#یادداشت #یادداشت_شخصی 🔰 عزاداری محرم و فقه هیئات مذهبی ℹ️ مقدمه بنابر تقسیم مختار از فقه فرهنگی در نظامات به فقه نظام فرهنگی و فقه نظام مدیریت فرهنگی، در فقه نظام فرهنگی از جمله در فراغت‌گزینی‌های مکلفین بحث می‌کنیم که فراغت‌های ایمانی از اقسام آن است. یکی از این فراغت‌ها، شرکت در هیئات مذهبی است. مرادف واژه‌ی هیئات مذهبی در روایات، مجالس ذکر اهل بیت است و بررسی اجمالی فقه آن را در سه بخش می‌توان تبیین کرد: حد مطلوب شرع، امکان تسنین و مسئولیت‌های فرهنگی دولت. 1⃣ حد مطلوب شرع مجالس مطلوب ذکر اهل بیت علیهم‌السلام در روایات در سه قسم بیان شده است: ذکر علوم اهل بیت، ذکر فضائل اهل بیت و ذکر مصائب ایشان. در صحیحه معتب به اسناد شیخ از امام صادق علیه‌السلام چنین روایت شده: قَالَ: سَمِعْتُهُ يَقُولُ لِدَاوُدَ بْنِ سِرْحَانَ : يَا دَاوُدُ ، أَبْلِغْ مَوَالِيَّ عَنِّي اَلسَّلاَمَ، وَ أَنِّي أَقُولُ: رَحِمَ اَللَّهُ عَبْداً اِجْتَمَعَ مَعَ آخَرَ فَتَذَاكَرَا أَمْرَنَا، فَإِنَّ ثَالِثَهُمَا مَلَكٌ يَسْتَغْفِرُ لَهُمَا، وَ مَا اِجْتَمَعَ اِثْنَانِ عَلَى ذِكْرِنَا إِلاَّ بَاهَى اَللَّهُ بِهِمَا اَلْمَلاَئِكَةَ، فَإِذَا اِجْتَمَعْتُمْ فَاشْتَغِلُوا بِالذِّكْرِ، فَإِنَّ فِي اِجْتِمَاعِكُمْ وَ مُذَاكَرَتِكُمْ إِحْيَاؤُنَا، وَ خَيْرُ اَلنَّاسِ مِنْ بَعْدِنَا مَنْ ذَاكَرَ بِأَمْرِنَا وَ دَعَا إِلَى ذِكْرِنَا. (امالی، ج۱، ص۲۲۴) در این روایت مطلق ذکر بیان شده است؛ هرچند تعبیر «بأمرنا»، بر تعلیم و تبلیغ امامت دلالت دارد که ذکر فضائل از مقدمات آن است. در عبارت «أبلغ» بر ترویج و تسنین این مجالس دلالت دارد. یعنی علاوه بر مطلوبیت فردی که با «رحم الله» تعبیر شده، اما در ساحت اجتماعی، با صیغه امر بحث شده است و این تفاوت در تعبیر، تفاوت در نوع حکم هیئات را به لحاظ فردی و اجتماعی می‌رساند. لذا به نظر می‌رسد نحوه این مطلوبیت _با نظر به میزان شدت مصلحت_ به نسبت مجریان هیئت و عزاداران متفاوت باشد؛ در مجریان، قائل به وجوب و در عزاداران، قائل به استحباب باشیم. زیرا فعل مجریان، فعل جمعی و در راستای اقامه‌ی این مجالس است و اگر در میان این اقامه، هویت فرهنگی مطلوب هیأت _که این سه قسم است_ ترک شود، قطعا به تعطیل سنت اهل بیت علیهم‌السلام _هرچند در فضای فرهنگی یک شهر یا روستا باشد_ منجر می‌شود و شارع مقدس به تعطیل این سنت رضایت نمی‌دهد، فارغ از ادله‌ای که بر حرمت تعطیل سنت وجود دارد. اما فعل عزاداران، فعل فردی است و دلیل محکمی را نمی‌توان بر وجوب این مطلوبیت یافت؛ به ویژه که اخلال در اقامه سنت هم ایجاد نخواهد کرد. ثمره این وجوب در نوع برنامه‌ریزی زمانی و محتوایی از یک سوی و نوع دعوت از سخنران و مداح در هیئت از سوی دیگر خود را نشان می‌دهد. در روایات دیگر هم از مطلوبیت ذکر مصائب و احیای امر بحث شده است: مانند موثقه علی بن فضال از امام رضا علیه السلام: مَنْ تَذَكَّرَ مُصَابَنَا فَبَكَى وَ أَبْكَى لَمْ تَبْكِ عَيْنُهُ يَوْمَ تَبْكِي اَلْعُيُونُ وَ مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً يُحْيَا فِيهِ أَمْرُنَا لَمْ يَمُتْ قَلْبُهُ يَوْمَ تَمُوتُ اَلْقَلْبُ (عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۲۹۴) 2⃣ امکان تسنین مسأله دوم این است که آیا می‌توان در نحوه برگزاری هیئات، فرهنگ‌سازی جدیدی کرد که سابقه‌ای در نصوص ندارد؟ برای مثال، هر روز با روش‌های عزاداری متفاوت و آداب و هنرهایی (ادبیات و موسیقی) مواجه هستیم که پیش از این نبود. اگر بخواهیم با ادبیات فقه فرهنگی پاسخ دهیم، باید هویت فرهنگی مطلوب در هیأت که در بند اول بحث شد را ملاک قرار دهیم. یعنی نباید آن هویت تهدید شود و نباید آن را صرفا حکمت و هدف حکم بدانیم. با این ضابطه، می‌توان بیان حضرت آیت الله خامنه‌ای که «مداحی، موسیقی پاپ نیست» را بهتر فهمید. به نظرم ایشان در این عبارت فقط قصد ایراد توصیه نداشته و به ضابطه‌ای فقهی نظر داشته است. با همین پاسخ مختصر تحریم بسیاری از ابداعات مداحان که صرفا با توجیه احساسی انجام می‌شود مشخص می‌شود. گاه در این ابداعات، مؤلفه‌های فراغت‌گزینی غربی همچون لذت، تخیل، آزادی و فانتزی بودن را تداعی می‌کند و از آن حد مطلوب شرع خارج می‌نماید. به ویژه آن‌جا که در یکی از هیئات در پاسخ به منتقدان خود می‌گفتند:(دیوانگی ما به کسی ربط ندارد!) این هویت فرهنگی تناسبی با مطلوب شرع ندارد. 3⃣ مسئولیت‌ فرهنگی دولت قطعا برگزاری هیئات مطابق با ضوابط فوق، هم اقامه معروف است و هم احیای سنت. همین دو قاعده در اثبات مسئولیت دولت برای حمایت‌های مادی و معنوی از هیئات کافی است. یعنی علاوه بر این که نسبت به حفظ هویت فرهنگی و جلوگیری از انحرافات مکلف است، اگر هیئات به دلیل نیاز مالی یا عدم تبلیغ کافی در بین مردم امکان برگزاری جلسات خود را نداشته باشند، جلوگیری از تعطیل سنت، مسئولیت دولت خواهد بود. ✍ طباطبائی 🆔 @Temod_uni

📋#یادداشت 💢 نسبت هیئت با سیاست 🔸هیئت‌‌های مذهبی و مراکز دینی از جایگاه بسیار تعیین کننده‌‌ای در تحولات اجتماعی و فرهنگی و سیاسی برخوردارند زیرا دربردارنده مبانی خاص فکری و چهارچوب مشخص عملی همراه با غایت‌‌های معین دینی‌‌اند از این رو همواره در حال پویایی و رو به شدن به سمت نقطه‌‌های آرمانی در حرکتند و برای ایصال به مطلوب چاره‌‌ای جز عبور از میان گذرگاه سیاست ندارند. ✍️ سید محمدتقی موسوی کراماتی، نویسنده و پژوهشگر ⬅️ ادامه مطلب را اینجا بخوانید (https://fekrat.net/?p=10839) •┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈• #هیات #امام_حسین #اربعین 🆔 @Temod_uni

