☀️3) روایت شده است که نجاشی نامهای به پیامبر اکرم ص نوشت،
رسول الله ص به حضرت علی ع فرمود:
جوابی بنویس و مختصر بنویس!
نوشت:
بسم الله الرحمن الرحیم
اما بعد؛ تو به خاطر دلسوزیای که نسبت به ما داری گویی از ما هستی؛ و ما به خاطر اعتمادی که به تو داریم گویی از توییم! چرا که ما به چیزی نبود که در مورد تو بدان امید داشته باشیم مگر اینکه بدان رسیدیم، و در هیچ موردی نبود که به خاطرش نگران باشیم مگر اینکه از آن ایمن ماندیم؛ و توفیق از خداست.
پیامبر ص فرمود:
حمد خدایی را که در میان اهل من کسی مثل تو را قرار داد و به واسطه تو پشت مرا گرم کرد.
📚بحار الأنوار، ج20، ص397؛ مكاتيب الرسول صلى الله عليه و آله و سلم، ج2، ص453
نُقِلَ مِنْ خَطِّ الشَّهِيدِ رَحِمَهُ اللَّهُ قِيلَ كَتَبَ النَّجَاشِيُّ رَحِمَهُ اللَّهُ كِتَاباً إِلَى النَّبِيِّ ص.
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِعَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ اكْتُبْ جَوَاباً وَ أَوْجِزْ!
فَكَتَبَ:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ أَمَّا بَعْدُ فَكَأَنَّكَ مِنَ الرِّقَّةِ عَلَيْنَا مِنَّا وَ كَأَنَّا مِنَ الثِّقَةِ بِكَ مِنْكَ لِأَنَّا لَا نَرْجُو شَيْئاً مِنْكَ إِلَّا نِلْنَاهُ وَ لَا نَخَافُ مِنْكَ أَمْراً إِلَّا أَمِنَّاهُ وَ بِاللَّهِ التَّوْفِيقُ.
فَقَالَ النَّبِيُّ ص:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ مِنْ أَهْلِي مِثْلَكَ وَ شَدَّ أَزْرِي بِك.
@Yekaye
☀️4) از امام باقر ع روایت شده است:
رسول الله ص فرمود:
کسی که ده آیه قرآن در شب بخواند در زمره غافلان نوشته نشود؛
کسی که پنجاه آیه قرآن بخواند در زمره ذاکران نوشته شود؛
کسی که صد آیه قرآن بخواند در زمره قانتان (کسانی که تسلیم و خاضع در برابر خدایند) نوشته شود؛
کسی که دویست آیه قرآن بخواند در زمره خاشعان نوشته شود؛
کسی که سیصد آیه قرآن بخواند در زمره فائزان (رستگاران) نوشته شود؛ ...
📚الكافي، ج2، ص612؛ ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 103
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ جَمِيعاً عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ سَعْدِ بْنِ طَرِيفٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص
مَنْ قَرَأَ عَشْرَ آيَاتٍ فِي لَيْلَةٍ لَمْ يُكْتَبْ مِنَ الْغَافِلِينَ
وَ مَنْ قَرَأَ خَمْسِينَ آيَةً كُتِبَ مِنَ الذَّاكِرِينَ
وَ مَنْ قَرَأَ مِائَةَ آيَةٍ كُتِبَ مِنَ الْقَانِتِينَ
وَ مَنْ قَرَأَ مِائَتَيْ آيَةٍ كُتِبَ مِنَ الْخَاشِعِينَ
وَ مَنْ قَرَأَ ثَلَاثَ مِائَةِ آيَةٍ كُتِبَ مِنَ الْفَائِزِينَ ...
@Yekaye
یک آیه در روز
922) 📖 وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْ
.
1⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ خاشِعينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً أُولئِكَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ إِنَّ اللَّهَ سَريعُ الْحِسابِ»
در آیات متعددی بسیاری از اهل کتاب مذمت شدهاند که به بهای دنیا آیات الهی را فروختند ویا کتمان کردند.
اما این گونه نیست که همه آنان این گونه باشند. در میان آنان کسانی هستند که واقعا به خدا ایمان آوردهاند و از این رو، هم به آنچه خداوند بر پیامبر اکرم ص نازل کرده ایمان آوردند و هم بدانچه بر خودشان نازل شده بود؛ و این موجب میشود که به بهای ناچیز دنیا، بر سر آیات الهی معامله نکنند؛ حتی اگر طرد شوند؛ و قطعا اجرشان نزد پروردگارشان محفوظ است.
📜حکایت انجیل برنابا📜
#برنابا و #پولس دو نفر از پیروان مهم و سرشناس حضرت عیسی ع هستند.
🔻مهمترین شخصیت نزد مسیحیان امروز، #پولس_قدیس است، و در قاموس کتاب مقدس بیان شده، اول بار به واسطه او بود که پیروان #حضرت_عیسی ع را #مسیحی خواندند (در انطاکیه).
پولس، به اعتقاد خود مسیحیان، بعد از حضرت #عیسی ع او را پذیرفت (یعنی از شاگردان مستقیم او نبوده) و آن گونه که از خود وی در کتاب مقدس کنونی مسیحیان نقل شده، وی ابتدا #یهودی سرسختی بود (رساله پولس به غلاطیان، باب۱، آیات ۱۳-۱۴)
اما وقتی [در مکاشفهای] خدا-مسیح را دید و خدا، خود را #مسیح معرفی کرد! و مستقیما او را از آزار مسیحیان برحذر داشت (اعمال رسولان، باب22، آیه8-9)، به مسیح ایمان آورد و به تبلیغ مسیحیت پرداخت.
طبق کتاب مقدس کنونی، برنابا بود که از مسیحی شدن وی دفاع کرد و او را به سایر رسولان (مبلغان مسیحی) معرفی نمود. (اعمال رسولان؛ باب9، آیه27)
و در نقل کتاب مقدس، روح القدس، هر دو را مورد تایید قرار داده و مامور تبلیغ مسیحیت کرده است («برنابا و سولس را برای من جدا سازید از بهر آن عمل که ایشان را برای آن خواندهام» اعمال رسولان، باب 13، آیه2).
در عین حال، در همین کتاب مقدس تصریح شده که سرانجام بین این دو نزاعی سخت درگرفت و راهشان از هم جدا شد (اعمال رسولان؛ باب15، آیه32).
جالب اینجاست که خود مسیحیان برترین شاگرد حضرت عیسی ع را #پطرس_مقدس میدانند، اما خود پولس تصریح کرده که در یکی از سفرهای تبلیغی #پطرس، وقتی پطرس بر انجام تکالیف شرعی اصرار میورزد بشدت با وی مخالفت میکرد و او را #منافق و #ریاکار میخواند! و می گوید برنابا نیز از این ریاکاری او تاثیر پذیرفت! (غلاطیان، باب2، آیات ۱2-17)
وی در همانجا اصرار شدیدی دارد که فقط انجیلی که او مطرح کرده درست است و باید هر انجیل دیگری را کنار بگذارند! (رساله پولس به غلاطیان، باب۱، آیات6-9)
🔺از آن سو، برنابا بعد از آن جداییاش از پولس در تاریخ فعلی مسیحیت گم شده است؛
بویژه که در انجیل او صریحا بشارت به پیامبر اسلام، حضرت محمد ص آمده است❗️
البته امروزه بسیاری از مسیحیان، حتی اینکه او انجیلی داشته باشد را انکار میکنند، و آن انجیل را ساخته و پرداخته مسلمانان میدانند؛ در حالی که بهترین شاهد بر وجود انجیل او، آن است که از قرن چهارم مسیحی، و مدتها قبل از ظهور اسلام، پاپهای وابسته به جریان پولس (پاپ دماسوس در سال 366؛ مجلس کلیساهای غربی در سال 382 و پاپ انوسنت در سال 465 و پاپ ژلازیوس اول در سال 492 ؛ انجیل برنابا، مجله موعود، دی 1384، ش60) ، بارها مطالعه آن انجیل را ممنوع اعلام کردهاند.
در کتاب مقدس فعلی، که پیروان پولس بر آن اصرار دارند، چنان وانمود شده که نزاع برنابا و پولس بر سر این بود که برنابا اصرار داشت در سفر تبلیغی بعدیشان یوحنای ملقب به مرقس را همراه خود ببرند، اما پولس یوحنا را هم به عدم همکاری لازم متهم میکرد! (اعمال رسولان؛ باب15، آیه31)؛
اما نزاعهای شدیدی که بین پیروان پولس و برنابا در تاریخ نخستین مسیحیت رخ داده، و حذف شخصیت مهمی همچون برنابا از تاریخ مسیحیت، از جانب طرفداران پولس که کلیسای کاتولیک را راه اندازی کردند، نشان میدهد که مساله مهمتری در کار بوده است.
@Yekaye
👇ادامه حکایت انجیل برنابا👇
📜ادامه حکایت انجیل برنابا📜
🤔در قرن 16 ميلادى اسقفى به نام «فراموينو» يك نسخه آن را به زبان ايتاليائى در كتابخانه پاپ «اسكوتز» پنجم بدست آورد و در آستين خود پنهان كرد و بیرون برد و در فرصت مناسب آن را به دقت مطالعه كرد و در پرتو آن به اسلام هدايت يافت و بعد از آن در اختیار دیگران قرار گرفت.
در این انجیل، نهتنها #بشارت به آمدن #حضرت_محمد ص به عنوان آخرین پیامبر خدا تصریح شده است؛
بلکه واضح میشود که نزاع اصلیای که به جدایی پولس و برنابا منجر شده، این بوده که پولس جزء کسانی درآمده بود که حضرت عیسی ع را پسر خدا معرفی میکردند؛ و نیز به خاطر اینکه وی ضرورت پیروی از اعمال شریعت را انکار مینمود،
و برنابا هم در ابتدا و هم در انتهای انجیل خود تصریح میکند که از جانب شخص حضرت عیسی ع ماموریت یافته که این انجیل، که بیان سرگذشت زندگی حضرت عیسی ع است را بنویسد و با کسانی که بعد از وی او را به عنوان پسر خدا معرفی میکند مبارزه کند.
