897) ‌📖 وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ 📖 💢ترجمه و كسی همچون بند او بند ننهد [یا: به بند کشیده نشود]. سوره فجر (89) آیه26 1397/11/26 9 جمادی‌الثانی 1440 @Yekaye

@Yekaye

🔹يوثِقُ وَثاقَهُ قبلا بیان شد که ▪️ماده «وثق» در اصل دلالت دارد بر گره زدن و محکم کردن. «وَثِقَ» به معنای آرامش یافتن و اعتماد کردن به چیزی، و به تعبیر دیگر، اطمینانی است که از محکم‌کاری حاصل می‌شود و «أَوْثَقَ» به معنای محکم کردن؛ ▪️«وِثَاق» مصدر باب مفاعله و «وَثَاق» اسم مصدر است که به معنای آن چیزی است که از ماده وثق حاصل می‌شود و لذا به معنای «پیمان» می‌باشد، یعنی چیزی که شخص بدان اعتماد و تکیه می‌کند؛و هم به معنای «محکم بستن» و «به بند کشیدن»: «وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ» (فجر/۲۶)؛ «حَتَّى إِذا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثاقَ‏» (محمد/۴)؛ و«وُثْقَى» هم مونث از «اَوْثَق» است (صفت تفضیل) و بر شدت محکم‌کاری دلالت می‌کند «فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى» (بقره/۲۵۶)؛ ▪️«ميثَاق» آن چیزی است که موجب حصول اطمینان می‌شود؛ و لذا به معنای عقد و پیمانی است که با عهد و قسم محکم‌کاری شده باشد؛ و «مَوْثِق» میثاقی است که درباره موضوع خاصی قرار داده شده و شخص خود را مقید به انجامش کرده است «حَتَّى تُؤْتُونِ مَوْثِقاً مِنَ اللَّهِ … مَوْثِقَهُمْ» (يوسف/۶۶). 🔖جلسه 426 http://yekaye.ir/al-ahzab-33-7/ 📖اختلاف قرائت ▪️در اغلب قرائات به صورت فعل معلوم «يُوثِقُ» قرائت شده است که در این صورت آیه بدین معناست: كسی همچون بند او بند ننهد. ▪️اما در قرائت کسائی (از قراء کوفه) و روایت خارجة از قرائت أبي عمرو (بصره) و قرائت یعقوب (از قراء عشره) و ابن سيرين و ابن أبي إسحاق و سوّار القاضي و أبوحيوة و ابن أبي‌عبلة و أبو بحرية و سلام و سهل و ابوقلابة و ابوعبیده و ابوحاتم به صورت فعل مجهول «يُوثَقُ» قرائت شده است؛ که در این صورت یعنی كسی همچون بند او به بند کشیده نشود. ▫️(و البته برای مرجع ضمیر در هر دو قرائت احتمالات دیگری هم متصور است) 📚مجمع البيان، ج10، ص731-733 ؛ البحر المحيط، ج10، ص476 @Yekaye