📋#یادداشت 💢 فقدان محتوا و ابتذال در مناسک عاشورایی 🔸از جمله خاستگاه‎های اصلی ابتذال در مناسک عاشورایی، فقدان محتوا است. فقدان محتوا، ناشی از محصور کردن ماجرای عاشورا در نگاه تاریخی است. محدودیت‌های حاکم بر این نگاه، عزادار را -برای ابزار احساسات و یا محبت قلبی- در مضیقه تکرار و یا تولید محتوای مبتذل سوق می‎دهد. ✍️ محسن ابراهیمی، نویسنده و پژوهشگر ⬅️ ادامه مطلب (http://fekrat.net/?p=10872) •┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈• #کربلا | #امام_حسین | #اربعین 🆔 @Temod_uni

📝 #یادداشت 🔺 ۱۶ آذر، قصاصی قبل از جنایت بود! 🔹 شاید کمتر کسی بداند که در ۱۶ آذر ۱۳۳۲، نه اعتراضی بود و نه حتی خروج صدایی از حنجره‌ای! درست است! لابد شما هم تصور کرده‌اید که در این روز، دانشجویان اعتراض کرده‌اند، شلوغ کرده‌اند، درگیر شده‌اند و در میانه این درگیری‌ها و شلوغی‌ها سه نفر هم در خون خود غلتیده‌اند! خیر! این چنین نیست برادر! 🔸 شاه که در مرداد ۳۲ سراسیمه از ایران گریخته بود، با کمک آمریکایی‌ها، دولت مصدق را سرنگون و سلطنتش را احیا کرد. نهضت ملی زمین خورده بود و اهالی نهضت، در بهت و اندوهِ سرکوب و خفقان، تمام امیدها را بر بادرفته می‌دیدند. اوائل آذر خبر سفر نیکسون آمده بود و مصدق در همان ایام در کنار سرتیپ ریاحی محاکمه می‌شد که ناگهان در چهاردهم آذرماه، روزنامه‌ها خبرِ برقراری رابطه مجدد با انگلستان و سفر دنیس رایت را مانند پتک بر سر اهالی نهضت کوبیدند. قاتلان ملت و نهضت و غارتگران منابع کشور، ظفرمندانه به ایران می‌آمدند. 🔹 ۱۵ آذر دانشجویان خروشیدند و این اعتراضات به خیابان‌ها رسید. ۱۸ آذر قرار بود نیکسون به دانشگاه تهران برود و ۱۵ آذر دانشجویان از عزم جزم‌شده حکومت برای زهر چشم گرفتن از دانشجویان، شایعاتی شنیده بودند. صبح روز ۱۶ آذر، هنگامی که دانشجویان وارد دانشگاه شدند با دیدن فوج نظامیان مسلح که محیط دانشگاه را شبیه حیاط پادگان کرده بودند، تنها چیزی که به ذهن‌شان نرسید این بود که قرار است قبل از جنایت، قصاص شوند! 🔸 دانشجویان، بدون کوچک‌ترین حرکتی و به صورت عادی به کلاس‌های درس رفتند و پس از آنکه نظامیان بهانه‌ای برای تاختن نیافتند، به کلاس‌های درس یورش بردند. اساتید عصبانی شدند و در این گیر و دار، زنگ دانشگاه زده شد تا دانشجویان تعطیل شوند و بروند تا شاید از این مهلکه خارج شوند، که با حضور نظامیان، خروج دانشجویان به ناآرامی کشیده شد. 🔹 ناگهان دانشجویی فریاد زد: دست نظامیان از دانشگاه کوتاه! گویی به جای شعار، فرمان آتش صادر شده باشد. صدای گلوله‌ها در فضا پیچید و دانشجویان محیط دانشکده فنی را غرق در خون و دود و باروت دیدند. سه دانشجو کشته و تعدادی مجروح شدند. لابد همه جای دنیا هدف مأموران، پراکنده ساختن معترضان است! اما آن روز فقط سرکوب بود آن هم قبل از اعتراض. از همین رو بود که نیروهای نظامی، محوطه دانشکده فنی را محاصره کرده بودند تا دانشجویان وحشت‌زده و آشفته نتوانند بگریزند. 🔸 ماجرا آنقدر تلخ و عجیب بود که دکتر علی شریعتی در یادبود این حادثه نوشت که "اگر اجباري كه به زنده ماندن دارم نبود، خود را در برابر دانشگاه آتش مي‌زدم..." 