روشنفکری و مطالعات زنان!
اینکه مقوله مطالعات زنان در افواه عمومی با روشنفکری قرین شده است، جای تعجب ندارد.. احتمالا از همین باب هم هست که مطالعات زنان، نه تنها مقبولیت عرفی نداشته بلکه از سوی سنتی اندیشان متحجر، تکفیر هم میشود.. گونهای که اغلب فعالان این عرصه، به سرعت با عنوان #فمنیست نشاندار میشوند و اگر از صبغه و سبقهای مذهبی داشته باشند، عنوان پرطمطراق #فمنیست_چادری لقب خواهند گرفت..
همین رویکرد است که علاوه بر عدم غنای این رشته، در دهههای اخیر، مانع از پرداخت فارغ از سوگیری جناحی به مسائل زنان در جامعه ایرانی شده است..
جالب است رشته مطالعات زنان در ابتدای ورود فرمایشی خود به ایران، دارای سه گرایش بوده است که امروزه یکی از آنها نابود و دوتای دیگر فقط در مقطع ارشد ارائه شده و در نتیجه دوره دکتری مطالعات زنان در ایران، تنها دارای یک گرایش یعنی #حقوق زن در اسلام است.
حال باید دید مقصر این اتفاق، روشنفکران و عملکرد و برونداد فکری ایشان بوده است که اینچنین بستر ظلم به مطالعات زنان را فراهم آورده و یا ایراد از قانونگذاران عرصه آموزش عالی است که بدون بسترسازی و بومیسازی و بدون توجه به نیاز واقعی کشور این رشته را وارد کردهاند و یا نقص کار از سوی فعالان و فارغالتحصیلان مطالعات زنان است که هنوز و علیرغم گذشت دو دهه از عمر این رشته در کشور نتوانستهاند جایگاه بایستهای به آن بخشند.
بایسته به این معنا که #مطالعاتزنان عمیق باشد، دقیق باشد، جامع باشد و پویا، پراکنده و ایستا نباشد. به موقع باشد و بههنگام، دور و دیر نباشد. مناسب باشد و متناسب، عرف را دقیق شناخته باشد و فقه اسلام را اصیل فهم کرده باشد. واقعنگر باشد و عملیاتی، انتزاعی و موهوم و وامگیرنده از این طرف و آن طرف نباشد.
طبیعی است که این همه، سخت است و باید برای رسیدن به آن تلاش کرد، برنامه داشت، هدفگذاری کرد و البته روشنفکر و جستوجوگر و پویا و حقیقتبین و واقعنگر بود...
به امید آن روز.
✍الهام غفاری
#مطالعات_زنان
#گشتوگذار_روز_پدر
#گردشی_در_فروشگاه_کتاب
#پردیس_کتاب_مشهد
#مطالعاتزنان
#مسائل_زنان
https://www.instagram.com/p/CaCjeNOLJ2k/?utm_medium=share_sheet
♦️پدیده تجرد انتخابی
تجرد انتخابی متاثر از متغیرهای بی شماری است، پژوهش ها از مهم بودن مقولاتی همچون «آزادی» و «استقلال» به عنوان عناصر لذت بخش مجردی در دختران دارای تحصیلات بالا و شاغل نام برده اند(۱) و عامل «ترس از ازدواج» به دلیل از دست دادن آزادی و استقلال دوران مجردی را به عنوان «یکی» از عوامل تاخیر در ازدواج دانسته اند . در این یادداشت دلایل این هراس از منظر حقوقی بررسی می شود.
به زعم نگارنده، حقوق حداقلی و تکالیف حداکثری زنان در خانواده و خروج تعهدات طرفین از حالت تعادل و توازن حقوقی موجب هراس دختران از ورود به این نهاد شده است. آنچه از نظام حقوق زن در خانواده در قوانین ما بازنمایی می¬شود این است که، او مکلف به تمکین بی قید و شرط است، حتی اگر مرد انفاق نکند، و چنانچه بدون مانع مشروع از تمکین امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود. او مکلف به تبعیت از ریاست مرد است و اگر زوج اشتغال و تحصیل زن و خروج او از منزل را خلاف مصلحت بداند، زن باید کناره گیری کند.
