داستان دوخطی مجموعه قهوه تلخ ساده بود: یک دانش‌آموخته‌ی سرخورده‌ی رشته‌ی تاریخ با خوردن یک فنجان قهوه به اواخر زندیه و پیش از آمدن قاجاریه برمی‌گردد و متوجه می‌شود در این فاصله، گروهی مسند قدرت را به دست گرفته‌اند. او سعی می‌کند از اتفاق عجیب حضورش در یک برهه‌ی تاریخی استفاده کند تا شاید بتواند مسیر تاریخ را تغییر دهد. زهی خیال باطل! شاید همین سادگی داستان دوخطی مجموعه باعث شد که خیلی زود مدعیانی هم پیدا کند؛ از کسی که شاکی بود ایده و طرح قبلی او دزدیده شده تا گروهی که معتقد بودند این مجموعه برداشتی از کتاب «ماشاالله‌خان در دربار هارون‌الرشید» نوشته‌ی ایرج پزشکزاد معروف است. چنین ادعاهایی البته راه به جایی نبرد و نمی‌برد چون اساساً داستان خطی بیشتر تولیدات نمایشی و داستانی مشترک و محدود است و تفاوت در پرداخت‌ها، جزئیات و زاویه‌دید است که لایه‌های اثر را معنادار و متفاوت می‌کند. در پرداختن به جزئیات داستان می‌توانیم بگوییم که «قهوه‌ی تلخ» به خلق فضایی دست زد که در آن به‌طور نمادین یک حاکمیت سنتی به تصویر کشیده شد: از شاه و بستگان تا درباریان متملق و رشوه‌بگیر و از شیوه‌ی ارتباطات خارجی و داخلی تا برخورد با مردم کوچه و بازار. نهایتِ تصویر کاریکاتورگونه‌ای که از فساد، توهم و حماقت می‌توان ترسیم کرد. متن کامل ریویوی نقد و بررسی سریال قهوه تلخ را بخوانید. #قهوه_تلخ #مهران_مدیری #هزار_و_یک_سریال #مجله_میدان_آزادی #سریال 3⃣4⃣7⃣ @azadisqart

🔹پربازدیدترین مطالب مجله میدان آزادی در شهریور ۱۴۰۳ سومین ماه تابستان و در پی‌اش فصل پرتب و تاب تابستان هم به پایان رسید و وقت مرور کارنامه است. در این مطلب سراغ ده مطلب پربازدیدتر ماه شهریور می‌رویم. در پربازدیدهای این ماه بیشترین مطالب مربوط به دو هنر شعر و سینماست. در ادامه، فهرست پربازدیدترین مطالب شهریور ماه ۱۴۰۳ سایت میدان آزادی را به ترتیب آمار بازدید ببینید: ۱. ریویو: نقد و بررسی سریال «طوبی» ساخته «سعید سلطانی» ۲. ده غزل از بهترین شعرهای عاشقانه محمدعلی بهمنی ۳. ریویو: نقد و نظری به فیلم «روزی روزگاری آبادان» ساخته «حمیدرضا آذرنگ» ۴. بهترین سریال‌های عاشقانه ایرانی در شبکه نمایش خانگی ۵. ده ترانه از بهترین ترانه‌های محمدعلی بهمنی ۶. گفتگوی مجله میدان آزادی با «محمد سلمانی» درباره «محمدعلی بهمنی» و شعر و شخصیت او ۷. ریویو: نقد و بررسی فیلم «آغوش باز»، ساخته «بهروز شعیبی» ۸. میراث محمدعلی بهمنی برای غزل و غزل نو ۹. بهترین سریال‌های خانوادگی خارجی ۱۰. ریویو: نقد و بررسی سریال «دندون طلا» ساخته «داود میرباقری» یادآوری می‌شود این آمار فقط مربوط به سایت است، سایر پلتفرم‌های فعال میدان آزادی – در تلگرام و بله و ایتا– آمار بازدید متفاوت خودشان را دارند. #مجله‌_میدان_آزادی 3⃣4⃣7⃣ @azadisqart

۲۱ سپتامبر (۳۱ شهریور) از سوی سازمان ملل متحد به نام روز جهانی صلح نامگذاری شده است. روزی که زنگ صلح در مقر سازمان ملل در نیویورک نواحته می‌شود و به این امید که موهبت گمشده‌ی صلح را در هیاهوی خشونت جهان به یادآوریم و هزینه‌های هولناک فقدانش را با خود مرور کنیم. طبق قانون این سازمان امروز باید در تمامی جنگ‌های جهان ۲۴ ساعت آتش‌بس برقرار شود، حال دردناک است بدانیم همین امروز و همزمان با روز صلح، ارتش اسرائیل یک مدرسه در محله الزیتون غزه که محل سکونت آوارگان و پناهجویان فلسطینی بود را بمباران کرد که تاکنون کشته شدن ۲۰ غیرنظامی فلسطینی در آن تایید شده است، جدا از بمباران یک منطقه دیگر با هشت شهید فلسطینی دیگر. در هر صورت به بهانه روز صلح قراردادی فهرستی از تماشایی‌ترین پوسترهای هنرمندان ایرانی و خارجی توسط گردآوری شده است. فهرست ۱۰ پوستر تماشایی از هنرمندان ایران و جهان با موضوع صلح را ببینید. #فهرست_آثار #مجله_میدان_آزادی #گرافیک 3⃣4⃣8⃣ @azadisqart

🔹پیشنهاد مطالعه: «پرونده رو تن این تخته سیاه» پرونده‌ای پیرامون معلم و مدرسه مهرماه سال گذشته بود که پرونده‌ی «رو تن این تخته سیاه» گشوده شد تا تصویر مدرسه و خاطرات آن را در ادبیات و هنر جستجو کند و تاکنون ۱۳ مطلب در این پرونده منتشر شده است. به مناسبت فرارسیدن روز اول مهر و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها شما را به مطالعه این پرونده دعوت می‌کنیم. در پرونده «رو تن این تخته سیاه» معلم‌های به یادماندنی سینمای ایران را به یاد آوردیم و صفحات کتاب‌ها را به دنبال روایتی از معلمان ورق زدیم. محمود دولت‌آبادی، جلال آل احمد، غزاله علیزاده، اکبر صادقی، علی اشرف درویشیان، محمد بهمن‌بیگی، پوران درخشنده، ابراهیم فروزش، پرویز شیخ‌طادی و... از جمله ویسندگان و هنرمندانی هستند که آثارشان در این پرونده مرور شده است. پرونده‌ی رو تن این تخته سیاه؛ پرونده‌ای برای ماه مهر و مدرسه #رو_تن_این_تخته_سیاه #مجله_میدان_آزادی 3⃣4⃣9⃣ @azadisqarr

نام «شجریان» در کشور ما عجین با «ربنا» است. «ربنا» مناجاتی است که شجریان آن را تمرینی و از روی نسخه جواد ذبیحی خواند اما نتیجه این تمرین آنقدر موفق بود که به‌ مدت ۳۰ سال در دقایق نزدیک به افطار از تلویزیون پخش می‌شد و باعث محبوبیت و نوستالژی چند نسل از «ربنای شجریان» شد. نوستالژی‌ای که این سال‌ها هرچند دستمایه تولید محتوای سطحی خاطره‌بازها و هم وعده وعیدهای سیاسی شده باشد باز هم جایگاهش دست نیافتنی‌ست. «هوشنگ ابتهاج» یا سایه یکی از شاعرانی‌ست که همکاری زیادی با محمدرضا شجریان داشته است و معروف‌ترین و پرتکرارترین روایت همکاری او با شجریان که در صفحات مجازی ذکر می‌شود مربوط به قطعه «ایران ای سرای امید» است. اما سایه، خاطره‌ها و حرف‌ها و گفتنی‌های دیگری هم درباره شجریان دارد که در کتاب «پیر پرنیان‌اندیش» از آن‌ها سخن گفته است. یکی از این سخن‌ها درباره «ربنای شجریان» است و آن‌چه که از نظر سایه باعث به دل نشستن مناجات ربنا شده است. متن روایت هوشنگ ابتهاج از ربنای شجریان را بخوانید. #محمدرضا_شجریان #هوشنگ_ابتهاج #مجله_میدان_آزادی #موسیقی 3⃣5⃣0⃣ @azadisqarr

