♦️ الو سلام حاج آقا / ۷۲
🔸 سلام بفرمایید.
🔹 حاج آقا منظور از «غیبت صغری» چیست؟
🔸 غیبت امام زمان (عج) به دو دوره مجزا تقسيم مىشود، غيبت صغرى و «غيبت كبرى». غيبت صغرى از سال ۲۶۰ هجرى (سال شهادت امام يازدهم) تا سال ۳۲۹ (سال درگذشت آخرين نايب خاص) را شامل میشود، يعنى حدود ۶۹ سال.
🔹 در دوران غیبت صغری شیعیان با امام (عج) ارتباط داشتند؟
🔸 بله. در دوران غيبت صغرى، ارتباط شيعيان با امام (عج) به طور کامل قطع نشده بود و آنها به گونهاى خاص و محدود با امام (عج) در ارتباط بودند. در اين دوره افراد مشخصى به عنوان «نايب خاص» وجود داشتند که شيعيان به وسيله آنها مسائل و مشكلات خويش را با امام (عج) در میان گذاشته و پاسخ خود را دريافت میکردند و هر از چندگاهی نیز به ديدار امام نائل میشدند. از اينرو مىتوان گفت در دوره غیبت صغری، امام (عج) هم غايب بود و هم نبود.
🔹 غیبت صغری چه فوایدی داشت؟
🔸 دوره غیبت صغری، دوران آمادهسازى شيعيان براى غيبت كبرى بود كه طى آن ارتباط شيعيان با امام زمان (عج) قطع میگردید و آنها موظف میشدند تا در امور خود به نايبان عام آن حضرت، يعنى فقهاى واجد شرائط و آشنايان به احكام اسلام رجوع كنند. اگر غيبت كبرى به يكباره و ناگهانی اتفاق میافتاد، امکان داشت موجب انحراف شیعیان شده و از پذيرش آن امتناع کنند. از اینرو در گذشته با زمينهسازى امامان پيشين، به تدريج ذهنها آماده پذیرش غيبت امام (عج) شده بود. امكان ارتباط نايبان خاص با امام (عج) در دوره غيبت صغرى و شرفيابى برخى از شيعيان به محضر آن حضرت نیز، مسئله ولادت و حيات قائم آل محمد (ص) را بيشتر تثبيت میكرد.
🔹 امامان پیشین چه زمینهسازیهایی کرده بودند؟
🔸 غيبت دوگانه حضرت مهدی(عج) سالها پيش از تولد او توسط امامان قبلى پيشگويى شده و از همان زمان توسط راويان و محدثان، حفظ، نقل و در كتابهاى حديثی ضبط شده بود و شیعیان با آن آشنایی داشتند. چنانکه امام علی (ع) فرمودهاند: «غايب ما، دو غيبت خواهد داشت كه يكى طولانىتر از ديگرى خواهد بود. در دوران غيبت او، تنها كسانى در اعتقاد به امامتش پايدار مىمانند كه داراى يقينى استوار و معرفتى كامل باشند.» همچنین امام صادق (ع) فرمودهاند: «امام قائم دو غيبت خواهد داشت، يكى كوتاهمدّت و ديگرى دراز مدّت»
🔹 نايبان خاص امام (عج) چه کسانی بودند؟
🔸 نايبان خاص امام (عج) در دوره غيبت صغرى، چهار تن از اصحاب با سابقه امامان پيشين و از علماى پارسا و بزرگ شيعه بودند كه «نوّاب اربعه» ناميده شدند. آنها به ترتيب زمانى عبارت بودند از: «ابوعَمْرو عثمان بن سعيد عَمْرى»، «ابوجعفر محمد بن عثمان بن سعيد عَمْرى»، «ابوالقاسم حسين بن روح نوبختى» و «ابوالحسن على بن محمد سَمَرى». وكالت اين چهار تن، وكالتى عامّ و مطلق بود، اما ديگرانی نیز در موارد خاصى از امام وكالت و نيابت داشتند. امام (عج) وكلاى ديگرى نيز در مناطق مختلفی مانند: بغداد، كوفه، اهواز، همدان، قم، رى، آذربايجان، نيشابور و... داشتند که «توقيع»هايى برای آنها صادر مىکردند.
🔹 نوّاب خاص چه وظايف و فعاليتهایی داشتند؟
🔸 انتخاب نواب خاص از سوى حضرت حجت (عج)، در واقع ادامه و توسعه فعاليت شبكه ارتباطى «وكالت» بود كه از زمان پيشواى نهم به صورت فعّال در آمده و در زمان امام هادى و امام عسكرى عليهما السلام گسترش چشمگيرى يافته بود و در زمان امام قائم (عج) به اوج شکوفایی رسيده بود. وظايف و فعاليتهاى اساسى نوّاب خاص عبارت بودند از: پنهان داشتن نام و مكان امام، سازماندهى وكلا، اخذ و توزيع اموال متعلق به امام، پاسخگويى به سؤالات فقهى و مشكلات عقيدتى و مبارزه با مدّعيان دروغين نيابت و ...
🔹 ممنون حاج آقا
✍️ اکبر مظفری
📚 برداشتی از کتاب: سیره پیشوایان، «نگرشی بر زندگانی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی امامان معصوم علیهم السلام»، (غیبت صغری)، تالیف: استاد مهدی پیشوایی
#غیبت_صغری
▪️به ما بپیوندید:
https://eitaa.com/alosalamhajaqa