🔹وجود نجاشی، به عنوان یک پادشاه مسیحی در قاره آفریقا، که دعوت پیامبر اسلام ص را میپذیرد و آن را مطابق وعده حضرت مسیح ع میشمرد؛ و نیز بر اینکه حضرت عیسی ع بنده خدا، و نه پسر خداست، تصریح میکند؛ شاهد دیگری است بر وجود چنین نسخهای از انجیل؛
و البته بعد از اسقف فراموینو نیز نسخههای دیگری از این انجیل به زبانهای مختلف پیدا شد،
اما میتوان
💢اسقف فراموینو را نیز نمونه دیگری از کسانی که خداوند در این آیه برشمرده دانست.💢
@Yekaye
یک آیه در روز
922) 📖 وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْ
.
2⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ خاشِعينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً»
آن دسته از اهل کتاب به پیامبر اکرم ایمان میآورند که واقعا به خدا ایمان، و در مقابل خداوند خشوع داشته باشند؛ این خداباوری و خداترسیشان است که موجب میشود که به بهای ناچیز دنیا، بر سر آیات الهی معامله نکنند.
💠ثمره #اجتماعی
مسلمانان نیز چند گروه شدند، که معروفترین اشتقاق، اشتقاق شیعه و سنی است؛ و با توجه به اختلاف آنها در مساله امامت، علیالقاعده موضع یکی از این دو در این موضوع، بر باطل است.
میتوان نتیجه گرفت در این میان، اگر کسی واقعا و از ته دل به خدا ایمان داشته باشد، حتما خداوند او را به آنچه حق است رهنمون خواهد شد؛ و تاریخ شواهد فراوانی از این افراد سراغ دارد.
شاید مهمترین این افراد، شخصیت بینظیر امام محمد #غزالی باشد.
وی در ابتدا سنی سرسختی بود تا حدی که لعن بر یزید را هم جایز نمیدانست! اما نهایتا راه هدایت را پیدا کرد و منصبهای فراوانی را که داشت رها کرد و ظاهرا راه تصوف را در پیش گرفت؛ اما کتاب #سرّ_العالمین» وی بخوبی نشان می دهد که او مکتب شیعه را فهم صحیح اسلام دانست.
برخی از بزرگان اهل سنت مانند #ذهبی، در جایی که مستقیما از غزالی سخن میگوید در صحت اسناد این کتاب به غزالی تردید میکند؛
اما جالب است که خود وی در کتابهایش بارها سخنانی از غزالی را از سر العالمین نقل کرده است❗️
@Yekaye
یک آیه در روز
922) 📖 وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْ
.
3⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ ... لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً أُولئِكَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ إِنَّ اللَّهَ سَريعُ الْحِسابِ»
برخی از اهل کتاب، در راه افشای حقایق دین، دچار وسوسههای دنیامداران نمیشوند،
و طبیعتا از جانب آنان تحت فشار قرار میگیرند.
اما این گونه نیست که که به خاطر مقاومتشان در برابر دنیاطلبان و اصرارشان بر معرفی حقیقت، ضرر کنند؛
خیر، اجر و پاداششان نزد خداوند محفوظ است؛
و اتفاقا این گونه نیست که این پاداش آنان صرفاً نسیه و حواله به آینده باشد؛
بلکه خداوند سریع الحساب است؛ و سریع کار آنان را جبران میکند.
@Yekaye
یک آیه در روز
922) 📖 وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْ
.
4⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ ... خاشِعينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً»
💢هر مكتبى، ريزش و رويش دارد. 💢
اگر گروهى [از اهل کتاب] هستند که [از ته دل] ايمان نمىآورند و حقايق را كتمان [و دینفروشی] مىكنند [إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتَابِ وَ يَشْترُونَ بِهِ ثمَنًا قَلِيلاً ... الَّذِينَ اشْترَوُاْ الضَّلَالَةَ بِالْهُدَى؛ بقره/174-175]،
در عوض گروهى [از همانها هستند که] با خشوع ايمان مىآورند و دینشان را به هیچ قیمتی نمی فروشند.
📚 (تفسير نور، ج2، ص232)
@Yekaye
یک آیه در روز
922) 📖 وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْ
.
5⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ خاشِعينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً»
ايمانى ارزش دارد كه خاشعانه، و جامع [= هم آنچه بر شما نازل شده و هم آنچه بر خودشان نازل شده] باشد و پايدار بوده و با مادّيات تغيير نيابد.
📚(تفسير نور، ج2، ص232)
@Yekaye
یک آیه در روز
922) 📖 وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْ
.
6⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ»
آنچه خداوند در کتابهای آسمانی مختلف فرستاده، هیچ منافاتی با هم ندارد. اگر کسی به هریک از کتابهای آسمانی پیشین ایمان آورده باشد، حتما به کتابهای آسمانی بعدی هم ایمان خواهد آورد.
💠نکته #تاریخی_عقیدتی
اگرچه کتابهای آسمانیِ پیش از اسلام دچار تحریف شدهاند؛
اما خداوند چنان نیست که بگذارد جوینده حقیقت، ناکام بماند.
