⚜1 ربیع الأوّل #لیلة_المبیت
شب اوّل این ماه پیامبر صلّی الله علیه و آله از شرّ کفّار از مکّه به مدینه هجرت کردند. در آن شب آقا و مولایمان امیر المؤمنین علیه السلام جان نثاری فرموده به جای رسول گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله در بستر ایشان خوابیدند (1)، چه اینکه کفّار قریش قصد کشتن حضرتش را داشتند.
به این مناسبت آیه «وَ مِن النّاسِ مَن یشری نفسَه ابتغاءَ مَرضاتِ الله ... » : (2) «از مردم کسی هست که جان خویش را در راه رضایت خداوند می فروشد و خدا بر بندگان مهربان است» در شأن علی بن ابیطالب علیه السلام نازل شد. (3)
غزالی در کتابش (4) آورده است :
در شبی که امیر المؤمنین علیه السلام به جای پیامبر صلّی الله علیه و آله خوابید به جبرییل و میکاییل خطاب رسید که من بین شما دو نفر برادری قرار دادم و عُمر یکی از شما را بیش از دیگری قرار دادم. کدامیک از شما ایثار می کند که عُمر طولانی از آن دیگری باشد ؟ هر دو عُمر طولانی را اختیار کردند.
خطاب آمد :
«به زمین نگاه کنید و ببینید که چگونه علی علیه السلام حیات خود را به برادرش پیامبر صلّی الله علیه و آله ایثار نموده و به جای او خوابیده و جان خود را فدای جان او نموده است. به زمین بروید و او را از دشمنان حفظ کنید».
آنان آمدند و جبریل بالای سر امیر المؤمنین علیه السلام و میکاییل سمت پاهای آن حضرت نشست و ندا کرد :
«بَخٍّ بَخٍّ مِنْ مِثْلِکَ یابْنَ اَبی طالب، خداوند در جمع ملائکه به تو مباهات فرمود». (5) اینجا بود که آیه شریفه «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللهِ ... » نازل شد.
📚 منابع :
1. کافی : ج 8، ص 339. و ... .
2. سوره ی بقره : آیه ی 207.
3. ارشاد : ج 1، ص 53. و ... .
4. احیاء العلوم : کتاب هفتم، در بحث ایثار نفس.
5. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 2، ص 77. و ... .
📣 کانال رسمی دفتر آیت اللّه العظمی دوزدوزانی تبریزی
🆔 @duzduzani_ir
⚜1 ربیع الأوّل #لیلة_المبیت
شب اوّل این ماه پیامبر صلّی الله علیه و آله از شرّ کفّار از مکّه به مدینه هجرت کردند. در آن شب آقا و مولایمان امیر المؤمنین علیه السلام جان نثاری فرموده به جای رسول گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله در بستر ایشان خوابیدند (1)، چه اینکه کفّار قریش قصد کشتن حضرتش را داشتند.
به این مناسبت آیه «وَ مِن النّاسِ مَن یشری نفسَه ابتغاءَ مَرضاتِ الله ... » : (2) «از مردم کسی هست که جان خویش را در راه رضایت خداوند می فروشد و خدا بر بندگان مهربان است» در شأن علی بن ابیطالب علیه السلام نازل شد. (3)
غزالی در کتابش (4) آورده است :
در شبی که امیر المؤمنین علیه السلام به جای پیامبر صلّی الله علیه و آله خوابید به جبرییل و میکاییل خطاب رسید که من بین شما دو نفر برادری قرار دادم و عُمر یکی از شما را بیش از دیگری قرار دادم. کدامیک از شما ایثار می کند که عُمر طولانی از آن دیگری باشد ؟ هر دو عُمر طولانی را اختیار کردند.
خطاب آمد :
«به زمین نگاه کنید و ببینید که چگونه علی علیه السلام حیات خود را به برادرش پیامبر صلّی الله علیه و آله ایثار نموده و به جای او خوابیده و جان خود را فدای جان او نموده است. به زمین بروید و او را از دشمنان حفظ کنید».
آنان آمدند و جبریل بالای سر امیر المؤمنین علیه السلام و میکاییل سمت پاهای آن حضرت نشست و ندا کرد :
«بَخٍّ بَخٍّ مِنْ مِثْلِکَ یابْنَ اَبی طالب، خداوند در جمع ملائکه به تو مباهات فرمود». (5) اینجا بود که آیه شریفه «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللهِ ... » نازل شد.
📚 منابع :
1. کافی : ج 8، ص 339. و ... .
