📌فلسفه زبان و تأويل قرآن‌ 🔺متفکر قرآنی علامه طباطبایی: 🔸در صدر اسلام در ميان اكثريت تسنن معروف بود كه قرآن كريم را در جايى كه دليل باشد مى توان از ظاهرش صرف كرده به معناى خلاف ظاهر حمل كرد و معمولًا معناى خلاف ظاهر (تأويل) ناميده مى شد و آنچه در قرآن كريم به نام (تأويل) ذكر شده به همين معنا تفسير مى گردد. 🔹در كتاب مذهبى جماعت و همچنين در مناظره هاى مذاهب مختلفه- كه به تحرير درآمده- بسيار به چشم مى خورد كه در مسئله اى كه با اجماع علماى مذهب يا دليل ديگرى ثابت مى شود اگر با ظاهر آيه اى از آيات قرآنى مخالف باشد، آيه را تأويل نموده به معناى خلاف ظاهر حمل مى كنند و گاهى دو طرف متخاصم براى دو قول متقابل با آيات قرآنى احتجاج مى نمايند و هركدام از دو طرف آيه، طرف ديگر را تأويل مى كند. 🔸اين رويه كم و بيش به شيعه نيز سرايت نموده است و در برخى از كتب كلامى شان ديده مى شود. ولى آنچه پس از تدبر كافى در آيات‌ قرآنى و احاديث اهل بيت به دست مى آيد اين است كه قرآن كريم در لهجه شيرين و بيان روشن و رساى خود، هرگز شيوه لغز و معما پيش نگرفته و مطلبى را جز با قالب لفظى خودش به مردم القا نكرده است و آنچه در قرآن كريم به نام (تأويل) ذكر شده است از قبيل مدلول لفظ نيست بلكه حقايق و واقعيتهايى است كه بالاتر از درك عامه بوده كه معارف اعتقادى و احكام عملى قرآن از آنها سرچشمه مى گيرد. 🔹آرى همه قرآن تأويل دارد و تأويل آن مستقيما از راه تفكر قابل درك نيست و از راه لفظ نيز قابل بيان نمى باشد و تنها پيامبران و پاكان از اولياى خدا كه از آلايشهاى بشريت پاكند، مى توانند از راه مشاهده، آنها را بيابند. آرى، تأويل قرآن روز رستاخير براى همه مكشوف خواهد شد. 🔷توضيح: 🔹به خوبى مى دانيم آنچه بشر را وادار به سخنگويى و وضع لغت و استفاده از الفاظ نموده، همانا نيازمنديهاى اجتماعى مادى است. بشر در زندگى اجتماعى خود ناگزير است كه منويات و محتويات ضمير خود را به همنوعان خود بفهماند و براى همين منظور از صدا و گوش استمداد جويد و گاهى كم و بيش از اشاره و چشم استفاده كند. و از اينجاست كه در ميان شخص گنگ و نابينا هيچگونه تفاهم برقرار نمى شود؛ زيرا آنچه نابينا به زبان مى گويد، گنگ نمى شنود و آنچه گنگ به اشاره مى فهماند نابينا نمى بيند و از اين روى در وضع لغات و نامگذارى اشياء تأمين نيازمندى مادى منظور بوده و براى چيزهايى و اوضاع و احوالى، لفظ ساخته شده كه مادى و در دسترس حس يا نزديك به محسوس مى باشد چنانكه مى بينيم در مواردى كه مخاطب ما يكى از حواس را فاقد است، اگر بخواهيم از چيزهايى كه از راه همان حس مفقود درك مى شود، سخن بگوييم دست به يك نوع تمثيل و تشبيه مى زنيم مثلًا اگر بخواهيم به يك نابيناى مادرزاد از روشنايى و رنگ، يا به كودكى كه به حد بلوغ نرسيده از لذت عمل جنسى توصيف كنيم، مقصود خود را با نوعى