از این رو،
علیرغم همه تحریفها،
در همان کتابها نکاتی مانده، که اگر کسی جوینده حق و حقیقت باشد، راهش را بیابد.
مثلا همین که یک مسیحی ببیند که در کتاب مقدسش، از سویی هم #پولس و هم #برنابا را مامور از جانب #روح_القدس معرفی میکند و از سوی دیگر، خبر از نزاع و جداشدنی بنیادین بین پولس و برنابا میدهد و پولس با اینکه خودش از #حواریون نیست، شخصیتهای مثل #پطرس و برنابا به عنوان #حواریون_عیسی مطرحاند و مقامی عظیم دارند را به نفاق و دورویی دورویی متهم، و انجیلهای آنان را تخطئه مینماید؛ و ...
علیالقاعده او را به تامل وادار خواهد نمود که ببیند
💢این برنابا کیست؟!💢
و آنگاه وقتی میبیند که مسیحیان امروز بشدت داشتن انجیل توسط او را انکار میکنند و آن را ساخته مسلمانان میدانند
و از سوی دیگر پاپهای معروفشان قبل از اسلام هم انجیل او را ممنوع اعلام میکردند
توجهش جلب خواهد شد که دارند چیزی را از او مخفی میکنند؛
و ...
(استنادات مطالب فوق در تدبر1 گذشت https://eitaa.com/yekaye/5442)
@Yekaye
یک آیه در روز
922) 📖 وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْ
.
7⃣ «لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلًا»
از آنجا که دین مسیر بهشت را مهیا میکند، پس تمامی دنیا هم اگر در برابر دين فروشى پرداخت شود، كم و ناچيز است.
(اقتباس از تفسير نور، ج2، ص233)
@Yekaye
یک آیه در روز
922) 📖 وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْ
.
8⃣ «إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ»
مقصود از سریعالحساب بودن خداوند چیست؟
🍃الف. چون اعمال بندگان بر او مخفی نیست، محاسبه اعمالشان هم برای او طولی نمیکشد و پاداش کسی به خاطر طولانی شدن محاسبهاش عقب نمیافتد. (مجمع البيان، ج2، ص917)
🍃ب. او حساب همگان را یکدفعه رسیدگی میکند؛ و این گونه نیست که حسابرسیِ از کسی او را از حسابرسی از دیگری باز دارد؛ و از این رو، حسابرسی او بسیار سریع است. (جبائی، به نقل از مجمع البيان، ج2، ص917)
🍃ج. با توجه به اینکه پاداشها و عقوبتهای اخروی باطن همین اعمال دنیوی است، چهبسا اشاره دارد که نظام حسابرسی خداوند این گونه است که به محض عمل، در همین دنیا حسابرسی شده، و بلکه بلافاصله با عمل خودشان جزای خودشان را دارند دریافت میکنند هرچند به خاطر محجوب بودنشان الان متوجه این حسابرسی و دریافت پاداش و عقاب نشوند.
🍃د. ...
@Yekaye
923) 📖 يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ 📖
💢ترجمه
ای کسانی که ایمان آوردند! شکیبایی ورزید و همدیگر را به شکیبایی وادارید و به هم مرتبط شوید/مرزبانی نمایید و تقوا پیشه کنید؛ بدان امید که رستگار شوید!
سوره آل عمران، (3) آیه 200
1398/1/24
7 شعبان1440
@Yekaye
🔹اصْبِرُوا وَ صابِرُوا
▪️درباره ماده «صبر» برخی بر این باورند که این ماده در اصل در سه معنای متفاوت به کار رفته است:
▫️حبس (که مصدر صَبر: به معنای زندانی و محصور کردن است؛ و این همان معنای رایج «صبر کردن» است که در فارسی هم به کار میرود)؛
▫️بالا و برتر هر چیزی (که به صورت «صُبرِ» چیزی بیان میشود)؛ و
▫️نوعی از سنگ (چنانکه سنگ صُبرة، سنگی است که شدید و غلیظ باشد؛ و یا به یک تکه از سنگ یا آهن «صُبَارة» گفته میشود)
(معجم مقاييس اللغه، ج3، ص329)
▪️اما کسانی که درباره این لفظ در قرآن بحث کردهاند بحث خود را روی معنای اول متمرکز نمودهاند و گفتهاند صبر به معنای «امساک در ضیق» (خودداری کردنی که با تنگی و فشار همراه باشد) است چنانکه وقتی چاترپایی را بدون آب و علف نگه دارند میگویند «صَبَرْتُ الدّابّة» و بدین جهت به معنای حبس و بازداشتن نفس بر حسب آنچه مقتضای عقل و شرع است به کار میرود (مفردات ألفاظ القرآن، ص474)
و بر همین اساس، برخی اصل معنای آن را حفظ نفس از جزع (بیتابی) و اضطراب با سکون و طمأنینه دانستهاند (التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ج6، ص221)
بر این اساس،
با توجه به موقعیتهایی که نفس در آن قرار میگیرد، به برخی از کلمات نزدیک میشود؛ و متضادهای خاصی پیدا میکند:
🔸وقتی خویشتنداری در مصیبت باشد، فقط از لفظ «صبر» استفاده میشود که نقطه مقابلش «جزع» است «سَواءٌ عَلَيْنا أَ جَزِعْنا أَمْ صَبَرْنا ما لَنا مِنْ مَحيص: تفاوتی ندارد که جزع کنیم یا صبر کنیم، راه نجاتی برایمان نیست» (ابراهیم/۲۱) (مفردات ألفاظ القرآن، ص474)
🔸وقتی در میدان جنگ مطرح شود، همان شجاعت و نقطه مقابل «جُبن» است (مفردات ألفاظ القرآن، ص474)؛
🔸وقتی هنگام نزول بلایی ملالآور مطرح شود، همان «گشادی سینه» (رحب الصدر) است که مقابلش «ضجر» (ملالت و دلتنگی) است (مفردات ألفاظ القرآن، ص474)؛
🔸وقتی در خویشتنداری از بیان کلامی باشد، «کتمان» و نقطه مقابلش «مَذِل» [سستی و بیحالی] است (مفردات ألفاظ القرآن، ص474).
