🔻محمد سروش محلاتی را بهتر بشناسیم/ بخش اول
در حاشیه عدم حضور آقای اعرافی در نشست مشترک با سروش محلاتی در مؤسسه فهیم
🔹جناب آقای سروش محلاتی٬ از زوایای گوناگون قابل بحث و بررسی است؛ حیثیت سیاسی، علمی، ارتباطات خاص و... .
در این کوتاهنوشت تنها نکاتی را از مجموعهفکری او انتخاب کردهایم و بررسی جامع و پایهای را به ظرفیتهای تفصیلیتر واگذار میکنیم:
۱. محدود کردن اختیارات معصومین(علیهمالسلام):
مطالعه آثار سروش محلاتی نشان میدهد که او با روش فقهی و استفاده از ادبیات علمی رایج در علوم انسانی سکولار٬ در قالب «نفی دیکتاتوری»٬ دایره اختیارات معصوم را محدود میکند و اراده عرف را بر آن ذوات مقدسه تحمیل میکند:
« حکومت حتی بر مبنای نصب الهی و در حق امام معصوم حقی است که به امام برای مردم تعلق گرفته و از قبیل حق ولی در نکاح باکره رشیده است...به دلیل آنکه آنان(عرف) در زندگیشان دستخوش تحول شده و گاه صعود و گاه سقوط میکند لذا آنان حق دارند که درباره شخص فرمانروا تصمیم بگیرند از این رو تا وقتی شهروندان او را به عنوان شایسته حکمرانی شناسایی نکردهاند مسؤولیت حمایت و اطاعت از او را ندارند... متفکرانی که در هیچ شرایطی استبداد را توجیهپذیر نمیدانند اساسا چنین حقی را حتی برای امام معصوم هم به رسمیت نمیشناسند و بدون آنکه جواز زور را مشروط به مصلحت کنند امام معصوم را حتی با این قید و شرط برای قهر و غلبه آزاد نمیدانند.»(دین و دیکتاتوری-مقاله دوم)
طبق این دیدگاه جامعه زمان امیرالمؤمنین(ع) نسبت به تلاش برای به حکومت رسیدن ایشان هیچ مسؤولیتی نداشتند چراکه معاذالله ایشان را به عنوان شخص شایسته حکمرانی شناسایی نکرده بودند.
البته این مبنا از او که شیفته هاشمی رفسنجانی است بعید نیست چراکه طبق نقل سروش آن شخصیت هم چنین مبنایی داشت:
«آقای هاشمی از روز اول به پدیده قدرت نگاه زمینی و واقعبینانه داشت ...و الهی بودن حکومت از نظر ایشان، با الهی بودن پدیدههای دیگر از قبیل ازدواج یا مالکیت فرقی نمیکند... زمینی بودن در این تحلیل به معنی این است که خداوند اجازه حکومت بدون خواست مردم را نداده است.
سؤال: آیا چنین نظریهای به دوران حضور پیشوایان معصوم هم قابل تسویه و تعمیم است؟
پاسخ: از نظر آقای هاشمی همینطور است.»(آیت درایت-هاشمی و نگاه زمینی به قدرت-مصاحبه با نسیم بیداری)
ناگفته پیداست که وقتی کسی حکومت را در عداد مالکیت (آن هم با نگاه فقه فردی موجود) میآورد، در اصل حکومت را به طور کامل به عرف سپرده و شارع را به صرف ممضی تقلیل داده است ممضی که البته گاهی اوقات حاشیهای هم بر نظر عرف میزند.
