🍃 #حقیقت‌توبه‌ کسی در حضور امیرالمؤمنین علیه السلام گفت: «استغفر اللّه». حضرت بر آشفت و به او فرمود: «می دانی استغفار چیست؟ #استغفار، درجه انسانهای والاست، کلمه ای است که برشش معنی و مرتبه گفته می‌شود: ۱ - پشیمانی از گذشته؛ ۲ - تصمیم بر ترک گناه برای همیشه؛ ۳ - پرداختِ حقوق مردم و حلالیّت خواستن از آنان؛ ۴ - پرداختن به انجام واجبات الهی که فوت شده است؛ ۵ - گوشتی را که از حرام بر بدنت رشد کرده، ذوب کنی تا گوشت تازه بروید؛ ۶ - چشاندنِ سختی طاعت به جسم، همان گونه که لذّت گناه را چشیده است، در آن هنگام بگویی: «استغفر اللّه». 👈این کلام علوی نشان می‌دهد که توبه واستغفار، صرفاً امری زبانی و ظاهری نیست و حتّی تنها نفی هم نیست، بلکه اثبات هم هست. تنها دست کشیدن از کار بد نیست، بلکه جنبه اثباتی و کارهای جبرانی هم دارد. باید با «حسنات»، گناهان را پوشاند و با پرداخت حقوق مالی دیگران و ادای واجباتِ الهی و جبران حق تضییع شده مردم و اهانتها و غیبتها و افتراها، زمینه آمرزش الهی را فراهم ساخت. #کتاب‌بازگشت‌به‌فطرت #نهج_البلاغه #حکمت417 @Rahee_saadat