🔸و در تعبیر «فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ» (بقرة/175) اگرچه ابوعبیده آن را به معنای «جرات داشتن» دانسته، اما به نظر میرسد یک کاربرد مجازی باشد؛ یعنی چه اندازه بر عذاب خود صبر و طاقت داری اگر که جرات بر ارتکاب معصیت او را داری (مفردات ألفاظ القرآن، ص474).
▪️گاهی صبر در معنای انتظار کشیدن به کار میرود؛ و آن در جایی است که حقِ انتظار کشیدن جز با صبر و پایداری ادا نمیشود: «فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ» (قلم/48؛ انسان/24) (مفردات ألفاظ القرآن، ص474).
▪️این ماده وقتی به باب افتعال میرود به معنای تحمل کردن و قبول سختیهای کار است: «وَ اصْطَبِرْ لِعِبادَتِهِ» (مريم/65) یعنی با تمام توان خود در عبادت او شکیبایی بورز (مفردات ألفاظ القرآن، ص474) [وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها، طه/132؛ إِنَّا مُرْسِلُوا النَّاقَةِ فِتْنَةً لَهُمْ فَارْتَقِبْهُمْ وَ اصْطَبِرْ، قمر/27]. در واقع، باب افتعال دلالت بر اختیار کردن فعل دارد؛ و اختیار کردن صبر، یعنی آماده شدن برای انجام کار و قبول مشکلات مسیر (التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ج6، ص221)
▪️اما اینکه فعل «صابر» چه تفاوتی با «صبر» دارد (بویژه اینکه در آیهای این دو در کنار هم مطرح شدهاند: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» (آل عمران/200)، برخی از اهل لغت (مثلا: مفردات ألفاظ القرآن، ص474) ویا مترجمان قرآن تفاوت معنایی خاصی در لغت بین این دو نگذاشتهاند و آن را از باب تاکید دانستهاند (مثلا: البحر المحيط، ج3، ص485) و یا صرفا به لحاظ سیاق کلام معنایی متفاوت را برشمردهاند؛ اما برخی گفتهاند که چون باب مفاعله برای اقدام طرفینی به کار میرود (مجمع البيان، ج2، ص918)، که وجوه مختلفی برای آن در این آیه ذکر شده (اینکه همان طور که دشمنتان صبر میکند شما هم صبر کنید؛ ویا نوعی تشویق همدیگر به صبر کردن است؛ و ...؛ که ان شاء الله در قسمت تدبر به برخی از آنها اشاره خواهد شد)
▪️«صبور» صیغه مبالغه از این ماده است و به معنای کسی که توان صبر کردن بر کاری را دارد به کار میرود؛ اما «صبّار» در جایی است که صبر کردن با نوعی تکلف و مجاهده همراه باشد: «إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ» (ابراهیم/5؛ لقمان/31؛ سبأ/19؛ شورى/33)
📿ماده «صبر» و مشتقات آن 103 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
@Yekaye
🔹رابِطُوا
قبلا بیان شد که
▪️ماده «ربط» در اصل دلالت بر شدت و ثبات دارد؛ و یک نحوه «محکم بستن» است که چیزی را در وضعیتی که در آن است ثابت نگه دارد. «رَبْطُ الفرس» یعنی اسبها را در مکانی محکم بستن برای حفظ و نگهداری از آنها؛ و تعبیر «رِبَاط الخيل» (انفال/۶۰) از همین باب است که به معنای «اسبان بسته و آماده برای کارزار» است و البته به مکانی که برای نگهداری اسبها آماده میشود نیز «رِبَاط» میگویند. البته برخی اصل «رباط» را همین به هم مرتبط کردن و پیوند دادن اسبان برای جنگ با دشمن دانستهاند که بعدا در مورد هرکس که در مرز به دفاع در برابر بیگانگان میپردازند به کار رفته است.