از مقايسه و تشبيه و آوردن مثل مناسب تأديه مى كنيم، بنابراين، اگر فرض كنيم در جهان هستى، واقعيتهايى وجود دارد كه از ماده و آلايش ماده منزه است (و واقع امر هم همين است) و از گروه بشر در هر عصر يك يا چند تن انگشت شمار، استعداد درك و مشاهده آنها را دارند، چنين چيزهايى از راه بيان لفظى و تفكر عادى قابل تفهيم و درك نخواهد بود و جز با تمثيل و تشبيه نمى توان به آنها اشاره كرد. 🔸خداى متعال در كتاب خود مى فرمايد: ما اين كتاب را از قبيل لفظ، خواندنى و عربى قرار داديم شايد شما آن را تعقل كنيد و بفهميد و همانا اين كتاب نزد ما در لوح محفوظ كه اصل كتب آسمانى است، بسى بلند پايه و محكم اساس است (فهم عادى به آن نمى رسد و در آن رخنه نمى كند) و نيز مى فرمايد: (تحقيقا اين كتاب قرآنى است گرامى در كتابى كه از انظار عادى پنهان است، كسى به آن مس نمى كند مگر پاك شدگان‌). 🔹و همچنين در حق پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و اهل بيت وى مى فرمايد: (خداى متعال مى خواهد از شما اهل بيت هرگونه پليدى را ببرد و شما را پاك گرداند) 🔸به دلالت اين آيات، قرآن كريم از مرحله اى سرچشمه مى گيرد كه افهام مردم از رسيدن به آنجا و نفوذ كردن در آنجا زبون است، كسى را نمى رسد كه كمترين دركى در آنجا داشته باشد جز بندگانى كه خدا آنان را پاك گردانيده است و اهل بيت پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از آن پاكانند. 🔹و در جاى ديگر مى فرمايد: (اينان كه ايمان به قرآن نمى آورند تكذيب كردند چيزى را كه به علم او احاطه نيافته اند و هنوز تأويل آن براى آنها مشهود نشده است (يعنى روز قيامت كه حقايق اشياء بالعيان ديده مى شود و باز در جاى ديگر مى فرمايد: (روزى كه تأويل قرآن (همه قرآن) مشهود مى شود، كسانى كه آن را فراموش كرده بودند به راستى و صدقِ دعوت نبوت، اعتراف خواهند كرد. شيعه در اسلام ، ص: 92 #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

📌صلوات کبیره ( محمدیه تفصیلیه ) اللَهُمَّ صَلِّ عَلی‌ المُصْطَفی‌ مُحَمَّدٍ وَ المُرتَضَی‌ علِیٍ وَ البَتُولِ فاطِمَةَ وَ السِّبطَیْنِ الحَسَنِ وَ الحُسَیْنِ وَ صَلِّ عَلی‌ زَیْنِ العِبادِ عَلِیٍّ وَ البَاقِر مُحَمَّدٍ وَ الصَّادِقِ جَعْفَرٍ وَ الْکاظِمِ مُوسَی‌ وَ الرِّضا عَلِیٍّ وَ التَّقِیِّ مُحَمَّدٍ وَ النَّقِیِّ عَلِیِّ وَ الزَّکِیِّ الْعَسْکَریِّ الحَسَنِ وَ صَلِّ عَلَی‌ المَهْدیِّ الهادی‌ صاحبِ العَصْرِ وَ الزَّمانِ وَ خَلیفَةِ الرَّحْمَن وَ قاطِعِ البُرْهَانِ وَ سَیِّدِ الإنسِ و الجانِّ صَلَواتُ اللهِ وَ سَلامُهُ عَلَیْهِ وَ  عَلَیْهِمْ أجْمَعِینَ   🌸🌸🌸🌸 #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

امام حسين عليه السلام : 🔹لا يَكْمُلُ الْعَقْلُ اِلاّ بِاتِّباعِ الْحَقِّ؛ 🔸عقل، جز با پيروى از حق، كامل نمى شود اعلام الدين، ص ۲۹۸ 🌸🌸🌸🌸 #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

