╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت55 ( 1 )
💠 الصَّبْرُ صَبْرَانِ صَبْرٌ عَلَى مَا تَكْرَهُ وَ صَبْرٌ عَمَّا تُحِبُّ.
🔹 اقسام بردباری
💠 امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۵۴ نهج البلاغه می فرمایند:
🔻صبر دو نوع است؛
1⃣ یکی صبر در مقابل چیزی که دوست داری اما به ضرر توست
2⃣ و دیگری صبر در مقابل چیزی که دوست نداری، اما به خیر و صلاح توست.
🔻 اساساً صبر جایگاهش کجاست؟ انسان دائماً در معرکه نزاع بین عقل و نفس قرار دارد. ملاک برای عقل، مصلحت و مفسده حقیقی است؛ اما ملاک برای نفس میل و بی میلی است که ریشه در نفسانیّت های غیر عقلانی دارد؛ گاهی چیزی برای انسان مضر است ولی نفس آن را دوست دارد و گاهی برعکس، چیزی برای انسان مفید است اما نفس از آن خوشش نمیآید.
🔻 خداوند در قرآن کریم درباره همین نکته فرمود:
«عَسی اَن تَکرَهُوا شَیئا وَ هُوَ خَیرٌ لَکُم » ؛ چه بسا از چیزهایی بدتان میاید اما همان خیر شماست. « وَ عَسی اَن تُحِّبُوا شَیئاً وَ هوَ شَرٌّ لَکُم» ؛ و چه بسا از چیزهایی خوشتان می آید که همان برای شما شر و مفسده است.
✅ صبر یک ملکه نفسانی است که هرگاه امری برای انسان مفید باشد، ولی نفس از قبول کردن آن کراهت داشته باشد، نفس را وادار به پذیرش میکند و هرگاه امری برای انسان مضر باشد ولی نفس نسبت به آن میل و کشش و محبت داشته باشد، صبر جلوی نفس را میگیرد؛ لذا صبر از نظر امیرالمؤمنین (علیه السلام) نوعی شجاعت است؛ شجاعت چشم پوشی از لذّت مضر و اقدام به چیزی که برای نفس ناخوشایند است، اما مفید است؛
🔻 در حکمت ۴ حضرت فرمودند: « الصَّبْرُ شَجَاعَةٌ »
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت55 ( 2 )
🔹 اقسام بردباری
✅ این شجاعت ریشه در ایمان و باورهای قلبی صحیح و عمیق دارد؛ ایمان به بهشت، ایمان به جهنّم، ایمان به نابودی و فناپذیری دنیا و ایمان به واقعیتی به نام مرگ. هر چقدر ایمان انسان به این امور بیشتر باشد، صبر او هم بیشتر است؛
🔻 لذا از نظر امیرالمؤمنین (علیهالسلام)، اولین رکن از ارکان چهارگانه ایمان، صبر است؛ در حکمت ۳۱ می فرمایند: «ایمان بر چهار رکن استوار است: صبر و یقین ، عدل و جهاد.»
🔻اینکه در بین چهار رکن، صبر را اولویّت یا اوّلیت داده اند هم دلیل بر اهمیت فوق العاده صبر است، که حضرت آن را مثل سر برای بدن می دانند؛ در حکمت ۸۲ میخوانیم:
«الصَّبْرَ مِنَ الْإِيمَانِ كَالرَّأْسِ مِنَ الْجَسَد؛ " نسبت صبر به ایمان مانند نسبت سر به بدن است" ، « وَ لَا خَيْرَ فِي جَسَدٍ لَا رَأْسَ مَعَهُ وَ لَا [خَيْرَ] فِي إِيمَانٍ لَا صَبْرَ مَعَهُ »
" همچنان که جسد بدون سر خیری ندارد، ایمان بدون صبر هم خیری ندارد."
🔻با این توضیحات معلوم میشود انسان صبور هم اهل نجات است، که در خطبه ۷۶ فرمود:
«رَحِمَ اللهُ امْرَاً جَعَلَ الصَّبْرَ مَطِيَّةَ نَجَاتِهِ» ؛ " خدا رحمت کند کسی را که صبر را مرکب نجات خود قرار دهد"
🔻 و هم سرمایه راحتی جاودان و پایدار اخروی است.
در خطبه ۱۹۳ درباره متّقین فرمود:
«صَبَرُوا أَیَّاماً قَصِیرَهً أَعْقَبَتْهُمْ رَاحَهً طَوِیلَهً»
" متّقین در دنیا و ایام زودگذر دنیا صبر کردند، در عوض آینده و آخرتی طولانی را به راحتی میگذرانند."
🔻و این یعنی پیروزی، نتیجه قطعی صبر است که در حکمت ۱۵۳ فرمود: «لَا يَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ» ؛
" امکان ندارد انسان صبور به پیروزی نرسد. "
🔻و هلاکت نتیجه قطعی جزع است، که در حکمت ۱۸۹ فرمود: « مَنْ لَمْ يُنْجِهِ الصَّبْرُ أَهْلَكَهُ الْجَزَعُ »
" کسی را که صبر نجات ندهد، جزع و فزع او را هلاک خواهد کرد."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع