#معقول
#علت (1)
#معنای علت به معنی اعم و اقسام و انواع آن
علت: آنست که چیزی به او محتاج است.
معلول: آنست که به چیز دیگر محتاج است.
علت به معنی فوق #چهار قسم است:
زیرا علت شیء، یا داخل در آن شی است یا خارج از آن شیء.
و #علت_داخلی بر دو قسم است:
زیرا علت داخلی
یا چیزی است که با وجود او، آن شی بالقوه است (یعنی: جهت قوه و ابهام آن شی است)
یا چیزی است که با وجود او، آن شيء بالفعل است (یعنی: جهت فعلیت و تحصّل آن شی است).
به عبارت دیگر:
جزء شی
یا در آن، قوه بودن و استعداد ماخوذ است که به آن #علت_مادی می گویند.
یا در آن، فعلیت و تحصل معتبر است ، که به آن #علت_صوری می گویند.
علت مادي وعلت صوری را #علت_ماهیت می گویند.
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#معقول
#علت (2)
#تقسيم علت به تامه و ناقصه
#علت_تامه: علتی که معلول به چیز دیگری غیر از او احتیاج ندارد. (به عبارت دیگر علت تامه همه آن چیزیست که معلول به آن محتاج است، و محتاج الیه معمول از آن بیرون نیست ، یعنی با وجود آن ، چیزی دیگر در تحقق معلول مدخلیت ندارد.
علت تامه ممکن است #بسیط یا #مرکب باشد.
بسیط بودن علت تامه، در صورتیست که معلول مرکب از ماده و صورت نباشد، و غایتی زاید بر ذات فاعل نداشته باشد ، مثل واجب الوجود نسبت به صادر اول، زیرا که صادر اول مرکب از ماده و صورت نیست و غایتش نیز فاعل است.
مرکب بودن علت تامه،
ترکیب علت تامه از (فاعل و غایت) در صورتیست که غایت زاید بر ذات فاعل باشد، مثل تمامی افعالی که توسط فاعل حیوانی یا طبیعت انجام می شود.
گاهی علت تامه مرکب از چهار علت است و آن در صورتیست که معلول مرکب از ماده و صورت بوده، و غایت تیز زائد بر ذات فاعل باشد،
و گاهی مرکب از سه علت است، و آن در صورتی است که معلول مرکب از ماده و صورت بوده و غایت زائد بر ذات فاعل نباشد.
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB