💠 تولّی و تبرّی
🔸 اسماعیل جُعفی به #امام_باقر_علیه_السلام عرض کرد: شخصی محبت امیرالمؤمنین (علیه السلام) را در دل دارد، لیکن از دشمن او تبرّی نمی جوید و می گوید: علی (علیه السلام) نزد من محبوب تر است. امام باقر (علیه السلام) فرمود: چنین کسی #پریشان_حال و آشفته خاطر است و دشمن محسوب می شود، پشت سر او نماز نگذار، او کرامت و ارزشی ندارد، مگر این که از او بترسی و مجبور به تقیه باشی؛ قلتُ لأبى جعفر علیه السلام: رجلٌ یحبّ أمیرالمؤمنین علیه السلام و لا یتبرّأ من عدوّه و یقول: هو أحبّ إلىّ ممّن خالفه فقال علیه السلام: «هذا مخلّطٌ و هو عدوٌّ فلا تصلّ خلفه و لا کرامة إلا أن تتّقیه».
کسی که به یکی از دو امر مهم، یعنی #تولی یا #تبری تمسّک می جوید و به دیگری بی اعتناست، همانند کسی است که اقرار به وجود خدا و یگانگی او داشته باشد اما به بت ها و آلهه های دروغین نیز بی میل نباشد یا همانند کسی است که به آیین بت پرستی کفر بورزد اما دل در گرو ایمان به خدا نداشته باشد.
🔸 #تولی_و_تبری، همانند ایمان به خدا و کفر به طاغوت #دو_بال_برای_سلوک به سوی کمال و تعالی و ترقی است که هیچ یک به تنهایی کفایت از دیگری نمی کند و با یکی از آن دو نمی توان صعود کرد. همانند دو چشم است که برای پیمودن راه حق و رسیدن به سرچشمه نور باز بودن و به کار گرفتن هر دوی آن لازم است.
شخصی به امیرمؤمنان (علیه السلام) گفت: من در کنار دوستی شما فلان کس را نام یکی از دشمنان آن حضرت را ذکر کرد نیز دوست دارم. آن حضرت در جواب گفت: اکنون تو اعور و یک چشم هستی که تنها فضایل ما را می نگری و به ما علاقه مندی. باید چشم دیگر تو باز باشد تا به وسیله آن رذایل دشمنان ما را نیز ببینی و به آنان بغض و کینه داشته باشی، لیکن این وضع دوام نمی یابد؛ زیرا حق و باطل و #نور_و_ظلمت_در_یکجا_نمی_گنجد. در آینده یا هر دو چشم خویش را از دست می دهی و کور می گردی یا چشم دیگرت بینا می شود و بغض و کینه دشمنان ما را نیز به دل خواهی گرفت.
#ولادت_امام_محمد_باقر_علیه_السلام
#آیت_الله_جوادی_آملی
#در_محضر_استاد
📚 ادب فنای مقربان، ج1، ص61.