🔷 دعا در روايات اهل بيت علیهم السلام چه اهمّيّتی دارد؟ امام باقر عليه السلام فرمود: «چيزى نزد خدا برتر از اين نيست كه از او تقاضا كنند و از آنچه نزد اوست بخواهند و نزد خداوند هيچ‏كس مبغوض ‏تر و منفورتر از كسانى كه از عبادت او تكبّر ورزند و از مواهب او تقاضا نمى ‏كنند نيست». امام صادق عليه السلام در روايتى فرمود: «نزد خدا مقامى است كه جز با دعا و تقاضا نمى ‏توان به آن رسيد و اگر بنده ‏اى دهان خود را از دعا فرو بندد و چيزى تقاضا نكند چيزى به او داده نخواهد شد، پس از خدا بخواه تا به تو عطا شود، چرا كه هر درى را بكوبيد و اصرار كنيد سرانجام گشوده خواهد شد». 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430535

🔷 آثار تربيتى دعا؟ دعا آثار تربيتى فراوانى دارد كه به سه نمونه آن اشاره مى شود: 1. اوّلين اثر دعا، ايجاد نور امّيد در دل انسان‏ها است. 2. دومين اثر دعا ايجاد نور تقوا در وجود انسان است. 3. سومين اثر تربيتى دعا، تقويت نور معرفت است. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430549

🔷 خداوند به همه انسانها - چه كسانى كه دعا كنند و چه نكنند - نعمت عطا مى‏ كند، بنابراين چه نيازى به دعا و توسّل است؟! فيض بركات خداوند اقسام و انواعى دارد: بخشى از آن را خداوند به همه انسان‏ ها عطا مى‏ كند، همانند باران كه در هنگام نزول كافر و مؤمن، عارف و غيرعارف و ... همه از آن بهره‏ مند مى‏ شوند. بخش ديگر آن، بركاتى است كه تنها به اهل معرفت عطا مى‏ شود و غير مؤمن مشمول آن نمى‏ گردد. و بخش سوم، نعمت‏ هايى است كه تنها دعاكنندگان از آن بهره مى‏ برند. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430550

🔷 قرآن همچون نسخه طبيب، در صورتى شفابخش است كه به آن عمل شود؛ چرا به ما دستور داده ‏اند تا در شب‏ هاى قدر به هنگام دعا، قرآن را بر سر بگذاريم؟! قرآن دو جنبه دارد و نسخه طبيب يك جنبه. از آنجا كه قرآن مجيد كلام خداوند است، از طرفى، الفاظ آن نيز ذاتاً مقدّس است. از طرف ديگر، محتوا و مضمون آن نيز مقدّس مى ‏باشد. «قرآن بر سر نهادن» پيام‏ هايى دارد: از جهت ظاهر، بايد بياموزيم كه نبايد قرآن را زير دست و پا قرار دهيم و از جهت باطن و محتوا، به ما مى آموزد كه بايد اين كتاب آسمانى را سرلوحه اعمال خود قرار دهيم و به قوانين و دستورات آن پيوسته عمل نماييم. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430551

🔷 چرا ائمه عليهم السلام دستور داده ‏اند دعاهايى را بخوانيم كه هرگز مستجاب نخواهد شد؟! دعا براى اجابت اين دعاها پسنديده و اجابت آن امكان ‏پذير است. بلكه بنابر دستورات اسلام، بايد براى تحقّق آنها گام‏ هاى عملى نيز برداشته شود. يعنی در يك جامعه اسلامى كامل، همه مردم ضمن اینکه باید به قوانين الهى عمل كنند و زمینه استجابت دعاها را فراهم کنند، در کنار آن بايد دعا کنند. در اين صورت، دعا نيز در رفع اين گرفتارى ‏ها دور از اجابت نيست. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430552

🔷 چرا به هنگام دعا دست به آسمان بر مى‏ داريم؟ مطابق برخی روايات، چون غالب ارزاق انسانها از آسمان است، آسمان به عنوان معدنى از بركات و ارزاق الهى معرفى شده، و به هنگام دعا به آن توجّه مى‏ شود. چراکه باران زنده كننده زمين‏ هاى مرده از آسمان مى‏ بارد، نور آفتاب كه منبع حيات و زندگى است از سوى آسمان مى‏ تابد و هوا سومين عامل مهم حيات در آسمان است. از بعضى از روايات، فلسفه ديگرى براى اين كار استفاده مى‏ شود، و آن اظهار خضوع و تذلل در پيشگاه خدا است؛ چراكه انسان به هنگام اظهار خضوع، يا تسليم، در مقابل شخص يا چيزى، دست ‏هاى خود را بلند مى‏ كند. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430568