🔹کاغذ اخبار هنر: مهم‌ترین خبرهای هنر و ادبیات؛ تابستان ۱۴۰۳ همچنان معتقدیم، مهمترین خبر تابستان ۱۴۰۳ درگذشت غزلسرای معاصر استاد محمدعلی بهمنی در 84 سالگی است. مجله میدان آزادی که پیش‌تر، در مطلب مفصلی به زندگینامه و مهم‌ترین کتاب‌ها و شعرهای استاد محمدعلی بهمنی پرداخته بود، در پرونده پرتره‌ای به مرور زندگی هنری و آثار او پرداخته است که اینجا در دسترس علاقه‌مندان است. 🔹اواسط تیرماه مصاحبه‌ای از دختر آلیس مونرو، که در آن فاش کرد سال‌ها توسط همسر مادرش آزار جنسی دیده است و مادرش با اطلاع از این حادثه به زندگی با همسرش ادامه داد، جهان ادبیات به‌خصوص کانادایی‌ها را که مونرو از مفاخر ادبی‌شان بود تحت تاثیر قرار داد. 🔹از دیگر مهم موسیقی در تابستان ۱۴۰۳ می‌توان به برگزاری اولین کنسرت در مجموعه‌ی تاریخی تخت جمشید اشاره کرد. 🔹یکی از حاشیه‌های مهم‌تر از متن اختتامیه جشنواره ونیز، بیانیه‌ی تنها برنده‌ی چند جایزه‌ای این رویداد جهانی، یعنی سارا فریدلند بود. فریدلند پس از ادای مقدمات مرسوم، بالای سن در حالی‌که جایزه‌اش را در دست داشت کاملاً صریح گفت: «من معتقدم که این مسئولیت ما به عنوان کارگردان فیلم است که با بسترهای نهادی مصون از مجازات، یعنی اسرائیل، در صحنه‌ی جهانی مقابله کنیم. من در کنار مردم فلسطین در مبارزه‌ی آن‌ها برای آزادی ایستاده‌ام.» متن کامل کاغذ اخبار هنر تابستان ۱۴۰۳ را بخوانید. #کاغذ_اخبار #مجله_میدان_آزادی 3⃣5⃣1⃣ @azadisqart

امروز یکم مهرماه، سوزِ پاییز با خبر تلخی مهمان خانه‌هایمان شد. انفجار یک معدن زغال‌سنگ در طبس و کشته و مفقود شدن هموطنانمان. آمارها تا این ساعت از جان‌باختن بیش از ۵۰ کارگر ایرانی حکایت دارد. سال گذشته در تحریریه مجله میدان آزادی پرونده‌ای را پیرامون تصویر کارگران در ادبیات و هنر منتشر کردیم، برای قدردانی از این هم‌وطنان مظلوم و عزیز و نامش را «قهرمانان بی‌داستان» گذاشتیم. امروز ضمن تسلیت‌گویی به همه مردم ایران به ویژه خانواده‌های مصیبت‌دیده کارگران شما را به مطالعه این پرونده دعوت می‌کنیم. همچنین پرونده را با مطالب جدیدی به احترام سوگ مردم ایران در اندوه از دست دادن کارگران شریف طبسی به روز می‌کنیم. لئو تولستوی، جان اشتاین بک، هوشنگ مرادی کرمانی، ناصر تقوایی، احمد بیگدلی، محمدعلی گودینی، ناصر موذن، مجید مجیدی، رخشان بنی اعتماد، همایون اسعدیان، رضا میرلوحی و علیرضا داوودنژاد از جمله هنرمندان و نویسندگانی هستند که آثارشان درمورد کارگران در این پرونده مرور شده است. قهرمانان بی‌داستان پرونده ادبیات و هنری کارگری #قهرمانان_بی_داستان #مجله_میدان_آزادی 3⃣5⃣2⃣ @azadisqart

▪️ یک صفحه داستان: کارگر به روایت «ژرمینال»