«رابَطَ یُرابِط مُرَابَطَة» به معنای محافظت و نگهبانی به کار میرود که مخصوصا در مورد مرزبانان به کار میرود: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» (آلعمران/۲۰۰)؛ و برخی گفتهاند که این کلمه بر مراتب مختلفی از ربط دلالت میکند، یک مرتبهاش ارتباط مردم با کسی است که وظیفه هدایت آنان را برعهده گرفته، یک مرتبهاش ارتباط بین خود مردم است که با هم پیوند داشته باشند و در مقابل دشمن صف واحدی باشند، و یک مرتبهاش هم آماده کردن تجهیزات دفاعی برای حفظ مرز جامعه از هجوم دشمن است.
همچنین وقتی گفته میشود فلانی «رَابِطُ الجأش» است یعنی دلش قوی است [جأش به معنای قلب و نفس است] و تعابیری مانند «وَ رَبَطْنا عَلى قُلُوبِهِمْ»(لكهف/۱۴) یا «لَوْ لا أَنْ رَبَطْنا عَلى قَلْبِها» (قصص/۱۰) ویا «وَ لِيَرْبِطَ عَلى قُلُوبِكُمْ» (أنفال/۱۱) همگی در همین معنا به کار رفتهاند. و اینکه در تمام این موارد با حرف «علی» به کار رفته است می خواهد اشاره کند که این رباط (امر پیوند دهنده) کاملا بر آنها واقع شده و چنان آنها را ثابت کرده که هیچ تزلزلی در آنها راه پیدا نمیکند.
🔖جلسه 595 http://yekaye.ir/al-kahf-18-14/
@Yekaye
🔹اتَّقُوا الله
قبلا بیان شد که
▪️ «تَقْوی» از ماده «وقی» به معنای نگهداشتن و حفظ کردن است. و «وِقَايَة» به معنای حفظ چیزی است از اینکه مورد اذیت و ضرر قرار بگیرد، و «تَقْوی» به معنای قرار دادن خود در «وقایه»ای نسبت به آن چیزی است که ترس از آن میرود، و به همین مناسبت است که «تقوای الهی» در معنای «ترس از خدا» هم به کار رفته است.
شهید مطهری تذکر میدهد که با توجه به ریشه معنایی این کلمه، ترجمه آن به «پرهیزگاری» ترجمه مناسبی نیست، چرا که این کلمه معنای گوشهنشینی و عزلت را القا میکند، در حالی که تقوی، قدرتی روحی است که موجب حفظ و کنترل آدمی بر خویش میشود و انسان را از گناه نگه میدارد؛ و نهایتا ترجمه «خودنگهداری» را برای این کلمه پیشنهاد میکنند.
🔖جلسه 135 http://yekaye.ir/ash-shams-091-08/
▪️همچنین بیان شد که «اتَّقِ» فعل امر از ماده «وقی» در باب افتعال (در اصل به صورت «اِوتَقی») بوده است. چون باب افتعال چون معنای مطاوعه (پذیرش) میدهد، با توجه به ترجمه کلمه «تقوی» به «خودنگهداری»، لذا «اتَّقِ» به معنای آن است که حالت تقوی را در درون خود قبول و جاری کن و به تعبیر سادهتر: تقوی داشته باش.
🔖جلسه ۴۲۰ http://yekaye.ir/al-ahzab-33-1/
@Yekaye
🔹تُفْلِحُونَ
▪️برخی بیان کردهاند که ماده «فلح» در اصل بر دو معنا دلالت میکند:
▫️یکی شکافتن (شقّ) چنانکه گفته میشود: «الحديد بالحديد يُفْلَح: آهن را با آهن میتوان شکافت» ویا به کسی که زمین را شخم میزند «فلّاح» گویند؛ و
▫️دیگری پیروزی و بقاء (معجم المقاييس اللغة، ج4، ص450)
▪️اما عدهای اصل معنا را همان معنای دوم، یعنی نجات از بدیها و رسیدن به خیر و صلاح، و معادل «پیروزی» در زبان فارسی دانستهاند و معنای اول را هم به این معنا برگرداندهاند با این توضیح که قلاح برای شکافتنهایی مانند شخم زدن است که زمین را از بیمحصولی و هلاکت نجات میدهد و آماده کشت میسازد (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج9، ص133-134)
▪️فلاح، اگرچه غالبا برای پیروزی و سعادت اخروی اطلاق شده، اما برای پیروزی دنیوی هم اطلاق شده است: «وَ قَدْ أَفْلَحَ الْيَوْمَ مَنِ اسْتَعْلى» (طه/64) (مفردات ألفاظ القرآن، ص644)
▪️در تفاوت فلاح با صلاح هم گفتهاند «صلاح» آن چیزی است که زمینه رسیدن به خیر و رهایی از بدی را فراهم میآورد اما «فلاح» رسیدن به خیر است و به وضعیت به دست آمده اطلاق میگردد، از این روست که مثلا میگویند مرگ فلانی به صلاحش بود؛ اما نمیگویند به فلاحش بود؛ به تعبیر دیگر، صلاح قرار دادن شیء در وضعیتی است که منفعتبخش باشد، خواه منفعت بر آن مترتب بشود یا خیر؛ مثلا میگویند فلانی صلاحیت فلان کار را دارد؛ اما «فلاح» در این گونه موارد به کار نمیرود. (الفروق في اللغة، ص205-206)
▪️این ماده در قرآن تنها در باب إفعال (أفلح یُفلح) که اسم فاعل آن «مُفلِح» است، به کار رفته است؛ و با توجه به اینکه در این باب هم در معنای لازم (و نه متعدی) است، برخی توضیح دادهاند که مثلا «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ» (مومنون/1) به معنای آن است که «أُصِيرُوا إِلى الفلاح: به فلاح رسیدند» (لسان العرب، ج2، ص547)
📿ماده «فلح» و مشتقات آن جمعا 40 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
@Yekaye
☀️شأن نزول
از ابنعباس روایت شده است که «اصبروا» خودتان؛ و «صابروا» در برابر دشمنتان؛ و «رابطوا» در راه خدا؛ و تقوا پیشه کنید؛ بدان امید که رستگار شوید! و این آیه درباره رسول الله ص و علی بن ابیطالب و حمزه بن عبدالمطلب نازل شد.