🔷 نيازمندان به دعا؟ همه انسانها نيازمند دعا هستند. زيرا هر لحظه ممكن است نعمت عافيت، آرامش، غنا و ثروت از اهل رفاه و عافيت گرفته شود، يا لغزشى دامن‏ گير آنها گردد و در دام شيطان گرفتار شده، از نظر معنوى سقوط كنند و آلوده گناهانى گردند كه تا آخر عمر نيز نتوانند آثار آن را برطرف سازند. افرادى كه در عافيتند، گاه گرفتار غرور و غفلت مى‏ شوند، در حالى كه مبتلايان، نه مغرورند و نه غافل و پيوسته به در خانه خدا رفته و دعا مى‏ كنند، و از اين نظر حال عافيت ‏مندان از مبتلايان سخت ‏تر است. ضمن اينکه غفلت در آسایش، باعث می شود دعا در گرفتاری مستجاب نشود. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430569

🔷 دعا چه تأثيری در زندگى انسانها دارد و چه درس هایی که از دعاها می گيريم؟ 1. «دعا» انسان را به سراغ شناخت و عشق معبود مى‏ فرستد، تا پيوند ناگسستنى با او بر قرار سازد و از خوان رحمتش، توشه برگيرد. 2. دعا «دعاكننده» را به سراغ تحصيل شرايط اجابت دعا مى‏ فرستد كه نخستين آنها توبه از گناه است. 3. «دعا» انسان را به تلاش، جهت بر طرف ساختن موانع استجابت وامى‏ دارد كه ساده ‏ترين آنها پاك و حلال بودن مأكول و ملبوس و پرهيز از اموال حرام و سعى براى اداى حقوق ديگران است. 4. محتواى بسيار عميق و تكان دهنده دعاهاى معروف پيشوايان بزرگ اهل بيت، آنچنان حساب شده است كه هر جمله‏ اى از آن، درس آموزنده مهمّى است. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430570

🔷 دعا به هنگام انجام چه كارهايی اهميت بيشتری پيدا می کند؟ دعا و نيايش در هر زمان خوب و سازنده است، ولى به هنگام انجام كارهاى مهم كه انسان نياز به نيرو و توان بيشترى دارد، از اهميت ويژه‏ اى برخودار است. به همين دليل اولياء اللّه همواره در كارهاى مهم دست به درگاه پروردگار بر مى‏ داشتند، و با دعا و ياد او توان و نيرو مى گرفتند، و با توكل بر ذات پاكش آرام مى‏ يافتند، و بدون ترس و واهمه از عظمت مشكلات، به جنگ آنها مى‏ رفتند، چراكه مى‏ دانستند هر مشكلى در برابر اراده حق سهل و آسان است. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430571

🔷 دعا از ديدگاه قرآن و روايات‏ دعا مسئله بسيار مهمّى است كه در آيات قرآن و روايات معصومان عليهم السلام به گونه گسترده‏ اى مطرح شده است. از آيات و روايات استفاده مى‏ شود كه دعا نه تنها عبادت است، بلكه از برترين عبادتها به شمار رفته است. دعا هم عبادت است؛ و هم باعث اعتناى خدا به انسان؛ و هم وسيله تقرب بنده به مولاست. دعا در درگاه خداوند هرچند عبادتى است بى ‏رنج و زحمت، ليكن از كلمات گهربار پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله درمى‏ يابيم كه در نزد خداوند جايگاهى بس عظيم دارد كه متأسّفانه، انسان‏ ها به جهت سهل و آسانى آن كمتر بدان توجّه دارند. 📖 مطالعه تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430577

🔷 عباد الرّحمن پيوسته دعا مى كنند دعا يکی از ويژگى های مهم عباد الرّحمن است؛ خداوند مهربان ويژگى مذكور را چنين توصيف مى‏ كند: «وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ‏ لَنا مِنْ‏ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً؛ و [عباد الرّحمن] كسانى [هستند] كه مى‏ گويند: "پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مايه روشنى چشم ما قرار ده و ما را براى پرهيزگاران پيشوا گردان!"». جمله «يقولون» كه به صورت فعل مضارع آمده، دلالت بر مداومت عباد الرّحمن بر دعا و تضرّع دارد. آنها همانند برخى از انسانهاى ضعيف ‏الايمان نيستند كه به هنگام گرفتارى و مشكلات به خدا روى آورند، و هنگامى كه نيازشان بر طرف شد خداوند را به فراموشى بسپارند؛ بلكه همواره از خداوند، خانواده‏اى صالح و شايسته مى ‏طلبند. 📖 مطالعه تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430576

🔷 حکمت شروع دعاها با «ربّنا»؟ از تعبيرات قرآنی چنین استفاده مى‏ شود كه بهترين دعا آن است كه از مساله «ربوبيّت» پروردگار آغاز شود. درست است كه نام مبارك «اللَّه» جامع ترين نامهاى خدا است، ولى از آنجا كه تقاضا از محضر پر لطف او تناسب با مساله «ربوبيّت» دارد - ربوبيتى كه از ناحيه خداوند از نخستين لحظات وجود انسان آغاز مى‏ شود و تا آخر عمر او و بعد از آن ادامه دارد، و انسان را غرق الطاف الهى مى‏ كند - خواندن خداوند به اين نام در آغاز دعاها از هر نام ديگر مناسب تر و شايسته ‏تر است‏. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430575