🔹 شاهد دیگر این رخ‌داد، شهیدمصطفی چمران بود که در رثای آن روز نوشت: «از آن روز - یعنی ‌۱۶ آذر ‌۳۲ - نُه سال می‌گذرد ولی وقایع آن روز چنان در نظرم مجسم است که گویی همه را به چشم می‌بینم؛ صدای رگبار مسلسل در گوشم طنین می‌اندازد، سکوت موحش بعد از رگبار بدنم را می‌لرزاند، آه بلند و ناله‌ جانگذار مجروحین را در میان این سکوت دردناک می‌شنوم، دانشکده‌ فنی خون‌آلود را در آن روز و روزهای بعد به رأی‌العین می‌بینم. 🔸 آن روز ساکت‌ترین روزها بود و چون شواهد و آثار، احتمال وقوع حادثه‌ای را نشان می‌داد، دانشجویان بی‌اندازه آرام و هوشیار بودند که به هیچ وجه بهانه‌ای به دست کودتاچیان حادثه‌ساز ندهند. پس چرا و چگونه دانشگاه گلوله‌باران شد؟ و چطور سه نفر از بهترین دوستان ما، بزرگ‌نیا، قندچی و رضوی به شهادت رسیدند؟» به قول دکتر، آری این چنین بود برادر! #شانزدهم_اذر #روز_دانشجو #تشکل_دانشجویی 🆔@Activism_ideas

#یادداشت 🔰 نمونه‌های موفق در مسأله حجاب، متعلق به فعالیت‌های مردمی است نه حاکمیتی! گزاره رایج آن است که در موضوع حجاب، آنکه کنشگری کرده، نیروهای انتظامی هستند و جور کم‌کاری‌ نهادهای فرهنگی را گشت‌های ارشاد یا قوانین کیفری و جدیداً مدنی پُر کرده و می‌کنند. شاید اگر دولت و دستگاه‌های دولتی را بررسی کنیم، به چنین تصویری نیز برسیم. اما بیایید بجای آنکه دولت و فعالیت‌های او را محور بگیریم، به خود جامعه نظر افکنیم. جامعه برای این موضوع و این مسأله، خود چه چاره‌ای اندیشیده و ساختارهای سیاسی، دولتی و حاکمیتی چه کمکی به او و تدبیر او کرده است؟ ◀️ برای مطالعه ادامه مطلب به این [پیوند] مراجعه کنید. #حجاب #میدان 🆔@activism_ideas

#یادداشت 🔰 چگونه لذت طلبان برانداز می‌شوند/ تأملی در تأثیرات فرهنگی اغتشاشات ضد حجاب حقیقت این است که کنشگران کف خیابانی و حتی مجازی در این قبیل حوادث، بیش از آنکه ابزار رسیدن به اهداف سیاسی کوتاه مدت دشمنان باشند، خود آن‌ها عین هدف هستند یعنی این قبیل حوادث ابزاری برای ایجاد تغییر فرهنگی در این اهداف انسانی برای چشم‌اندازی بلند مدت به حساب می‌آیند... ◀️ برای مطالعه ادامه مطلب به این پیوند مراجعه کنید. #مثل_ارمان 🆔@activism_ideas

🎁بسته اهدایی ورودی 🗞نشریه 👨‍🏫 اگرچه ورودی در روزهای اول برگه‌هایی از افراد و تشکلهای مختلف دریافت می‌کند، اما #محتوایی که در این روزها به آن‌ها می‌دهیم شاید تا آخر دوره دانشجویی در یاد آنها بماند. 🔨📍بنابراین باید میخ اول را محکم بکوبیم و حسن استفاده را از این #فرصت داشته باشیم. 🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻 🔶تعدادی از موضوعات پیشنهادی نشریه: 🗺 #نقشه دانشکده و معرفی قسمتهای مختلف آن، معرفی کتاب، سایت و برخی موارد دیگری که در پست قبلی #بسته_اهدایی نام بردیم را می توان در نشریه گنجاند. 👳سخنان #بزرگان درمورد جوانی، دانشجویی و علم. 🎓#یادداشتهایی درمعرفی دانشجویی و وظایف آن و معرفی دانشگاه و رشته به زبان #طنز یا #ادبی از زبان یک دانشجوی سال بالایی. 