📖تاریخ شفاهی یلدا
در منطقه بلوچستان
📚پژوهش و تحقیق:
عبدالسلام بزرگ زاده
🔻#شب_یلدا به عنوان یک مراسم باستانی ایرانی با وجود فلسفه مشترک در نقاط مختلف با برخی آداب و رسوم ویژه همراه است.
🔻درباره مردم بلوچ و فرهنگ بلوچستان و چگونگی مراسم یلدا در اینجا نیز آداب ویژه و منحصر به فردی وجود دارد که گفتن آن میتواند مورد توجه قرار گیرد.
🔻پیش از اینکه درباره یلدا در بلوچستان گفته شود و مورادی مانند تاریخ، تمدن، اسطوره، داستان و قصه نقل شود شاید برخی بپرسند که مبنای نقل قولهای تاریخی چیست؟
درواقع اینکه میخواهیم درباره شب یلدا در بلوچستان بگوییم،منابع کجاست و از چه طریقی به دست آمده است؟ آیا حاصل افکار علایق و سلیقه شخصی نگارنده است یا معیار و منبعی درباره آن وجود دارد.
🔻در پاسخ بایدگفت منابع در بلوچستان تا قبل از حدود 300 - 400 سال پیش به شکل شفاهی و سینه به سینه نقل شده و به آیندگان رسیده است و جدای از سنگ نوشته ها که قدمتی بالغ بر 10 هزار سال دارند اما مکتوبات روی پوست حیوان یا کاغذ و در قالب کتب عمر چندانی ندارد و نهایت به همان سه یا چهار قرن پیش بازمیگردد. 🔻بنابراین منابع تاریخی از آداب و رسوم گذشتگان در بلوچستان بیشتر به صورت شفاهی و سینه به سینه منتقل شده است.
🔻قوم بلوچ به عنوان یکی از اقوام اصیل ایرانی مانند دیگر اقوام در طول تاریخ مراسمهایی که نشان از انسان دوستی و منش مسالمت آمیز و شادی محور ایرانیان بوده را جشن گرفته و برگزار کرده است.
🔻اگرچه مبنای اصلی هرکدام از مراسمهای مختلفی همچون نوروز یا یلدا شامل اشتراکاتی میان تمام ایرانیان است اما در بلوچستان به سبب عوامل فرهنگی و جغرافیایی برخی آداب ویژه در چنین مراسم هایی وجود داشته است.
🔻هرچند امروز وسایل ارتباط جمعی همچون تلویزیون، رادیو، روزنامه و شبکه های اجتماعی به عنوان ابزار و دریچه ای برای انتقال اطلاعات شناخته می شوند و فرآیند را تسهیل کرده اند اما در گذشته دور در بلوچستان این اطلاع رسانی و انتقال آداب و رسوم و پندها از نسل بزرگتر به کوچکترها توسط افراد خاصی انجام می شده است.
🔻این افراد که پهلوانان یا حماسه سرایان نامیده میشوند در مناسبتهایی همچون یلدا سینه به سینه فرهنگ و آداب و رسوم را به فرزندان و آیندگان منتقل میکردند.
🔻 آنها به مانند شاهنامه خوان ها با استفاده از ابزار شعر و موسیقی تلاش میکردند جریان انتقال تاریخ و تمدنی را انجام دهند.
🔻برای اینکه این حماسه سرایان مراسم شعر خوانی خود را آغاز کنند، ریش سفیدان، بزرگان طایفه یا حاکم های محلی مردم را در یک محل جمع میکردند تا مراسم برگزار شود و از ابتدای شب تا پاسی از شب این مراسمها اجرا می شده است
در شب یلدا که به عنوان طولانی ترین شب سال شناخته میشود و فلسفه مشترکی از مراسم این شب میان همه ایرانیان وجود دارد، آداب بلوچ ها در دوره های مختلف با تفاوتهایی همراه بوده هرچند محور تمام طول تاریخ بر جمع شدن مردم و انتقال پندها و رسومات بوده است.
🔻در این مورد باید از سه دوره تاریخی در بلوچستان سخن گفت که بر روش و نوع مراسم شب یلدا تاثیرگذار بوده است.
🔻نخست در دوره پیش از زرشت یا میترایی که در این دوره مردم به شکل دایره ای جمع می شدند و حلقه ای را تشکیل میدادند با توجه به اینکه آب در این دوره از ارزش بسیار بالایی برخوردار بود در وسط حلقه حتما آب وجود داشت یا برکه یا حتی اگر شده یک کوزه آب بالاخره باید قرار میگرفت و آب حضور پررنگ داشته است.
🔻حماسه سرایان نیز در میان این حلقه های مردمی قرار میگرفتند و به شکلی که صدا به همه برسد سینه به سینه تاریخ را به نسل های بعدی منتقل میکردند.
