🏴 امام حسن عسکری علیه السلام:
◾️ نام مبارکشان حسن و کنیهی ایشان ابومحمد و به القاب نقی و زکی مشهور است؛ امام عسکری علیه السلام یازدهمین پیشوای شیعیان در سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ هجری قمری در زمان خلافت متوکل عباسی در شهر مدینه متولد شد؛ پدرش امام هادی علیه السلام و مادرش بانویی پارسا و شایسته به نام حُدَیثه بود که برخی از او به نام سوسن یا سلیل یاد کردهاند.
🔹امام عسکری از همان طفولیت، سال ۲۳۳ هجری، به همراه پدر بزرگوارش به اجبار خلیفه عباسی از مدینه به سامرا رفت و تا زمان شهادت در این شهر در منطقهای نظامی و محاصره شده سکونت داشت؛ از این جهت به عسکری مشهور شد. عدهای از مورخین عسکر را نام غیرمشهور شهر سامرا دانستهاند.
◾️امام عسکری از سال ۲۵۴ که سال شهادت پدر بزرگوارشان است، تا سال ۲۶۰ به مدت ۶ سال امامت شیعیان را به عهده داشت.
📗 نگاه کنید به: حیات فکری - سیاسی امامان شیعه، رسول جعفریان، صفحه ۶۶۵ به بعد و سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صفحه ۶۱۴ به بعد
@yadroz
🏴 اصحاب امام عسکری علیهالسلام:
❇️ یکی از چهرههای مولف حدیث در روزگار امام عسکری علیه السلام، حسین بن اشکیب سمرقندی است؛ کسی که مدتی در قم خادم مقبرهی حضرت معصومه سلام الله علیها بوده و بعداً به سمرقند رفته و در آنجا ماندگار شده است.
❇️ حسین را باید یکی از حلقههای پیوند تشیع قم با شرق ایران دانست. نجاشی از رجالنگاران شیعه، تالیفات او را برشمرده است که در میان آنها کتابی با عنوان الرد علی الزیدیه به چشم میخورد.
❇️ نظر به شدت فعالیت زیدیها در این دوران و قیامهای مکرر آنها، احتمال میرفت که شماری از شیعیان تحت تاثیر تفکرات زیدیه قرار گیرند؛ بدین جهت این قبیل کتابها که بیشتر با استناد به روایات امامان معصوم علیهم السلام تدوین میشد، وسیلهی خوبی برای کنترل انحرافات فکری در میان شیعیان بود.
📗 منبع: حیات فکری - سیاسی امامان شیعه، رسول جعفریان، صفحه ۶۸۷.
@yadroz
☘به مناسبت آغاز امامت حضرت صاحب الزمان (عج)☘
🌸 لب ما و قصهی زلف تو، چه توهمی! چه حکایتی!
تو و سر زدن به خیال ما، چه ترحمی! چه سخاوتی!
🌸به نماز صبح و شبت سلام! و به نور در نَسَبت سلام!
و به خال کنج لبت سلام! که نشسته با چه ملاحتی!
🌸وسط «الست بربکم» شدهایم در نظر تو گم
دل ما پیاله، لب تو خم، زدهایم جام ولایتی
🌸به جمال، وارث کوثری، به خدا حسین مکرری
به روایتی خود حیدری، چه شباهتی! چه اصالتی!
🌸«بلغ العُلی به کمالِ» تو «کشف الدُجی به جمال» تو
به تو و قشنگی خال تو، صلوات هر دم و ساعتی
🌸شده پر دو چشم تو در ازل، یکی از شراب و یکی عسل
نظرت چه کرده در این غزل، که چنین گرفته حلاوتی!
🌸تو که آینه تو که آیتی، تو که آبروی عبادتی
تو که با دل همه راحتی ، تو قیام کن که قیامتی
🌸زد اگر کسی در خانهات، دل ماست کرده بهانهات
که به جستجوی نشانهات، ز سحر شنیده بشارتی
🌸غزلم اگر تو بسازیم، و نیام اگر بنوازیم
به نسیم یاد تو راضیم نه گلایهای نه شکایتی
🌸نه، مرا نبین، رصدم نکن، و نظر به خوب و بدم نکن
ز درت بیا و ردم نکن تو که از تبار کرامتی
🌹سروده: قاسم صرافان
☘ آغاز امامت امام زمان ارواحنا فدا و دوران غیبت:
🔹 پس از رحلت امام عسکری علیه السلام در سال ۲۶۰ هجری، امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و همزمان غیبت صغرای آن حضرت آغاز شد و تا سال ۳۲۹ به مدت ۶۹ سال ادامه یافت.