📷#کاریکاتور و #عکس در معرفی فضای دانشجویی. 👨‍💼🎙#مصاحبه یا #یادداشت از یکی از اساتیدی که قابلیت الگودهی دارد؛ در موضوعاتی مانند خاطرات روزهای دانشجویی، مسائل مبتلابه دانشجوی جدید، چالش‌ها، فرصت‌ها و چشم انداز رشته‌ی تحصیلی.👇 🔻این کار دو مزیت دارد: ▫️پاسخ به بخشی از سوالات ذهن پرسشگر ورودی. ▫️ارائه #الگو به ورودی، زیرا ذهن ورودی در روزهای اول در جستجوی الگوست. 🧲 | #مغناطیس 🆔@activism_ideas

جنگ فقط در میدان نیست؛ روایت هم می‌جنگد - بخش اول #یادداشت #محسن_دوباشی در دوران جدید، دیگر جنگ‌ها فقط در میدان نبردِ نظامی رخ نمی‌دهند. موشک‌ها، پهپادها و سلاح‌ها تنها یک‌سوی درگیری‌اند. در سوی دیگر، آنچه روایت می‌شود و آن‌گونه که روایت می‌شود، به اندازه همان سلاح‌ها اثرگذار است. رسانه‌ها نه‌فقط بازتاب‌دهنده رخدادها، بلکه امروز «طراحان معنا» هستند؛ و معنا، همان چیزی است که افکار عمومی را شکل می‌دهد، مشروعیت‌ها را می‌سازد و سرنوشت‌ها را تغییر می‌دهد. اگر در جنگ سنتی پیروزی با کسی بود که بیشتر می‌کُشت، در جنگ روایت‌ها پیروزی از آنِ کسی است که بهتر می‌گوید. این، چهره جدیدی از جنگ است؛ جنگ شناختی. جنگی که در آن شبکه‌های خبری، حساب‌های توییتری، موشن‌گرافی‌ها، مستندها و حتی پست‌های کاربران عادی، سنگر و سلاح‌اند. تجربه جنگ اوکراین و روسیه به‌روشنی نشان داد که هر طرف، نه فقط با تانک و پهپاد، بلکه با توییت و ویدیو می‌جنگد. روایت‌های چندلایه از حملات، قهرمان‌سازی‌ها، مظلوم‌نمایی‌ها و بازنمایی گزینشی واقعیت، ذهن میلیون‌ها مخاطب را شکل دادند. در جنگ غزه نیز، رسانه‌هایی چون الجزیره، با قدرت روایت‌گری و تصویرسازی انسانی از مقاومت فلسطینی، توانستند وزن افکار عمومی جهان را به نفع مردم غزه تغییر دهند. اکنون در نبرد مستقیم ایران و اسرائیل، همین الگو در حال تکرار است. روایت اسرائیل با محوریت «دفاع پیش‌دستانه» و «مهار تهدید وجودی»، توسط رسانه‌های غربی تکرار می‌شود و در برابر آن، روایت ایران از «مظلومیت»، «اقتدار موشکی» و «پاسخ شرافتمندانه» شکل گرفته است. در این میان، روایت سومی هم از دل رسانه‌های مستقل و منطقه‌ای شکل گرفته که گاه به تضعیف روایت غربی و گاه به تلطیف روایت ایرانی انجامیده است. ما در این میدان، اگر روایت نکنیم، برایمان روایت خواهند کرد. رسانه‌های ایرانی باید بدانند که قدرت واقعی، نه فقط در تولید محتوا، بلکه در «قاب‌بندی معنا» و «ساخت روایت منسجم» است. سکوت رسانه‌ای، یا روایت‌گری پراکنده و شعاری، یعنی واگذاری میدان نبرد به رقیب. این یادداشت، آغاز مجموعه‌ای تحلیلی است برای بازخوانی نبرد روایت‌ها در بحران اخیر ایران و اسرائیل و تبیین این ضرورت که: باید روایت کرد. درست، مؤثر، انسانی و بین‌المللی. --- 🔺@Activism_ideas

