🔮🎷انفجار بزرگ برای عموم به زبان ساده July 28, 2015 • 477 Likes • 84 Comments به نام ایزد یکتا🌻 A brief explanation of big bang theory.  به دنبال پستهایی درباره نسبیت، مکانیک کوانتوم، کرومودینامیک کوانتومی و نیز تولد و مرگ ستارگان، در این پست به طور خلاصه به نظریه انفجار بزرگ میپردازم که معتبرترین نظریه تبیین کننده پیدایش جهان است. توصیه میکنم حتما اول چهار پست ذکر شده در بالا را بخوانید و بعد این پست را مطالعه کنید. در فیزیک پدیده ای وجود دارد به نام شیفت به سمت قرمز یعنی طول موج امواج الکترومغناطیس ساطع شده از اجسامی که از ما دور میشوند افزایش می یابد. مشاهدات هابل نشان داد که فاصله کهکشانها تا زمین با میزان شیفت به قرمز آنها رابطه مستقیم دارد. یعنی هرچه فاصله یک جسم تا زمین بیشتر باشد، میزان دور شدن آنها از زمین بیشتر است. این مساله در تمام نقاط هستی عمومیت دارد و فرقی نمیکند که مشاهده گر در کجای کیهان قرار داشته باشد. به این ترتیب در واقع تمام کهکشانها در حال دور شدن از ما هستند. تنها توجیه این مشاهدات این است که تمام نقاط هستی در حال دور شدن از هم هستند. We have a phenomenon in physics which is called "red shift". It means that the wavelength of electromagnetic waves emitted from an objecting which is moving away from us, increases. Hubble showed that, distance of the galaxies to earth is proportionate to their red shift. In other words, the farther a galaxy, the fastest it moves away from us. This is ubiquitous to all the locations in the universe. All galaxies are moving away from us. The only way is to explain it is to accept that all the points in the universe is moving away from each other. اگر تمام نقاط دنیا در حال دور شدن از هم هستند پس در واقع در گذشته های دور جهان ما متراکم تر و گرمتر بوده است و اگر به اندازه کافی در زمان به عقب برگردیم به نقطه ای از زمان میرسیم که چگالی جهان بی نهایت بوده است یا همان انفجار بزرگ.  As all points in the universe are moving away from each other, in the past our universe was much denser and hotter. If we go back in time, we would reach a point with infinite density. 14 billion years ago, the universe had the dimension of zero and was very very very hot: The BIG BANG. در واقع اگرسرعت اتساع جهان در حال حاضر را در نظر بگیریم و در زمان به عقب برگردیم، حدود چهارده بیلیون سال قبل فاصله بین اجزاء هستی صفر بوده و دما بسیار بسیار بسیار بسیار بالا. این همان انفجار بزرگ است. انفجار بزرگ چیست؟ انفجار بزرگ در واقع یک تکینگی در فضا-زمان است که در آن قوانین معمول فیزیک یعنی نسبیت عام و مکانیک کوانتوم دیگر معتبر نیستند. به این نقطه شروع جهان هستی انفجار بزرگ میگویند که چگالی عالم در واقع بی نهایت است.  What is big bang? Big bang is a singularity in space-time, which means that the usual laws of physics (namely quantum mechanics and general relativity) are not valid.  بعد چه شد؟ سوپی از ماده داغ که پس از انفجار بزرگ ایجاد شده است به تدریج شروع به گسترش و خنک شدن کرده است. ابتدا در کسری از ثانیه جهان به شدت متسع شد و سپس حدود یک پیکوثانیه پس از انفجار بزرگ کوارکها ایجاد شدند و چند دقیقه بعد از انفجار بزرگ که دما حدود یک بیلیون درجه بود هسته اتم هیدروژن و هلیوم تشکیل شدند. در نهایت به تدریج جهان سردتر و متسع تر شد و ماده ای که ما میشناسیم و بدن ما و تمام هستی را بوجود آورده است تشکیل شد. اولین اتمهای کامل حدود سیصد و هشتاد هزار سال پس از انفجار بزرگ تشکیل شدند. What happened next? What came out of big bang, gradually expanded and got colder and colder. In a fraction of a second, the universe expanded exponentially. One picosecond after big bang, quarks appeared, and several minutes later nucleus of Hydrogen and Helium appeared. First complete atoms appeared about 380,000 years after big bang. کهکشانها و ستارگانی که الان در هستی میبینیم حاصل تجمع موضعی ماده در بعضی نقاط هستی است که چگالی کمی بیشتر از بقیه نقاط داشتند. این تفاوت در چگالی به علت اصل عدم قطعیت هایزنبرگ بوده است که باعث نوسانات حرارتی کوانتومی در جهان هستی اولیه شده اند. اگر اصل عدم قطعیت هایزنبرگ نبود اصولا ما وجود نداشتیم بلکه جهان هم اکنون یک سوپ سرد از اتمها بود. The current galaxies and stars are the results of accumulation of the matter in some parts of the universe. These parts had different density as predicted by uncertainty principle of Heisenberg. Without uncertainty principle, no part of the universe had di @wittj2

fferent density and the universe would be a cold soup of atoms. ⭐️ آیا ما به شواهد انفجار بزرگ دسترسی داریم؟ بله داریم. مهمترین آنها امواج زمینه ریز موج هستند که از حدود سیصد هزار سال پس از انفجار بزرگ باقی مانده اند و هم اکنون در تمام نقاط هستی قابل ردیابی هستند. این امواج تقریبا یکنواخت در سطح جهان هستی پراکنده شده اند و نشاندهنده یکنواختی جهان پس از انفجار بزرگ هستند. در واقع این امواج نور ناشی از جهان بسیار بسیار بسیار داغ نخستین هستند که آنقدر به سمت قرمز شیفت یافته اند که به زحمت قابل ردیابی شده اند مانند شکل زیر. Do we have any evidence of big bang? Yes we have, the most important one is the background microwaves. These waves are the reminiscent of 300,000 years after big bang and can be detected all over universe. These waves are fairly homogeneous and are the remnant of the very hot early universe with very large red shift.  در نظر داشته باشید که انفجار بزرگ در واقع یک انفجار به مفهوم امروزی نیست بلکه بیشتر شبیه باد کردن یک بادکنک است که جهان هستی را جداره بادکنک در نظر بگیرید. در واقع همه نقاط بادکنک در حال دور شدن از هم هستند در حالیکه حرکت واضحی ندارند. یک بادکنک بدون باد در واقع شبیه جهان در مراحل اولیه است که به تدریج باد شده است. ضمنا هیچ نقطه ای از این بادکنک مرکز گسترش جهان نیست. به عبارت دیگر جهان پایانی ندارد، لبه ندارد، مانند بادکنکی است که گرچه تا بینهایت میتوانید بر روی آن حرکت کنید ولی لبه ای ندارد که آنجا ختم شود. Note that big bang is not an explosion in its modern context. It is more like