کانال تخصصی با موضوع #امتداد_حکمت_و_فلسفه_الهی بر پایه آثار و #اندیشه_های حکیمان و فیلسوفان انقلاب اسلامی: ❇️ حکیمان نسل اول انقلاب اسلامی: 📌امام خمینی 📌علامه طباطبایی 📌علامه شهید مطهری 📌آیت الله شهید بهشتی 📌آیت الله شهید صدر 📌علامه جعفری تبریزی 📌علامه مصباح یزدی 📌علامه جوادی املی 📌علامه سبحانی تبریزی و ایت الله العظمی امام خامنه_ای ❇️حکیمان نسل دوم انقلاب اسلامی حضرات آیات و حجج اسلام 📎استاد غلامرضا فیاضی 📎استاد حمید پارسانیا 📎استاد سید یدالله یزدانپناه 📎استاد محمد حسین زاده یزدی 📎استاد علی ربانی گلپایگانی 📎استاد علی عابدی شاهرودی 📎استاد محمدرضا عابدینی ❇️اهداف و موضوعات: 🔹چیستی امتداد حکمت و فلسفه 🔹روش شناسی امتداد حکمت و فلسفه 🔹معرفی اثار در مسیر امتداد حکمت و فلسفه 🔸معرفی امتدادگران حکمت و فلسفه از صدر اسلام تا انقلاب اسلامی 🔸پاسخ به شبهات منکران و تحریف گران امتداد حکمت الهی و فلسفه اسلامی #امتداد_حکمت_و_فلسفه ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121📌

🎬 وجود شریف فیلمی از دیدار آیت الله العظمی صافی گلپایگانی با رهبر معظم انقلاب 🔹دعای شما برای ما یکی از ارزشمندترین چیزهایی است که در زندگی ما ... #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌تا ذهن را نشناسيم نمي‌‌‌‌‌توانيم فلسفه داشته باشيم (تفاوت روش ذهن شناسي فلسفي و روان شناسی) 🔺استاد شهید مطهری: 🔹بر آشنايان به اين مباحث (فلسفی) پوشيده نيست که طرز تحقيق مسائل ادراکي در فلسفه با طرز تحقيق روان‌‌‌‌‌شناسي جديد کاملا متفاوت است؛ 🔸نظر روان‌‌‌‌‌شناسي متوجه مطالعه عالم درون و قوانين به وجود آمدن و از بين رفتن و روابط پديده‌‌‌‌‌هاي نفساني با يکديگر يا با امور خارجي است و مقصود وي شناختن موجودات عالم دروني است 🔸 ولي نظر فلسفه اولًا و بالذات متوجه شناخت وجود و واقعيت است و به انديشه‌‌‌‌‌هاي ذهن جز با نظر ابزار و اسباب کار نگاه نمي‌‌‌‌‌کند. 🔹 از نظر فلسفي ما شناخت وجود و واقعيت وقتي ميسر است که انبوه انديشه‌‌‌‌‌هايي را که محصول فعاليتهاي مختلف ذهن است به دست آوريم و آنچه را که نماينده واقعيت خارج است از آنچه محصول و معلول فعاليت ذهن است تشخيص دهيم و به عبارت ديگر به بررسي ادراکات ذهن پرداخته آنچه را «حقيقت» است از آنچه «حقيقت نما» است تميز دهيم و به تعبير فلاسفه اسلامي امور اصيل را از امور اعتباري باز شناسيم و اين مطلب از مطالعه همين مقاله و مقاله‌‌‌‌‌هاي بعدي (کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم) روشن‌‌‌‌‌تر خواهد شد؛ 🔹و خواننده محترم از حالا بايد ذهن خويش را براي قبول يک حقيقت که مکرر به آن اشاره خواهيم کرد آماده کند و آن اينکه: "تا ذهن را نشناسيم نمي‌‌‌‌‌توانيم فلسفه داشته باشيم." منبع: اصول فلسفه و روش رئالیسم ج۳ ص ۲۵. #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

