ایتا - برای توجّه #بپروراند

برای توجّه
╲\╭┓ 
╭‌ 🍃🌺﷽🌺🍃
┗╯\╲


 🔴 جلسه 10
 🔵 بخش سوم

دو برهان بر توحيد ربوبي

ربوبيت خداي سبحان را قرآن كريم از دو راه اثبات مي‌كند. يكي اينكه ربوبيت با تحليل عقلي به همان خالقيت برمي‌گردد. اگر خدا را قبول داريد كه خالق است، ربوبيت را هم بايد بپذيريد از آن خداست چون ربوبيت يك نحوه خلقت است. راه دوم آن است كه روي تلازم نه روي تحليل عقلي، كسي مي‌تواند رب باشد كه آفريده باشد چيزي را. #اگركسي_چيزي را آفريد مي‌تواند او را #بپروراند. اگر كسي چيزي را نيافريد و از خلقت او، سازمان اصلي او بي‌خبر است،‌ قدرت تدبير او را هم ندارد. پس خدا رب است و لا غير. يا براي آنكه ربوبيت با تحليل عقلي به خالقيت برمي‌گردد يا براي آنكه ربوبيت از آن كسي است روي تلازم كه خالق باشد. آنكه آفريد مي‌تواند و مي‌داند كه چگونه بپروراند نه بيگانه. اما راه اول كه راه تحليل عقلي است؛ ربوبيت عند التحليل به ايجاد روابط برمي‌گردد. خداي سبحان يك چيزي را مي‌پروراند يعني چه؟ يعني كمالي را به يك امر اعطا مي‌كند. صفتي را به يك موصوف مرحمت مي‌كند. خداي سبحان درخت را مي‌پروراند يعني چه؟ يعني نمو را به درخت مي‌دهد. مثمر شدن را به شجر مي‌دهد. و مانند آن. انسان را مي‌پروراند از نظر جسم يعني چه؟ يعني كمالات بدني و نيروهاي ادراكي و تحريكي را به او اعطا مي‌كند. اين معادن دل خاك را خدا مي‌پروراند يعني چه؟ يعني اين خاكهاي مستعد را به صورتهاي گوناگون معدني در مي‌آورد. پس ربوبيت وقتي تحليل بشود به خالقيت برمي‌گردد. رب يعني كسي كه روابط بين كمالات و مستكمل‌ها را بيافريند. رب يعني آن موجودي كه كمال را به مستكمل و مستعد اعطا بكند. اين يك نحو خلقت است. اگر خدا خالق است و لا غير يعني غير خدا احدي خالق نيست پس خدا بايد رب باشد ولا شريك له. كسي رب نيست الا الله. چو ربوبيت به خلقت برمي‌گردد عند التحليل. لذا قرآن كريم به مشركين مي‌گويد روي جدال احسن: اگر شما مي‌پذيريد همهٴ چيزها را خدا مي‌آفريند بايد بپذيريد كه تدبير و تربيت همه چيزها هم از آن خداست و لا شريك له لا رب سواه. اين برهان اول. اما برهان دوم كه توحيد ربوبي را روي تلازم اثبات مي‌كند، نه روي تحليل معناي ربوبيت، اين است كه اگر كسي خواست، مبدأي خواست چيزي را بپروراند جز آن است كه بايد به همهٴ اسرار دروني او باخبر باشد. جز آن است كه بايد به همهٴ چيزهايي كه با او در ارتباطند يا او با آنها در ارتباط است، بداند. جز آن است كه بايد آن توان را داشته باشد كه اين پيوندها را مستحكم بكند. اين ملازم است با خالقيت كسي كه خلق كرد مي‌داند اين اشياء چي مي‌طلبند با چي در ارتباطند چه چيز با آنها سازگار است چه چيز با آنها سازگار نيست. لذا قرآن كريم مي‌فرمايد تدبير جهان جز به عهدهٴ خدا به عهدهٴ احدي نخواهد بود. آنكه آفريد مي‌تواند بپروراند. پرورش صفت آفريدگار است. او كه «أعطي كل شيء خلقه»(3) هم او بايد هدايت كند. «ربنا الذي اعطي كل شيء خلقه ثم هدي»(4) يعني او را به جهاز دروني آماده كرد، مجهز كرد سپس او را به هدفهاي خاصش هدايت و راهنمايي كرد. ممكن نيست غير خالق بتواند ربي براي مخلوق باشد. با اين دو برهان در سراسر قرآن كريم ملاحظه مي‌فرماييد كه خداي سبحان توحيد ربوبي را اثبات مي‌كند به آنها كه در برابر غير خدا خاضعند مي‌فرمايد به اينكه كسي كه شما را آفريد بايد بپروراند. خدا رب العالمين است و لا شريك له. و مشركين در اين ربوبيت گير داشتند.
5 مشاهده03:11
پرسش‌ها

قوانین

داغ‌ترین‌ها

چندسکویی