☀️1) سليم بن قيس مطالبی را از سلمان فارسی درباره وقایع پس از شهادت پیامبر اکرم ص نقل می‌کند. در فرازی از این نقل آمده است: به سلمان گفتم: اى سلمان، آيا بيعت كردى و چيزى نگفتى؟ او گفت: بعد از آنكه بيعت كردم چنين گفتم: نفرین بر شما تا پایان روزگار، آيا مىدانيد با خود [یا: با مردمتان] چه كرديد؟ به هدف زدید و خطا رفتيد! از حیث پیروی از سنت آنان كه قبل از شما بودند كه تفرقه و اختلاف مىنمودند به هدف زدید، و از سنّت پيامبرتان خطا رفتيد كه خلافت را از جایگاه و از اهلش خارج ساختيد. عمر گفت: اى سلمان، حال كه رفيقت بيعت نمود و تو نيز بيعت كردى هر چه مىخواهى بگو و هر چه مىخواهى بكن و رفيقت هم هر چه مىخواهد بگويد. سلمان مىگويد: گفتم: از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله شنيدم كه مىفرمود: «معادل گناه همه امتش تا روز قيامت و معادل عذاب همه آنان، بر گردن تو و رفيقت كه با او بيعت كردى خواهد بود». عمر گفت: هر چه مىخواهى بگو، آيا چنين نيست كه بيعت نمودى و خداوند چشمت را روشن نساخت كه رفيقت خلافت را بر عهده بگيرد؟! گفتم: شهادت مىدهم كه من در بعضى كتابهائى كه از طرف خداوند نازل شده خواندهام كه تو، با اسم و نسب و اوصافت، درى از درهاى جهنّم هستى. عمر گفت: هر چه مىخواهى بگو. آيا خداوند خلافت را از اهل اين خانه -كه شما آنان را بعد از خداوند ارباب خود قرار دادهايد- بیرون نبرد؟! به او گفتم: شهادت مىدهم از رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله در باره اين آيه از او سؤال كردم كه «فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ وَ لا يُوثقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ: پس در آن روز کسی به عذاب او عذاب نشود؛ و كسی همچون بند او به بند کشیده نشود» (فجر/25-26) و فرمود كه همانا آن تو هستى. عمر گفت: ساكت شو! گفتم: خدا ناله‌ات را ساکت کند؛ ای برده، اى فرزند کنیزکِ آنچنانی! * على عليه السّلام فرمود: اى سلمان، ترا قسم مىدهم كه ساكت باشى. سلمان گفت: به خدا سوگند، اگر حضرت على ع مرا به سكوت امر نكرده بود آنچه را درباره او نازل شده و آنچه را در باره او و رفيقش از پيامبر اکرم صلى اللَّه عليه و آله شنيده بودم به او خبر مىدادم. 📚كتاب سليم بن قيس الهلالي، ج2، ص595 (أسرار آل محمد عليهم السلام، ص239)؛ الإحتجاج (للطبرسي)، ج1، ص: 85 ✳️ *در چاپ فعلیِ کتاب سلیم و نیز نقل تفسير نور الثقلين (ج5، ص576) و نقل تفسير كنز الدقائق (ج14، ص277) از وی، عبارت «خدا ...» ادامه سخن عمر است؛ اما در نقل احتجاج، این پاسخ سلمان است؛ و ظاهرا این ترجیح دارد چون مادر عمر است که کنیز بوده، و در نقلهای دیگر هم داریم که برای تحقیر او این تعبیر را به کار برده‌اند. مثلا در جایی وی به صفیه (دختر حضرت عبدالمطلب) سخنی می‌گوید و او ناراحت می‌شود و عمر را با تعبیر «یا ابن اللخناء» خطاب قرار می‌دهد: حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع أَنَّ صَفِيَّةَ بِنْتَ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ مَاتَ ابْنٌ لَهَا فَأَقْبَلَتْ فَقَالَ لَهَا الثَّانِي غَطِّي قُرْطَكِ- فَإِنَّ قَرَابَتَكِ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص لَا تَنْفَعُكِ شَيْئاً، فَقَالَتْ لَهُ هَلْ رَأَيْتَ لِي قُرْطاً يَا ابْنَ اللَّخْنَاءِ، ثُمَّ دَخَلَتْ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَأَخْبَرَتْهُ بِذَلِكَ وَ بَكَتْ ... (تفسير القمي، ج1، ص188) @Yekaye 👇متن حدیث👇

