#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚 #اقوام_وقبایل #قوم_تاجیک (قسمت اول) تاجیک ها 🔖 تاجیک ها باسابقه ترین قوم یا مردم ساکن در سرزمین افغانستان و از سکنه اصلی و اولیه آن هستند. تاریخ اسکان آن ها در این سرزمین به گذشته های خیلی دور برمی گردد و به احتمال خیلی زیاد ساکنان بومی کشور هستند. تاجیک ها از نژاد آریایی بودند و اجداد آن ها را بعضی از اقوام و گروه های آریایی چون تخاری ها، خوارزمی ها و پیش از آن سغدی ها و باختریان تشکیل می دادند. به لحاظ موقعیت و تعداد قومی، تاجیک ها دومین گروه قومی افغانستان بعد از پشتون ها محسوب می شوند. آنان در سراسر افغانستان پراکنده اند؛ ولی در کوهستان (شمال کابل)، کابل و اطراف آن، پنجشیر، اطراف آمودریای علیا، بدخشان، هرات، غزنی و غور تمرکز بیشتری دارند. تاجیک ها علاوه بر افغانستان در کشور تاجیکستان، در کشورهای ازبکستان ( به ویژه در سمرقند و بخارا )، چین ( به ویژه در ناحیه سریکول سین کیانگ )، ایران (سیستان، بلوچستان، خراسان، یزد، کرمان و ... )، پاکستان و ... زندگی می کنند و دقیقاً نمی توان محدوده سرزمینی مشخصی را برای آنان تعیین کرد. پیش از ورود ترکان به آسیای مرکزی، تاجیک ها ساکنان اصلی آسیای مرکزی و شمال افغانستان بودند. بر اثر هجوم اقوام ترک از شمال و تسخیر شدن سرزمین و اراضی آنان، به تدریج به عقب رانده شدند و در مناطق کوهستانی و دسترس ناپذیرتر مانند بدخشان، پامیر و هندوکش ساکن شدند. ادامه دارد.... کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۷۲ ┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄ لینک کانال https://eitaa.com/Afghsntan ↩️ ☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️

#اقوام_وقبایل #قوم_تاجیک (قسمت اول) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و قوم پشتون ها آشنا شدیم؛ تاجیک ها 🔖 تاجیک ها باسابقه ترین قوم یا مردم ساکن در سرزمین افغانستان و از سکنه اصلی و اولیه آن هستند. تاریخ اسکان آن ها در این سرزمین به گذشته های خیلی دور برمی گردد و به احتمال خیلی زیاد ساکنان بومی کشور هستند. تاجیک ها از نژاد آریایی بودند و اجداد آن ها را بعضی از اقوام و گروه های آریایی چون تخاری ها، خوارزمی ها و پیش از آن سغدی ها و باختریان تشکیل می دادند. به لحاظ موقعیت و تعداد قومی، تاجیک ها دومین گروه قومی افغانستان بعد از پشتون ها محسوب می شوند. آنان در سراسر افغانستان پراکنده اند؛ ولی در کوهستان (شمال کابل)، کابل و اطراف آن، پنجشیر، اطراف آمودریای علیا، بدخشان، هرات، غزنی و غور تمرکز بیشتری دارند. تاجیک ها علاوه بر افغانستان در کشور تاجیکستان، در کشورهای ازبکستان ( به ویژه در سمرقند و بخارا )، چین ( به ویژه در ناحیه سریکول سین کیانگ )، ایران (سیستان، بلوچستان، خراسان، یزد، کرمان و ... )، پاکستان و ... زندگی می کنند و دقیقاً نمی توان محدوده سرزمینی مشخصی را برای آنان تعیین کرد. پیش از ورود ترکان به آسیای مرکزی، تاجیک ها ساکنان اصلی آسیای مرکزی و شمال افغانستان بودند. بر اثر هجوم اقوام ترک از شمال و تسخیر شدن سرزمین و اراضی آنان، به تدریج به عقب رانده شدند و در مناطق کوهستانی و دسترس ناپذیرتر مانند بدخشان، پامیر و هندوکش ساکن شدند. ادامه دارد.... کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۷۲ ┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄ لینک کانال https://eitaa.com/Afghsntan ↩️ ☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️