در قبال این مِثل تکالیف حداکثری در زندگی زناشویی، او تنها دارای حق نفقه(۲) است که آن هم امروزه با بالارفتن سطح سواد و توانمندی دختران و استقلال اقتصادی حاصل از اشتغال و کسب درآمد، ورود به نهاد نکاح را به لحاظ احتمال از دست دادن آزادی و استقلال فردی با چالش مواجه می¬کند. حال در صورت شکست این نهاد، تنها راهی هم که پیش پای زوجه برای مطالبه حقوقش قرار می دهیم، دادگاه است که سرانجامی جز طلاق برای آن متصور نیست.
درخواست طلاق از سمت زن و طلاق توافقی، «اغلب» مستلزم بذل حقوق مالی او است و در دشواری طلاق عسروحرج و صعوبت اثبات آن نیز سخن بسیار گفته شده است.
با اینحال علی رغم سنگینی مناسک عرفی و قانونی نکاح، درج شروط ضمن عقد با توافق زوجین و تلاش برای متناسب سازی حقوق و تکالیف زن در نهاد خانواده، به مثابه نهادی بر محور اخلاق و نه صرفا بر مدار حقوق، اقبال جوانان را به ازدواج بیشتر خواهد کرد. به هر میزان که تعادل و توازن حقوق و تکالیف طرفین در خانواده حفظ شود، تمایل به آن بیشتر گشته و خانواده نیز به سمت پایداری پیش خواهد رفت. تجربهی تاریخی بشر نشان میدهد نهادهای مبتنی بر اصول اخلاق و عدالت و برابری، پایدارتر و اثرگذارتر هستند. خانواده نیز از این قاعده مستثنی نیست.
✍زهرا بابا زاده دانش پژوه دکتری مطالعات زنان
___
♦️پی نوشت۱_ جهت مطالعه بیشتر نک؛ زارعان، منصوره (1397)، بررسی اکتشافی دلایل تاخیر در سن ازدواج از دیدگاه دختران دانشجوی شهر تهران، مطالعات زن و خانواده پژوهشکده زنان دانشگاه الزهرا، دوره 6، ش 2؛ چابکی، ام البنین (1395)، روایت دختران 45سال به بالای شهر تهران از علل تجرد قطعی، مطالعات اجتماعی ایران، ش 2و3
♦️پی نوشت ۲: و برخی حقوق مالی دیگرکه «اغلب» در زمان طلاق مطرح می¬شوند مانند مهریه، اجرت المثل، انتقال تا نصف دارایی.
بانو نگار رسانه تخصصی اندیشه ورزی بانوان
#حقوق_خانواده#حقوق_زنان#تناسب_حق_و_تکلیف#برابری_حق_با_تکلیف#تساوی_حقوقی#عدم_تشابه_حقوقی#جنسیت#مطالعات_زنان
#بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی
@Banou_negar
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
تفاوت حقوق زن از منظر قرآن، روایان، فقه و عرف اجتماعی در اندیشه شهید مطهری
#شهیدمطهری
#حقوق_زن
#زن_در_قرآن
#مطالعات_زنان
#فقه_زنان
#بانونگار_رسانه_تخصصی_اندیشه_ورزی_بانوان
@Banou_negar
💢هشدار درباره ترک تحصیل دبیرستانی ها/ یک پنجم دختران ۱۵ تا ۱۸ساله متأهل اند.
شهلا کاظمیپور جمعیتشناس با اشاره به آمار ۱۰.۵ میلیونی نوجوانان کشور، نسبت به ضرورت پوشش تحصیلی همگانی و اجباری ۱۵ تا ۱۸ سالهها تا آخر مقطع دبیرستان تاکید کرد و گفت: ۷۰ درصد نوجوانان دختر و ۷۰ درصد نوجوانان پسر ۱۵ تا ۱۸ ساله محصلاند و ۳۰ درصد این جمعیت "رها" هستند. این یک مساله است و باید به پوشش تحصیلی در این رده سنی توجه کرد.