inflating a balloon and the universe is the surface of the balloon. All point on the balloon are moving away from each other without any visible movement. A deflated balloon is like the early universe. No point on the balloon is the center of expansion. The universe has no edge, you can move on the surface of a balloon indefinitely but there would be no edge that universe ends there. In other words, big bang was not an explosion and was not big at all, it was only a singularity in the space-time. به عبارت دیگر انفجار بزرگ نه بزرگ بود و نه انفجار بلکه فقط یک تکینگی در فضا-زمان بود. در نهایت هستی چه میشود؟ سرنوشت هستی وابسته به آهنگ اتساع آن است. احتمالا یا همینطور هستی گسترش پیدا میکند تا تبدیل به یک مکان سرد یکنواخت از فوتونها و نوترینوها و الکترونها شود (انجماد بزرگ)، یا کلا همه اتمها به علت اتساع پیشرونده جهان هستی از هم گسسته میشوند (گسست بزرگ)، یا  تمام هستی شروع به انقباض میکند و در نهایت تبدیل به یک تکینگی بزرگ میشود (خرد شدگی بزرگ). البته نظرات دیگر هم هست که ماده تاریک و انرژی تاریک و غیره را پیش میکشد و از آنها میگذریم. What is the fate of the universe? The fate of the universe depends on the rate of its expansion. Probably the expansion continues and the universe ends in a "big freeze". May be the universe would expand exponentially and all atoms would tear apart (big rip). May be expansion would end and the universe would collapse on itself to a huge singularity (big crunch). 👌چند سوال قبل از انفجار بزرگ چه بوده است؟ زمان و مکان با انفجار بزرگ ایجاد شده اند در واقع زمان قبل از انفجار بزرگ اصلا مفهومی ندارد. به عبارت دیگر شروع هستی به صورت یک انفجار نیست که جهان ما به داخل چیزی پاشیده شود. بر اساس نسبیت عام اینشتاین زمان با انفجار بزرگ شروع شده است. اصولا قبل از انفجار بزرگ، مفهوم فیزیکی ندارد چرا که زمان و مکان آنقدر در لحظه انفجار بزرگ خم شده اند که قبل از آن وجود ندارد.  What was before big bang? The space-time created by the big bang. The time before big bang has no physical meaning. The big bang is not like an explosion to explode into something. According to the general relativity, time came into existence since big bang. Close to the big bang the space-time is so bent over that there would be no space-time before big bang. جهان چقدر بزرگ است. اگر جهان چهارده بیلیون سال عمر دارد پس چطور فاصله زمین تا لبه قابل مشاهده هستی حدود چهل و پنج بیلیون سال نوری است؟ در نظر داشته باشیم که گرچه عمر جهان هستی حدود چهارده بیلیون سال است ولی نوری که از دورترین اجسام قابل مشاهده به ما میرسد به علت گسترش جهان هستی تقریبا جهل و پنج بیلیون سال طول کشیده است تا به ما رسیده است. چهل و پنج بیلیون سال نوری یعنی نور از لبه های قابل رویت هستی چهل و پنج بیلیون سال طول کشیده تا به ما... @wittj2

