🔸سران ارمنستان، آذربایجان و روسیه دیدار خواهند کرد. الهام علی‌اف و نیکول پاشینیان در ۲۵ ماه می در مسکو با میانجیگری ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دیدار خواهند کرد. وستانیوز

🔸مساله رسم الخط ترکی و بحران فرهنگی-سیاسی در آسیای مرکزی بحران تغییر رسم الخط در کشورهای آسیای مرکزی تمامی ندارد و روز به روز فراگیر تر میشود. پس از قزاقستان، اینبار ازبکستان مساله تغییر خط را از سیریلیک به لاتین مطرح کرده و برنامه ای گسترده را برای اینکار آغاز کرده است. تنها کشور آسیای مرکزی که تا کنون تغییر خط را مطرح نکرده قرقیزستان است، اما تحلیلگران بر این باورند تاثیر فرهنگ ترکی در جامعه قرقیزستان و روند تغییر رسم الخط درکشورهای همسایه به زودی مقامات این کشور را مجبور میکند تا اقدامی در این زمینه داشته باشد. تغییر الفبای زبان های بومی ترکی در آسیای مرکزی بیش از اینکه مساله ای صرفا فرهنگی و زبانی باشد، به مساله ای سیاسی و به نحوی اعلام استقلال و فاصله گرفتن از تاریخ شوروی در گذشته و روسیه امروز تبدیل شده است. قزاقستان و ازبکستان الفبای 29 حرفی زبان ترکی استانبولی را مبدا تغییرات قرار داده اند. ترکیه نیز در این امر کارشناسان خود را در اختیار کشورهای آسیای مرکزی گذاشته است تا هرچه سریعتر تغییر خط در این کشورها رخ دهد. وستانیوز

‏برگزاری نشست علمی «بررسی طرح های داپ و گاپ ترکیه از منظر حقوق بین الملل (سدسازی های ترکیه در رودخانه های بین المللی ارس ، دجله و فرات) در دانشکده حقوق تهران مرکز با حضور اساتید حقوق بین الملل و هیدروپلیتیک (دوشنبه اول خرداد ۹صبح). https://t.co/uDB4J2SjAh‎

🔸الجزیره: چین به حیاط خلوت روسیه رفته! شی جین پینگ به دنبال چیست؟ الجزیره: رئیس جمهور چین در شهر مرکزی شیان، جایی که میزبان اولین نشست خود با رهبران پنج کشور آسیای مرکزی است، عملا در حال نشان دادن نفوذ فزاینده پکن در منطقه ای است که روسیه مدتهاست آن را حیاط خلوت خود می داند. این رویداد دو روزه رهبران قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان را گرد هم آورده است. رهبرانی که کشورهایشان در طرح یک تریلیون دلاری کمربند و جاده چین (BRI) نقش حیاتی را برعهده دارند. این نشست در شهر شیان ، شهری تاریخی که زمانی آغاز راه افسانه ای ابریشم بود، برگزار می شود. در حالی که این اجلاس همزمان با اجلاس سران گروه هفت در ژاپن است، تحلیلگران می گویند اهمیت اجلاس آسیای مرکزی چین در این بود که گویای تغییر الگوهای نفوذ در کشورهای شوروی سابق که روسیه مدت ها در آنها تاثیر گذار بوده، است وستانیوز