۲. عقبافتاده و ترسو نشان دادن فقها:
یکی از مناطق حساس شیعه، ارتباط وثیق میان مرجعیت و مقلدین است. ارتباطی حساس که همگان باید مراقب حفظ آن باشند. اما آقای سروش محلاتی با تعمیم برخی رفتارهای جزئی فقها، که چه بسا آن نیز دارای حکمتی بوده باشد، فقها را عقبافتاد و ترسو و بیتدبیر جلوه داده است. به گونهای که انگار فقها فوبیای ابزار نو دارند و هر چیز تازهای ببینند نگران میشوند و تحریمش میکنند و به همین خاطر جناب سروش به مقلدین (که از دید ایشان به خلاف فقها شخصیتهای عاقل و متعادلی هستند) توصیه میکند که نباید در این زمینهها به کلام فقها توجه کنند:
«مروری بر دیدگاههای فقها درباره ابزارهای نو و وسائل جدید حکایت دارد از نوعی برخورد محتاطانه و توأم با نگرانی... دینداران باید با تشخیص قلمرو تقلید صحیح که به حوزه «احکام» مربوط است، در قلمرو مصادیق از عقل و دانش خود استفاده کنند و به دور از تقلید باطل، آگاهانه و بر اساس تحقیق تصمیمگیری کرده و در مصادیق (مانند ماهواره) منتظر فتوای حلال یا حرام از سوی فقها نمانند؛ زیرا آنان غالبا یا با تأخیر و احتیاط، نظر میدهند و چه بسا در شرایطی که ابزارهای نو کاملا شیوع پیدا کرده و فراگیر شده و دیگر مخالفت با آنها هم فایدهای ندارد، فتوا به حلیت میدهند!»(دولت و اجرای شریعت-مقاله هفتم)
منبع: روزنه ای به فردا
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
🔻محمد سروش محلاتی را بهتر بشناسیم/بخش دوم
در حاشیه عدم حضور آقای اعرافی در نشست مشترک با سروش محلاتی در مؤسسه فهیم
۳. نسبیگرایی در احکام اجتماعی اسلام
شکی نیست که بسیاری از احکام اجتماعی اسلام اقتضائی است و در صورت عدم مانع اجرا میشود. امّا جناب سروش با نگاه غیراصولی به این قاعده، کلیه احکام اجتماعی و حتی اخلاقی را نسبی جلوه میدهد:
«در پندار بسیاری از اهل شریعت گزارههای شرعی... از جنس گزارههای ریاضی است. این تشابه از آن جهت است که در گزارههای ریاضی همین که موضوع و حکم در ذهن تصور شود برای «اثبات حکم» کافی است. مثلا وقتی عدد ۴ را در نظر میگیریم و مفهوم زوج بودن را هم درک میکنیم، بلافاصله میتوانیم حکم کنیم که «۴ زوج است» ... بر این قیاس در احکام شرعی نیز وقتی حکم بر موضوع خود قرار میگیرد و مثلا میگوییم «قمار حرام است» این نسبت میان موضوع و محمول در همه جا و در همه شرایط یکسان است...
ولی از نظر فقها این تحلیل کاملا عوامانه و جاهلانه است. نه فقط در احکام اجتماعی شرع به چنین جزمیت و تصلبی باور ندارد بلکه در احکام اخلاقی نیز چنین رویکردی را نمیپذیرد... احکام اخلاقی نیز وقتی تأثیراتش از زندگی فردی فراتر میرود و در زندگی جمعی و روابط انسانها با یکدیگر مطرح میشود تصلب خود را از دست میدهد و تحت تأثیر شرایط «تغییر» مییابد.»(دولت و اجرای شریعت-مقاله پنجم)
۴. مقابله با اجرای احکام اسلامی
جناب سروش محلاتی جواز تدریجی بودن بیان احکام شرع را به تدریجی بودن اجرای احکام شرعی توسط دولت مستقر تسری میدهد. آیا چنین تعدّی از منابع فقهی؛ استحسان نیست؟ :