برسد. خیلی زیاد است. نور خورشید حدود هشت دقیقه طول میکشد تا به ما برسد. خیلی زیاد است در وهم نمیگنجد. How big is the universe? If the universe is 14 billion years old, why is the distance of the earth to the edge of the observable universe more than 45 billion light-year? Although the age of the universe is 14 billion years, due to the expansion of the universe, the light from the edge of the observable universe took almost 45 billion years to reach us. It is unimaginable. It takes only eight minutes for the sunlight to reach us. As the time passes, more and more parts of the universe get out of our sight and move into the un-observable universe. The light of these parts of the universe would not reach us. We have no chance to see these parts. They are out of our reach forever. در واقع هر چه از عمر جهان میگذرد نواحی بیشتری از دنیا از حیطه دید ما خارج شده و به جهان غیر قابل رویت میروند. این جهان غیر قابل رویت یعنی نقاطی از هستی که نور آنها هیچگاه به ما نمیرسد. ما هیچ شانسی برای دریافت اطلاعات از این نقاط هستی یا ارسال اطلاعات به این نقاط نداریم. این نواحی تا ابد از دسترس ما خارج شده اند شکل زیر دورترین شیء قابل مشاهده توسط بشر را در پهنه گیتی نشان میدهد که نور آن از حدود ششتصد و سی میلیون سال پس از انفجار بزرگ به ما رسیده است . نور آن حدود سیزده بیلیون سال در حرکت بوده است تا به ما برسد.   The image below is the farthest observable matter in the universe. Its light origin is 630 million years after big bang. Its light traveled for 13 billion years to reach us. GRB 090423 از جدیت در آییم😊 اگر میخواهید همسر خود را انتخاب کنید دقت کنید مادر زن یا مادر شوهر شما از ماده تاریک نباشد، چرا که بدون دیده شدن باعث پر شدن کله همسر شما میشود.  سعی کنید همسر خود را از دورترین شهر ممکن انتخاب کنید، سرعت دور شدن وابسته به فاصله است و قوم همسر شما سریعتر از شما دور میشوند. سیگنالهای آنها هم دیرتر به شما و همسر شما خواهد رسید. اگر همسر شما از جای خیلی خیلی دوری باشد مثل لبه های جهان هستی که نور علی نور است چرا که کم کم قوم همسر شما وارد جهان غیر قابل رویت میشود و خلاص. اگر بتوانید به زمان نزدیک انفجار بزرگ برگردید حتما مادر زن و مادر شوهر خود را از "ضد ماده" انتخاب کنید. در جهان مادی ما "ضد ماده" با ماده ترکیب شده و کلا نابود میشود. البته تا قبل از اضمحلال از او دوری کنید. بهتره با خواهر زن یا خواهر شوهر شما ترکیب بشه و مضمحل بشه. یک تیر و دو نشان. دوستان محترم مارکسیست و سوسیالیست و لنینیست لطفا برای داشتن جهان یکنواخت و عادلانه به دقایق اولیه پس از انفجار بزرگ برگردند گرچه آنجا هم ناامید میشوند چون اصل عدم قطعیت به هر حال بعضی نقاط را چگالتر میکند. احتمالا منشا کاپیتالیسم همین اصل عدم قطعیت لعنتی است. اگر کسی از شما پرسید خدا قبل از انفجار بزرگ چه میکرده بهترین جواب برایش این است که جهنم را برای فضولها آماده میکرده. فضولی هم حدی دارد. رامین صادقی مرداد نود و چهار مشهد مقدس منابع www.askamathematician.com A brief history of time Written by Ramin Sadeghi Associate Professor of Nuclear Medicine at Mashhad University of Medical Sciences. @wittj2