🔸آنچه در نشست "چین و آسیای مرکزی" گذشت در تاریخ ۱۸ و ۱۹ می ۲۰۲۳، اولین نشست "چین و آسیای مرکزی" در شهر تاریخی شیان چین برگزار شد. در طول ۳۱ سال، از آغاز روابط دیپلماتیک چین و کشورهای آسیای مرکزی تا حال، چنین رخدادی در نوع خود اولین بود. اجلاسی که شی جین پینگ در دعوتنامه های آن به کشورهای آسیای مرکزی، از یک "طرح بزرگ" سخن گفته بود. شهر شیان از ۱۶ می پذیرای ورود سران آسیای مرکزی بود و طرفین پیش از تاریخ مقرر شده، دیدارهایی را از سر گذراندند. همچنین در حاشیه نشست آتی، شیان میزبان رویدادهایی از جمله "مجمع تجاری ازبکستان و چین" و دیدارهای رئیس جمهور تاجیکستان با نمایندگان ۴۰ شرکت تجاری چین بود. پنجشنبه ۱۸ می، روسای جمهور پنج کشور آسیای مرکزی هر کدام نشستی دوجانبه با شی جین پینگ رئیس جمهور چین داشتند. روز دوم ۱۹ می، اولین نشست "چین و آسیای مرکزی" برگزار شد. این نشست با سخنان شی جین پینگ آغاز و با سخنان روسای جمهور کشورهای آسیای مرکزی ادامه یافت. اجلاسی که به گفته شی جین پینگ، در آن تاریخچه مبادلات دوستانه بین چین و آسیای مرکزی را مرور، نتایج همکاری های طرفین یادآوری، تجربیات موفق خلاصه و اجماع و اتفاق نظرهای دیدنی ایجاد شد. رئیس جمهور چین در سخنان خود، آنچنانی که از پیش خبر داده بود، طرح بزرگ چین برای "توسعه همکاری چین و آسیای مرکزی و ایجاد جامعه ای مشترک" را مطرح نمود که شاکله آن به شرح ذیل است: _اهمیت آسیای مرکزی و ضرورت ایجاد این همبستگی؛ _چهار مرحله در مسیر ایجاد جامعه و آینده ای مشترک؛ _هشت راهبرد برای افزایش هماهنگی و توسعه همکاری. از جمله نکات مهم ذکر شده توسط شی جین پینگ به همتایان خود، توصیه به جلوگیری از دخالت های خارجی و پیشگیری از انقلاب های رنگی که توسط منفعت طلبان غرب برنامه ریزی می شود بود. رئیس جمهور چین، همچنین از تعهد کشورش به حمایت از استقلال و حاکمیت کشورهای آسیای مرکزی و همکاری در زمینه های اقتصادی و امنیتی از جمله توسعه توان دفاعی آنها خبر داد. از نکات قابل توجه در سخنان شی جین پینگ، عدم هیچ گونه اشاره وی به مسئله اوکراین بود. از اصلی ترین مباحث محوری گفتگو در این نشست، طرح یک کمربند یک جاده بود؛ البته دلیل انتخاب شهر شیان نیز برای برگزاری این نشست، جایگاه تاریخی آن به عنوان مبدأ جاده ابریشم باستانی است. در پایان این نشست، رئیس جمهور چین با روسای جمهور پنج کشور آسیای مرکزی بیانیه شیان اجلاس "چین و آسیای مرکزی" را امضا و فهرست نتایج نشست را تصویب کرد. از جمله برخی برنامه های در دستور کار چین که در این جریان این نشست اعلام شد: • 26 میلیارد یوان (3.8 میلیارد دلار) کمک های مالی بلاعوض • حمایت از احداث شهرک های صنعتی در منطقه • تدوین یک برنامه ویژه برای کاهش فقر در آسیای مرکزی با تمرکز بر علم و فناوری • حمایت از توسعه کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی ترانس خزر • افزایش حجم حمل و نقل کالای فرامرزی: بهبود ظرفیت ترافیکی بزرگراه چین، قرقیزستان، ازبکستان و بزرگراه چین، تاجیکستان، ازبکستان • گسترش اتصال و همکاری انرژی: ارتقای انتقال انرژی سبز و افزایش ظرفیت‌ها و توسعه • تقویت گفت‌وگو بین تمدن‌ها و حفظ صلح منطقه‌ای • احداث سرویس قطار ویژه با هدف ترویج گردشگری در منطقه • تسریع در ساخت خط D خط لوله گاز طبیعی چین - آسیای مرکزی از جمله برخی نتایج این نشست: • امضای بیانیه های جداگانه چین با هر یک از کشور های منطقه • امضای بیانیه مشترک ۶ کشور • حذف ویزا بین چین و قزاقستان • امضای دهها سند اقتصادی و امنیتی چین با هر یک از کشورهای منطقه قابل ذکر است که یک روز قبل از این نشست در ۱۷ می، گروه G7 نیز در هیروشیمای ژاپن نشستی با محوریت جلوگیری از پیشروی های اقتصادی چین برگزار کرد. همچنین همزمان با نشست چین و آسیای، دومین مجمع اقتصادی اتحادیه و آسیای مرکزی در آلماتی قزاقستان برگزار شد. وستانیوز