کاظمیپور همزمان با «روز نوجوان» با استناد به آمارهای جمعیتی سال گذشته اظهار کرد: در سال ۱۴۰۰ تعداد کل نوجوانان (۱۰ تا ۱۸ سالهها)، ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر بوده که از این بین ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تن، پسر و ۵ میلیون ۲۰۰ هزار نفر دختر هستند.
این جمعیت شناس با بیان اینکه طبق آمارهای موجود مربوط به سال گذشته ۱.۲ درصد پسران ۱۰ تا ۱۴ ساله و حدودا ۱.۴ درصد دختران ۱۰ تا ۱۴ ساله دارای همسر بودهاند، خاطر نشان کرد: همچنین ۲.۲ درصد از پسران ۱۵ تا ۱۸ سال و ۲۱ درصد یا به تعبیر دیگر یک پنجم از دختران ۱۵ تا ۱۸ سال دارای همسر بودهاند.
این جمعیتشناس در عین حال که معتقد است سطح پوشش تحصیلی در حال زیاد شدن و اشتغال نوجوانان رو به کاهش است، درباره پوشش تحصیلی سنین ۱۵ تا ۱۸ سالهها هشدار داد و گفت: با این حال ذکر این نکته نیز قابل توجه است که در گروه سنی ۱۵ تا ۱۸ سال تنها ۷۰ درصد در حال تحصیل هستند. آمار ۷۰ درصدی محصل در این رده سنی بسیار پایین است. پوشش تحصیلی در دبیرستان حتما باید بالا رود. بخشی از این گروه سنی که تحصیل نمیکنند به علت مشکلات مالی و نیاز در حال اشتغالاند و برخی بیکار و برخی دختران نیز ازدواج کردهاند. این مساله است و باید به پوشش تحصیلی در این رده سنی توجه کرد.
کاظمیپور تاکید کرد: زمانی پوشش تحصیلی همگانی ما تا ابتدایی بود و پس از آن تا راهنمایی ادامه یافت اما پوشش همگانی تحصیلی تا متوسطه اول نباید باشد بلکه حتما باید پوشش همگانی و اجباری تحصیلی را تا آخر دبیرستان قرار دهیم. این خیلی اشکال دارد که فقط ۷۰ درصد این رده سنی مدرسه میروند و ۳۰ درصد آنها رها هستند./همشهری آنلاین
#مطالعات_زنان
#نوجوانان
#ازدواج_دختران
#بانونگاررسانه_بانوان_انقلاب_اسلامی
@Banou_negar
@kherad_Jensi
@womenstudies
🔻 هشدار خانم معاون: یک هفته مهلت میدهم شایعات مربوط به پسرم را تکذیب کنید!
▫️ انسیه خزعلی، معاون رئیسجمهور در امور زنان درباره شایعه مهاجرت پسرش به خارج از کشور گفت: طرح مسئله مهاجرت پسرم و اینکه وی شرکت ویپیان دارد و فیلتر شکن میفروشد دروغ محض است. از برخی کسانی که نسبت دروغ داده اند شکایت کردهام.
▫️ اصل این شایعه از رسانههای معاند منتشر شد و برخی از داخلیها نیز آن را بازنشر کردند. از بعضی از این رسانهها شکایت کردهام و از برخی دیگر هم در شرف شکایت هستم.
▫️ از همینجا اعلام میکنم که یک هفته به آنهایی که این دروغ را منتشر کردند مهلت میدهم که مطلب کذب خود را اصلاح کنند. بعد از یک هفته این حق را در پیگیری شکایت یا طرح آن نسبت به سایر افراد و رسانهها محفوظ میدارم.
#بانونگاررسانه_بانوان_انقلاب_اسلامی
#مطالعات_زنان
#معاونت_امور_زنان
#انسیه_خزعلی
https://women.gov.ir/
@Banou_negar
@womenstudies