╲\╭┓
╭ 🍃🌺﷽🌺🍃
┗╯\╲
🔴 جلسه 16
🔵 بخش چهارم
توحيد آن است كه، وظيفه تشريعي يك موحد آن است كه بداند كل اين نظام را خدا اداره مي‌كند و لا غير و از اينكه #عبادت به خود ما نسبت داده شد معلوم مي‌شود كه ديگر سخن از جبر نيست مي‌گوييم «اياك نعبد»(22) اين يك فعل اختياري است به ما نسبت داده شده است. استقلال انسان در بندگي همان تفويض باطل منتها براي اينكه روشن بشود ما در عبادت هم صاحب سمت و اختيار نيستيم به ما تفويض نشده است كه ما در عبادت مستقل باشيم، جملهٔ مباركهٔ «و اياك نستعين»(23)؛ يعني حتي في العباده هم به تو استعانت مي‌كنيم، در كنارش آمده است كه مبادا كسي خيال كند گر چه من هيچ استقلال ندارم ولي در عبادت مستقل هستم. در بنده بودن مستقل هستم. مي‌فرمايد در #بنده بودن هم مستقل نيستي. تو اگر بخواهي بنده باشي بايد در بندگي هم از ما #كمك بگيري. آن كه از ما كمك نگرفت نمي‌داند بنده ماست. تو كه #مي‌داني بنده مايي اين هم لطف ماست. اين طور نيست كه انسان بگويد گر چه من در كارهاي ديگر سمتي ندارم ولي در اين كه بنده‌ام مستقل هستم، اين مي‌شود تفويض. همانطوري كه جبر باطل است تفويض هم محكوم است كه انسان بگويد من در عبادت #مستقل هستم يعني بالاستقلال خدا را عبادت مي‌كنم. در اين كار هم از جايي مدد نمي‌گيرم. اين چنين نيست بلكه در اين كار هم از خداي سبحان استمداد مي‌كند «اياك نعبد و اياك نستعين»(24)؛ تنها تو را مي‌پرستيم و در اين پرستش همگاني هم تنها از تو استمداد مي‌كنيم و لا غير. اگر ديگري #مددي به ما مي‌فرستد، مجراي #فيض تو است. در آنجا هم كه خودت فرمودي: «و استعينوا بالصبر و الصلوة»(25) صبر و صلاة جزء برنامه‌هايي است كه #تو به ما آموختي. اين يك سر پلي است كه ما را به مقصد مي‌رساند و گر نه صبر و صلاة هم در عون نسبت به ما، اعانت نسبت به ما، #استقلال ندارد. اگر اين چنين است كه «إنْ كُلّ من في السماوات و الارض إلاّ آتي الرحمن عبداً»(26) خيلي‌ها بايد بميرند و در قيامت ببينند كه همه بنده‌وار مي‌آيند، يك انسان موحد #قبل از اينكه بميرد مي‌بيند
╲\╭┓
╭ 🍃🌺﷽🌺🍃
┗╯\╲
🔴 جلسه 16
🔵 بخش هفتم
آنگاه اين تعبير را دارد كه (والله سبحانه غريمٌ لا يقضيٰ دينه)(37) خداي سبحان آن طلبكاري است كه حقش #ادا نمي‌شود. هر چه ما اين نكات را بگوييم باز مي‌بينيم بدهكاريم چون بالاخره يك چيزي براي خود انسان در اين وسط مي‌ماند و اين با #توحيد سازگار نيست. اگر انسان چيزي براي خود ديد ولو در يك مرحله اين ديگر با توحيد سازگار نيست اين با آن بحث معروف كلام كه آيا جزاء به تفضل است يا استحقاق، خيلي فاصله دارد. ديگر جا براي اين نمي‌ماند كه انسان توهم كند كه ما استحقاق بهشت داريم كه جزا به استحقاق است. آنگاه معلوم مي‌شود كه همه اينها به #فضل الهي است ولاغير (والله سبحانه غريم لايقضي دينه) كه اگر كسي حمدي كرد و عبادتي نمود بايد يك حمد ديگر و عبادت ديگر بكند كه اين توفيق را پيدا كرده است. اين #نعمتي است كه خداي سبحان به او داد چون «بل الله يَمُنّ عليكم أن هداكم للأيمان»(38) اين است كه انسان بهترين راهش اين است كه چيزي #طلب نكند و طلبكار نباشد و بداند كه طلبكار نيست .