#اخلاق
#غفلت
#ذکر
🔴 غفلت عامل سقوط
✅ سورة مبارکة الأنبياء / آیة شریفة 1 : «اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسابُهُمْ وَ هُمْ في غَفْلَةٍ مُعْرِضُونَ». (حساب مردم به آنان نزديك شده، در حالى كه در غفلتند و روى گردانند).
غفلت از خداوند، غفلت از خود و غفلت از قیامت از عوامل سقوط اخلاقی انسان است. بسیاری از اوقات ما می گذرد در حالی که از حضور ذات اقدس اله غافلیم، از فقر و نیاز خود به عمل صالح غافلیم و توجهی به عواقب سخت اعمالمان در قیامت نداریم. اعمال قبیح و عدم اخلاص در افعال ناشی از این غفلتها است.
✅ سورة مبارکة الأنبياء آیة شریفة 97 : «وَ اقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَإِذا هِيَ شاخِصَةٌ أَبْصارُ الَّذينَ كَفَرُوا يا وَيْلَنا قَدْ كُنَّا في غَفْلَةٍ مِنْ هذا بَلْ كُنَّا ظالِمين». (و وعده حقّ [قيامت] نزديك مىشود؛ در آن هنگام چشمهاى كافران از وحشت از حركت بازمىماند؛ (مىگويند:) اى واى بر ما كه از اين (جريان) در غفلت بوديم؛ بلكه ما ستمكار بوديم).
باید از غفلت فرار کرد و به ذکر پناه برد و بالاترین ذکر و موثرترین ذکر، ذکر قلبی خدا و یاد درونی و روحی ذات باری تعالی است.
✅ سورة مبارکة طه / آیة شریفة 14: «إِنَّني أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْني وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْري». (من «اللَّه» هستم؛ معبودى جز من نيست! مرا بپرست، و نماز را براى ياد من بپادار).
در دعای کمیل دعا می کنیم که خداوند تمام اوقات ما را همراه با ذکر خودش قرار داده باشد. «يَا رَبِّ يَا رَبِّ يَا رَبِّ أَسْأَلُكَ بِحَقِّكَ وَ قُدْسِكَ وَ أَعْظَمِ صِفَاتِكَ وَ أَسْمَائِكَ أَنْ تَجْعَلَ أَوْقَاتِي مِنَ اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ بِذِكْرِكَ مَعْمُورَة» (دعای کمیل). یا در مناجات شعبانیه دعا می کنیم خدایا وَلَه به ذکرت را به من الهام کن. «الهى و الهمنى ولها بذكرك إلى ذكرك» (مناجات شعبانیه).
🔵 توصیه به ذکر طبق آیات الهی به دو گونه است :
1. کمّیّت ذکر / ذکر کثیر : سورة مبارکة احزاب / آیات شریفة 41 و 42 و سورة مبارکة آل عمران / آیة شریفة 41. کسی که هر چه هست را آیة الهی و مظهر علم و قدرت بداند، همه چیز می تواند ذکر خدا را برای او به ارمغان آورد و به دائم الذکر تبدیل شود. خوشا آنان که دائم در نمازند.
2. کیفیّت ذکر / ذکر شدید : سورة مبارکة بقره / آیة شریفة 201. (توجّه عمیق تر و دقّت بیشتر و انس بیشتر).
به عنوان مثال حضور قلب در نماز دارای مراتب است که از توجّه به لفظ، توجّه به معنا و توجّه به سخن گفتن با خداوند شروع می شود تا به مرتبة حضور قلب در نماز حضرت امیر -علیه الصلاه و السلام- که تیر از پای حضرت -علیه الصلاه و السلام- کشیدند و متوجّه نشدند.
ذکر شدید ذات باری تعالی به یاد و توجه عمیق است -نه سطحی-. توجه عمیق یعنی توجه به خدایی که تمام هستی جلوة کمال اوست و مستجمع تمام صفات کمالی است و جلال و جبروتش قابل تصور نیست. این توجّه با کیفیت تمام وجود ما را می تواند تحت تاثیر قرار دهد.
#اخلاق
🔴 علت #غفلت
غفلت از خدا و خود عامل سقوط انسان از انسانیت است و علت غفلت، #توجه_به_غیر است. به عنوان مثال کسی که توجه تام به درس خواندن دارد، از رفت و آمد پیرامون خود غافل است یا کسی که توجه تام به تلویزیون دارد، صدا دیگران را نمی شنود.
توجه انسان به #مادیات و مظاهر دنیوی -مانند #پول، خانه و #لذات_دنیوی- انسان را از خدا و انسانیت خود غافل می کند.
✅ سوره مبارکه منافقون، آیه شریفه 9 : «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تُلْهِكُمْ أَمْوَالُكُمْ وَ لاَ أَوْلاَدُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ». (ترجمه : ای کسانی که ایمان آورده اید، اموال و فرزندانتان شما را از ذکر خدا باز ندارد و هر کس چنین باشد، زیانکار است).
کسی که هدف و نگاهش #مال، #قدرت، #شهرت و امثال آنها از مظاهر دنیاپرستی باشد، از ذکر خدا باز خواهد ماند.
نگاه صحیح به دنیا، #نگاه_ابزاری است. نگاهی که همه چیز را نعمت الهی می بیند و همة ابزارها را در راستای قرب به خدا و جلب رضایت او به کار می بندد. این نگاه نه تنها علت برای غفلت نیست، بلکه خود عاملی برای ذکر است.
✅ سوره مبارکه انفال / آیه شریفه 28 : «وَ اعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَ أَوْلاَدُكُمْ فِتْنَةٌ». (ترجمه : بدانید که اموال و فرزندان شما وسیلة آزمایش شما هستند).
مال و فرزند #امتحان_الهی است. کسی که از این امتحان سربلند بیرون آید، به سعادت می رسد و کسی که رفوزه شود، به شقاوت خواهد رسید.
اگر مال و فرزند هدف باشد، انسان در امتحان الهی شکست خورده است. اما کسی از مال و فرزند برای عبودیت استفاده می کند، در امتحان الهی پیروز شده است.
✅ عبارت بسیار حکیمانه ای از حضرت امیر -علیه الصلاه و السلام – در نهج البلاغه نقل شده است که ایشان می فرماید : «مَنْ أَبْصَرَ بِهَا [الدنیا] بَصَّرَتْهُ وَ مَنْ أَبْصَرَ إِلَيْهَا أَعْمَتْهُ». (ترجمه : کسی که بوسیلة دنیا ببیند، دنیا به او بصیرت می دهد و کسی که به دنیا نگاه کند، دنیا او را کور می کند).
کسی که به خود آینه نگاه کند، جای دیگری را نمی بیند، اما کسی که آینه را وسیله ای برای دیدن اشیاء قرار دهد، اشیاء دیگر را می بیند. دنیا را باید مانند آینه ابزاری برای دیدن دانست، نه آن که آن را هدف قرار داد که در این صورت کور می شود و حقائق هستی را -از جایگاه خود و خدا- نخواهد دید.
✅ در دعای عرفه آمده است : «عميت عين لا تراك علیها رقیبا». (ترجمه : کور است چشمی که تو را ناظر و مراقب خود نبید).
وقتی دنیا هدف انسان باشد و به مادیات دنیا توجه کند، کور می شود و شخصی که کور است، خدا را نخواهد دید.
#سیروسلوک
📚 ترجمه #اسرار_الصلوه
#ملکی_تبریزی ره
اما چرا انسان پيوسته به «#توبه» نياز دارد؟
اين بدان خاطر است كه بشر يا با اعضاء و جوارح خود مرتكب #گناه مىشود و يا #تصميم به انجام معصيتى مىگيرد و يا خطورات قلبى و وساوس شيطانى او را از #ياد_خدا باز ميدارد و يا در #علم_به_خدا و #صفات و آثار آن #غفلت و قصورى از او سر مىزند، و همۀ اينها نقص است و براى آنها اسبابى است و ترك اينها و اشتغال به اضداد آنها رجوع و بازگشت از نقص بسوى كمال است و معناى توبه چيزى جز همين بازگشت نيست. ✅
#اخلاق