الگوی ساحت‌های شش‌گانه تربیتی (اعتقادی، عبادی و ‏اخلاقی - اجتماعی و سیاسی - زیستی و بدنی - ‏زیباشناختی و هنری - اقتصادی و حرفه‌ای - علمی و فناورانه) یکی از مفاهیم کلیدی در سند تحول بنیادین است و در سایر اسناد پایین دستی و ادبیات مسئولین آموزش و پرورش نیز بسیار پر تکرار است. این الگو اگر با عناصر پنج‌گانه (تعقل، ایمان، علم، عمل و اخلاق) مطرح در «الگوی هدف‌گذاری برنامه درسی» تلفیق و در عمل به‌کارگیری نشود حداقل یک الگوی ناقص می‌باشد. به نظر می‌رسد هرگونه نظرورزی و عمل تربیتی از جمله برنامه‌ریزی درسی و تربیتی از سطح ستاد تا مدرسه باید با توجه به عناصر پنج‌گانه صورت گیرد. ضرب هر یک از عناصر پنج‌گانه در ساحت‌های تربیتی کاملاً معنادار است و در ادبیات علمی جهان و کشور جایگاه دارد. به عنوان نمونه این باهم‌نگری در ساحت علمی و فناوری، از فلسفه علم و فناوری تا اخلاق علم و فناوری یک پیوستار را تشکیل می‌دهد که غفلت از آن، نتیجه‌ای جزء آنچه امروز در دنیای مدرن غرب به وضوح دیده می‌شود ندارد. علم و فناوری بدون اخلاق! کما اینکه تربیت در ساحت اقتصادی و حرفه‌ای نیز بدون در نظر گرفتن این عناصر پنج‌گانه نتیجه‌ای جز تربیت سربازان یا ژنرال‌های لیبرال سرمایه‌داری نخواهد داشت. پی‌نوشت1: خیلی وقت بود که قصد داشتم این مطلب را به عنوان یک مقاله تخصصی و علمی ارائه دهم اما سرعت حوادث و البته کم همتی بنده مانع شد. اکنون بیشتر از این صلاح ندیدم این دغدغه را در پیش خود نگه دارم. زحمت نقد و گسترش بیشتر آن با دوستان تربیتی عمیق‌تر و دقیق‌تر . 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

امروز مطالعه جلد سوم روایت زندگی شهید بزرگوار #حسن_باقری تمام شد. امیدوارم بتوانم به زودی جمع‌بندی و برداشت خودم را از این شهید عزیز مکتوب کنم. اما بعد از مطالعه زندگی حسن باقری و فتوحاتی که در کمتر از سه سال حضورش در دوران دفاع مقدس برای اسلام و کشور در سن ۲۷ سالگی بدست آورده این فراز #مناجات_شعبانیه برایم خیلی جانسوزتر شده است که إِلَهِي وَ قَدْ أَفْنَيْتُ عُمْرِي فِي شِرَّهِ السَّهْوِ عَنْكَ وَ أَبْلَيْتُ شَبَابِي فِي سَكْرَهِ التَّبَاعُدِ مِنْك خدايا عمرم را در آزمندي غفلت از تو نابود ساختم، و جواني‌ام را در مستي دوري از تو پير نمودم.... 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

در سند برنامه درسی ملی برای الگوی هدف‌گذاری برنامه‌های درسی و تربیتی از مدل چهار رابطه اصیل استفاده شده است. مهمترین مزیت و برتری این الگو در جهت‌داری آن است. در آنجا که رابطه با خدا در تدوین برنامه‌های درسی دیده شده است و سه رابطه دیگر باید با آن تنظیم شود. البته این چهار رابطه می‌‌تواند به عنوان چهار حق و تکلیف اساسی نیز مورد توجه قرار گیرد. آدمی با فطرت خدادادی که تبلور آن در دو عنصر «تفکر و تعقل» و «ایمان» است به این دنیا پا می‌نهد و مسیر رشد خود را می‌پیماید. اراده انسانی که متأثر از هر یک از عناصر پنج‌گانه است در مسیر تربیت و ایجاد توزان در رابطه‌ها نقش اساسی دارد. پی‌نوشت: الگوسازی جهان هستی با هرم از ابتکارات علامه‌‌سيدمحمدحسين حسيني‌طهراني در کتاب «معادشناسی» است که آن را در سال 1385 در کارگاهای آموزشی حجت الاسلام شیخ عبدالحمید واسطی آموخته‌ام. 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