اين #نعمت هستي را كه خدا به او داد اين #معرفتي كه خداي سبحان به او داد قابل حمد و قابل تقدير نيست يعني از انسان مقدور نيست كه بگويد حمد لذا كسي كه به اين پايگاه رسيده است و آن رسول خدا (عليه آلاف التحيه و الثناء) است مي‌گويد «لا احصي ثناء عليك»(39) آن #قدرت را نداريم كه بر تو ثناي تو را احصا كنيم «انت كما اثنيت علي نفسك»(40)؛ تو #فقط بايد خودت را ثنا كني و الا آن قدرت در اختيار ما باشد كه تو را حمد بكنيم آنچنان نيست «لا احصي ثناء عليك، أنت كما اثنيت علي نفسك»(41)؛ اين يك سلسله از بحثها درباره آيهٔ كريمهٔ «اياك نعبد و اياك نستعين»(42) است كسي كه مي‌داند جهان به #طرف خداي سبحان مي‌رود اين دارد #عبادت مي‌كند. كسي كه #نبيند جهان به طرف خداي سبحان مي‌رود، اين استكبار است كه #استكبار با عبادت #سازگار نيست. «الذين يستكبرون عن عبادتي سيدخلون جهنم داخرين»(43). سؤال ... جواب: بله هستند اما #ديدن اين كه اينها تكويناً عبدند، اين توحيد است. اگر كسي #عبد باشد مع ذلك #نداند عبد است از عبادت #استكبار كند اين عبد تكويني است و عبد تشريعي نيست. حقيقتش در قيامت ظهور مي‌كند كه بنده‌وار مي‌آيد استكبارش هم در آن روز دامن‌گير اوست. كسي كه بداند جهان در تحت قدرت خداست اين عبادت است كسي كه نداند و بپندارد كه جهان خود ساخته است يا در اختيار ديگران است اين استكبار است «الذين يستكبرون عن عبادتي سيدخلون جهنم داخرين»(44) عبادت نه با #استكبار سازگار است نه با #شرك. سؤال... جواب: بله ديگر تشريع معنايش اين است كه انسان معتقد باشد، چون تشريع و شريعت يك ايمان است و يك عمل صالح. ايمان به اينكه خداي سبحان آفريد و «رب العالمين» است، «الرحمن الرحيم»(45) است، «مالك يوم الدين»(46) است، اين ايمان. عمل را هم طبق دستور انجام دهد اين را مي‌گويند تشریع
╲\╭┓
╭ 🍃🌺﷽🌺🍃
┗╯\╲
🔴 جلسه 17
🔵 بخش اول
اعوذ بالله من الشيطان الرجيم
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين الرحمن الرحيم
مالك يوم الدين اياك نعبد و اياك نستعين
اسرار تقديم اياك بر نعبد(1)
در اين آيهٔ مباركه عبادت و استعانت كه «اياك نعبد و اياك نستعين»(2) مطالبي به عرض رسيد، عنايت فرموديد كه خداي سبحان براي نكاتي، اياك را قبل از نعبد و همچنين اياك دوم را قبل از «نستعين»(3) ذكر فرمود و ادب عبادت و استعانت را هم به ما آموخت كه چگونه او را عبادت كنيم هرگز نمي‌شود خداي سبحان را بدون آموزش ادبي خدا، او را عبادت كرد.
