دوشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۳/۲
موضوع: #احکام_اجتماعی_امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر همین بس که در قرآن کریم بیش از 10 بار امر به این دو واجب اشاره شده است (1) ؛ به عنوان مثال در سوره آل عمران آیه 104 آمده است:
وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ. باید از میان شما عده ای باشند که مردم را به نیکی فراخوانند و آنان را از کار زشت نهی کنند و این افراد (که واسطه هدایت خلق هستند) قطعا رستگار خواهند بود.
نکاتی کوتاه در احکام امر به معروف و نهی از منکر:
1. با بودن شرایط امر به معروف و نهی از منکر، این امر به واجب و نهی از حرام به عهده انسان واجب می شود و ترک آن گناه است و حتی اگر کسی خودش در خفا و پنهان هم گناهی را مرتکب می شود باز هم وظیفه اش ساقط نیست و در صورت مشاهده همان گناه از دیگری (با وجود شرایطش) باید نهی از منکر کند. (2)
2. اگر انسان گناهی مانند غیبت، رشوه و ربا خواری، بد حجابی و پایمال کردن بیت المال و ... را مشاهده کند نگوید به من ارتباطی ندارد و از طرفی با وجود شرایط ترک این دو واجب صرفا به خاطر حرف مردم جایز نیست؛ اگر کسی بگوید به تو ارتباطی ندارد صرف این حرف نمی تواند تکلیف او را ساقط کند. (چراکه حقیقتا ارتباط دارد و تکلیف شرعی است). (3)
3. واجب بودن این دو فریضه بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی اهمیت بیشتری دارد؛ لذا اگر شخصی در خانواده و نزدیکانش فردی میباشد که نسبت به واجبات دینی، بی توجّه است یا نسبت به ارتکاب حرامها بی مبالات است، باید با اهمّیّت بیشتری به انجام این دو واجب بپردازد. (4)
خداوند متعال همه ما را از عاملین امر به معروف و نهی از منکر قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سوره های: آل عمران آیات 104، 110، 114؛ توبه آیات 67 و 71 و 112؛ أعراف، آیه 157؛ حج آیه 41؛ لقمان آیه 17؛ طه آیه 132؛ نساء آیه 114؛ نحل آیه 90؛ نور آیه 21.
(2) (مراجع م 2786 در ملحقات رساله امام و فاضل و نوری)
(3) (اجوبه الاستفتائات، س 1082 و 1083 ؛ توضیح المسائل جامع، م 2215)
(4) (توضیح المسائل جامع، م 2218
@AhkameHarameRazavi