🔴 به بهانه تکرار مناقشه تاریخی #قره_باغ
🔻 قرهباغ نام منطقهای در همسایگی ایران در ناحیه شمالی است که به دلایل مختلف از دیرباز تاکنون همواره مورد توجه بوده است. قرهباغ (به ترکی آذربایجانی) یا آرتساخ (به زبان ارمنی) نام منطقهای کوهستانی در همسایگی شمال ایران است.
🔹 این نام برگرفته از دو کلمه قره و باغ است؛ بر خلاف تصور عموم کلمه «قره» در ترکی علاوه بر معنای سیاه، به معنای بزرگ نیز هست و کلمه «باغ» نیز به همان معنی مصطلح در فارسی است. از اینرو، قره باغ به منطقه یا محلی گفته میشود که در آنجا باغهای وسیع و انبوه وجود داشته و رنگ سبز درختان نیز متمایل به سیاه است
🔻 #موقعیت_جغرافیایی:
🔹 منطقه قرهباغ در همسایگی شمالغرب ایران و در شمال رود ارس قرار دارد. قلمرو این منطقه از رشتهکوه قفقاز کوچک شروع شده و تا اراضی واقع در میان رودهای ارس و کر ادامه مییابد. این منطقه کوهستانی مساحتی بالغ بر ۴،۳۷۸ کیلومترمربع دارد و بر اساس آخرین سرشماری انجام گرفته در سال ۱۹۸۹، شمار جمعیتی آن در حدود ۱۸۹۰۲۹ نفر بوده است.
🔻 #تاریخچه:
منطقه قرهباغ در دوران صفویه جز قلمرو ایران محسوب میشد، اما پس از انعقاد قرارداد گلستان و ترکمنچای به روسیه تزاری واگذار شد. روسها پس از انعقاد این دو قرارداد، ارامنه ایرانی را به مناطق تحت تسلط خود کوچانده و مناطق مسلماننشین ایروان و قرهباغ را برای اسکان ارامنه تازهوارد در نظر گرفتند. به دنبال وقوع جنگهای عثمانی و روسیه، جمعیت ارامنه مناطق شرقی امپراطوری عثمانی با روسها متفق شده و علیه دولت عثمانی وارد جنگ شدند. به دنبال پیروزیهای ارامنه در این جنگ، مجبور به مهاجرت به داخل مرزهای روسیه شده و ترکیب جمعیتی خاننشین ایروان و قرهباغ را به نفع ارامنه تغییر دادند.
🔹 پس از این واقعه، قرهباغ به منطقهای عمدتا ارمنینشین تبدیل شد، ولی با استقلال ارمنستان و آذربایجان از امپراطوری روسیه در سال ۱۹۱۸ اختلاف بر سر حاکمیت این منطقه آغاز شد. با تثبیت سلطه و قدرت اتحاد جماهیر شوروی، این حکومت در سال ۱۹۲۳ اوبلاست (استان) خودمختار قرهباغ کوهستانی را درون جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی ایجاد کرد.
🔻 #وضعیت_فعلی
🔹 امروزه نیز مقامهای این منطقه خودمختار خود را کشوری مستقلی میدانند، ولی با این وجود سازمان ملل نیز هنوز این ناحیه را بخشی از خاک جمهوری آذربایجان میداند و در مکالمات رسمی و غیر رسمی در جهان (از جمله ایران) در هنگام نام بردن از این ناحیه یا رهبران آن، با لفظ «خودمختار» بیان میشود.
📡@Basir20