🔸 در این دوران ۴ نفر از شخصیتهای وارسته و شایستهی شیعه، یکی پس از دیگری، نیابت خاص امام زمان علیه السلام را به عهده گرفتند که اولین آنها عثمان بن سعید و پس از وی پسرش محمد بن عثمان بود.
🔹محمد تا سال ۳۰۵ هجری نیابت امام و مسئولیت ارتباط ایشان با شیعیان را به عهده داشت. نایب سوم ابوالقاسم حسین بن روح و نایب چهارم ابوالحسن علی بن محمد سمری بود.
❇️ شایان ذکر است که در این دوران نه تنها شخص امام زمان علیه السلام از دیدهها پنهان بود، بلکه سفرای آن حضرت نیز به طور ناشناخته فعالیت میکردند. پس از درگذشت چهارمین نایب خاص امام زمان علیه السلام، غیبت کبری آغاز گردید که در این دوران امام علیه السلام نایب خاصی ندارد.
📘 نگاه کنید به: سیره پیشوایان، صفحه ۶۷۳ به بعد و حیات فکری - سیاسی امامان شیعه، صفحه ۷۱۴ به بعد.
@yadroz
🌍 نگاهی به تاریخ تهران:
📙 هرچند که از قرن سوم هجری نام تهران در متون جغرافیایی به چشم میخورد، اما شهرت این شهر بیشتر مربوط به دوران بعد از حمله مغول، یعنی قرن هفتم هجری به بعد، میباشد.
🌀در دوران حکومت ایلخانان مغول بعضی از فرمانروایان در مسیر جنگهای خود از تهران که در آن زمان قصبهای بوده، عبور کردهاند و در دوران سلطنت تیمور گورکانی، داماد وی که حاکم ری بود، از طرف خود نمایندهای در تهران داشت.
✅ از همین زمان مقابر امامزادگانی چون سید اسماعیل و امامزاده زید و امامزاده یحیی بازسازی گردید؛ به این ترتیب حتی قبل از تشکیل دولت صفویه در قرن دهم هجری، تهران یکی از مراکز مهم شیعیان بوده است.
📕نگاه کنید به: کلیات جغرافیای طبیعی و تاریخی، ایران دکتر عزیزالله بیات، صفحه ۱۱۱ به بعد.
🌍 تهران در عصر صفویه:
🟠 به نظر میرسد که قصبه تهران در عصر شاه طهماسب صفوی یکی از کانونهای جمع آوری نیرو برای جنگ با ازبکان بوده است. شاه طهماسب هر وقت که از قزوین برای زیارت یا امور دیگر رهسپار خراسان یا شهر ری میشد، مدتی در تهران اقامت میکرد تا اینکه در سال ۹۶۱ هجری بازاری در تهران و بارویی به دور شهر بنا کرد.
🔵 در سال ۹۹۶ هجری که عبدالمومن خان ازبک مشهد را محاصره کرد، شاه عباس بزرگ برای جلوگیری از تجاوزات او از قزوین به تهران آمد؛ اما در آنجا مریض شد و حدود ۵۰ روز توقف نمود. در این مدت سپاهیان او متفرق شدند و ازبکان مشهد را تصرف کردند. صنیع الدوله در مراعات البلدان در باره این حادثه میگوید: شاه عباس از تهران نگران بود و لعنت میکرد کسانی را که از خارج شهر تهران بیایند و داخل آن شهر شوند و شب را در آن بیتوته نمایند!
📘 نگاه کنید به: کلیات جغرافیای طبیعی و تاریخی ایران دکتر عزیزالله بیات صفحات ۱۱۴ تا ۱۱۶.
گورستان گبرها در اطراف شهر ری:
🔸مادام کارلا سرنا جهانگرد ایتالیایی که در اواسط عصر پادشاهی ناصرالدین شاه(حدود ۱۵۰ سال پیش) از ایران دیدن نموده است، در سفرنامهی خود مینویسد:
🔸هنگام دور شدن از محل خرابههای ری، در میان بلندیهای مجاور، دیواری را دیدیم که بر دور محوطه گودی کشیده بودند و درِ ورودی نداشت. اینجا گورستان گبرها (زرتشتیان) است؛
🔸آنان مردگان خود را با لباس به کنار این محوطه میآورند و با استفاده از نردبان از دیوار بالا میبرند و در میان محوطه رها میسازند؛ اجساد مردگان در آنجا طعمهی لاشخورها میشوند و بوی تعفن این محوطه در تابستان از راههای دور به مشام میرسد؛ ولی در زمستان ها که جنازهها از سرما یخ میزنند، پرندگان به آنها نزدیک نمیشوند ...