« عجیب است به رغم داشتن پیشوای معصوم و داشتن رهبری با قدرت معنوی فوقالعاده و احکامی که حتی سختترین آنها مثل سنگسار و قصاص پیش از این نیز در آن جامعه اجرا میشد و از نظر عرفی پذیرفته شده بود، دولت پیامبر اسلام را «دولت دوره گذار» بدانیم که هدف خود را اجرای همه دستورات شرعی نمیدانست اما دولت اسلامی در عصر حاضر را به رغم محروم بودن از آن امتیازات، دولت «پس از دوره گذار» و دولتی مسؤول اجرای شریعت در همه زمینهها بدانیم و چنین بار سنگینی را بدون در نظر گرفتن ظرفیتها بر عهده این دولت بدانیم»(دولت و اجرای شریعت-مقاله دوم)
۵. مقابله با احکام اسلامی-دیه
آقای سروش محلاتی با بیاعتنایی به ظرفیت دین به بازتولید منطق غربی در قالب فقهی میپردازد. غرب نگاه اسلام به دیه را صحیح نمیداند پس طبق الگوی فکری او باید حکم اسلامی دیه تغییر کند. او در نشست «فقهپژوهی دیه»-تهران ۱۳۹۶ سخنانی داشت که به حدّی تحریفآمیز بود که واکنش آیتالله سبحانی را برانگیخت:
«اخيراً در نشستى پيرامون مقادير ديه در اسلام «فرضيه»اى مطرح شد و حاصل آن اين كه، اين مقادير احتمالاً حكم موقت بوده و مى توان مقدار ديه را به صورت ديگر نيز تعيين كرد. در اين مورد از حضرت آية الله العظمی سبحانى نظرخواهى شد، معظم له با نگارش اين مقاله به تحليل اين نظريه مى پردازند...»
آیتالله سبحانی با استدلالهای متقن فقهی فرضیه سروش را رد میکنند که به علت تفصیلی بودن آن پیوند را جهت مطالعه قرار میدهیم. ایشان در پایان خطاب به سروش محلاتی و همکیشان او میفرمایند:
«به علاقمندانى كه گمان مى كنند بر كرسى نوآورى نشسته اند يادآور مى شوم اجتهاد و استنباط كار آسانى نيست. مرحوم شيخ انصارى در باب انسداد باب علم مى گويد: رزقنا الله الاجتهاد فانّه أشدّ من طول الجهاد، بنابراين نبايد با يك سطحى نگرى ...يك چنين فرضيه اى را مطرح كرد و ذهن جوانان را نسبت به احكام نورانى اسلام متزلزل ساخت .»( https://b2n.ir/85857 )
بررسی شخصیت سروش محلاتی از ابعاد دیگر نیز امکانپذیر است: مثل تند و عصبی برخورد کردن او با مخالفان و فحاشی به آنان با الفاظی مثل «متحجر، خشکمغز، سادهلوح، خشن، متعصب، باغیرت بیفکر، متدین به دین دولتی ، تندو خو، فاصله گرفته از ادب و منطق و...» که در کتاب دولت و اجرای شریعت مقالات دوم و سوم و دیگر کتب او یافت میشود.
در هر صورت بررسی ابعاد دیگر را به فضاهای تفصیلیتر وامیگذاریم و همان خواسته آیتالله سبحانی را تکرار میکنیم و از او میخواهیم« با سطحینگری ذهن جوانان را نسبت به احکام نورانی اسلام متزلزل نکند.»
منبع: روزنه ای به فردا
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
⏰ ۱:۰۴ دقیقه
🔹#استاد_رفیعی
🔹 برای با حجاب کردن دخترامون چه کار باید بکنیم⁉️
#پویش_حجاب_فاطمے
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔴پاسخ جالب رهبر انقلاب به یک شبهۀ مشهور
🔺 شما که میگید فرزند زیاد، خب اگر زیاد شدند، نمیتونیم تربیتشون بکنیم!!!
