🔸فقه جنسیت
#حجت_الاسلام_حسین_بستان در درس خارج فقه نظامهای اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار گردید، مطرح کرد:
🔹 برخی از قدما به مباحث زنان پرداختهاند(مانند رساله "احکام النساء" شیخ مفید) اما فقه جنسیت به صورت یک عنوان مستقل به شکلی که ما میخواهیم طرح بحث بکنیم در فقه نبوده است. قلمرو بحث ما تفاوتهای اعتبار شده بین زن و مرد، با تأکید بر جنبههای اجتماعی آن است.
🔹 در مورد ضرورت این بحث باید عنوان نمود جنسیت هماکنون یکی از مسائل مبتلابه در همه جوامع است اما علوم موجود نهایتا توانایی توصیف این مسائل را دارند و مشخص کردن مجموعه بایدها و نبایدها و ترسیمکننده نظام مطلوبِ آن بر عهده فقه است.
🔹 ما در این سیر بحث، نهادهای اجتماعی مانند نهاد ازدواج و خانواده، نهادهای تأسیسی دین، نهاد آموزش و پرورش، نهاد اقتصاد، نهاد سیاست، نهاد حقوق قضایی، جنگ و سلامت و درمان را از منظر فقهی و با زاویه جنسیتی مورد بررسی قرار میدهیم.
🆔 @vasael_ir
🔸غرب به بهانه توسعه هویت زن و خانواده را تحریف کرده است
حجت الاسلام والمسلمین #بهجت_پور در اجلاس سراسری جامعه مدرسین :
🔹غرب هویت زنان را تحریف کرده و به بهانه توسعه خانواده و جایگاه زنان را به چالش کشیده است.
🔹اصلی ترین بخشی که در گفتمان غرب بر آن تمرکز شد و در کشورهای اسلامی سعی بر توسعه داشتند این بود که از زن برای به حاشیه بردن روحیه صلابت، استواری و شجاعت استفاده کنند، غرب به بهانه توسعه خانواده و جایگاه زنان را به چالش کشید.
🆔 @vasael_ir
🔸فقه نظام اقتصاد اسلامی
حجت الاسلام #احمدعلی_یوسفی، در درس خارج فقه نظامهای اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار گردید، به دیگر اشکالات وارد بر قائلین به کفایت امضاء پرداخت:
🔹شبکهای از رفتاها و روابط اقتصادی بهعنوان موضوعات اقتصادی که هر یک حکم جداگانهای دارند در خارج بهصورت یک ساختار اقتصادی تلقی میشوند.
🔹ساختار اقتصادی قانونی که بهصورت شبکهای در عرصه اقتصادی محقق میشوند، آثار فراوان دیگری غیر از آثار هر یک از رفتارها و روابط اقتصادی را ممکن است داشته باشند، در نتیجه عناوین دیگری بر آنها مترتب میشود که حکم فقهی آنها متفاوت میباشد.
🔹دستگاه فقه به شبکه موضوعاتِ ایجادشده در عرصه اقتصادی باید بهعنوان یک موضوع جدید نگاه کند و حتی اگر عمومات بر رفتارها و روابط فردی در عرصه اقتصادی منطبق شوند، نمیتوان دلیل بر حکم مجاز و صحت مجموعه آنها که کارکردی غیر از تکتک آنها دارد، باشد؛ بلکه باید حکم «کل» را «بما هو کل» از ادله استخراج کرد تا بتوان حکم به شرعیت مجموعه قوانین داد.
🆔 @vasael_ir
🔸نشست «فقه نظام، چیستی و رویکردها» برگزار شد
🔹حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی: در بحث «چیستی فقه نظام» اختلافات زیادی وجود دارد؛ آنچه که لازم است مطرح شود و تحریر موضوع گردد آن است که ابتدا باید مفردات بحث روشن شده و سپس معنای ترکیب فقه و نظام مشخص شود تا به تعریف واحدی برسیم. تا زمانی که به تعریف واحدی نرسیم نمی توانیم در این بحث پیش برویم.
🔹استعمال اول این است که واژه فقه در مصادر اسلامی به معنای «ما انزل الله علی النبی» آنچه که خداوند بر پیامبر (ص) نازل کرده است، استعمال میشود. این استعمال فقه شامل اعتقادات و احکام و اخلاق می شود که به معنای شریعت است.
🔹استعمال دوم اینکه فقه به معنای دانش است، مانند ریاضی، شیمی و فیزیک؛ مجموعه دانش خودش دارای نظامی است. استعمال سوم اینکه واژه فقه به معنای معرفت است. در استعمال چهارم فقه به معنای عملیات استنباط احکام و به معنای اجتهاد است. استعمالات دیگری نیز برای واژه فقه وجود دارد که در بحث فعلی نمی آوریم.
🌐 vasael.ir/0003FN
🆔 @vasael_ir
🔸روششناسی فقه و اجتهاد از نگاه آیت الله علیدوست
🔹برخی از محشین مورد توجه در مکاسب مثل آقای ایروانی این اعتراض را وارد کردهاند که مرحوم شیخ در بحثهایی که در مکاسب انجام داده است بعد از آوردن ادله طرفین فتوای خودش را در مورد آن موضوع هم داده است اما پس از آن با عبارت «لکن» متوقف میشود. این نوع بحث کردن طبق چه روش و چه منهجی است؟
🔹در سالهای 1359 و 1360 اصلاً بحث از روش شناسی میان فقها رواج نبود و حتی گفتمانش هم مطرح نبود اما در اواخر دهه 60، 70 و 80 بحث از فلسفه فقه، فلسفه فلسفه فقه مطرح شد و کم کم در میان فقها اوج گرفت.
🔹رئیس اندیشکده فقه و حقوق اسلامی در مورد تعریف روش شناسی گفت: چارچوب فکری که پشت عملیات یک محقق قراردارد روش شناسی گفته میشود. مثلاً روش شناسی اجتهادی شیخ انصاری، آن چارچوب فکری است که اجتهاد وی طبق آن شکل گرفته است.
🔹در مطالبی که تحت عنوان روش شناسی مطرح میشود بیشتر به خودِ روش می پردازند. ما باید دنبال شناخت این روش باشیم؛ در واقع این، روش شناسی است. پس تعریف دقیق تر همین است؛ روش شناسی یعنی شناخت رفتارها.
🌐 vasael.ir/0003FQ
🆔 @vasael_ir
🔸 #معرفی_کتاب| درآمدی بر اقتصاد تعاونی از منظر اسلام
🔹اندیشه اقتصاد اسلامی در بازار از اهمیت بسیار زیادی برخورد است و در واقع جایگاه تعاملات و مبادلات مردم است و موجب تحقق منافع اجتماعی میشود و مردم به امکانات و نیازهای ضروری روزمره خود دست پیدا میکنند و سودی نیز به اقتصاد کشور میرسانند.
🔹بر این اساس رسول اکرم (ص) با استناد به وحی الهی و شرع مقدس سیاست و قوانینی برای تنظیم بازار ترسیم کرده است. عدم رعایت این قوانین موجب ناتوانی در اداره بازار و در نتیجه خلل در منافع مردم و کشور میشود.
🔹هر کشوری برای حفظ رشد اقتصادی و مصالح افراد خود، پیشرفت تولیدات کارخانه از نظر کمی و کیفی، گسترش آسایش، تزریق امید و خود باوری باید قوانین و دستورات شرعی و الهی که در رابطه با داد و ستد وضع شده است را رعایت و به آن احترام بگذارد.
🔹این کتاب 832 صفحه ای توسط احمد علی یوسفی از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
🌐 vasael.ir/0003Fd
🆔 @vasael_ir
🔸 #گفت_و_گو| امام خمینی (ره) با فقه سیاسات انقلاب کرد نه فقه فردی
🔹 #آیت_الله_غرویان : چند نکته را باید توضیح بدهیم؛ نکته نخست اینکه اصلاً نظام در این گونه مسائل علمی به چه معناست؟ برای مثال وقتی میگوییم نظام اقتصادی اسلام منظور از نظام چیست، یا وقتی میگوییم نظام حقوقی و قضایی یا فقهی منظورمان چیست. آنچه برداشت میکنم این است که آیا در مجموعه آیات، روایات و همچنین اجماعات و منابع عقلی که برای مسائل مثلاً اقتصادی داریم میتوان یک شاکله منطقی را ترسیم کرد.
🔹برای مثال از مبادی و منابع اولیهای شروع کنیم و موضوع علم اقتصادی اسلام، محمولات، مسائلش و براساس آنچه امروزه در معرفتشناسی گفته میشود که یک علم باید رئوس ثمانیهای داشته باشد؛ مثلاً آیا میتوان در بحث اقتصادی اسلام این ترتیب را داشته باشیم یا نه. همچنین در نظام قضایی یا سایر نظامها نیز این پرسش مطرح است. نظام در اینجا به معنای ترتیب منطقی بین فصول مختلف و مباحث مربوط به موضوع است.
🔹مسئله دیگر این است که اکنون میبینیم برخی از فقها مانند شهید صدر ادعا کردند که در اسلام نظام اقتصادی داریم. دیگران هم برگرفته از شهید صدر کتابهایی مانند نظام اقتصادی اسلام نوشتهاند؛ برخی میگویند که مکتب اقتصادی داریم و برخی هم ادعا دارند که آنچه در اقتصاد در روایات ما از اهل بیت(ع) رسیده یا در آیات قرآن مطرح است، مطالب پراکنده اقتصادی است؛ لذا نظام را باید کشف و استخدام کنیم و به شکل یک مجموعه قضایای منسجم در ابواب و فصول منطقی درآوریم.
متن کامل گفت وگو:
🌐 vasael.ir/0003FU
🆔 @vasael_ir
🔸نقد و بررسی نظریه #آیت_الله_جوادی_آملی پیرامون علم دینی
در نشست علمی "بررسی مفهوم شناختی علم اسلامی در نظریه آیت الله جوادی آملی" صورت گرفت؛
🔹حجت الاسلام #مبینی : آیت الله جوادی آملی معتقدند که ما اصلا علم غیر دینی نداریم و علم غیر دینی محال است. یکی از اشکالاتی که به نظریه ایشان وارد می شود این است که حضرت استاد مفاهیمی از دین، علم و علم دینی ارائه داده اند که این مفاهیم با مفاهیم علم دینی رایج سازگار نیست و به تعبیری ایشان از محل بحث و نزاع خارج شدهاند.
🔹باید در این بحث سه مولفه دین، علم و علم دینی به طور شفاف تعریف شود، در ارائه تعاریف باید به گونه ای عمل کنیم که سؤال کننده و پاسخ دهنده به یک فهم مشترکی دست پیدا کنند.
🔹حجت الاسلام جوادی آملی : نظریه حضرت آیت الله جوادی آملی هم توسعه معنایی دارد، هم توسعه مصداقی دارد و هم توسعه بینشی دارد. اگر ما با نگرش الهی نظام طبیعت را به نظام خلقت تبدیل کردیم همه چیز عالم تبدیل به مخلوقات می شوند که نهایت و هدایتی دارند؛ حیثیت های محتوایی آنها هم دائما عوض می شود.
🔹اینکه برخی علم سکولار را مطرح می کنند ناشی از آن است که عقل را بشری می دانند در حالی که عقل یک مخلوق خداوند است و به امضاء شارع مقدس رسیده است.
🌐 vasael.ir/0003FR
🆔 @vasael_ir
🔸 #معرفی_کتاب| تاثیر فرهنگی انقلاب اسلامی بر رشد بیداری اسلامی
🔹انقلاب اسلامی ایران به منزله یک پدیده فراملی، بازتاب و تاثیرات گستردهای در ساختار نظام بین الملل، در سطح جهان اسلام و همچنین منطقهای در پی داشته است. همچنین موج بیداری انقلاب، موجب پیداییش و احیای جنبشهای آزادی بخش دینی شد به طوری که این جنبشها توانستند یکی از بازیگران مهم و نوظهور در نظام بین الملل نقش آفرین شوند.
🔹ویژگیهای انقلاب اسلامی: ۱-عامل عقیده و ایمان ۲-اسلامی بودن انقلاب ۳-معنویت انقلاب اسلامی ۴-قدرت رهبری و نفوذ معنوی آن ۵-قیام یکپارچه مردم؛ و همچنین مراکز آگاهی بخش و کانونهای اصلی نهضت شامل: ۱-ایثار و شهادت ۲-پیشتاز بودن روحانیت مبارز ۳-مشخص بودن راه آینده از همان آغاز حرکت.
🔹نظریههای متفاوتی درباره چرایی و چگونگی رخداد انقلاب اسلامی مطرح شده از جمله: ۱-فرضیههای توطئه ۲-نظریه اقتصاد ۳-نظریه استبداد ۴-نظریه اسلام زدایی رژیم ۵-نظریه همه جانبه.
🔹این کتاب ۳۳۱ صفحه ای توسط محمد رحیم عیوضی به همت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات به رشته تحریر درآمده است.
🌐 vasael.ir/0003Fd
🆔 @vasael_ir
🔸علم اصول پلیس چهار راه استنباط است/ برای شناخت دستگاه استنباط باید علم اصول را خواند
حجت الاسلام #علی_فرحانی ، در درس خارج فقه نظامهای اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد، با بیان این که باید دستگاه شناسی داشته باشیم، اذعان داشت:
🔹علم اصول تابع ساز است. علم اصول پلیس چهارراه استنباط است و میگوید که مثلا الان علم لغت بیاید، الان علم فلسفه بیاید و... لذا ما از قدیم میگفتیم که نیازی نیست بروید و در همه علوم مجتهد شوید بعد بیایید و اصول بخوانید. عربی را آن قدر بخوانید که بتوانید اصول بخوانید. بعد بیایید دستگاه استنباطی خود را ببندید. آن وقت دستگاه استنباطی به شما میگوید که هر علم را چقدر عمیق بخوانید.
🆔 @vasael_ir