🔸 مادام سرنا در ادامه توضیحات بیشتری در مورد حضور خود در این مکان برای دیدن جزئیات گورستان گبرها میدهد که ظاهرا برای خودش نیز چندان خوشایند نیست!
📒 منبع: آدمها و آیینها در ایران(سفرنامه مادام کارلا سرنا)، ترجمه علی اصغر سعیدی، انتشارات زوار، صفحه ۲۰۸
توصیف کارلا سرنا از موقعیت شبهای تهران:
☑️ چون شهر، به استثنای خیابانی که در امتداد قصر شاه احداث شده، فاقد روشنایی است، کسانی که بخواهند شب هنگام از خانه خارج شوند، فانوسهایی به اندازههای مختلف همراه خود میبرند. از بزرگی و تعداد فانوسها ارج و مقام اجتماعی افراد مشخص میشود.
☑️ دروازههای شهر و دروازههایی که به ارگ منتهی میشود، همه با آغاز شب بسته میشوند و بدون گفتن اسم شب، آنها را به روی کسی باز نمیکنند. اسم شبِ هر شب، به ساکنان حومهی اروپایی نشین داده میشود تا بتوانند بدون هیچ مانعی تا هر ساعتی که بخواهند در طول شب، در شهر رفت و آمد کنند.
☑️ نظامیها حق دارند کسانی را که اسم شب را نمیدانند، توقیف کنند و تا صبح در پایگاه خود نگه دارند. کم مانده بود که این بلا به سر من هم بیاید!
☑️ البته چنین پیش آمدی خیلی به ندرت اتفاق میافتد؛ چون یک اِنعام ناچیز، دل سختگیرترین شبگردها را هم نرم میکند!
📘 سفرنامه مادام کارلا سرنا، صفحه ۷۵.
📗 فرازی از تعقیبات مشترک نمازهای یومیه:
🌲یا من لا یشغَلُه سمع عن سمع، و یا من لا یُغلِّطه السائلون، و یا من لا یُبرمه الحاح المُلحین، اَذقنی بردَ عفوک و حلاوه رحمتک و مغفرتک.
🌲ای کسی که تو را سخنی از سخن دیگر باز ندارد، و ای کسی که سوالهای بیشمار مردم تو را به اشتباه نیندازد، و ای کسی که اصرار محتاجان تو را خسته نکند؛ لذت عفو و شیرینی رحمت و مغفرتت را به من بچشان.
📗 مفاتیح الجنان، ترجمه و تحقیق سید فضل الله میرشفیعی، انتشارات اسوه، صفحه ۵۸ و ۵۹
📘 توصیف شخصیت امام علی علیه السلام در بیان جرج جرداق:
جرج سمعان جرداق نویسنده و شاعر مسیحی لبنانی کتاب مشهوری با نام الامام علی علیه السلام صوت العداله الانسانیه دارد که اندیشمندان مسلمان زیادی از جمله محمد جواد مغنیه و علامه محمد تقی جعفری آن را ستودهاند
جرداق در فصل آغازین کتاب خود خوانندهاش را چنین مخاطب میسازد:
آیا از میان مردم سردار و امیری را شناختهای که بر زمان و مکان فرمان میراند؛ اما به دست خود آسیاب را میچرخاند و نان خشک درست میکرد و آن را با زانو میشکست ...
وی در فرازی دیگر از اثر خود در مورد امام علی علیه السلام جمله معروفی دارد که چنین است:
ای روزگار چه میشد اگر هرچه در توان داری به کار میگرفتی و در هر زمانی علی ای با آن عقلش، با آن قلب اش، با آن زبانش و با آن ذوالفقارش به جهان میبخشیدی؟ ...
📗 دریای دُرّ، مهدی مستقیمی، صفحات ۴۷ تا ۴۹؛ به نقل از: امام علی صدای عدالت انسانی، جلد ۱، و ۲ ترجمه سید هادی خسروشاهی، نشر خرم، صفحات ۲ تا ۶ و ۵۷ تا ۷۰