پیام رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت روز معلم: کار بزرگ معلمان آموزش شکوفاسازی استعدادها برای ارزشهای متعالی است رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی با تبریک روز معلم به همه معلمان در مدارس، دانشگاهها و حوزه‌های علمیه، کار بزرگ و جهاد معلمان را آموزش شکوفاسازی استعدادهای کودکان و نوجوانان در مسیر ارزشهای اسلامی و انقلابی با هدف ایجاد یک جامعه دینی عادلانه و آرمان‌خواه دانستند و خاطرنشان کردند: نسل جوانی که در این مسیر پرورش می‌یابد ثروتی آن‌چنان انبوه است که هیچ پدیده ارزشمند دیگری با آن برابری نمی‌کند. متن پیام حضرت آیت الله خامنه‌ای به این شرح است: بسمه تعالی روز معلم را به همه‌ی معلمان عزیز که در مدارس و دانشگاهها و حوزه‌های علمیه به پرورش اندیشه و دانش کودکان و جوانان کشور میپردازند تبریک میگویم. این سخن امام خمینی که معلمی را شغل انبیا دانستند، یک شعار تبلیغاتی نبود، سخن قرآن بود که فرموده است: ویزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحمکة... تزکیه و تعلیم و کتاب و حکمت الهی چهار واژه‌ی کلیدی در دعوت اسلام و همه پیامبران است. واژه کلیدی دیگر قیام به قسط است. در مدرسه نبوّتها، نسلهای بشر با کتاب و حکمت، آموزش وپرورش می‌یابندو آنگاه زندگی عدالت‌محور بنا میکنند و جوامع بشری بدین ترتیب به هدفهای آفرینش انسان نزدیک میشوند. نظام اسلامی با همین هدف یعنی شکل‌گیری یک جامعه‌ی دینی عادلانه و آرمان‌خواه پدید آمد، و طبیعی است که نظام آموزشی کشور نیز نمیتواند هدفی جز هدف کلّی نظام داشته باشد. کودک و نوجوان و جوان در کشور اسلامی می‌آموزد که استعداد و توان بالقوه‌ی خود را برای ارزشهای متعالی ملی یعنی ارزشهای اسلامی و انقلابی شکوفا کند و به‌کار گیرد. این آموزش حیاتی و سازوکار تحقق آن، همان کار بزرگ و جهاد مبارکی است که معلمان عهده‌دار آن شده‌اند. اسلام ما را به علم نافع فرا میخواند، علم نافع از سوئی جوان ایرانی را به ابزارهای لازم برای پیشرفت و اعتلای کشور و ملتش مجهز میسازد، و از سوئی به او هویت می‌بخشد و او را از وزانت و اعتبار روحی و معنوی و اعتماد به نفس برخوردار میکند. نسل جوانی که در این مسیر، صیرورت و پرورش می یابد، ثروتی آن‌چنان انبوه و ذخیره‌ئی آنچنان عظیم است که هیچ پدیده‌ی ارزشمند دیگری برای کشور با آن برابری نمیکند. این ثروت، محصول کار و انگیزه‌ی معلمان در مدارس و دانشگاهها و حوزه‌های علمیه است. رحمت و فضل خدا بر دستهای پرکار و دلهای پر انگیزه‌ی آنان باد. نسل جوان ما بحمدالله الگوهای درخشان و برجسته‌ئی را هم میشناسد که در دنیای مادی امروز نظائر آنها را کمتر میتوان یافت. از شهید چمران و شهید آوینی تا شهدای هسته‌ئی و تا شهید سلیمانی و تا شهید بزرگوار مطهری که در دهه‌ی سی از عمر خود در حوزه‌ی قم و دانشگاه تهران درخشید و در دهه‌ی پنجاه با بال شهادت به ملکوت اعلی پرکشید. درود خدا بر شهیدان و سپاس ما به معلمان و خوشامد ما نثار نسل جوان خوش عاقبت ملت ایران باد. سیّدعلی خامنه‌ای ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۹