#حدیث 📌امام عسكرى (سلام الله عليه):  🔹حُسنُ العَقلِ جَمالٌ باطِنٌ. 🔸نكويى خرد، زيبايى درون است. (بحارالانوار،ج1،ص95) #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

📌علت تضاد و تناقض روحيه ايراني ✔️استاد شهید مطهری: 🔸دين اگر از ريشه شروع شود مي‌‌‌‌‌تواند به شکل يک موجودي حياتي درآيد و ميوه مخصوص داشته باشد اما اگر از شاخه و ميوه بخواهد شروع شود جنبه تصنعي خواهد داشت، يعني شاخه شاخه او وميوه ميوه او نخواهد بود... 🔹علت تضاد و تناقضي که در #روحيه_ايراني هست اين است که دين خود را از پيشنمازها گرفته و در نتيجه از استخاره و غسل جمعه و زيارت شاه عبدالعظيم و حضور در مجالس روضه و از آداب ناخن گرفتن و شارب زدن شروع کرده و در نتيجه به اينها عادت کرده است و از آن طرف چون قلب و باطنش به معرفت حق اشباع نشده و رقاء روحي پيدا نکرده، از چاه طبيعت بيرون نيامده، محکوم طبيعت و غريزه خويش است؛ از يک طرف عادت و از يک طرف غريزه، گاهي به اين سو کشيده مي‌‌‌‌‌شود و گاهي به آن سو، هم براي امام حسين مي‌‌‌‌‌گريد و هم اعانت مي‌‌‌‌‌کند يزيد را، هم نماز جماعت مي‌‌‌‌‌خواند و هم ربا مي‌‌‌‌‌خورد، هم شراب مي‌‌‌‌‌خورد و هم درويش است‌‌‌‌‌ و علي علي مي‌‌‌‌‌گويد، قرآن حفظ مي‌‌‌‌‌کند و به طه تير مي‌‌‌‌‌کشد، يس حرز مي‌‌‌‌‌کند و امام مبين مي‌‌‌‌‌کشد.... یادداشت ها ج۸ ص۳۱۸. #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

💢دولتِ حال و آينده براى برقرارى جامعه بى‏ طبقه اسلامى كوشش كند 💢 ✔️استاد مطهری (ره) ▪️اگر ما واقعا اذعان كرديم به اين كه انقلاب ما يك انقلاب ماهيتا اسلامى بوده يعنى عدالت‏ خواهانه بوده ولى عدالت اسلامى، آزادى ‏خواهانه بوده آزادى اسلامى، استقلال‏ خواهانه بوده استقلال اسلامى، يعنى همه اين ها را جامعه ما در ضمن اسلام مى‏ خواست. تمام ارزش هاى عالى را جامعه ما در سايه و ظلّ اسلام و توأم با معنويت اسلامى خواسته، آينده اين انقلاب آن وقت محفوظ خواهد بود و اين انقلاب آن وقت تداوم پيدا خواهد كرد كه اولا مسير عدالت ‏خواهى را براى هميشه ادامه بدهد. ▪️يعنى دولتهاى آينده واقعا و عملا در مسير عدالت اسلامى گام بردارند، براى پر كردن شكاف هاى طبقاتى اقدام كنند، تبعيض ها را واقعا از ميان ببرند؛ جامعه توحيدى به مفهوم اسلامى، جامعه بى‏ طبقه به مفهوم اسلامى نه جامعه بى‏ طبقه به مفهومى كه ديگران مى‏ گويند- كه ميان اين ها از زمين تا آسمان تفاوت است- ايجاد كنند، دولتِ حال و آينده براى برقرارى جامعه بى‏ طبقه اسلامى كوشش كند و الّا اگر عدالت فراموش شود انقلاب شكست مى‏خورد چون اصلا ماهيت اين انقلاب ماهيت عدالت خواهانه بوده است. منبع: مجموعه آثار شهيد مطهري ؛ ج‏24 ؛ ص174 #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