🔻در دوره زرتشت با توجه به اینکه آتش از اهمیت بالایی برخوردار شد، علاوه بر آب، آتش نیز در وسط حلقه های مردمی جای گرفت. شومینه های خاصی از آتش که در زبان بلوچی چُلدان نامیده می شود با سه پایه بزرگ و سه پایه های کوچک وجود داشته تا دم نوش های محلی نیز آماده و نوشیده شود.
🔻در این میان حماسه سرایان نیز اشعار خود را با موسیقی و آلات موسیقی همچون قیچک که در زبان بلوچی به آن سرود یا سروز می گویند و تنبوره بلوچی که به آن تنبورگ می گویند اجرا داشتند و میخواندند و می نواختند.
🔻مردمی که در این جمع ها حضور داشتند نیز دارای پوشش و لباس محلی بلوچی بودند پارچه ای که دور کمر و زانو پیچیده میشد و به آن کمر زانو می گویند از سوی بسیاری از مردم به دور کمر و زانوها می بستند
🔻#یلدای_مهربانی
📲#رسانه_مجازی_زاهدان
🌸🍃http://Eitaa.com/Hamoon_IRIB
🎆✨🌙--------------------🌟
تا تــــــو نیایی همه شـــــــب🌙 ها یلـــــــــداست
همه باهم در شب یلـــــــــــدا ساعت ۲۲:۰۰ دعای فرج را میخوانیم...
✨✨
#شب_یلدا
#امشب_همه_باهم
#نشر_حداکثری ‼️
🌸🍃http://Eitaa.com/Hamoon_IRIB
🌸🍃http://sapp.ir/zahedansedavasima
اللهم عجل لولیک الفرج
🎆✨🌙✨--------------------🌟
3.67M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💢نکات دورهمی های خانوادگی در #شب_یلدا
📺شبکه هامون📻
🆔splus.ir/Hamoon_IRIB
202030_618315441.pdf
حجم:
1.82M
📚 #حافظ_بخوانیم
💢حافظ خوانی شب یلدا،سنت دیرینه و زیبا
💠چیزی که می تواند بیش تر از هر موردی یلدا را زیبا و بیاد ماندنی تر کند، سنت های دیرینه آن هستند. یکی از این سنت ها #حافظ_خوانی در #شب_یلدا نام دارد.
همه ی ما می دانیم که حافظ یک شاعر بلند آوازه ایرانی است که در طول زندگی خود به خاطر حفظ کامل قرآن کریم توانسته لقب #حافظ را بگیرد.
📺شبكه هامون📻را
درفضاى مجازى دنبال كنيد:⬇️
🆔 sapp.ir/Hamoon_IRIB
🆔 t.me/Hamoon_makkoran
🆔 ️www.Inastagram.com/Hamoontv
توجه! توجه!
💠پویش
💢یک قرن خاطره یلدایی
▫️مخاطبان عزیز📺شبکه هامون📻می توانید؛
خاطرات جالب شب های یلدا،در کنار خانواده، دوستان،محل کار و در جبهه های هشت سال دفاع مقدس خود را با محتوای،قصه،
در قالب 📽فیلم ، 📸عکس،📝متن
به شماره تلفن 09108994390📲
در شبکه های اجتماعی ارسال کنید⬇️
📲09108994390
▫️خاطرات جالب و برتر شب های یلدای شما از شبکه رادیویی و تلویزیونی و فضای مجازی صدا و سیما سیستان و بلوچستان پخش خواهد شد.
🎁به خاطرات برگزیده در #شب_یلدا جوایز نفیس اهدا می شود.
📺شبكه هامون📻
🆔️ splus.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ Eitaa.com/Hamoon_IRIB
🆔 http://rubika.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ https://ble.ir/hamoon_irib
توجه! توجه!
💠پویش
💢یک قرن خاطره یلدایی
▫️مخاطبان عزیز📺شبکه هامون📻می توانید؛
خاطرات جالب شب های یلدا،در کنار خانواده، دوستان،محل کار و در جبهه های هشت سال دفاع مقدس خود را با محتوای،قصه،
در قالب 📽فیلم ، 📸عکس،📝متن
به شماره تلفن 09108994390📲
در شبکه های اجتماعی ارسال کنید⬇️
📲 09108994390
▫️خاطرات جالب و برتر شب های یلدای شما از شبکه رادیویی و تلویزیونی و فضای مجازی صدا و سیما سیستان و بلوچستان پخش خواهد شد.
🎁به خاطرات برگزیده در #شب_یلدا جوایز نفیس اهدا می شود.