2. سوره ی بقره : آیه ی 207.
3. ارشاد : ج 1، ص 53. و ... .
4. احیاء العلوم : کتاب هفتم، در بحث ایثار نفس.
5. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 2، ص 77. و ... .
📣 کانال رسمی دفتر آیت اللّه العظمی دوزدوزانی تبریزی
🆔 @duzduzani_ir
✨شب اول ربیع الاول، لیلة المبیت
#لیلة_المبیت شبى بود که امام على در بستر پیامبر خوابید تا نقشه قتل پیامبر خنثى گردد.
در سال سیزدهم بعثت به دنبال انعقاد پیمان عقبه دوم در شب سیزدهم ذى حجه، میان پیامبر اسلام و یثربیان که مردم مدینه پیامبر را به شهر خودشان دعوت کردند و در برابر تهاجم قریشیان آماده دفاع و حمایت از پیامبر شدند، از فرداى آن روز مسلمانان مکه به تدریج به آن دیار هجرت نمودند. سران قریش که بعداً به این جریان پى بردند، احساس خطر کردند و در پى چاره برآمدند.
در آخر ماه صفر سال چهاردهم بعثت در دارالندوة (مجلس شوراى مکه) اجتماع نمودند. در این شورا برخى پیشنهاد کردند که پیامبر را تبعید یا زندانى کنند، ولى این پیشنهاد به تصویب نرسید. پیشنهاد دیگرى مطرح شد که پیامبر را به قتل برسانند، که به تصویب رسید، با این شرط که شبانه به صورت دسته جمعى و از همه قبایل بر سر حضرت محمد بریزند و او را در بستر خواب قطعه قطعه کنند. در این صورت قاتل یک نفر نخواهد بود و بنى هاشم نمىتوانند با همه جنگ کند. و ماجرا ناچار با گرفتن خون بها فیصله مىیابد. سران قریش براى اجراى این نقشه شب اول ربیع الاول را انتخاب نمودند.
خداوند از طریق پیک وحى پیامبر را از این نقشه آگاه نمود. «و اذ یمکر بک الذین کفروا لیثبتوک أو یقتلوک أو یخرجوک و یمکرون و یمکر الله والله خیر الماکرین؛ به یادآور هنگامى را که کافران نقشه مىکشیدند که تو را به زندان بیافکنند، یا به قتل برسانند و یا از مکه خارج سازند. آنان چاره مىاندیشیدند و خداوند هم چاره مىاندیشد و تدبیر مىکند و خدا بهترین چاره جویان است».(۱)
پیامبر براى خنثى کردن نقشه دشمن از شیوه «رد گم کردن» استفاده کرد و بدین منظور با حضرت على صحبت کرد و فرمود: امشب در بستر من بخواب و آن پارچه سبزى را که من هر شب بر روى خود مىکشیدم، بر روى خود بکش تا تصور کنند من در بستر خفتهام و موقتاً از تعقیب من دست بردارند. حضرت امیر به دستور پیامبر جامه عمل پوشاند. مأموران قریش از سرشب خانه پیامبر را محاصره کردند، که تا صبح ادامه داشت و سپس با شمشیرهاى برهنه به خانه هجوم بردند. على(ع) از بستر برخاست. آنان با دیدن على(ع) سخت بر آشتفتند و به وى گفتند: محمد کجا است؟ حضرت فرمود: مگر او را به من سپرده بودید که از من بخواهید؟! در این هنگام به سوى على(ع) یورش بردند و به نقل برخى از مورخان او را آزردند و آن گاه وى را به سوى مسجدالحرام کشیدند و پس از بازداشت مختصرى او را رها کردند(۲) و در پى تعقیب پیامبر برآمدند. این شب را که حضرت على(ع) در بستر پیامبر خوابید و خودش را براى سلامتى پیامبر در معرض خطر قرار داد، لیلةالمبیت مىنامند. قرآن درباره فداکارى این شب على(ع) مىفرماید: «و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات الله والله رؤف بالعباد؛(۳) برخى از مردم با ایمان(على در لیلةالمبیت) جان خود را براى کسب خشنودى خدا مىفروشند و خداوند نسبت به بندگانش مهربان است».(۴)
پی نوشت:
۱ -سوره انفال (۸) آیه ۳۰.
۲ - تاریخ طبرى، ج۲، ص ۴۴۴.
۳ - بقره (۲) آیه ۲۰۷.
۴ - ر. ک: مهدى پیشوایى، سیره پیشوایان، ص ۳۷ تا ۴۰.
👉 @duzduzani_ir