🔸سرمایه‌گذاری 2.6 میلیارد دلاری تجار چین در اقتصاد تاجیکستان به گزارش فارس «امامعلی رحمان»، رئیس جمهور تاجیکستان در «شیان» چین با نمایندگان بیش از 40 شرکت معتبر سرمایه‌گذاری و تجاری این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. بنابر سخنان رئیس جمهور تاجیکستان نشست امروز به توسعه دوستی و همکاری بین دولت ها و مردم دو کشور انگیزه جدی خواهد بخشید. رحمان در ادامه افزود: همکاری‌های مثمر ثمر بین تاجیکستان و چین در سال گذشته میلادی امکان افزایش 40 درصدی حجم تجارت متقابل را فراهم کرد. وی افزود:در قلمرو تاجیکستان بیش از 100 شرکت با مشارکت سرمایه‌گذاران چینی در زمینه‌های مختلف اقتصاد فعالیت می‌کنند. رئیس جمهور تاجیکستان ادامه داد: به طور کلی، طی 10 سال گذشته، سرمایه‌گذاران چینی 2.6 میلیارد دلار در اقتصاد تاجیکستان سرمایه‌گذاری‌ کرده‌اند که بیش از 57 درصد از آن با سرمایه‌گذاری‌های مستقیم مرتبط است. رحمان در بخش دیگری توجه نمایندگان شرکت‌های چینی را به حوزه‌های سودآور و امیدوارکننده برای هر دو کشور از جمله همکاری در زمینه انرژی آبی، صنعت، توسعه صنعت معدن، متالورژی، تولید مصالح ساختمانی و ایجاد مراکز لجستیکی جلب کرد. رئیس جمهور تاجیکستان تاکید کرد: تشکیل مناطق صنعتی و ایجاد بنگاه‌های اقتصادی در زمینه صنایع متالورژی، سیمان، نساجی، پوشاک، پالایش نفت و تولید محصولات شیمیایی می‌تواند زمینه‌های مفیدی برای همکاری دو طرف باشد. وی همچنین طی این دیدار در مورد استفاده از فرصت‌های موجود در زمینه‌های کشاورزی از جمله سرمایه‌گذاری در صنعت تولید، فرآوری و صادرات میوه و سبزیجات اظهار نظر کرد. بنابر سخنان رحمان، تاجیکستان به منظور توسعه همکاری‌ها در حوزه اولویت‌دار گردشگری، طی 5 سال گذشته ترجیحات و امتیازات جذابی را برای سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری ارائه کرد. در پایان این دیدار رئیس جمهور تاجیکستان از محافل تجاری چین برای انجام سفر به کشورش دعوت به عمل آورد و گفت که دولت تاجیکستان آماده بررسی و حمایت پیشنهادات سرمایه‌گذاران چینی در زمینه برقراری همکاری متقابل سودمند در حوزه‌های فوق الذکر می‌باشد. شایان ذکر است که امروزه بیش از 170 پروژه سرمایه‌گذاری به ارزش بیش از 8 میلیارد دلار در تاجیکستان در حال اجرا قرار دارند. قانون فعلی تاجیکستان بیش از 240 نوع ضمانت و مزایا، از جمله بیش از 100 ترجیحات مالیاتی و گمرکی و تسهیلات را برای سرمایه‌گذاران پیش‌بینی کرده است. عضویت تاجیکستان در سازمان تجارت جهانی و تعدادی دیگر از کنوانسیون‌های بین‌المللی برای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران نیز گواهی بر انطباق قوانین این کشور با استانداردهای بین‌المللی است. تاجیکستان در حال ایجاد همکاری‌های مثمر ثمر با تمام ساختارهای مالی بین‌المللی است و با 110 کشور مختلف جهان روابط اقتصادی دارد وستانیوز

🔸روسیه در حال آماده شدن برای اعزام نیرو به مرز ارمنستان و آذربایجان است. مسکو در نظر دارد یگان هایی از نیروهای مسلح روسیه را در امتداد مرز بین ارمنستان و آذربایجان مستقر کند. این خبر روز جمعه توسط یک منبع در وزارت دفاع روسیه به تاس گزارش شد. وستانیوز

🔸امروز ساکنان آرتساخ در حمایت از راهپیمایی در کورنیدزور که توسط سازمان عمومی جنبش داوطلبانه با شعار "آرتساخ مال ماست، آرتساخ ارمنستان است، ارمنستان آرتساخ است"، به سمت ابتدای بزرگراه استپاناکرت - گوریس راهپیمایی کردند. وستانیوز

🔸تجمعی در حمایت از قره باغ کوهستانی در نزدیکی روستای مرزی سیونیک کورنیدزور برگزار شد که شرکت کنندگان چند کیلومتر در محل تجمع، راهپیمایی کردند. تجمع کنندگان در این فراخوان داوطلبانه، خواستار پایان دادن به محاصره قره باغ کوهستانی و محافظت از مردم آن شدند وستانیوز

🔸آیا چین به دنبال پیشی گرفتن از روسیه در آسیای مرکزی است؟ یکی از اهداف اصلی اجلاس چین و آسیای مرکزی تقویت مبادلات تجاری و طرح "کمربند و جاده" است. بنابر گزارش روزنامه روسی "ایزوستیا"، رهبران کشورهای شرکت کننده قصد دارند به یک "سند سیاسی" متعهد شوند که پایه و اساس همکاری را برای چند دهه آینده ایجاد کند. با اینکه غرب این اجلاس را بیانگر تمایل چین برای پیشی گرفتن از روسیه در آسیای مرکزی تفسیر می کند، اما برخی کارشناسان معتقدند که مسکو و پکن به جای رقابت برای نفوذ، در چارچوب همکاری در منطقه کار می کنند. در طول 31 سالی که چین با کشورهای آسیای مرکزی روابط دیپلماتیک دارد، این نخستین بار است که به این شیوه نشست برگزار کرده و میزبان آن است. این اجلاس در شهر شیان چین نقطه شروع جاده ابریشم باستانی برگزار شد که شامل شبکه ای از مسیرهای تجاری اوراسیا بود و قدمت آن به قرن دوم قبل از میلاد باز می گردد. در دهه گذشته که چین طرح کمربند و جاده را با مشارکت کشورهای آسیای مرکزی راه اندازی کرد، این کشورها توانسته اند پروژه های بسیاری را راه اندازی کنند، از جمله: -  خط لوله گاز چین-آسیای مرکزی (از خاک ترکمنستان، ازبکستان و قزاقستان می‌گذرد). -  خط لوله نفت چین-قزاقستان. -  بزرگراه قرقیزستان-ازبکستان. -  بزرگراه چین-تاجیکستان. -  قطار سریع السیر چین-اروپا که از آسیای مرکزی می گذرد. بر اساس گزارش وزارت بازرگانی چین، حجم مبادلات تجاری بین چین و کشورهای آسیای مرکزی در سال 2022 به رکورد 70.2 میلیارد دلار رسید و کل پروژه های سرمایه گذاری چین که در پنج کشور آسیای مرکزی تکمیل شده است به 63.9 میلیارد دلار رسیده است. با این وجود چین قصد دارد سرمایه گذاری در این منطقه را افزایش دهد. این گزارش نشان داد که غرب تحولات منطقه را زیر نظر داشته و معتقد است که گسترش چین در آسیای مرکزی با نفوذ روسیه در رقابت است. ژائو لانگ معاون مؤسسه مطالعات حکومت‌داری جهانی در مؤسسه مطالعات بین‌المللی شانگهای معتقد است که رسانه‌های غربی در تلاش هستند تا اقدامات توسعه طلبانه چین را ضد روسیه جلوه دهند تا شکافی بین این دو کشور ایجاد کنند، درحالیکه این دو کشور مدت‌هاست در آسیای مرکزی نقش مکمل داشته و به عنوان تامین‌کننده امنیت و نیروی محرکه توسعه اقتصادی عمل کرده اند و این منطق تغییر نکرده است. دینا مالیشوا محقق ارشد علمی در موسسه اقتصاد جهانی و روابط بین‌الملل آکادمی علوم روسیه گفته است که صحبت درباره تلاش چین برای حذف روسیه از آسیای مرکزی، از زمانی شروع شد که پکن خود را به عنوان یک بازیگر فعال در سیاست و اقتصاد جهانی معرفی کرد، این تبلیغات مبتذل هیچ ربطی به واقعیت ندارد. به گفته مالیشوا، کشورهای منطقه به سیاستی پایبند هستند که به واسطه آن با قدرت ها جهانی خصوصا در زمینه اقتصادی همکاری کنند و اجازه ندهند هیچ قدرتی بطور کامل بر امور سیاسی و اقتصادی آنها تسلط یابد. وستانیوز

🔸آمادگی مشروط ارمنستان برای به رسمیت شناختن حاکمیت باکو بر قره‌باغ «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان گفته ایروان آماده است منطقه قره‌باغ کوهستانی را به عنوان بخشی از جمهوری آذربایجان به رسمیت بشناسد مشروط بر این که باکو امنیت جمعیت ارمنی این منطقه را تضمین کند. وستانیوز