تأملی در پیام رهبر انقلاب به مناسبت روز معلم 🔹مولا امیرالمؤمنین سلام الله علیه می‌فرمایند: «قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَی قَدْرِ هِمَّتِهِ» ارزش هر کس به اندازه همّت اوست. #همّت آدمی در گرو #هدف اوست، همت‌های بلند و بزرگ با اهداف بلند معنی پیدا می‌کند. هرچه هدف آدمی بزرگ‌تر و متعالی‌تر باشد طبیعتاً همت بلندتری را می‌طلبد و بزرگی هدف و همت، ارزش آدمی را مشخص می‌کند. این کلام نورانی را در عصر حاضر می‌توان به جامعه، ملت‌ها و نظام‌ها نیز تسری داد. ارزش جوامع را اهداف و آرمان‌های آن جامعه تعیین می‌کند. بزرگی اهداف، بلندی همّت، سرعت و قدرتِ حرکت و پیشرفت به سمتِ آرمان‌های یک ملت را حد می‌زند. 🔹رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام به مناسبت #روز_معلم حداقل برای دومین بار از این همانی #اهداف_نظام_جمهوری_اسلامی و #اهداف_نظام_تعلیم_و_تربیت سخن گفتند. فکر نمی‌کنم چیزی به اندازه‌ی این کلام بتواند اهمیت و جایگاه تعلیم و تربیت را نشان دهد. یک معادله است به این صراحت؛ نظام تعلیم و تربیت همان نظام جمهوری اسلامی است و نظام جمهوری اسلامی همان نظام تعلیم و تربیت است. و این معنا کاملاً در فلسفه بعث انبیاء و آیه شریفه «هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیینَ رَسُولًا مِنْهُمْ یتْلُو عَلَیهِمْ آیاتِهِ وَیزَكِّیهِمْ وَیعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلَالٍ مُبِینٍ» نیز تجلی دارد. 🔹لذا نظام تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش به اندازه خود نظام جمهوری اسلامی اهمیت دارد و تمام قواعدی و احکامی که در مورد نظام جمهوری اسلامی صدق می‌کند در مورد آموزش و پرورش نیز صدق می‌کند. اگر در بیانیه گام دوم از نظریه «#نظام_انقلابی» سخن می‌گوییم و تا ابد از آن دفاع می‌کنیم پس با صراحت «#تعلیم_و_تربیت_انقلابی» را نیز مطالبه می‌کنیم. اگر نگران استحاله و تغییر سیرت نظام جمهوری اسلامی هستیم این خط را باید در دستگاه تعلیم و تربیت دنبال کنیم. این نگاه وظایف معلمان و مدارس و از همه بیشتر مدیران نظام تعلیم و تربیت را بسیار حساس و پراهمیت می‌کند. آیا مسئولان و مدیران وزارت آموزش و پرورش از همیت نقش خود به خوبی آگاه هستند؟! قطعاً درک درست این موقعیت خطیر اولین گام در ایفای دقیق وظایف است. 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

