- وضعیت سیاسی شیعیان در دورة امامت امام رضا (علیه السلام) چنانکه گفته شد، نیمة اول امامت امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) مصادف با ۱۰ سال پایانی خلافت هارون الرشید (۱۸۳ ۱۹۳ ق) بود. به نظر می‌رسد فضای سیاسی این دوره برای شیعیان، نسبت به دورة قبل از آن، یعنی دوران امامت امام کاظم (علیه السلام) که شیعیان تقریباً به طور کامل در فشار و اختناق به سر می‌بردند، فضایی نسبتاً آرام بود؛ البته این به معنای آزادی صددرصد شیعیان در این دهه نیست، بلکه به دلایلی هارون از شدت عمل خود نسبت به شیعیان کاسته بود، از جمله اینکه: ۱. شهادت امام موسی بن جعفر (علیه السلام): هارون به دلیل به شهادت رساندن امام موسی بن جعفر (علیه السلام)، دستخوش بیم و هراس بود و می‌ترسید مبادا عکس العمل‌های مسلحانه از سوی وابستگان به اهل بیت: بروز کند. [۱] از این رو پس از شهادت امام کاظم (علیه السلام) فرماندهان، دبیران، بنی هاشم و قضات و هرکس از طالبیان که در بغداد بود را فراخوانده، با باز کردن چهرة امام کاظم (علیه السلام)، به آنان گفت: «آیا اثری و چیزی که دلیل بر کشته شدن باشد، در او می‌بینید؟ » [۲] ۲. تقیه: از برخی روایات چنین استنباط می‌شود که امام رضا (علیه السلام) در دوران هارون سعی بر آن داشت تا خود را مشغول زندگانی عادی و روزمره نشان دهد تا توجه هارون از او منصرف شود. چنانکه در گزارشی چنین آمده که امام (علیه السلام) پس از شهادت پدر بزرگوارش امام موسی کاظم (علیه السلام) به بازار رفته و گوسفند، خروس و سگ خریداری کرده بود، [۱] بطوریکه وقتی این خبر به گوش هارون رسید، وی احساس ایمنی و رفع خطر از سوی امام (علیه السلام) را ابراز و اظهار داشت، عبارت وی در این مورد چنین است: «قد أمنا جانبه». [۲] این تقیۀ امام (علیه السلام) را در موارد دیگری نیز شاهدیم از جمله اینکه؛ در دیداری که با بزنطی دارد، از وی می‌خواهد شب را در آنجا بماند تا از دید مأموران حکومتی در امان باشد. [۳] حکایت دیگر مبنی بر عدم آزادی کامل امام (علیه السلام) و شیعیانش، پاسخ امام (علیه السلام) به نامة احمد بن أبی نصر بزنطی است که وقتی احمد بزنطی، طی نامه ای از امام (علیه السلام) درخواست ملاقات می‌نماید، امام (علیه السلام) در ضمن پاسخ به سؤالات وی، زمان ملاقات را به وقت دیگری موکول می‌نماید، زیرا در آن زمان، حکومت بر امام (علیه السلام) سخت گرفته بوده است و رجوع مردم به امام (علیه السلام) مشکل بوده است. [۴] همچنین ماجرای دستگیری احمد بن عیسی بن زید توسط هارون در سال ۱۸۸ ه. ق، و گریختن وی از زندان [۱] و حوادث متعاقب آن نیز، دلیل دیگری بر عدم آزادی کامل شیعیان به طور عام یعنی همه فرقه‌ها در زمان هارون می‌باشد. ماجرا از این قرار بود که در سال ۱۸۸ ق هارون، احمد بن عیسی بن زید علوی را دستگیر کرد، ولی او از زندان گریخت و به بصره رفت و در آنجا شیعیان را به خود دعوت می‌کرد. هارون برای دستگیری او جاسوسانی گمارد و همچنین جایزه تعیین کرد، اما بر او دست نیافتند، پس ملازم او را که پیرمردی بالای نود سال بود را گرفته و نزد هارون بردند، ولی او حاضر به نشان دادن محل اختفای احمد بن عیسی نشد و سرانجام در اثر تازیانه به قتل رسید. [۲] ---------- [۱]: گروه مؤلفان، پیشوایان هدایت، ثامن الأئمۀ، حضرت امام رضا (علیه السلام)، ترجمه سید حسین اسلامی اردکانی، چاپ اول، مجمع جهانی اهل بیت:، قم، ۱۳۸۵، ج ۱۰، ص ۱۰۷. [۲]: یعقوبی، پیشین، ص ۴۱۴. [۱]: محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق، عیون أخبارالرضا (علیه السلام)، تحقیق شیخ حسین اعلمی، الطبعۀ الأولی، منشورات مؤسسۀ الأعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۴/۱۹۸۴، ج ۱، ص ۲۲۲. [۲]: محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق، عیون أخبارالرضا (علیه السلام)، تحقیق شیخ حسین اعلمی، الطبعۀ الأولی، منشورات مؤسسۀ الأعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۴/۱۹۸۴، ج ۱، ص ۲۲۲. [۳]: طوسی، اختیار معرفۀ الرجال (رجال الکشی)، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، الطبعۀ الاولی، مؤسسة النشر الإسلامی، قم، ۱۴۲۷، ص ۴۸۵، رقم ۱۰۹۹. البته شایان ذکر است که زمان و تاریخ این ماجرا، در رجال کشی نیامده ولی با توجه به قرائن و شواهد، از جمله سختگیریهای هارون نسبت به علویان احتمال قریب به یقین می‌رود که این واقعه در زمان هارون رخ داده باشد. [۴]: صدوق، پیشین، ص ۲۲۹، در این ماجرا نیز تاریخ و زمان دقیق آن، مشخص نشده است ولی به احتمال زیاد، در زمان هارون الرشید اتفاق افتاده است. [۱]: یعقوبی، پیشین، ص ۴۲۳. [۲]: یعقوبی، پیشین، ص ۴۲۳.