چرا رسانه ایرانی باید جهانی روایت کند؟ - بخش سوم #یادداشت #محسن_دوباشی در دنیای امروز، رسانه موفق، رسانه‌ای نیست که فقط «بگوید»، بلکه باید «طوری بگوید» که شنیده شود. و برای شنیده شدن در عرصه جهانی، لازم است روایت رسانه‌ای ما به زبان، فرم و نیاز مخاطب بین‌المللی ترجمه شود. ما نمی‌توانیم با لحن و ساختار داخلی، ذهن جهانی را درگیر کنیم. یکی از ضعف‌های اساسی رسانه‌های ایرانی در نبرد روایت‌ها، تمرکز بیش از حد بر پیام‌رسانی شعاری و قالب‌های سنتی است. روایت‌هایی که صرفاً با واژگان کلیشه‌ای یا تصاویر تکراری بیان می‌شوند، تأثیرگذار نیستند. در حالی که روایت‌گری جهانی نیازمند زبان تصویری مؤثر، رویکرد مستندمحور، روایت شخصی و داستان‌محور و طراحی بسته‌های رسانه‌ای برای مخاطب جهانی است. رسانه‌های موفق منطقه مانند الجزیره، روسیا الیوم یا حتی برخی پلتفرم‌های مستقل در لبنان و یمن، از سال‌ها پیش اهمیت «جهانی روایت کردن» را فهمیده‌اند. آن‌ها تولیداتی دارند که نه تنها در دنیای عرب، بلکه در رسانه‌های غربی نیز بازنشر می‌شود؛ چون فهم‌پذیر، همدل‌ساز و فراملی‌اند. اگر روایت ایرانی بخواهد در نبرد رسانه‌ای منطقه شنیده شود، باید از مرزهای زبانی، ذهنی و رسانه‌ای عبور کند. باید هم برای جوان ایرانی قابل افتخار باشد، هم برای مخاطب غربی قابل درک. این مهم، بدون بازطراحی راهبرد رسانه‌ای، تربیت نسل جدیدی از «روایت‌گران بین‌المللی» و سرمایه‌گذاری در تولید چندرسانه‌ای قابل رقابت، ممکن نیست. --- در یادداشت بعدی به پیشنهادهایی برای ساختن یک روایت مؤثر ملی و فراملی خواهیم پرداخت 🔺@activism_ideas

🔰#یادداشت | سه‌گانه؛ مردم، میدان و دیپلماسی 🔹یکی از حقایق درخشان و آشکار این مقطع حساس و سرنوشت‌ساز کشور هماهنگی میان مردم، میدان و دیپلماسی است. این سه‌گانه مبارک و سرشار از منفعت بایستی به طور ویژه مورد توجه قرار بگيرد و در رسانه ضریب پیدا کند. این‌جا دقیقا همان جایی است که دشمنان را مأیوس می‌سازد و موجب می‌شود ایران عزیز به توفیق الهی با نصرت از این رویارویی تاریخی و تعیین‌کننده خارج گردد. به رسانه‌ها و افرادی که نام و نان شان در تولید تفرقه و پراکندن نفرت و هیجانات کاذب است توجه نباید کرد و حتی در برابر اقدامات ضد وحدت ملی آنان باید واکنش نشان داد. در شرایط کنونی تمرکز اصلی باید بر دشمنی باشد که اگر فرصت یابد به چیزی جزء فروپاشی ایران بزرگ و قوی نمی‌اندیشد. از آنجا که برنامه دشمن، به‌هم ریختن نظم روانی جامعه پس از توقف جنگ، آسیب به انسجام اجتماعی و ایجاد وقفه در امور جاری و فرسایشی‌کردن سایه جنگ است، رسانه‌ها و کارشناسان دلسوز و خردمند برای آگاهی بخشی به جامعه و آشنا کردن آحاد ملت با تکنیک‌های دروغ‌پردازی و جعل خبر از سوی دشمنان و حرکات افراد نا آگاه و غافل درون کشور تمهیدات لازم اتخاذ نمایند. در مسیر پیش‌رو، همبستگی ملی و انسجام حداکثری تحت تدابير و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. ✍🏼#عزیز_غضنفری ⚜"زمانه خود را بشناس" 🔺 @zamanehh 🔺@Activism_ideas