اگر در میان رمان‌های مختلفی که در ادبیات جهان به توصیف اوضاع کارگران پرداخته‌اند به دنبال تصاویری دقیق از اوضاع کارگران معدن بگردیم هیچ رمانی را پیدا نمی‌کنیم که شفاف‌تر و درخشان‌تر از «ژرمینال» وضعیت این کارگران را به تصویر کشیده باشد. امیل زولا نویسنده فرانسوی این اثر را که بی‌گمان مهم‌ترین اثر اوست، در سال ۱۸۸۵ منتشر کرد و در آن نشان داد صنعت فرانسه بر چه بی‌عدالتی عجیبی بنا شده است. او شرایط کاری بسیار سخت و ناایمن، و دستمزدهای پایین کارگران معادن زغال سنگ را در رمان خود گزارش کرد. در ۱۸۸۴ که رمان ژرمینال به مرور در نشریات فرانسوی منتشر می‌شد بالاخره قانون اتحادیه‌های کارگری در این کشور تصویب شد. تعابیر او کماکان تکان‌دهنده و خواندنی هستند. «اتی‌ین عاقبت از پشتۀ خاک پایین رفته و به معدن وورو وارد شده بود. کسانی که او به آن‌ها روی می‌آورد و درباره امکان کار از آن‌ها پرس وجو می‌کرد همه سر می‌جنباندند و می‌گفتند که منتظر مباشر معدن باشد و او را میان بناهای تاریک و پر از سوراخها و کنج و کنارهای سیاهی که پیچیدگی فضاهای درهم و طبقاتشان اضطراب در دل می‌انداخت آزاد می‌گذاشتند. اترین پس از آنکه از پلکانی تاریک و نیم ویران بالا رفت خود را روی پل گونه‌ای لرزان یافت. بعد، از سرپوشیده سنگ گیری گذشت و این جایگاه به قدری تاریک بود که او دست‌ها را حایل خود گرفته پیش می‌رفت تا به چیزی برنخورد. ناگهان دو چشم بزرگ زردرنگ پیش رویش تاریکی را شکافت به زیر برج استخراج و تالار تحویل دم دهانه چاه رسیده بود. درست در همین وقت استادکار چاقی که باباریشوم Richomme صدایش می‌کردند و چهره با صلابت مهربانش با سبیل درشت سفیدی به دو نیم شده بود به سمت دفتر تحویل می‌رفت. اتی‌ین به او روی آورد و پرسید: _ اینجا کارگر نمی‌خواین؟ هر کاری باشه می‌کنم!» متن کامل بریده‌ای از کتاب «ژرمینال» اثر امیل زولا را در پرونده‌ی قهرمانان بی‌داستان بخوانید. #قهرمانان_بی_داستان #مجله_میدان_آزادی 3⃣5⃣3⃣ @azadisqart

تازگی در غزل‌های منزوی تاریخ‌دار نشد و شد یک ویژگی همیشگی و بدون تاریخ مصرف. این تازگی نه با غزل‌های «از کهربا و کافور» که از غزل‌های «حنجره‌ی زخمی تغزل» شروع شده بود؛ شعرهایی که در سال‌های جوانی شاعر سروده و چاپ شد و منزوی در مقدمه‌ای که در بازنشر این کتاب حدود سی ‌سال بعد نوشته، درباره‌ی چند غزلِ افزوده بر آن، گفته است که این‌ها پاره‌هایی از جوانی مرا با خود حفظ کرده‌اند و من امروز جوانی خودم را بسیار دوست می‌دارم و یادگارهایش را نیز هم. هیچ دورخیزی نکرده بودم برای اینکه یک شعر جدید بنویسم؛ یک غزلی که تازه باشد و مثلاً ربطی به غزل‌های گذشتگان نداشته باشد؛ اصلاً چنین چیزی در ذهنم نبود. اگر در این غزل یک تازگی هست که هست، به نظرم در دو سه عامل می‌توان این را جست‌وجو کرد: یکی اینکه احتمالاً ذهنیت من یک عنصر تجددطلب و تازه‌جو بود یا حداقل چنین چیزی در ذهنیت من بود. دوم اینکه... متن کامل غزل‌های منزوی؛ تازگی نگاه؛ تازگی کلام را بخوانید. #حسین_منزوی #مجله_میدان_آزادی #ادبیات #شعر 3⃣5⃣4⃣ @azadisqarr