یکی از وظایف #ولی جامعه تعیین #اهداف_میانی با توجه به #چشم‌انداز و #آرمان جامعه است. اگر این اهداف میانی که به مثابه چراغ‌های بین راه هستند نباشد حرکت به سمت آرمان‌ها قطعاً دچار اختلال خواهد بود و به احتمال زیاد به انحراف یا هلاکت منجر خواهد شد. هیچ کوه‌نوردی نمی‌تواند با صِرف نگاه کردن و در نظر داشتن قلّه، به قلّه برسد! اگر موقِف‌های میانی را به درستی تعیین نکند، هر آنگاه همچنان که مجذوب و در راه قلّه است ممکن است به دره‌ای عمیق سقوط کند و هلاک شود! اهداف میانی با توجه به شرایط امروز جامعه و ظرفیت‌های موجود تعیین می‌شوند و این از خصائص رهبر و ولی جامعه است. وظیفه امت در رسیدن به آرمان‌ها بسیار حائز اهمیت است و باید تمام تلاش خود را برای رسیدن به اهداف واسط طرح شده توسط ولی به‌کار گیرند و اگر از آن‌ها غافل شوند سرنوشتی جزء شکست یا عقبگرد نخواهند داشت. اینجاست که گروهی بدون توجه به اهداف و موقف‌های ممکن میانی صرفاً #آرمان‌ها را مطالبه می‌کنند و بی‌محابا زبان به نقد وضع موجود می‌گشایند و با عَلَم و هدفی حق، ابزار باطل می‌شوند. اللهم انا نرغب الیک فی دولة کریمه... #دولت_جوان #دولت_جوان_حزب‌الهی #دولت_جوان_انقلابی #دولت_انقلابی #دولت_کریمه 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

یکی از ابزارهای شیطان مشغول کردن افراد به کارهای کوچک برای جلوگیری از کارهای بزرگ و تحولی است. عمدتاً هم این استدلال طرح می‌شود که این کار‌ها زمانی نمی‌گیرد و به سرعت وارد کار اصلی و بزرگ می‌شویم! اما شیطان... از مصادیق این ابزار شیطان در محیط اداری و در سطح نازل جابجایی فیزیکی ساختمان‌ها و اتاق‌ها است و در سطح بالاتر تغییر ساختارها بدون توجه به تغییر فرآیندها و فرهنگ سازمانی است. اگر مدیری در ابتدای ورود به این مسائل مشغول شد بدانید عمر مدیریتش چراگاه شیطان شده است... 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

بر اساس بررسی‌هایی که در 5 سال اخیر داشته‌ام توسعه آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی در متوسطه دوم با نسبت اشتغال مناطق رابطه مستقیم و با نرخ بیکاری استان‌ها و مناطق رابطه معکوس دارد. در سال #جهش_تولید یکی از عرصه‌های نیازمند #تحول_آفرینی در کشور همین حوزه است. در آموزش‌های فنی و مهارتی زمینه برای تحقق مطالبه رهبر معظم انقلاب مبنی بر تدوین دروس #فایده‌محور، #عمقی و #کاربردی بسیار فراهم است. البته هم در توسعه رشته‌ها متناسب با آمایش سرزمینی و هم در کیفیت اجرای این آموزش‌ها نیازمند #تحول هستیم. پی‌نوشت: نقشه بر اساس سهم توسعه آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی در متوسطه دوم تنظیم شده است. 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