https://eitaa.com/wittj2 درود و خیر مقدم همراهان گرامی کانالم در ایتا تشریف بیارید🙏🌻

کوانتوم و عرفان ناب اسلامی دلنوشته ها و اشعارم وسخنان و اشعار بزرگان اهل علم و ادب https://eitaa.com/wittj2

🔮🎷بحث خداشناسی در باره پراکندگی در بیگ بنگ در چند لحظه بعد از انفجار بزرگ،ذرات پدید آمده در جهان پراکنده شدند،ولی این پراکندگی بصورت کامل انجام نگرفت و ذرات بطور کامل در فضا پراکنده نشدند،در نتیجه جهان ما پدید آمد.[1] تصور کنید اگر انرژی بیگ بنگ مقداری بیشتر بود،ذرات تشکیل نمی شدند و یا پراکندگی آنها بصورت کامل انجام می شد،در نتیجه ذرات با سرعت هرچه بیشتر در فضا پخش می شدند و حتی گرانش نیز نمی توانست،آنها را در کنار هم نگه دارد در نتیجه هم اکنون ما نیز وجود نداشتیم. ولی در این مرحله از آفرینش یک نقص منجر به پدید آمدن جهان هستی شد،در نتیجه می توان به این نتیجه رسید که همیشه نقص لزوما بد نیست. دانشمندان اتئیست در پاسخ به مراحل ابتدایی به وجود آمدن جهان به فرضیه جهان های موازی متوصل می شوند،که این فرضیه هنوز اثبات نشده و در هاله ای از ابهام قرار دارد،حتی در صورت اثبات شدن هم این مساله نظم جهان ما در مراحل اولیه آفرینش را نقص نمی کند. این مساله مهم است که ما وجود داریم در حالی که می توانستیم وجود نداشته باشیم،حتی اگر در بین میلیاردها احتمال در یک جهان موازی همه مراحل درست پیش رفته باشد،ما یکی از بین بی نهایت احتمالات هستیم و وجودما شبیه به یک معجزه است. مثلا در این مورد اگر اندگی گرانش کمتر یابیشتر بود،یا ذرات بطور کامل در فضا پراکنده می شدند ما وجود نداشتیم ولی از بین میلیاردها احتمال که پازل جهان هستی را تشکیل می دهند همه موارد از جمله میزان گرانش که شدید تر یا ضعیف تر نباشد و یا میزان پراکندگی که کامل نباشد،بصورت صحیح توسط آفریدگار در کنار هم قرار داده شده است و ما اکنون وجود داریم. بدون تردید اگر جهان خالقی نداشت،حتی در بین میلیاردها احتمال نیز یک جای کار می لنگید،در نتیجه جهان بصورت امروز تشکیل نمی شد،تشبیه اتئیست ها شبیه به این مساله است که در یک کارخانه مونتاژ قطعات که قطعات را بصورت جهان های موازی می بینیم،بدون حضور سازنده و مهندس همه قطعات بصورت ناقص خود به خودی تشکیل شده باشند ولی یکی از دستگاهها در اثر تصادف به درستی تشکیل شده باشد،اگر این مساله قابل پذیرش باشد که قطعات صنعتی در کارخانه بدون حضور مهندس ناظر خود به خودی حتی بصورت چیده شدن اشتباهی تشکیل شود،پذیرش عدم حضور ناظر کیهانی نیز قابل قبول است. حال با توجه به همان نظریه جهان های موازی که هاوکینگ و بقیه اتئیست ها در مورد نظم جهان در هنگام آفرینش به آن استناد می کنند،گفته می شود که خواص این جهان های موازی با هم تفاوت دارد،در نتیجه قطعات تولید شده در این کارخانه نیز باهم متفاوت است،پس برای تولید هر قطعه مهندسین باید ولتاژ خاصی را اعمال بکنند،در نتیجه برای تولید قطعه جهان ما که تا کنون به درستی کار کرده است،نیز ولتاژ خاص و مخصوص آن اعمال شده است،در نتیجه با این فرضیه نظریه جهان های موازی نمی تواند نقض کننده وجود آفریدگار باشد زیرا هر جهان موازی منحصر به فرد است و باید به گونه ای خاص آفریده شده باشد،و ولتاژ جهان ما نیز با توجه به نوع آن ناقص اعمال شده است که کل سامانه نسوزد.  