@talabegitaejtehad
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
5.82M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
حماسهسازان آخرالزمان چه روحیاتی دارند؟
استاد پناهیان
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 #کلیپ
🔻استاد #رائفی_پور« پروژه فریب افکار عمومی توسط حسامالدین آشنا »
👌صوت کامل این سخنرانی را در آدرس زیر بشنوید:👇👇👇
http://eitaa.com/joinchat/2881683473C1e4805be61
📸تصویری از دیدار امروز جمعی از کارگران سراسر کشور با رهبر انقلاب اسلامی
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
رهبر معظم انقلاب:هر قدر خودمان اراده کنیم نفت را صادر میکنیم
حضرت آیتالله خامنهای صبح امروز در دیدار کارگران:
🔸دربارهی این حرکت اخیر آمریکا [برای تحریم فروش نفت ایران]؛
🔹 اولاً تلاش اینها به جایی نمیرسد. ما آنقدری که نیاز داریم و خودمان اراده میکنیم، میتوانیم نفت خود را صادر کنیم. آنها به خیال خودشان راه را مسدود کردهاند اما ملت فعال و مسئولین بیدار اگر دامن همت به کمر بزنند بسیاری از بنبستها را باز خواهند کرد.
🔹 ثانیاً بدانند این دشمنی بیجواب نخواهد ماند و پاسخ این دشمنی را خواهند گرفت. ملت ایران ملتی نیست که در مقابل دشمنی آنها ساکت بنشیند.
🔹 ثالثاً هرچه ما کمتر وابسته به این شکل از فروش نفت باشیم، قدر میدانیم و این برای ما بهتر است. ۹۸/۲/۴
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
رهبر معظم انقلاب:بدانند که ملت ایران در مقابل آنها به زانو در نخواهد آمد
حضرت آیتالله خامنهای صبح امروز در دیدار کارگران:
🔹دشمن علیه ملت و انقلاب عظیم و جمهوری اسلامیِ ما، که فریاد عدالت را در جهان سر داده و ملتها را متوجه خود ساخته، بارها اقدام کرده و ناکام شده؛ حالا هم پرداخته به مسائل گوناگون اقتصادی و میگویند میخواهیم ملت ایران را به زانو دربیاوریم.
🔹اما بدانند ملت ایران در مقابل آنها به زانو درنخواهد آمد.
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
رهبر انقلاب: جامعه کارگری از وفادار ترین جوامع انقلاب است/ عدهای برای سوءاستفاده، کارخانه را از دولت میخرند و به جایش برج میسازند/ همه قوا باید با این حرکت مبارزه کنند
حضرت آیتالله خامنهای صبح امروز در دیدار کارگران:
️ 🔹ددشمن از اول انقلاب بر روی همهی نقاطی که میتوانسته جامعه را به هرج و مرج بکشد تکیه کرده؛ از جمله و بیشتر از همه روی مسئلهی کار و کارگر.
🔹در همهی این موارد، کارگران توی دهن دشمن زدهاند و دشمن را مأیوس کردهاند؛ ۴۰سال است که اینجور است. جامعهی کارگری جزو وفادارترین جوامع به انقلاب بودهاند.
🔹مسئولین کشور و سیاستسازان و مجریان سیاستها مراقبت کنند و این را قدر بدانند. مخاطب این مطالب، همهی مسئولین کشورند نه فقط وزارت کار.
🔹کسانی هستند که دنبال سوءاستفادهی خودشان هستند؛ کارخانهی سرِپا را از دولت میخرند و از بین میبرند و ماشینهای کارخانه را میفروشند و در زمین آن برج میسازند. باید جلوی اینها را همهی قوهها بگیرند و با آن مبارزه کنند. ۹۸/۲/۴
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440
980204_بیانات_رهبر_انقلاب_در_دیدار.mp3
7.6M
🎙بشنوید| صوت کامل بیانات امروز رهبرانقلاب در دیدار کارگران. ۹۸/۲/۴
@Atash_be_ekhtiar14
با ما همراه شوید👇
http://eitaa.com/joinchat/2299330560C727b8a7440