#نظرات_ارسالی_مخاطب سلام برادر جان شبت خوش مطلبی در مورد توسعه فنی و حرفه‌ای نوشتید که لازم دونستم مطلبی رو مطرح کنم ۱. در سال های اخیر که آموزش و پرورش مشکل کسری بودجه داشته، دیواری کوتاه تر از هنرستان ها پیدا نکرده و هم ساخت هنرستان های جدید رو تقریبا متوقف کرده و هم اینکه از سهم خرید تجهیزات کارگاهی کاسته. ۲. به بنده که در دو سال اخیر که مشغول کار اداری بودم ثابت شده که مظلوم ترین بخش در آموزش و پرورش فنی و حرفه ای و کاردانش هست. حتی به نظرم آخرین اولویت معاون آموزش متوسطه وزارت که مسئول مستقیم آموزش هست با هنرستان ها بوده. در ادارات کل و مناطق هم کمترین اهمیت به این بخش داده شده است. ۳. میدونم که خیلی پیگیر توسعه متوازن هنرستان ها هستید. اما به نظرم راه رو اشتباهی طی می کنید. وقتی در سطح کلان تصمیمی می گیرند و هدفی تعیین می کنند، باید برای رسیدن به اون هدف برنامه مشخصی داشته باشند. تصمیمی مثل توسعه ۵۰ درصدی آموزش های مهارتی هزینه بسیار بالایی به آموزش و پرورش تحمیل میکنه و در سطح کلان باید برای تأمین این هزینه تصمیم واضح و روشنی گرفته بشه. به عنوان یک تجربه میدانی عرض میکنم وقتی شهر مهاجرپذیری مثل .... به توسعه ۴۳ درصدی رسیده، این کار رو با افزایش تراکم کلاس ها انجام داده و در مقوله توسعه فضای آموزشی کار خاصی انجام نداده. سایر مناطق هم اینطور هستند. به خاطر بالا بردن درصد توسعه و همچنین بازنموندن این حجم بالای دانش آموز از تحصیل، مجبور به کاهش بسیار شدید کیفیت آموزش ها(با افزایش تراکم دانش آموزی) شدیم. ۴. هنرستان ها در دو یا سه سال آینده عملا به تعطیلی آموزش دروس مهارتی خواهند رسید. دلیل اصلی این مساله هم عدم تمکن مالی مدارس و مناطق برای تجهیز کارگاهها هست. هنرستان جدید نمیسازیم و هنرستان‌های قبلی هم به مرور در حال فرسودگی ساختمان و تجهیزات هستند. در ضمن در جریان باشید بعد از تغییر نظام آموزشی به نظام ۶۳۳ و تغییر سرفصلهای کتب درسی، درصد بالایی از تجهیزات کتب شایستگی فنی اصلا در هنرستان‌ها وجود ندارند. ۵. برخی موارد مثل برون سپاری(با شیوه اجرای فعلی) هم تیشه به ریشه آموزش های مهارتی می زنند. عدم پرداخت به موقع پول، قراردادهای یک طرفه دولتی و خیلی مسائل دیگه باعث شده فقط برخی آموزشگاه های فنی و حرفه ای برای برون سپاری پیش قدم بشن و خبری از کارخانه ها و شرکت های به درد بخور نیست. ۶. در سال های اخیر کاهش شدید نیروی انسانی هم به شدت به ضرر هنرستان ها تموم شده. یکی از مشکلات هنرستان ها هم یکسان دیده شدن شرایط اونها با سایر مدارس است. در حالی که در هنرستان ها غیر از عوامل مدیریتی هنرستان، کارگاه های هنرستان بدون سرپرست بخش و انباردار و استادکار عملا کار کیفی ندارند. برخی تصور می کنند همین که یک هنرآموز توی کارگاه باشه، آموزش مهارتی انجام میشه. در حالی که تلاش هنرآموز زمانی به یادگیری مهارت منجر میشه که معاون فنی، سرپرست بخش، انباردار و استادکار در کنار هنرآموز و در خدمت آموزش مهارتی باشند. بر فرض محال، اگر در اوضاع اقتصادی فعلی بتوان تجهیزات کارگاهی هنرستان ها را بروز کرد، وقتی عوامل انسانی لازم وجود نداشته باشد، آموزش مهارتی صورت نخواهد گرفت. ۷. این تغییرات متوالی نظام آموزشی، کتب درسی و تغییر چارت وزارتی حوزه فنی و کاردانش هم نتیجه اش از همین الان مشخص هست. ده سال دیگه عملا هنرستان به سبک فعلی نداریم. همه کارها برون سپاری میشه. اما با همین روش اشتباه فعلی! ۸. دنبال اصلاح ریشه ای باشید. وگرنه به زودی چیزی از آموزش مهارتی باقی نمیمونه 🌸🌸🌸🌸🌸