📺شبكه هامون📻
🆔️ splus.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ Eitaa.com/Hamoon_IRIB
🆔 http://rubika.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ https://ble.ir/hamoon_irib
17.15M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
ببینید⬇️
📺کلیپ تماشایی🛑 "شُوِ چِلَّه"🛑
🎤🎼خواننده و آهنگساز: جواد جامی
📝ترانه سرا: محمد گل شهریاری
🎬 کارگردان: نسرین میرشکاری
🎥تصویر و تدوین : رضا دادور
🎬کاری از: رسانه مجازی صداوسیما سیستان و بلوچستان
#⃣ #شب_یلدا
📺شبكه هامون📻را
در فضاى مجازى دنبال كنيد:
🆔️ splus.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ ble.ir/hamoon_irib
🆔️ Eitaa.com/Hamoon_IRIB
🆔 http://rubika.ir/Hamoon_IRIB
🆔 www.aparat.com/hamoon_irib
هدایت شده از 📺شبكه هامون📻
توجه! توجه!
💠پویش
💢یک قرن خاطره یلدایی
▫️مخاطبان عزیز📺شبکه هامون📻می توانید؛
خاطرات جالب شب های یلدا،در کنار خانواده، دوستان،محل کار و در جبهه های هشت سال دفاع مقدس خود را با محتوای،قصه،
در قالب 📽فیلم ، 📸عکس،📝متن
به شماره تلفن 09108994390📲
در شبکه های اجتماعی ارسال کنید⬇️
📲 09108994390
▫️خاطرات جالب و برتر شب های یلدای شما از شبکه رادیویی و تلویزیونی و فضای مجازی صدا و سیما سیستان و بلوچستان پخش خواهد شد.
🎁به خاطرات برگزیده در #شب_یلدا جوایز نفیس اهدا می شود.
📺شبكه هامون📻
🆔️ splus.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ Eitaa.com/Hamoon_IRIB
🆔 http://rubika.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ https://ble.ir/hamoon_irib
توجه! توجه!
💠پویش
💢یک قرن خاطره یلدایی
▫️مخاطبان عزیز📺شبکه هامون📻می توانید؛
خاطرات جالب شب های یلدا،در کنار خانواده، دوستان،محل کار و در جبهه های هشت سال دفاع مقدس خود را با محتوای،قصه،
در قالب 📽فیلم ، 📸عکس،📝متن
به شماره تلفن 09108994390📲
در شبکه های اجتماعی ارسال کنید⬇️
📲 09108994390
▫️خاطرات جالب و برتر شب های یلدای شما از شبکه رادیویی و تلویزیونی و فضای مجازی صدا و سیما سیستان و بلوچستان پخش خواهد شد.
🎁به خاطرات برگزیده در #شب_یلدا جوایز نفیس اهدا می شود.
📺شبكه هامون📻
🆔️ splus.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ Eitaa.com/Hamoon_IRIB
🆔 http://rubika.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ https://ble.ir/hamoon_irib
هدایت شده از 📺شبكه هامون📻
17.15M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
ببینید⬇️
📺کلیپ تماشایی🛑 "شُوِ چِلَّه"🛑
🎤🎼خواننده و آهنگساز: جواد جامی
📝ترانه سرا: محمد گل شهریاری
🎬 کارگردان: نسرین میرشکاری
🎥تصویر و تدوین : رضا دادور
🎬کاری از: رسانه مجازی صداوسیما سیستان و بلوچستان
#⃣ #شب_یلدا
📺شبكه هامون📻را
در فضاى مجازى دنبال كنيد:
🆔️ splus.ir/Hamoon_IRIB
🆔️ ble.ir/hamoon_irib
🆔️ Eitaa.com/Hamoon_IRIB
🆔 http://rubika.ir/Hamoon_IRIB
🆔 www.aparat.com/hamoon_irib
4.01M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🍉 #یلدا شب شیرین خانواده...
یلدا آمده تا به همهمون یادآوری کنه که...
#شب_یلدا
📺شبكه هامون📻
🆔️ @Hamoon_IRIB
789716736_-1674676332.pdf
حجم:
1.82M
📚 حافظ بخوانیم
💢حافظ خوانی شب یلدا،سنت دیرینه و زیبا
💠چیزی که می تواند بیش تر از هر موردی یلدا را زیبا و بیاد ماندنی تر کند، سنت های دیرینه آن هستند. یکی از این سنت ها #حافظ_خوانی در #شب_یلدا نام دارد.
همه ی ما می دانیم که حافظ یک شاعر بلند آوازه ایرانی است که در طول زندگی خود به خاطر حفظ کامل قرآن کریم توانسته لقب #حافظ را بگیرد.
#️⃣ #شب_یلدا
📺شبكه هامون📻
🆔️ @Hamoon_IRIB