برای دنبال کردن مطالب ما از طریق فیسبوک لطفا صفحه ما را لایک بزنید.   برای دنبال کردن مطالب این تارنما روی اپلیکیشن اینستاگرام لطفا صفحه ما را فالو کنید [1]نقص یک موضوع رایج در کیهان شناسی است،فیزیکدان معروف استیون هاوکینگ گفته بود جهان ناقص از اولین لحظات از خودش به وجود آمد،بدون یک پراکندگی ناقص مواد در بیگ بنگ،گرانش نمی توانست اتم ها را کنار هم ایجاد کند و کهکشان ها و ستاره ها را به وجود آورد.منبع ✍نویسنده : رامین فخاری ; ساعت ۱٠:٤۳ ‎ق.ظ روز ۱۳٩٤/٤/۱٠ تگ ها : انفجار بزرگ ، بیگ بنگ ، پراکندگی ذرات در انفجار بزرگ ، نظم در انفجار بزرگ نظرات (0) اگر در زمان انفجار بزرگ گرانش اندکی بیشتر یا کمتر بود چه اتفاقی می افتاد؟ همانطور که می دانید جهان هستی بعد از انفجار بزرگ تا کنون با سرعت بسیار زیادی در حال گسترش است،یکی از دلایل نسبت داده شده به این انبساط انرژی تاریک است و یکی دیگر از دلایل نسبت داده شده به انبساط جهان هستی گرانش یا جاذبه است،ولی مساله بسیار عجیب این است که مقدار این گرانش توسط آفریدگار چه در لحظه انفجار بزرگ و چه امروز به مقدار تنظیم شده است و اگر مقداری بیشتر یا کمتر بود ما اکنون امروز وجود نداشیم،بیل برایسن در فصل اول کتاب خود تحت عنوان تاریخچه تقریبا همه چیز در این مورد می نویسد: کائنات در کسری از یک لحظه بعد از سپیده دم آفرینش،دستخوش گسترشی ناگهانی و خارق العاده شد.کائنات منبسط شد،یعنی عملا به همراه خودش سرعت گفت،و ابعادش در هر 10 -34 ثانیه دو برابر شد.کل این واقعی ممکن است چیزی بیش از 10-30 یعنی یک میلیون میلیون میلیون میلیون میلیونیوم ثانیه به درازا نکشید ولی دست کم کائنات را به چیزی 1024 بار بزرگتر تبدیل کرد. اگر جاذبه اندازه ناچیزی از جاذبه کنونی بیشتر ... @wittj2

یا کمتر می شد،اگر سرعت گسترش کائنات فقط اندکی از سرعت گسترش آن لحظه ها کندتر یا تندتر می شد-در آن صورت می شد احتمال داد که هیچ گاه عناصر مادی پایداری برای تشکیل موجوداتی چو من و شما یا خاکی که ما رویش زندگی می کنیم وجود نداشته باشد.اگر جاذبه ذره ای از آنچه هست قوی تر می شد این احتمال وجود داشت که خود کائنات همچون چادری که به غلط و بدون مقادیر مناسب و دقیقا لازم برای دادن ابعاد چگالی و قطعات تشکیل دهنده مناسب به آن برپا شده باشد،سقوط کند.اما اگر این جاذبع اندکی ضعیف تر شده بود هیچ چیز یا چیز دیگری ادغام یا به آن وصل نمی شد.کائنات تا ابد بصورت یک خلا تاریک و پراکنده باقی می ماند. در دراز مدت ممکن است معلوم شود که جاذبه اندکی زیادی قوی است و ممکن است روزی موجب توقف گسترش کائنات شود و کاری کند که کائنات روی خودش سقوط کند تا آنکه متلاشی شود و تیکینگ دیگری را پدید بیاورد و احتمالا کل آن فرآیند را از نو آغاز کند،از طرف دیگر جاذبه ممکن است خیلی ضعیف باشد و کائنات تا ابد به فرار و گسترش پرشتاب خود ادامه دهد به طوری که هر آنچه در کائنات دیده می شود چنان از هم دور شود و فاصله بگیرند که هیچ فرصتی برای اندر کنش های مادی پیش نیایید و کائنات به محلی خنثی و مرده اما بسیار جادار تبدیل شود. ⭐️حال عده ای در پاسخ به این مساله بحث جهان های موازی و کائنات های موازی را به پیش می کشند و اعلام می کنند که ما جزئی از یک در تیریلیون ها شانس و احتمال هستیم,در پاسخ به این مساله