📚تفسير فرات الكوفي، ص99 ؛ شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج1، ص174 و180
@Yekaye
☀️1) الف.
از امام صادق ع درباره آیه «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» روایت شده که فرمودند:
«اصْبِرُوا» [شکیبایی ورزید] بر انجام واجبات؛ «وَ صابِرُوا» [همدیگر را به شکیبایی وادارید] در مصیبتها «وَ رابِطُوا» [به هم مرتبط شوید/مرزبانی کنید] بر امامان علیهم السلام
📚الكافي، ج2، ص81
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي السَّفَاتِجِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» قَالَ
اصْبِرُوا عَلَى الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَلَى الْمَصَائِبِ وَ رابِطُوا عَلَى الْأَئِمَّةِ ع
☀️ب. از امام باقر ع درباره آیه «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» روایت شده که فرمودند:
«اصْبِرُوا» [شکیبایی ورزید] بر انجام واجبات؛ «وَ صابِرُوا» [همدیگر را به شکیبایی وادارید] در برابر دشمنتان «وَ رابِطُوا» [به هم مرتبط شوید/مرزبانی کنید] با امامِ مورد انتظارتان.
📚الغيبة للنعماني، ص199
حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ بُرَيْدِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْبَاقِرِ ع فِي قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» فَقَالَ:
اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ.
@Yekaye
☀️2) الف. یعقوب سراج میگوید:
به امام صادق ع عرض کردم: آیا زمین از عالمی از شما که زنده و ظاهر باشد و مردم در حلال و حرامهایشان به او پناه ببرند خالی میماند؟
فرمود: نه ابایوسف؛ و این در کتاب الله بیان شده است آنجا که میفرماید:
ای کسانی که ایمان آوردند! شکیبایی ورزید و همدیگر را به شکیبایی وادارید» در برابر دشمنتان، آن کسانی که [در دینتان] با شما مخالفند «و مرتبط شوید» به امامتان «و تقوا پیشه کنید؛ » در آنچه به شما امر میکند و بر شما واجب گردانیده است.
📚بصائر الدرجات، ج1، ص487؛ مختصر البصائر، ص63 ؛ مناقب آل أبي طالب ع، ج1، ص245 ؛ تفسير العياشي، ج1، ص212-213
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى وَ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ يَعْقُوبَ السَّرَّاجِ قَالَ:
قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع تَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ عَالِمٍ مِنْكُمْ حَيٍّ ظَاهِرٍ تَفْزَعُ [يَفْزَعُ] إِلَيْهِ النَّاسُ فِي حَلَالِهِمْ وَ حَرَامِهِمْ؟
فَقَالَ يَا أَبَا يُوسُفَ لَا إِنَّ ذَلِكَ لَبَيِّنٌ فِي كِتَابِ اللَّهِ تَعَالَى فَقَالَ «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا» عَدُوَّكُمْ مِمَّنْ يُخَالِفُكُمْ «وَ رابِطُوا» إِمَامَكُمْ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ» فِيمَا يَأْمُرُكُمْ وَ فَرَضَ عَلَيْكُمْ.
☀️ب. در تفسیر عیاشی بعد از این روایت میگوید: و در روایتی دیگر از ایشان فرمود:
«شکیبایی ورزید» بر آزاری که در راه ما میبینید
گفتم: «و صابروا» [همدیگر را به شکیبایی وادارید] ؟
فرمود در برابر دشمنتان، همراه با ولیّتان.
گفتم: «و رابطوا»؟
فرمود: ایستادگی همراه با امامتان و تقوا پیشه کنید؛ بدان امید که رستگار شوید»
گفتم: چنین نازل شده؟
فرمود: بله.
📚تفسير العياشي، ج1، ص212-213
وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى عَنْهُ: «اصْبِرُوا» عَلَى الْأَذَى فِينَا.
قُلْتُ «وَ صابِرُوا»؟
قَالَ عَدُوَّكُمْ مَعَ وَلِيِّكُمْ.