ب ) مشاهدهٴ معبود، عبادت را آسان مي‌كند
نكته‌اي كه در تقديم اياك بر نعبد مطرح است آن است که، اگر انسان اول معبود را ببيند سنگيني عبادت براي او آسان مي‌شود چون مي‌داند كه را مي‌پرستد و اگر بشناسد كه او جمال محض است و كمال صرف، سختي عبادت بر او آسان مي‌شود. عبادت سخت است كار آساني نيست لذا صبر عند الاطاعة جزء بهترين فضايل است كه صبر را رأس ايمان قرار داده‌اند كه «الصبر من الايمان بمنزلة الراس من الجسد»(4) عبادت سخت است كه انسان بندگي و بردگي غير را بپذيرد آن خودخواهي نمي‌گذارد كه انسان بگويد من بنده‌ام وقتي معبود را با جمال و زيبايي مشاهده كند سختي عبادت بر او آسان مي‌شود از اينكه عبادت سخت است نماز دشوار است مي‌بينيد خداي سبحان از او به عنوان اينکه اين يك امر سنگين و بزرگ است ياد مي‌كند. مي‌گويد: نماز خيلي سخت است «انها لكبيرة الا علي الخاشعين»(5) گرچه از نظر وقت شايد بيش از يك ربع فرصت بيشتر نخواهد، اما بسياري از افراداند كه از خواندن نماز استنكاف دارند، سختشان است، پيشاني به خاك گذاشتن براي انساني كه داعيهٔ استقلال دارد #سخت است، از نظر زمان فرصت #زيادي ندارند و از نظر كار هم مثل روزه يا مكه رفتن نيست كه مشكلاتي به همراه داشته باشد، اما همين كه انسان #اظهار #بندگي كند بگويد من #بنده‌ام، اين با خوي و #خودخواهي آدمي‌سازگار نيست لذا خداي سبحان فرمود: «وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ»(6) انسان خاضع است كه نماز را به خوبي انجام مي‌دهد وگرنه براي انسان #خودخواه نماز بسيار #سخت است. جريان «إِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ»(7) را در سوره بقره آيه ٤5، اين چنين فرمود: «وَاسْتَعِينُوْا بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ»(8) به نماز و روزه يا به #صبر و صلاة استعانت كنيد و اين صلاة سنگين است يا إنها، يعني استعانت به صبر و صلاة #سنگين است، كه ضمير يا به صلاة برمي‌گردد يا به استعانت صبر و صلاة «وَاسْتَعِينُوْا بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ وَإِنَّهَا»(9) يعني آن صلاة «لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ»(10) يا استعانت به صبر و صلاة «لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ»(11)، صبر هم يكي از مصاديقش روزه است كه گفتند منظور اين آيه نماز و روزه است، نماز هم #عبادت است روزه هم #عبادت است اگر كسي بخواهد #سختي #عبادت را تحمل كند بايد #جمال معبود را ببيند، اگر جمال معبود را ديد #لذت_زيارت آن معبود #سختي عبادت را #آسان مي‌كند لذا اياك كه خطاب به معبود است قبل از عبادت ذكر شده است تا #عبادت را در كام #انسان_شيرين كند و آسان كند. اگر كسي نماز را با #سختي خواند #تكليف را انجام داد ولي #لذتي از نماز نبرد بعنوان اسقاط #تكليف وظيفه را انجام داد. اما عده اي #اصرار دارند که از نماز بيرون نيايند چون از اين نماز بحق لذت مي‌برند اگر كسي گفت اول تا آخر دنيا اگر يك شب بود و من سجده مي‌كردم ميگفتم هذه ليلة السجود(12) و يا به ركوع مي‌رفتم و ميگفتم هذه ليلة الركوع چون در آن حال #لذت مي‌برد و #هرگز ممكن نيست حال لذيذ را رها كند. اين يكي از نكات تقديم اياك بر نعبد است كه «اياك نعبد»(13).