باید گفت که: هنوز وجود هیچ کائنات موازی اثبات نشده است،در صورت اثبات شدن هم مشخص نیست که کائنات های دیگر مشابه کائنات ما هستند و زیست پذیر هستند یا نه،در صورتی هم که مشابه کائنات ما نباشد هم این مساله قاب تامل تر می شود که چرا ما اکنون بین میلیاردها میلیارد احتمال تصادف وجود داریم،در حالی که احتمال وجود ما با این حساب کمتر از صفر می شود ولی ما وجود داریم و وجود ما بدون یک معجزه یا دخالت یک آفریدگار هوشمند در بین میلیاردها میلیارد احتمال نیست بودن، مکان پذیر نیست ولی ما وجود داریم،و انشتین یک نقل قول بسیار جالبی در این باره دارد که می گوید:خدا تاس نمی اندازد! ✍نویسنده : رامین فخاری ; ساعت ٩:٤۱ ‎ب.ظ روز ۱۳٩٤/۱/۱۸ تگ ها : انفجار بزرگ ، گرانش ، جاذبه ، خدا و نیروی گرانش نظرات (1) انفجار بزرگ و انرژی خلا حدود 36-10ثانیه بعد ازانفجار بزرگ دمای عالم به 1027 درجه کلوین رسید.در این مرحله جهان هستی شروع به انبساط کرد که به آن تورم کیهانی می گویند.بین لحظه 35-10 و لحظه 33- 10ثانیه پس از انفجار،عالم با سرعت فرانور به میزان 1050 انبساط پیدا می کند.در ثانیه 33-10،دما به 1025 درجه کلوین می رسد،در این موقع کوارک ها و پاد کوارک ها به وجود می آیند.ولی در این هنگام گرما چندان زیاد است که پروتون ها و نترون ها نمی توانند تشکیل شوند.بعد از 12-10 ثانیه دمای عالم به 1016 درجه کلوین می رسد.در این موقع چهار نیروی شناخته شده شکل می گیرد: 1.نیروی هسته ای ضعیف 2.نیروی هسته ای قوی 3.نیروی الکترومغناطیس 4.نیروی گرانشاین چهار نیرو در آغاز مهبانگ یکی بوده اند. در ثانیه 16-10دما به 1013 کلوین رسید.کوارک ها دیگر نمی توانستند بصورت آزاد وجود داشته باشند و به هاردرون تبدیل شدند که از آنها پروتون ها و نترون ها و پادنترون ها(با بار مثبت)و نوترون ها(با بار منفی)،و سرانجام مقدار زیادی ذرات خنثی به نام نوترینو به وجود آمدند.بعد از 4-10 ثانیه دما به 1012 درجه کلوین می رسد.اکثر پروتون ها و نوترون ها با برخورد به پادپروتون ها و پادنترون ها از بین می روند و تنها مقدار بسیار ناچیزی از پروتون ها و نترون ها به نسبت 1:6 باقی می مانند که بعدها از آنها هلیم ساخته می شود در این لحظه گرما چندان بود که الکترون ها و پاد الکترون ها به وجود آمدند. یک ثانیه بعد از مهبانگ،دما به 1010 درجه کلوین افت می کند.حال الکترون ها و پادالکترون ها نیز همدیگر را نابود می کنند و جز مقدار ناچیزی(9-10 قسمت آن)باقی نمی ماند.از این مقدار ناچیز الکترون مواد آینده هستی به وجود می آید. پس از 10 ثانیه که از انفجار بزرگ می گذرد؛دما به 109 کلوین می رسد.پروتون ها و نترون ها از طریق همجوشی هسته ای اولین هسته اتمی را به وجود آوردند.به این مرحله هسته زایی می گویند.در این مرحله %25 ایزوتوپ هیلیم 4 و 001/0 % ایزوتپ های هیدروزن سنگین یا دوتریم،D  و همچنین مقدار بسیار ناچیزی ایزوتوپ هیلیم 3 تولید می شود.%75 بقیه پروتون ها بعد ها هسته اتم هیدروژن را ساختند.بعد از 5 دقیقه هسته سازی مهبانگ به پایان رسید.نوترون های آزاد باقی مانده دیگر ثابت نبودند و به تدریج به پروتون و الکترون تبدیل شدند.بقیه عناصر سنگین بعدها درون ستارگان به وجود آمدند. بعد از حود سیصدهزار سال دما به 3000 درجه کلین افت کرد.در این ... @wittj2