متن روایت فوق عَنْ أَبَانِ بْنِ أَبِي عَيَّاشٍ عَنْ سُلَيْمِ بْنِ قَيْسٍ قَالَ سَمِعْتُ سَلْمَانَ الْفَارِسِيَّ قَالَ ... قَالَ سُلَيْمُ بْنُ قَيْسٍ فَقُلْتُ لِسَلْمَانَ أَ فَبَايَعْتَ أَبَا بَكْرٍ يَا سَلْمَانُ وَ لَمْ تَقُلْ شَيْئاً؟ قَالَ قَدْ قُلْتُ بَعْدَ مَا بَايَعْتُ: تَبّاً لَكُمْ سَائِرَ الدَّهْرِ أَ وَ تَدْرُونَ مَا صَنَعْتُمْ بِأَنْفُسِكُمْ [بِأُنَاسِكُمْ] أَصَبْتُمْ وَ أَخْطَأْتُمْ أَصَبْتُمْ سُنَّةَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ مِنَ الْفُرْقَةِ وَ الِاخْتِلَافِ [سُنَّةَ الْأَوَّلِينَ] وَ أَخْطَأْتُمْ سُنَّةَ نَبِيِّكُمْ حَتَّى أَخْرَجْتُمُوهَا مِنْ مَعْدِنِهَا وَ أَهْلِهَا. فَقَالَ عُمَرُ يَا سَلْمَانُ أَمَّا إِذْ [بَايَعَ صَاحِبُكَ] وَ بَايَعْتَ فَقُلْ مَا شِئْتَ وَ افْعَلْ مَا بَدَا لَكَ وَ لْيَقُلْ صَاحِبُكَ مَا بَدَا لَهُ. قَالَ سَلْمَانُ فَقُلْتُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ إِنَّ عَلَيْكَ وَ عَلَى صَاحِبِكَ الَّذِي بَايَعْتُهُ مِثْلَ ذُنُوبِ [جَمِيعِ] أُمَّتِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ مِثْلَ عَذَابِهِمْ جَمِيعاً. فَقَالَ قُلْ مَا شِئْتَ أَ لَيْسَ قَدْ بَايَعْتَ وَ لَمْ يُقِرَّ اللَّهُ عَيْنَيْكَ بِأَنْ يَلِيَهَا صَاحِبُكَ؟! فَقُلْتُ أَشْهَدُ أَنِّي قَدْ قَرَأْتُ فِي بَعْضِ كُتُبِ اللَّهِ الْمُنْزَلَةِ أَنَّكَ بِاسْمِكَ وَ نَسَبِكَ وَ صِفَتِكَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ جَهَنَّمَ. فَقَالَ لِي [عمر بن الخطاب]: قُلْ مَا شِئْتَ أَ لَيْسَ قَدْ أَزَالَهَا [عَزَلَهَا] اللَّهُ عَنْ أَهْلِ [هَذَا] الْبَيْتِ الَّذِينَ اتَّخَذْتُمُوهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ؟! فَقُلْتُ لَهُ: أَشْهَدُ أَنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ وَ سَأَلْتُهُ عَنْ هَذِهِ الْآيَةِ «فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ» فَأَخْبَرَنِي بِأَنَّكَ أَنْتَ هُوَ. فَقَالَ عُمَرُ اسْكُتْ [قَالَ قُلْتُ] أَسْكَتَ اللَّهُ نَأْمَتَكَ أَيُّهَا الْعَبْدُ يَا ابْنَ اللَّخْنَاءِ. فَقَالَ عَلِيٌّ ع أَقْسَمْتُ عَلَيْكَ يَا سَلْمَانُ لَمَّا سَكَتَّ. فَقَالَ سَلْمَانُ وَ اللَّهِ لَوْ لَمْ يَأْمُرْنِي عَلِيٌّ ع بِالسُّكُوتِ لَخَبَّرْتُهُ بِكُلِّ شَيْءٍ نَزَلَ فِيهِ وَ كُلِّ شَيْءٍ سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص فِيهِ وَ فِي صَاحِبِه. 📚كتاب سليم بن قيس الهلالي، ج2، ص595 (أسرار آل محمد عليهم السلام، ص239)؛ الإحتجاج (للطبرسي)، ج1، ص: 85 @Yekaye

☀️2) امیرالمومنین ع در فرازی از دعای کمیل می‌فرمایند: خدایا! اکنون بعد از تقصیر و اسرافی [افراط و تفریطی] که در حق خویش روا داشته‌ام، نزد تو آمده‌ام، عذرخواه و پشیمان، و شکسته‌حال و درمانده، و مغفرت‌جوی و توبه‌کار، در حالی که اقرار و اذعان و اعتراف دارم که نه گریزگاهی از آنچه سزاوارم است دارم و نه پناهگاهی که از وضع و حال خود بدان پناه ببرم؛ جز آنکه تو عذرم را بپذیری و مرا در گستره رحمت خویش وارد کنی! خدایا! پس عذرم را بپذیر و بر شدت بیچارگی‌ام رحم کن و مرا از این در بند بودن شدید، رهایی بخش! 📚مصباح المتهجد، ج2، ص846؛ المصباح للكفعمي، ص557 رُوِيَ أَنَّ كُمَيْلَ بْنَ زِيَادٍ النَّخَعِيَّ رَأَى أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع سَاجِداً يَدْعُو بِهَذَا الدُّعَاءِ فِي لَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَان ... وَ قَدْ أَتَيْتُكَ يَا إِلَهِي بَعْدَ تَقْصِيرِي وَ إِسْرَافِي عَلَى نَفْسِي مُعْتَذِراً نَادِماً مُنْكَسِراً مُسْتَقِيلًا مُسْتَغْفِراً مُنِيباً مُقِرّاً مُذْعِناً مُعْتَرِفاً لَا أَجِدُ مَفَرّاً مِمَّا كَانَ مِنِّي وَ لَا مَفْزَعاً أَتَوَجَّهُ إِلَيْهِ فِي أَمْرِي غَيْرَ قَبُولِكَ عُذْرِي وَ إِدْخَالِكَ إِيَّايَ فِي سَعَةٍ مِنْ رَحْمَتِكَ إِلَهِي فَاقْبَلْ عُذْرِي وَ ارْحَمْ شِدَّةَ ضُرِّي وَ فُكَّنِي مِنْ شَدِّ وَثَاقِي ... @Yekaye