قُلْتُ «وَ رابِطُوا»؟
قَالَ الْمُقَامَ مَعَ إِمَامِكُمْ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»
قُلْتُ تَنْزِيلٌ؟
قَالَ نَعَمْ .
@Yekaye
☀️3) الف. ابوبصیر میگوید:
از امام صادق ع درباره این سخن خداوند عز و جل سوال کردم که میفرماید: «ای کسانی که ایمان آوردید: صبر کنید و با دیگران صبر کنید و متصل شوید»
فرمود: صبر کنید بر مصیبتها؛ و بر آنان صبر پیشه کنید با تقیه؛ و متصل شوید به کسی که به او اقتدا میکنید؛ و تقوا پیشه کنید، بدان امید که رستگار شوید.
📚معاني الأخبار، ص369
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ:
سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا»
فَقَالَ اصْبِرُوا عَلَى الْمَصَائِبِ وَ صَابِرُوهُمْ عَلَى التَّقِيَّةِ وَ رَابِطُوا عَلَى مَنْ تَقْتَدُونَ بِهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ.
☀️ب. مسعده بن صدقه از امام صادق ع روایت کرده است که
«اصبروا» یعنی از معصیتها؛ و «صابروا» یعنی بر واجبات؛ و «اتقوا الله» یعنی امر به معروف و نهی از منکر کنید. - سپس فرمود: و چه منکری بزرگتر از ظلم امت بر ما و کشته شدن ما توسط آنان - «و رابطوا» یعنی [محکم ببندید] در راه خدا؛ و ماییم آن راهی که بین خدا و خلقش هست؛ و ما آن «رباط» [دژ] نزدیک هستیم؛ پس کسی که با درافتد با پیامبر ص و آنچه از نزد خداوند آمده درافتاده است «لعلکم تفلحون» یعنی امید است که اگر چنین کنید بهشت بر شما واجب گردد؛ و نظیر آن اسن سخن خداوند است که «و چه کسی نیکوسخنتر است از کسی که به خدا دعوت کرد و عمل صالحی انجام داد و گفت: من همانا از تسلیمشدگان هستم» (فصلت/33) و اگر این آیه شامل همه مومنان [یا اهل اذان] بود، آن گونه که برخی مفسران تفسیر میکنند، آنگاه اهل قَدَر [گروهی که توسط پیامبر ص لعن شدند] و اهل بدعت نیز رستگار میباشند!
📚تفسير العياشي، ج1، ص212
عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى:
«اصْبِرُوا» يَقُولُ عَنِ الْمَعَاصِي «وَ صابِرُوا» عَلَى الْفَرَائِضِ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ» يَقُولُ مُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ- ثُمَّ قَالَ وَ أَيُّ مُنْكَرٍ أَنْكَرُ مِنْ ظُلْمِ الْأُمَّةِ لَنَا وَ قَتْلِهِمْ إِيَّانَا - «وَ رابِطُوا» يَقُولُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ نَحْنُ السَّبِيلُ فِيمَا بَيْنَ اللَّهِ وَ خَلْقِهِ وَ نَحْنُ الرِّبَاطُ الْأَدْنَى فَمَنْ جَاهَدَ عَنَّا جَاهَدَ عَنِ النَّبِيِّ ص وَ مَا جَاءَ بِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ «لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ» يَقُولُ لَعَلَّ الْجَنَّةَ تُوجَبُ لَكُمْ إِنْ فَعَلْتُمْ ذَلِكَ؛
وَ نَظِيرُهَا مِنْ قَوْلِ اللَّهِ «وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهِ وَ عَمِلَ صالِحاً وَ قالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ»؛
وَ لَوْ كَانَتْ هَذِهِ الْآيَةُ فِي المؤمنين [الْمُؤَذِّنِينَ] كَمَا فَسَّرَهَا الْمُفَسِّرُونَ لَفَازَ الْقَدَرِيَّةُ وَ أَهْلُ الْبِدَعِ مَعَهُمْ.
☀️از امام رضا ع روایت شده است:
هنگامی که روز قیامت شود، منادی ندا می دهد کجایند «صابران»؟ پس گروهی برمیخیزند. سپس ندا می دهد کجایند «متصبّران» پس گروه دیگری برمیخیزند.
سوال شد اینان کیستند؟
فرمود: «صابران» کسانیاند که بر انجام واجبات صبر دارند؛ و «متصبران» کسانیاند که در خودداری کردن از محرمات صبر میکنند.
📚تفسير القمي، ج1، ص129
حَدَّثَنِي أَبِي عَنِ الْحَسَنِ [الْحُسَيْنِ] بْنِ خَالِدٍ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ:
إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ يُنَادِي مُنَادٍ أَيْنَ الصَّابِرُونَ فَيَقُومُ فِئَامٌ مِنَ النَّاسِ ثُمَّ يُنَادِي أَيْنَ الْمُتَصَبِّرُونَ، فَيَقُومُ فِئَامٌ مِنَ النَّاسِ،
قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مَا الصَّابِرُونَ
قَالَ عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ الْمُتَصَبِّرُونَ عَلَى اجْتِنَابِ الْمَحَارِمِ.
@Yekaye