🎬 فیلم/ علامه طباطبایی و صدور انقلاب فرهنگی از زبان آیت‌الله جوادی آملی 🔹علامه نه تنها نگذاشت مکتب های وارداتی مادی گری از دو بلوک شرق و غرب به ایران بیاید، بلکه کوشید با مصاحبه‌ها، با نامه، با جوابِ سؤال، با اعزام شاگردهای تربیت شده مکتبی، #فلسفه اسلامی را به دو #بلوک، مخصوصاً غرب برساند. 🔸قبل از اینکه مساله صدور انقلاب فرهنگی مطرح شود، این پیرِ خِرد کوشید با نوشتن شیعه در اسلام، دانشکده شیعه شناسی غرب را تغذیه کند. سخنرانی پیش از خطبه های نماز جمعه تهران _ ۱۳۶۰/۰۸/۲۹ #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

📌 نقدی بر روش تحصیل فلسفه آیةالله حسن رمضانی: 🔹متأسفانه روش تعلیم و تعلم فلسفه در زمان حاضر به این صورت استقرار یافته است که ابتدا بدایه و بعد نهایه و بعد منظومه را می‌خوانند و در نهایت سر سفره اسفار می‌نشینند. این روش بویژه در سال‌های نخست تحصیل فلسفه برای محصلین رشته فلسفه مشکلاتی به بار آورده و می‌آورد. زیرا #بدایه و #نهایه و #منظومه تقریباً چکیده اسفارند و #اسفار هم – همان‌طور که واضح است – حکمت متعالیه است و کسی که می‌خواهد فلسفه بخواند، نباید آن را با حکمت متعالی که عالی‌ترین و ناب‌ترین و دقیق‌ترین افکار فلسفی را در خود جای داده است، شروع کند؛ زیرا آن طور که لازم است، قدرت تلقی ندارد و نیز کسی که می‌خواهد به عنوان استاد آن را تفهیم کند، نمی‌تواند آن را برای یک مبتدی آن‌طور که باید القا کند. مباحثی که در ابتدای #بدایه آمده است، مانند: اصالت وجود، تشکیک وجود، بساطت وجود، وجود ذهنی، اشکالات آن و … مباحث عمیقی است که ریشه در عرفان دارد و صحیح نیست که آن‌ها را در ابتدا برای کسی که هیچ سابقه‌ای در فلسفه ندارد و هنوز با مباحث فلسفی عرفانی آشنا نیست، مطرح کرد. 🔸پیامدها این رویه چند پیامد منفی دارد: ✔️نخست آنکه بسیاری از مبتدیان، مباحثی را که بدان‌ها اشاره شد، به خوبی درک نمی‌کنند و این خود سبب می‌شود که افراد کم کم دلسرد شده و فلسفه خواندن را رها کنند و عطایش را به لقایش ببخشند. ✔️دوم آنکه افراد مبتدی آن‌طور که باید نسبت به این‌گونه مباحث احساس نیاز نمی‌کنند؛ در نتیجه از خواندن فلسفه لذت نمی‌برند؛ چون با خود می‌گویند: وجود نه خدای من است، نه پیغمبر من است و نه دردی از دردهای من دوا می‌کند و نه مشکلی از مشکلات دینی جامعه را حل می‌کند. اصالت وجود به چه درد من می‌خورد؟ چرا باید وقت من صرف این‌گونه مباحث شود؟ 🔸و این برخلاف صورتی است که یک مبتدی، فلسفه را از حکمت متعارف شروع کند؛ مثلاً در کتاب #اشارات، قسمت الهیات، مطلب با این بحث شروع می‌شود که «کل محسوس موجود» آیا عکس این قضیه یعنی «کل موجود محسوس» نیز صادق است؟ یا اینکه خیر، عکس موجبه کلیه، موجبه‌ جزئیه است؛ یعنی «بعض الموجود محسوس». طلبه مبتدی این مسأله را به راحتی می‌فهمد و نیاز به آن را آن‌طور که باید احساس می‌کند و از خواندن فلسفه، لذت لازم را می‌برد. ✔️سوم آنکه رویه یاد شده موجب می‌شود که در بسیاری موارد برای افراد، برداشت‌های دور از واقعیت پیش آید که چه بسا تا پایان در ذهنشان باقی بماند و یا دست‌کم مدت مدیدی ذهن و فکرشان را به خود مشغول کند و پس از سالیانی بفهمند که در طول این مدت کله‌ بی‌صاحب می‌تراشیده‌اند، به شکلی که هم خود از تلقی صحیح بازمانده‌اند و هم دیگران را به اشتباه انداخته‌اند. 🔸روش صحیح تحصیل فلسفه برای اینکه ما با این مشکلات روبه‌رو نشویم، باید فلسفه را با خواندن یک دوره حکمت متعارف مشائی - که با فهم و استعداد افراد مبتدی مناسب است - شروع کنیم و بعد از آن به فراگیری #حکمت_اشراق، که ناظر به #حکمت_مشاء است، بلکه نقدی است بر آن حکمت، بپردازیم و در کنار این‌ها باید مباحث کلامی را نیز پیگیری کنیم. #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121

📌نقدی بر کتاب‌های درسی فلسفه آیة الله سید عزالدین زنجانی: 🔸کتاب #بدایه_الحکمه و #نهایه_الحکمه ... پس از مراجعت مـن بـه زنـجان نوشته شده‌ که به طور خلاصه و مختصر است. 🔹ولی به عقیده من‌ چندان برای مبتدی مـناسب نـیست،کتاب بسیار نفیسی است اما غرض‌ و مطلوب‌ را ایفاء‌ نمی‌کند چون مصادف بـود بـا اواخـر ایام ایشان، و این‌که مطلب‌ را توضیح دادن و سطح مطلب را پایین‌ آوردن و بحث‌ کردن و در خور فهم یک مبتدی کـردن خـودش وقـت‌‌ فراوانی‌ را‌ می‌گیرد. 🔸و کسی ‌که در زمینه مباحث اصول‌ چنین توفیقی را پیدا کرده مرحوم مـحمدرضـا مظفر است که ‌‌طلبه‌ قبل از ورود به رسائل و کفایه با مشکل‌ بسیاری روبرو می‌شود ولی آن‌ مرحوم‌ خـوب‌ از عـهده‌ این کار برآمده و دست مبتدی را گرفته تا فرا گرفتن‌ این دو کتاب‌ بـرایش هـموار شود، و در عین حال‌ کتاب بسیار ارزنده و جـامعی اسـت. 🔸امـا بدایه‌ الحکمه؛‌ پس از یک‌ دوره‌ تدریس دیدم کـه از آن غـموض مطلب‌ (پیچیدگی) کاسته نشده یعنی همان محذوری که‌ در تدریس منظومه یک معلم و اسـتاد نـسبت‌ به شاگردان احساس می‌کند هـمان در بـدایه هست، ولی در‌ عـین حـال کـتاب بسیار خوبی است. 🔹اما کتاب‌ نـهایه الحـکمه چکیده و خلاصه فلسفه است، بویژه‌ فلسفه متعالیه مرحوم صدرالمتألهین. درک و تدریس‌ آن آسان نـیست مـخصوصا ایشان مطلب را جامع‌ و کلی مثل‌ سـبک‌ شیخ در رسائل عنوان مـی‌کند و بـعد می‌فرماید «و ینبغی علی امور» و یـا مـی‌فرمایند «بتفرع علی هذا…» حال این تفریع چطور بر آن کلی‌ مترتب می‌شود، هنر مـی‌خواهد یـعنی هنر فلسفه، کتابی‌ است‌ بـسیار جـامع بـرای آنان‌که در فلسفه تـا حـد زیادی کار کرده بـاشند. ✔️نشریه کیهان فرهنگی، شماره ۶۸، آبان ۱۳۶۸ #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم https://eitaa.com/usul121