☀️3) از امیرالمومنین ع روایت شده است: طمعکار در بند ذلت گرفتار است. 📚نهج البلاغة، حکمت226 وَ قَالَ ع الطَّامِعُ فِي وِثَاقِ الذُّل. @Yekaye

☀️4) ابواسحاق سَبیعی به حج می‌رود و در آنجا بر امام باقر ع می‌گذرد و سوالاتی از ایشان می‌پرسد. در فرازی از این گفتگو امام ع می‌فرمایند: ای ابواسحاق! به واسطه ماست که خداوند از لغزشهای شما درمی‌گذرد؛ و به خاطر ماست که گناهانتان را می‌بخشد؛ و به سبب ماست که خداوند قرضهای شما را ادا می‌کند؛ و به واسطه ماست که خداوند بند ذلت را از گردن شما باز می‌کند؛ و به ما ختم می‌شود و به ما آغار می‌گردد نه به شما؛ و ما کهف شماییم مانند اصحاب کهف؛ و ما کشتیِ شماییم مانند کشتی نوح؛ و ما باب «حِطّه»ی شماییم مانند باب حطه‌ی بنی‌اسرائیل*... ✳️* باب حطه، دری بوده که بنی‌اسرائیل وقتی توبه می‌کردند باید از آن در وارد می‌شدند تا مورد مغفرت قرار گیرند. (بقره/58 و اعراف/161) 📚تفسير فرات الكوفي، ص348 فُرَاتٌ [قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ الْحَكَمِ] مُعَنْعَناً عَنْ غَالِبِ بْنِ عُثْمَانَ النَّهْدِيِّ [عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ السَّبِيعِيِ] قَالَ: خَرَجْتُ حَاجّاً فَمَرَرْتُ بِأَبِي جَعْفَرٍ ع ... فقال ع ... يَا أَبَا إِسْحَاقَ بِنَا يُقِيلُ اللَّهُ عَثْرَتَكُمْ وَ بِنَا يَغْفِرُ اللَّهُ ذُنُوبَكُمْ وَ بِنَا يَقْضِي اللَّهُ دُيُونَكُمْ وَ بِنَا يَفُكُّ اللَّهُ وَثَاقَ الذُّلِّ مِنْ أَعْنَاقِكُمْ وَ بِنَا يَخْتِمُ وَ [بِنَا] يَفْتَحُ لَا بِكُمْ وَ نَحْنُ كَهْفُكُمْ كَأَصْحَابِ الْكَهْفِ وَ نَحْنُ سَفِينَتُكُمْ كَسَفِينَةِ نُوحٍ وَ نَحْنُ بَابُ حِطَّتِكُمْ كَبَابِ حِطَّةِ بَنِي إِسْرَائِيلَ... @Yekaye

. 1⃣ «وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ» خداوند انسان را آزاد آفریده و به او اختیار داده است. اما اگر از این اختیارش سوءاستفاده کرد، او را چنان به بند می کشد که احدی دیگری آنچنان به بند نکشیده باشد. 💠نکته تخصصی #انسان‌شناسی💠 همین که خدا در موقعیتی انسان را به بند می‌کشد کافی است که نشان دهد ⛔️ #حق_آزادی مهمترین و اولین #حق در میان #حقوق_بشر نیست؛ بلکه 💢 مهمترین و اولین #حق انسان، رسیدن به سعادت کامل و #لقاء_الله است؛ و 🤔اگر کسی با سوءاستفاده از #اختیار ی که خدا به او داده و به بهانه# آزادی ، این حق خود را پایمال کرد؛ آزادی‌اش را می‌گیرند و او را بشدت به بند می‌کشند❗️ @Yekaye