#نکته_های_حفظ #آموزش_حفظ_آیات_مشابه #روش_مقایسه مـقـایـسـه یعنى کنار هم قرار دادن آیات همانند و به حافظه سپردن دقیق موارد اختلاف آن ها, بـراى مـثـال وقـتـى آیـه هـاى ۱۳۶ بقره و ۸۴ آل عمران را کنار هم مى نهیم و دقت مى کنیم , در مـى یـابـیـم که آیه ى ۱۳۶ بقره کلمه ى [قولوا"> دارد و آیه ى ۸۴ آل عمران [قل "> دراولى [الى "> و در دیـگرى [على "> دیده مى شود . افزون براین , در اولى [اوتى "> دوبار تکرار شده است . پس این دوآیه در سه مورد با یکدیگراختلاف دارند . وقتى آیات همانند را یک جا قرار دهیم و بایکدیگرمقایسه کنیم , در حافظه بهتر جاى مى گیرند و از دوام بیش ترى برخوردار مى شوند . #روش_تناسب یـکى از بهترین و سودمندترین راه هاى حفظ آیات همانند, روش (تناسب صدر و ذیل ) است که در فـن بدیع [تمکین [ (۱۲۱) خوانده مى شود . تمکین یعنى آن که ذیل آیه با صدر آن در معنا تناسب دارد,براى مثال درآیه ۱۰۳ انعام مى خوانیم : لاتدرکه الابصار و هو یدرک الابصار و اللطیف الخبیر . ( او خدا) را هیچ چشمى در نمى یابد و او بینندگان رامشاهده مى کند, و او نامرئى وآگاه است . بـى تـردیـد وقـتـى چـیـزى لطیف باشد چشم ها از دیدنش ناتوانند . بنابراین , کلمه ى (اللطیف ) با جـمـلـه ى (لاتدرکه الابصار) مناسبت دارد . افزون براین , هرکس از حقیقت اشیا آگاه باشد, خبیر خوانده مى شود . پس کلمه ى (الخبیر) با جمله ى (و هو یدرک الابصار) متناسب است . در آیه ى۱۶ نساء نیز مى خوانیم : [و الذان یاءتیانها منکم فاذوهما فان تابا و اصلحا فاعرضواعنهما ان اللّه کان توبا رحیما .[ هـرکـس از مـسـلـمانان کردار ناشایست مرتکب شود چه زن چه مرد, آن ها را با سرزنش بیازارید . چنانچه توبه کردند, متعرض آنها نشوید, زیراخداوند توبه ى خلق رامى پذیرد و مهربان است . در صدر این آیه , جمله ى (فان تابا و اصلحا) و در پایان آن صفات (توابا) و(رحیما) ذکر شده است که با (تابا) و (اصلحا) تناسب دارد . البته گاه میان کلمات و عبارات صدر و ذیل آیه به ظاهر تناسبى مشاهده نمى شود, ولى با دقت و تامل بیش تر مى توان رگه هاى تناسب راشناسایى کرد . #روش_قرارداد (قرارداد) یعنى رمزى که حافظ قرآن براى به خاطر سپردن دقیق آیات همانند درست مى کند . البته ایـن رمز گاه معنا و مفهوم روشنى ندارد و تنهاحافظ را در تداعى الفاظ آیات یارى مى دهد, براى مثال در آیات ۱۷۶ و ۱۷۷ و ۱۷۸ سوره ى آل عمران به ترتیب مى خوانیم : (ولایحزنک الذین ... و لهم عذاب عظیم . ) ان الذین اشترو ... و لهم عذاب الیم . ) و لایحسبن الذین ... و لهم عذاب مهین . بـراى حـفظ آخر این آیات - که با یکدیگر همانند است - قرارداد(عام ) سودمند مى نماید . سه حرف (ع ), (الف ) و (م )به ترتیب حروف آغازین کلمات (عظیم ), (الیم ) و (مهین ) است و نشان مى دهد که ایـن کـلـمـات بـه تـرتیب (عظیم , الیم و مهین ) دراین سه آیه آمده است در آیه ى۱۵۴ آل عمران مى خوانیم : ثم انزل علیکم ... و لیبتلى اللّه ما فى صدورکم و لیمحص ما فى قلوبکم ... درایـن آیـه , کـلمه هاى (صدورکم )و (قلوبکم ) به طور معمول اشتباه مى شود . در این جا, مى توان مـقـدم بـودن حـرف (ص )بـر (ق ) درحـروف الفبا را رمز قرار داد و در زمان تردید با توجه به این رمزدریافت که (صدورکم ) پیش از (قلوبکم ) قرار دارد . این قراردادهابیش ترشخصى و مبهم است , ولى رمزهاى غیرمبهم و قابل استفاده براى همگان نیز وجود دارد که چند نمونه از آن عبارت است از: ۱ - در قرآن همواره کلمه ى (ولى ) بر (نصیر) مقدم است , مانندآیات زیر: و اللّه اعلم باعدائکم و کفى باللّه ولیا وکفى باللّه نصیرا