در یکی از پست‌های قبل در مورد الگوی رابطه‌ها در سند برنامه درسی نوشتم. تنظیم این رابطه‌ها مهمترین هدف دین و تربیت است. شاید بتوان گفت دین #ضابطه‌ی این #رابطه‌هاست. در تربیت درک و برقراری و در نهایت تنظیم‌گری این رابطه‌ها موضوع اصلی است. موقعیت آدمی و نحوه حرکت او بی‌شک مؤثر از کمیت و کیفیت رابطه‌ای است که انسان با این چهار موجود برقرار می‌کند. به قول مرحوم #صفائی تجلی خیر و شرّ در نوع رابطه و کیفیت رابطه است وگرنه هیچ موجودی شرّ نیست. 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

در گذشته در مورد سیاست‌های کلی قانونگذاری و نقش مجلس در آن نوشته‌ام. به نظر می‌رسد اولین کار مجلس باید تدوین چنین گرافی از ارتباط اهداف و ساختار قانون و قانونگذاری در جمهوری اسلامی باشد. اگر این گراف به خوبی احصاء شود بسیاری از گلوگاه‌ها و الزامات قانون‌گذاری و قانون‌زدایی و همچنین تداخلات قانون‌گذاری و اجرا نمایان خواهد شد. تصویر فوق یک تلاش اولیه از حقیر بوده است. سعی کرده‌ام در حوزه تعلیم و تربیت در هر یک از بخش‌ها ضمن احصاء مصوبات مربوط، ارتباط و جهت آن‌ها را نیز در گراف ترسیم کنم. ان شاء الله در آینده ادامه بخش‌ها را منتشر خواهم کرد. پی‌نوشت: هرگونه استفاده با ذکر منبع بلامانع است. 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat

تصویر فوق ارتباط دوره دوم متوسطه با آموزش عالی و دنیای کار و تشکیل خانواده و در یک کلام زندگی پس از مدرسه را نشان می‌دهد. بنده به اینگونه تصویرسازهای علاقه‌مند هستم و عمدتاً وقت زیادی برای آن صرف می‌کنم. وقتی این تصویر را جلوی مدیران و یا تصمیم‌گیران می‌گذاری نمی‌توانند از آن فرار کنند. واقعیت و زوایای پنهان و یا مورد غفلت را به خوبی نمایان می‌کند. مدیر را به سمت همه‌جانبه نگری سوق می‌دهد و او را هدایت می‌کند که اثرات تصمیم و اراده خود را در سایر بخش‌ها نیز بسنجد و از تأثیر سایر عوامل نیز غافل نشود. این تصاویر فهم موضوع را برای عموم نیز آسان می‌کند و در مطالبه‌گری آگاهانه و هدفمند و پرسشگری از مسئولین آن‌ها را تقویت خواهد کرد. ویژگی دیگر این است که ترسیم وضع مطلوب را آسانتر و شدنی‌تر خواهد کرد و به نوشتن معادله حرکت کمک خواهد کرد. مدیریت در کشور امروز نیاز به چنین چیزهایی دارد. این وظیفه ماست که هم برای امروز هم برای آینده آمادگی کسب کنیم. چند سؤال از تصویر فوق در ذهن شما شکل می‌گیرد؟ بنده چند مورد را اشاره می‌کنم: 1- کارکرد شاخه‌های جداگانه فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش در نظام آموزشی و دنیای کار چیست؟ 2- #خدمت_وظیفه_عمومی چه اثری بر حرکت دانش‌آموزان در این گراف دارد و آنها را به کدام سو سوق می‌دهد؟ 3- ارتباط این ساختار با رونق تولید و #جهش_تولید چیست؟ 4- ارتباط این ساختار با #افزایش_سن_ازدواج و #پیر_شدن_جمعیت چیست؟ پی‌نوشت: تصویر ابعاد دیگری نیز دارد که در اینجا نشان داده نشده است. استفاده با ذکر منبع بلامانع است. 🆔 https://eitaa.com/abbasebayat