#اقوام_وقبایل #قوم_تاجیک (قسمت دوم) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و قوم پشتون ها و قسمتی درباره قوم تاجیک آشنا شدیم؛ پیشینه قومی تاجیک 🔖 راجع به پیشینه قوم تاجیک و مفهوم لغوی تاجیک که به صورت های تاژیک (مخففآن تژک و تژیک) و تازیک هم ضبط شده است. اختلاف نظر زیادی وجود دارد. بعضی آن را از ریشه دائیتی می دانند، بعضی ناشی از تاجی به معنای تاجدار و تاجدار می دانند که مردم قدیم تاجیک بر روی کلاه خود نصب می کردند و به معنای تاجدر و تاجدار بوده و بعضی آن را از ریشه لفظ تازی و قبیله طای می دانند که در مورد عربان به کار می رفت. در برهان قاطع آمده است که " تاجک به کسر جیم مخفف تاجیک است و تاجیک غیرعرب را گویند و در اصل به معنی اولاد عرب که در عجم بزرگ شده و برآمده باشد." بنابراین، تاجیک از تازیک ( Tauzik ) اقتباس شدا است. در فرهنگ معین در این مورد آمده است: " آنکه ترک و مغول نباشد... و تاجیک یا تازی (تازیک به معنی عرب) فرق دارد." صاحب نظران با اتکا به اسناد و دلایل تردیدناپذیر بر این عقیده اند که :" تاجیک قوم غیرعرب و غیرترک را گویند و ایشان از نژاد خالص ایران اند." در اوستا نامی وجود دارد که به احتمال قریب به یقین با واژه تات و تاجیک هم ریشه است و آن نام واژه دائیتیا ( Daitea ) است که رود مقدسی در ایران و ویج به شمار می رود. استاد محیط طباطبایی می نویسد: " دو لفظ تات و تاژیک یا تاجیک، از هم جدا نبوده اند، بلکه هر دو کلمه ظاهراً از یک اصل چینی گرفته شده اند که تاه با تامی و احیاناً تاغ و توخ یا توخی در تلفظ، ضبط شده است." پس از تجریه و تحلیل کلمه طخارستان، می بینیم که تخارستان مرکب از دو جزء "استان" و "تحار" و یا "تحور" است که حرف تای آن به دو صورت مفتوح و مضموم معهود دو خط چینی به لفظ تاهیا و توهلو و یا توخلو کیفیت تلفظ بخشیده و در حقیقت توخلو یا تاهیا صورت چینی شده از تخاری است که نام اصلی مردم بومی تخارستان را به یاد می آورد. ادامه دارد.... کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۷۷ ┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄ لینک کانال https://eitaa.com/Afghsntan ↩️ ☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️

#آشنایی_باشهرهای_افغانستان #اقوام_وقبایل #قوم_پشتون (قسمت اول) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت و نژاد این کشور آشنا شدیم؛ اکنون مروری کوتاه داریم بر قوم پشتون. 📝 پشتون از اقوام عمده و اصلی افغانستان است و سابقه ای کهن در منطقه دارد. کلمات پشتون، پختون، پتان، اوغان، افغان، اوغو، پشتو و ... همه یک چیز است و به قوم پشتون اشاره دارد. قریب به نیمی از قوم پشتون در افغانستان و بیش از نیمی از آنان در پاکستان سکونت دارند و قلیلی هم در ایران زندگی می کنند. کلمه پتان ( پتهان Pathan )ریشه هندی دارد و شکل هندی شده پشتون است و به طور گسترده استفاده می شود؛ حتی گفته می شود صورت قدیمی تر واژه پشتون است. در شبه قاره هند، پشتون ها را پتان می نامیدند؛ ولی در افغانستان بیشتر پشتون و پختون نامیده شده اند. پشتون ها عمدتاً در جنوب و شرق افغانستان در نوار مرزی این کشور با پاکستان ساکن اند و در استان های قندهار، زابل، پکتیا، پکتیکا، خوست، هلمند، ننگرهار، ارزگان و غزنی اکثریت دارند؛ در استان های فراه، نیمروز، لوگر، کابل و ... نیز زندگی می کنند. در زمان عبدالرحمان خان، به منظور پشتونیزده کردن افغانستان، عده ای از پشتون ها به مناطق شمالی افغانستان، مانند بغلان و قندوز هم انتقال یافتند؛ لذا یکی از گروه های قومی در این مناطق هستند. اکثر مردم پشتون بر مذهب حنفی اند؛ ولی برخی از آن ها شیعه اند، مانند قبیله توری که در جنوب و جنوب شرق افغانستان در جوار مرز افغانستان با پاکستان زندگی می کنند. در بین پشتون ها شیعیان غیرپشتون نیز ساکن اند؛ مانند خلیلی ها در قندهار که علاوه بر شیعه بودن زبانشان نیز فارسی است. برخی نیز بر مذهب شافعی اند که از جمله به قوم "جاجی" اشاره شده است. کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۶۱ ادامه دارد.... ┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄ لینک کانال https://eitaa.com/Afghsntan ↩️ ☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️

