#شباهت_تصوف_به_مکاتب_باطل
دکتر زرینکوب بیان میدارد:
«در بیشترِ ادیانی که آن زمان (عصر ساسانی) در سرزمین ایران رایج بود، نوعی عرفان میتوان یافت. به بیانی کلی 👈🏻 عرفان عبارت است از تلاش برای نیل به ارتباط مستقیم و شخصی با خداوند؛ بنابراین، تجربه عرفانی شاید به قدمت عمر بشریت است و به هیچ قوم و مذهبی محدود نمیشود. اگر این تعریف عرفان را بتوان پذیرفت_ که بنظر میرسد به عنوان نقطه شروع دست کمی از تعاریف دیگر ندارد_ پس کسی که در میان شَمَنهای (۱) آسیای مرکزی، طلایه داران عارفان مسیحی و مسلمان را میبیند، کارش قابل توجیه است. تا این اواخر، در میان ساکنان آسیای شمال شرقی، شمن نوعی جادو - پزشک بود که ترکیبی از وظایف کاهن و پزشک را بر عهده داشت و مردم بر این عقیده بودند که وی میتواند ارواح را بکار گیرد یا وادار کند تا منویات او را بجای آورند؛ مثلا از بدن فرد بیمار بیرون روند. مراسم و مناسک این جادو - پزشکان، همان طور که و.راتلوف در اواخر سده نوزده وصف کرده است، نشان دهنده تلاش پر زحمتِ شمن برای برقراری ارتباط با مقام الوهیت است❗️👈🏻 حالات خلسه شمن که بواسطه رقصهای مذهبی به او دست میدهد، بر نوعی تجربه عرفانی دلالت دارد. پس عجب نیست که در ادبیات صوفيانه و حتی غیرمذهبی و کفرآلودِ فارسی از شمن بارها و بارها بعنوان نمونه عابد شیفتهای در سرزمینهای غیراسلامی یاد میشود که شاعران ایرانی احتمالا با او آشنا بودهاند.»
📘تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن، ص ٢٠
🔹سپس ایشان در ادامه میگوید:
«آیین رمزی میترا یکی از کهنترین نمونههای یک کیش مذهبی و عرفانی ایران است. گرچه بعضی دانشمندان از یکی دانستن میترای ایرانی با میترایی که در این آیین باطنی ترسیم شده است خودداری کردهاند، اما خود این نام قويا دال بر اصل ایرانیِ آن است. 👈🏻 هفت مرحلهای که سالکِ این آیین میبایست از آن میگذشت نمادی بود از عبور روح از هفت آسمان تا منزلگاه نور؛ و این ظاهرا مقدمه اتحادِ عارفانه با مقام الوهیت بود.»
📗تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن، ص ٢١
(۱) شَمَنها نوعی مرتاض و تارکِ دنیا و بتپرست بودند. بعضا این نام بر بتپرستها نیز اطلاق میشده است.
✅ همانطور که مشاهده نمودید، رسیدن به الوهیت و اتحاد با خداوند، ارتباط مستقیم و بیواسطه با خداوند، کشف و شهود، سِحْر و تسخیرِجن یا روح، رقصهای خاصِ مذهبی، خلسه و گذر از حجابهای هفتگانه، میراث مکاتب مختلفیست که به تصوف و عرفان راه یافته است.
🔰 @Adyanuniv