کلیدهای غیب، تنها نزد اوست؛ و جز او، کسی آنها را نمی‌داند. او آنچه را در خشکی و دریاست می‌داند؛ هیچ برگی (از درختی) نمی‌افتد، مگر اینکه از آن آگاه است؛ و نه هیچ دانه‌ای در تاریکیهای زمین، و نه هیچ تر و خشکی وجود دارد، جز اینکه در کتابی آشکار [= در کتاب علم خدا] ثبت است.

معانی کلمات آیه ۱. ورقه: ورق: برگ. مفرد آن ورقه است. ۲. رطب: رطب: تر. ۳. يابس: خشك.

نکته ها ۱. «مَفاتِحُ»، يا جمع «مِفتَح» به معناى گنجينه و خزانه است، يا جمع «مِفتاح» به معناى كليد است، ولى معناى اوّل مناسب‌تر است. (تفسیر المیزان) ۲. كلمه‌ى تر و خشك، كنايه از همه‌ى چيزهايى است كه مقابل همند، مثل مرگ و حيات، سلامتى و مرض، فقر و غنا، نيك و بد، مجرّد و مادّى. ۳. شايد مراد از سقوط برگ‌ها، حركات نزولى و مراد از دانه‌هاى در حال رشد زير زمين، حركات صعودى باشد. (تفسير فى ظلال القرآن)

پیام ها 1- دليل آنكه عذاب عجولانه‌اى كه كفّار تقاضا مى‌كنند فرا نمى‌رسد، علم خداوند به اسرار هستى است. ما تَسْتَعْجِلُونَ‌ ... وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ‌. 2- احكام الهى بر اساس آگاهى او بر غيب و شهود است. «إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ‌- وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ». 3- دامنه‌ى علم غيب، گسترده‌تر از علوم عادّى است. (زيرا قرآن درباره آن تعبير انحصارى دارد.) «لا يَعْلَمُها إِلَّا هُوَ». 4- بر خلاف كسانى كه مى‌گويند خداوند تنها به كليّات علم دارد، خداوند به همه چيز دانا و از همه‌ى جزئيّات هستى آگاه است. پس بايد مواظب اعمال خود باشيم. ما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ .... 5- جز خداوند، هيچكس از پيش خود علم غيب ندارد. «وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ لا يَعْلَمُها إِلَّا هُوَ». 6- در جهان، مركزيّتى براى اطلاعات وجود دارد. «فِي كِتابٍ مُبِينٍ» (تفسیر نور، جلد 2 - صفحه 474)

#پایان_آیه_۵۹ سوره مبارکه انعام

#آیه_۶۰ سوره مبارکه انعام

وَهُوَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ بِاللَّيْلِ وَيَعْلَمُ مَا جَرَحْتُمْ بِالنَّهَارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فِيهِ لِيُقْضَىٰ أَجَلٌ مُسَمًّى ۖ ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿٦٠﴾

‏‏‏‏#تفسیر_ صوتی سوره انعام آیه ۶۰ (حاج آقا قرائتی )

او کسی است که (روح) شما را در شب (به هنگام خواب) می‌گیرد؛ و از آنچه در روز کرده‌اید، با خبر است؛ سپس در روز شما را (از خواب) برمی‌انگیزد؛ و (این وضع همچنان ادامه می‌یابد) تا سرآمد معینی فرا رسد؛ سپس بازگشت شما به سوی اوست؛ و سپس شما را از آنچه عمل می‌کردید، با خبر می‌سازد

معانی کلمات آیه ۱. يتوفاكم: توفى به معنى اخذ كامل و تمام است. «يتوفاكم» اخذ مى كند شما را (مى ميراند). ۲. جرحتم: جرح در اينجا به معنى كار با جارحه و اعضاء است. «جرحتم» كسب كرديد. ۳. مرجعكم: مصدر ميمى است به معنى رجوع

نکته ها «جَرَحْتُمْ» از «جارحة» به معناى عضو است، عضوى كه با آن كار و كسب مى‌شود و سپس به خودِ كار و عمل گفته شده است. با اينكه خداوند به هنگام خواب روح انسان را مى‌گيرد، ولى مى‌فرمايد: ما شما را مى‌گيريم، پس معلوم مى‌شود روح انسان تمام حقيقت اوست.