فعالیت شیعیان، در پوشش سازمان وکالت نیز دلیل دیگری بر عدم آزادی کامل شیعیان در دورة مذکور می‌باشد که از جمله وکلای امام رضا ۷، عزیز بن مهتدی، صفوان بن یحیی، عبدالله بن جندب و عبدالرحمن بن حجاج بودند. [۳] بنابراین، شیعیان در سالهای ۱۸۳ تا ۱۹۳ ه. ق، از آزادی نسبی، و نه مطلق برخوردار بودند ولی در زمان حکومت امین، به دلیل اختلاف و درگیری شدید بین او و مأمون، ونیز سرگرم شدن بیش از حدّ امین به خوشگذرانی و هوسرانی، شیعیان از آزادی بیشتر و تقریباً کاملی برخوردار بودند. چنانکه گفتة اصفهانی مؤید این مطلب می‌باشد؛ وی دو علت سرگرم بودن امین به عیاشی و خوشگذرانی و لهو و لعب، و نیز جنگ بین او و مأمون که در نهایت منجر به قتل امین شد، را از علل عدم برخورد و آسیب به هیچ یک از علویان در دورة امین دانسته است. [۱] پس از قتل امین و به خلافت رسیدن مأمون (۱۹۸ ق) ؛ هنوز یکسال از حکومت تثبیت نشدة مأمون نگذشته بود که قیام‌های علویان در سال ۱۹۹ ق، از منطقة عراق و در کوفه آغاز شد و به سرعت عمده نقاط مرکزی همانند کوفه، بصره، حجاز و یمن و برخی از نقاط شرقی همانند فارس و اهواز را دربرگرفت [۲] . پس حکومت مأمون، چنانکه قبلاً هم گفته شد با انبوهی از مشکلات آغاز شد، و اوضاع سیاسی در آغاز حکومتش آشفته بود و ناراضیان و مخالفان بسیاری داشت؛ مأمون که زیرک ترین خلیفة عباسی به شمار می‌رفت و خود و خلافتش را در برابر تندباد حوادث می‌دید، دریافت که نمی تواند همزمان در دو جبهة مهم (عباسیان و علویان) مبارزه کند، پس ابتدا با علویان از در صلح و سازش درآمد و به دنبال راه حلی برای غلبه بر مشکلات ناشی از آنان، با توجه به گستردگی قیام‌های علویان، که خلافت عباسی را نامشروع می‌دانستند و نیز گرایش اکثرمردم تحت حکومتش به ویژه ایرانیان و بالأخص خراسانیان به آنان (علویان)، و با توجه به پایگاه و جایگاه مردمی امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و مسائلی از این دست، مسألۀ ولایت عهدی..... ---------- [۳]: ر. ک: جاسم حسین، پیشین، ص ۱۳۶. [۱]: ابوالفرج اصفهانی، پیشین، ص ۴۲۰. [۲]: ر. ک: ابن اثیر، پیشین، صص ۳۰۲ و ۳۰۵؛ برای آگاهی از قیام‌های علویان که در سراسر مملکت اسلامی آن زمان، انتشار یافته بود، برای نمونه، ر. ک: ابن اثیر، پیشین؛ همچنین یعقوبی، پیشین، ص ۴۴۵؛ ابن کثیر دمشقی، البدایة و النهایۀ، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ / ۱۹۸۶، ج ۱۰، صص ۲۴۴ ۲۴۶؛ همچنین ر. ک: نعمت الله صفری فروشانی، تحلیلی بر قیام‌های علویان در دوران امام رضا (علیه السلام) و ارتباط آن با ولایتعهدی، شیعه شناسی، سال هفتم، ش ۲۶، تابستان ۱۳۸۸، ص۶۵. #فرقه_های_درون_شیعی ✍نعمت الله صفری https://eitaa.com/zandahlm1357

#فضای_مجازی #اینترنت 🌐 مسئولینی در سالهای مختلف فضای مجازی و اینترنت کشور را به این روز رسانده‌اند، روز قیامت یقه‌شان گیر است❗️ #ارسالی_مخاطبین @zandahlm1357

📛 درمان بیماری‌ در فرقه‌ها 🖇https://www.adyannet.com/fa/news/43175 📎 #قانون_جذب 📎 #فرقه_های_انحرافی 📎 #جهاد_تبیین

👇👇👇👇👇👇 قابل توجه اعضاء محترم این مجموعه از فایلها تاریخشون به روز نیست @zandahlm1357

🎥 کارتون زیبای شهر موشکی 📼 قسمت ۱۴ : نبرد بزرگ 🇮🇷 بچه ها ! با هم این کانال و تبلیغ کنیم @zandahlm1357 #کارتون #شهر_موشکی

مجموعه کلیپ های روایتگری 👌 هر روز روایتی از شهدا بشنوید❤️ #روایتگری شماره ۱۶ کاری از گروه راویان سردار شهید حاج عبد الحسین برونسی 🌹