران نویسنده کتاب ایل من بخارای من برنده جوایز یونسکو) @tonnel_zaman

کتاب های #ممنوعه شیطانی ترین کتاب های ممنوعه تاریخ جهان که میخکوبتان خواهد کرد📛 ❌دیدن این ویدیو برای افراد زیر ۱۸ سال ممنوع می باشد.❌📛 @tonnel_zaman

روند طراحی آرم وسط پرچم جمهوری اسلامی که توسط فردی به نام حمید ندیمی تهیه شده است. @tonnel_zaman

هیتلر 129 سال پس از ناپلئون به دنیا آمد، 129 سال پس از وی به قدرت رسید، 129 سال پس از وی به روسیه حمله کرد و 129 سال پس از او شکست خورد. تاریخ تکرار می شود! @tonnel_zaman

مدرسه دهه شصت معلم پرورشی: همیشه دیر میومد، زود میرفت معلم تاریخ: زود میومد دیر میرفت علوم: دیر میومد دیرم میرفت دینی: دیر میومد زود میرفت جغرافیا: یه هفته در میون میومد ریاضی: زود میومد، نمیرفت ورزش: نمیومد اصلا این بود حال روز ما در دوران مدرسه 😁❤️ @tonnel_zaman

این مجسمه‌ای که می‌بینید اثر میکل آنژ نگارگر، پیکرتراش، معمار و چکامه‌سرای ایتالیایی در بیش از ۵۰۰ سال پیش هست !☝️ سوالی که پیش میاد اینه که میکل آنژ چجوری این چین و شکنج پارچه رو از دل سنگ درآورده؟؟؟ عکس رو زوم کنین و یه کم بهش خیره بشین تا شما هم "نفهمین" که چجوری چنین چیزی ممکنه! @tonnel_zaman

اگر هنگام بازدید از منطقه ی باستانی چیچن ایتزا در مکزیک، در پایین پله های هرم ال کاستیلو بایستید و شروع به دست زدن کنید، یک صدای جیک جیک زیبا خواهید شنید. این صدای پرنده ای به نام کتزال است که از طریق هرم منعکس می شود. @tonnel_zaman

مردمِ قدیم دزفول، معماری و شهرسازی میدانستند و پي برده بودند که دز ،محل گذر سیلابهای مهیب است پس شهر را نه در بستر رودخانه که در ارتفاع ۱۵-۲۰ متری از بستر رودخانه ساختند که حتی اگر سیلابی ۷-۸ هزار متر مکعبی آمد، نتواند به منازل آسیب بزند. نه مثل شهرداری دزفول که مجوز خانه و پارک در بستر رودخانه را داده! @tonnel_zaman

علت سیبیل داشتن زنان قاجار در دوران قاجار، زنان سیبیل نداشتند. در این دوره فقط ناصر الدین شاه، دوربین عکاسی داشت و به زنانی علاقه داشت که چاق و سیبیل دار و ابروهای پیوندی داشتند. به همین علت ناصرالدین شاه برای عکس گرفتن، زنانی را در اولویت قرار می داد که در طبعش خوب باشند و علاوه بر چاق بودن، ابروهای کشیده و سیبیل های مختلف داشتند. معمولاً بعضی از این زنان قاجار برای عکس گرفتن، سیبیل هایی برای خود می کشیدند در حالیکه فاقد سیبیل در زندگی واقعیشان بودند. @tonnel_zaman

کارکرد اجتماعی حمام‌های قدیم در ایران قدیم حمام ها مکانی برای‌ آشنایی‌ بـا‌ هم صنف‌هـا و خبرگیری بود. خبرگیری افـراد‌ در‌ حمام‌هـا تنها محدود به مسائل روزمره نمی‌شد و گاهی مطالب مهم‌ و حتی‌ سـرنوشت‌ ساز کـشور نیز میان مردم به بحث گذاشته می‌شد. چنانکه به گفته یکی از ناظران‌ خـارجی‌، هنگام جنگ‌های ایران و روسیه، چند روزی در بازار و حمام‌های عمومی‌ ایران‌ صحبت‌ از جهـاد علیه روس ها در میان بود. حمام ها فرصتی برای‌ کـسب‌ آگاهی‌ از اخبار روز و اطلاع رسانی بود؛ به عبارتی، هـم امکان خبرگیری‌ و هم‌ خبرپراکنی در حمام ها وجود داشت . به دلیل همین بعد اجتماعی استحمام بود کـه در دوره‌ قاجـار‌، عـده ای از سوی نـظمیه یا مقام‌هـای سـیاسی به طور ناشناس‌ و محرمانه‌ در حمام‌هـا و دیگـر فـضاهای عمومی استراق‌ سمع‌ می‌کردند‌ و شنیده‌هایشان را تحت عناوینی مثل گفت‌ وگو‌ در حمام بــه بالادستی‌های خود گزارش می‌دادند. چنین اهتمامی از سوی حکومت‌، تائیدی‌ بـر کارکرد اجتماعی حمام‌ ها‌ و البته آگاهی حکومت از چنین کارکرد‌ مهمی اسـت. منبع: کتاب تاریخ اجتماعی ایران اثر مرتضی‌ راوندی‌ @tonnel_zaman