پیام ها 1- خواب، يك مرگ موقتى است و هربيدارى نوعى رستاخيز. «يَتَوَفَّاكُمْ‌، يَبْعَثُكُمْ» 2- قانون طبيعى آن است كه شب براى خواب و روز براى كار باشد. «يَتَوَفَّاكُمْ بِاللَّيْلِ، جَرَحْتُمْ بِالنَّهارِ» 3- زندگى ما، تاريخ و برنامه و مدّت معيّن دارد. «أَجَلٌ مُسَمًّى» 4- خود را براى پاسخگويى قيامت آماده كنيم. «إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ» 5- خداوند با اين‌كه كار بد ما را مى‌داند ولى باز هم به ما مهلت داده و روح گرفته را به بدن برمى‌گرداند. «يَعْلَمُ ما جَرَحْتُمْ بِالنَّهارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ» 6- قيامت، روز روشن شدن حقيقت اعمال است. «يُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» ( تفسیر نور، جلد 2 - صفحه 476)

#پایان_آیه_۶۰ سوره مبارکه انعام

#آیه_۶۱ سوره مبارکه انعام

وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ ۖ وَيُرْسِلُ عَلَيْكُمْ حَفَظَةً حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا يُفَرِّطُونَ ﴿٦١﴾

‏‏‏‏#تفسیر_ صوتی سوره انعام آیه ۶۱ (حاج آقا قرائتی )

او بر بندگان خود تسلّط کامل دارد؛ و مراقبانی بر شما می‌گمارد؛ تا زمانی که یکی از شما را مرگ فرا رسد؛ (در این موقع،) فرستادگان ما جان او را می‌گیرند؛ و آنها (در نگاهداری حساب عمر و اعمال بندگان،) کوتاهی نمی‌کنند.

معانی کلمات آیه ۱. القاهر: قهر: غلبه و ذليل كردن. قاهر: غالب و بالا دست. ۲. حفظة: حافظ: نگهدارنده. جمع آن حفظه، حافظون و حفّاظ است. ۳. يفرطون: فرط: تقدم و پيش افتادن. افراط: تجاوز بيشتر. تفريط: كوتاهى بيشتر. «لا يفرطون» كوتاهى و تقصير نمى كنند.

نکته ها مسأله‌ى قبض روح، در قرآن هم به خداوند نسبت داده شده‌ «اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ»، هم به ملك الموت و هم به فرشتگان. اين اختلاف تعبير شايد به خاطر آن باشد ۱. كه جان افراد عادى را فرشتگان مى‌گيرند و جان افراد برجسته را ملك الموت كه فرشته برترى است و جان اولياى خدا را ذات مقدّس او مى‌گيرد. ۲. و شايد به اين دليل باشد كه ابتدا فرشتگان، روح مردم را مى‌گيرند و سپس تحويل ملك‌الموت مى‌دهند و آنگاه ملك‌الموت (عزرائيل) روح‌هاى گرفته شده را به خداوند تحويل مى‌دهد و به همين دليل گرفتن روح مردم هم كار فرشتگان و هم كار ملك الموت و هم كار خداوند به شمار مى‌رود. آرى، خداوند مسبب است و فرشتگان مباشر و فعل گاهى به مسبب و گاهى به مباشر نسبت داده مى شود. ۳. ممكن است مراد از فرشتگان محافظ، آنانى باشند كه مراقب و نگهدار انسان از حوادثند،

پیام ها 1- خداوند، قدرت و سلطه‌ى كامل دارد و اگر ما را آزاد گذاشته، به خاطر مهلتى است كه از روى لطف اوست. وَ هُوَ الْقاهِرُ ... 2- تسلّط خدا بر بندگان چنان است كه كسى را تاب مقاومت نيست. «وَ هُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ» 3- در دستگاه آفرينش، انواع مراقبت‌ها وجود دارد. «حَفَظَةً» 4- فرستادن فرشتگان محافظ، دائمى است. «يُرْسِلُ» 5- هر دسته از فرشتگان، مأموريّت خاصّى دارند. «حَفَظَةً- تَوَفَّتْهُ» 6- براى قبض روح يك نفر چند فرشته حاضر مى‌شوند. «إِذا جاءَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنا» 7- فرشتگان در انجام مأموريّت، سهل‌انگارى ندارند و معصومند. «لا يُفَرِّطُونَ» چنانكه در آيه ديگر آمده است: «لا يَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ» (تحریم،۶)

#پایان_آیه_۶۱ سوره مبارکه انعام