#اقوام_وقبایل #زبان 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها و دیگر اقوام آشنا شدیم؛ 🔖 بعد از تنوع جغرافیایی و تنوع گسترده قومی، تنوع زبانی گسترده ترین پدیده اجتماعی در افغانستان است. 🔸 به دلیل تنوع قومی به همان نسبت تنوع زبانی نیز وجود دارد؛ زیرا هر قوم معمولاً زبان یا حداقل گویش خاص خود را دارد. در حدود ۳۰ زبان شمارش شده است و حداقل ۲۰ زبان آن از زبان های اصلی محسوب می شود و به علاوه تعدادی گویش و لهجه های محلی نیز رایج است. مهم ترین زبان در درجه اول فارسی است و بیش از ۵۰ درصد جمعیت به آن تکلم می کنند و تا بیش از ۸۵ درصد جمعیت آن را می دانند؛ سپس زبان پشتوست که حدود ۳۵ درصد جمعیت بدان تکلم می کنند. زبان ها و گویش های رایج به سه یا چهار خانواده از زبان های عمده هندوایرانی، آلتایی، دراویدی و احیاناً سامی تعلق دارند. 🔸 زبان های هندوایرانی یا آریایی اکنون از قسمت شرقی کشور عراق تا مرزهای هند و برمه متداول است و از زبان های چینی و تبتی، چه از نظر وسعت سرزمین و چه از نظر شمار گویندگان، مهم‌ترین خانواده زبان در آسیا شمرده می شود. بنابرین گروه زبان آریایی یا هندوایرانی که از گروه زبان های هندواروپایی است به دو شعبه زبان های ایرانی و زبان های هندی تقسیم می شود. در افغانستان زبان های فارسی، بلوچی، پشتو، شغنی، روشانی، اشکاشمی، سنگلیچی، مونجی، واخی، پراچی، اورموری، یغنابی و .... از خانواده زبان های ایرانی محسوب می شوند. 🔸 مهم‌ترین خانواده زبانی دیگر در افغانستان گروه زبان های آلتایی است. زبان های ترکی، تاتاری، ترکمنی، قرقیزی، مغولی، ازبکی و منچوری از این خانواده است. 🔸 سومین خانواده زبانی مهم در افغانستان، هندوآریایی است و می توان آن را به دو گروه اصلی تقسیم کرد؛ نورستانی و دردی که موطنشان نورستان کنونی است و هندی جدید که اقلیت های هندی تبار به آن ها تکلم می کنند و در دوران متأخر به این ناحیه نقل مکان کرده اند. هندی جدید شامل زبان های پنجابی، سندی، گجری و انکو می شود. زبان براهویی از زبان های قدیمی است و از خانواده زبان های دراویدی محسوب می شود. زبان عربی از خانواده زبان های سامی بوده که تعداد گویندگان آن هم در افغانستان محدود است. کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۱۳ ادامه دارد.... ┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄ لینک کانال https://eitaa.com/Afghsntan ↩️ ☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️

#اقوام_وقبایل #قوم_تاجیک (قسمت اول) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و قوم پشتون ها آشنا شدیم؛ تاجیک ها 🔖 تاجیک ها باسابقه ترین قوم یا مردم ساکن در سرزمین افغانستان و از سکنه اصلی و اولیه آن هستند. تاریخ اسکان آن ها در این سرزمین به گذشته های خیلی دور برمی گردد و به احتمال خیلی زیاد ساکنان بومی کشور هستند. تاجیک ها از نژاد آریایی بودند و اجداد آن ها را بعضی از اقوام و گروه های آریایی چون تخاری ها، خوارزمی ها و پیش از آن سغدی ها و باختریان تشکیل می دادند. به لحاظ موقعیت و تعداد قومی، تاجیک ها دومین گروه قومی افغانستان بعد از پشتون ها محسوب می شوند. آنان در سراسر افغانستان پراکنده اند؛ ولی در کوهستان (شمال کابل)، کابل و اطراف آن، پنجشیر، اطراف آمودریای علیا، بدخشان، هرات، غزنی و غور تمرکز بیشتری دارند. تاجیک ها علاوه بر افغانستان در کشور تاجیکستان، در کشورهای ازبکستان ( به ویژه در سمرقند و بخارا )، چین ( به ویژه در ناحیه سریکول سین کیانگ )، ایران (سیستان، بلوچستان، خراسان، یزد، کرمان و ... )، پاکستان و ... زندگی می کنند و دقیقاً نمی توان محدوده سرزمینی مشخصی را برای آنان تعیین کرد. پیش از ورود ترکان به آسیای مرکزی، تاجیک ها ساکنان اصلی آسیای مرکزی و شمال افغانستان بودند. بر اثر هجوم اقوام ترک از شمال و تسخیر شدن سرزمین و اراضی آنان، به تدریج به عقب رانده شدند و در مناطق کوهستانی و دسترس ناپذیرتر مانند بدخشان، پامیر و هندوکش ساکن شدند. ادامه دارد.... کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۷۲ #آشنایی_باافغانستان ┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄ https://eitaa.com/Afghsntan