#روش_شناسی_اجتهاد 🎙 #تبیین_و_تحلیل | فقه تخصصی؛ پاسخ به مسائل جدید 🔍 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار رمضانی طلاب (۱۳۹۸/۲/۱۸) نسبت به وجود فقه‌های تخصصی در حوزه علمیه تأکید کردند.‌ 👈 گفت‌وگو با حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری 🔸«فقه تخصصی»، فقهی است که از فقه عام منشعب می‌شود و در آن سه تخصص لحاظ می‌شود؛ تخصص موضوعی، تخصص روشی و تخصص ساختاری. «تخصص موضوعی» یعنی شما باید ماهیت‌شناسی دقیقی نسبت به این موضوع داشته باشید و این مسأله به شکل علمی بدست خواهد آمد. 🔹تخصص دوم، «تخصص روشی» است. اصولاً، فقه از یک روش برخوردار است که در فقه عام به کار گرفته می‌شود و اتفاقاً یک بحث تخصصی هم هست، یک فرآیند پیچیده است که شما با ادله‌ی مختلف، با منابع مختلف، با تبصره‌های مختلف، با قواعد مختلفی که باید به کار بگیرید و... سعی در یافتن حکم می‌کنید. 🔸تخصص سوم، «تخصص ساختاری» است. در علم، ساختار حرف می‌زند، بعضی‌ها خیال می‌کنند ساختار هیچ نقشی ندارد، نه! نوع پرداختن و میزان پرداختن شما، همه‌ی اینها براساس ساختار است، این ساختار است که مجال می‌دهد گزاره‌هایی، مسائل و موضوعاتش بیاید و بررسی شود. 🔹هر چه زمانه جلوتر می‌رود مجموعه‌ای شدن موضوعات و چند بُعدی شدن موضوعات بیشتر می‌شود، یعنی موضوعات چند بُعدی و چند لایه‌ای می‌شوند، همان‌طور که در علوم امروزی نیاز به مطالعات میان‌رشته‌ای شده است، باید یک فرآیندی در حوزه‌ها طی شود که طلاب ابعاد عمومی و فقه عام را به شکل دقیق مطالعه کنند، سپس به یک سمت و تخصصی بروند، این یک تدبیر است. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir @Hoseinmehrali

#بصیرت 🔻آیت الله اراکی، موسس و عضو هیات امنای پژوهشگاه فقه نظام: 💠 مبنای حقوق بشر اسلامی با حقوق بشر غربی در تضاد جدی است 🔹در سازمان ملل متحد، شوراي امنيت ايجاد شده و پنج قدرت اول دنيا در اين شورا گردانندگان اصلی و دارای حق وتو هستند. 🔸فرض کنید که ما منشور حقوق بشر شورای امنیت را بپذیریم و بر اساس آن عمل کنیم، چه تضمینی وجود دارد که بگوییم آنها به آن عمل می کنند؟ 🔹در مکتب ما خدایی وجود دارد که فرموده است “اوفوا بالعقود” ( به وعده‌های خود وفا کنید) و ما در برابر فرمان خدا تسلیم و خاضعیم؛ 🔶اما تنها تضمینی که برای پایبندی غرب به قراردادها وجود دارد، قدرت است و ما هم در برابر قدرت باید قدرت نشان دهیم، چون قدرت، مبنای وفای به عهد آنهاست. 🔹اگر تعداد حمله‌های نظامی آمریکا که در آن کشتارهای دسته جعی هولناکی اتفاق افتاده را شمارش کنیم، شاهد فصل گسترده ای از نقض حقوق بشر آمریکایی خواهیم بود؛ امروز سیستم سیاسی که به نام آمریکا عمل می کند، برای همه بشر خطرناک است. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir @Hoseinmehrali

#تزکیه 🌷زی طلبگی 🔷 تقوای مرحوم آخوند خراسانی آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔸آسید جمال گلپایگانی که اهل سیر و سلوک بود می‌فرمود: «توحیدی که آخوند داشت، هیچ‌کس نداشت.» ✨آقای شاه آبادی می‌گفت: «پدرم مرحوم آیةالله شاه آبادی خیلی به آخوند اعتقاد داشت و با اینکه به آمیرزا محمدتقی شیرازی ارادت داشت و ایشان آیتی در تقوا بود، آخوند را فوق ایشان می‌دانست.» ✅سید علی، پسر آسید جمال گلپایگانی می‌گفت: «پدرم فقط عکس مرحوم آخوند را در اتاق خود نصب کرده بود.» ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص ۵۲۰ #زی_طلبگی __ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi @Hoseinmehrali

#روش_شناسی_اجتهاد 💢 تمایزات #فقه_معاصر از #فقه_قدیم ♻️ گزارش اجمالی از سخنرانی استاد #رضا_اسلامی در مدرسه تابستانه منهاج 📝 از فقه معاصر به #مسائل_مستحدثه، #فقه_نظام، #فقه_مضاف و #فقه_حکومتی نیز یاد می‌شود. 📝 #فقه_نظام توسط شهید صدر مطرح شد و ایشان معتقد به توانایی اسلام در نظام‌سازی بودند. 📝 مفردات احکام در نظام، معنای کامل خود را می‌یابند. برای نمونه شهید مطهری مفردات احکام مربوط به زنان را در نظام حقوقی زن در اسلام به خوبی مطرح می‌کنند. 🔻 تمایزات فقه معاصر از فقه قدیم: 🔹موضوع‌شناسی تخصصی 🔹زمان و مکان‌شناسی 🔹شناخت ملاکات احکام 🔹مقاصد الشریعه 🔹خروج از فقه فردی به فقه اجتماعی 🔹توسعه منابع فقه 🔹قاعده‌سازی در فقه 🔹نگاه نظام‌وار به فقه 🔹کارآمدی و توانمندسازی 🔹مقارن‌سازی برای توسعه فهم فقهی 🔹اصلاح و بهبود روش‌های فقهی 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir @Hoseinmehrali

#روش_شناسی_اجتهاد #روش‌شناسی‌تفقه 🔸حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله العالی): 🔸#انزوای‌قرآن‌دراجتهاد 1⃣ در عین حالی که فقاهت اساس امر است، نباید از دیگر علوم اسلامی در حوزه‌ها غفلت بشود. مثلاً میبایست علم قرآن، شناسایی قرآن، فهم قرآن و انس با قرآن به عنوان یک علم و یک رشته در حوزه‌ها وجود داشته باشد. طلاب ما باید قرآن و یا لااقل بخشی از قرآن را حفظ کنند، یا حداقل با آن مأنوس باشند. چه‌قدر مفاهیم اسلامی در قرآن هست که اگر ما بخواهیم در فقه بحث کنیم، به فکر آنها نمیافتیم. این انزوای قرآن در حوزه‌های علمیه و عدم انس ما با قرآن، برای ما خیلی مشکلات درست کرده است و بعد از این هم خواهد کرد و به ما تنگ‌نظری خواهد داد. 2⃣ من یک وقت در سالهای قبل از انقلاب در مشهد در درس تفسیر، به طلبه‌ها میگفتم که ما از اولِ «بدان ایّدکاللَّه»، تا وقتی که ورقه‌ی اجتهادمان را میگیریم، میتوانیم حتّی یک بار به قرآن مراجعه نکنیم! یعنی وضع درسی ما این‌طوری است که اگر طلبه‌یی از ابتدا حتّی یک بار به قرآن مراجعه نکند، میتواند همین رشته‌ی ما را از اول تا آخر سیر کند و مجتهد بشود! چرا؟ چون درس ما اصلاً از قرآن عبور نمیکند. متأسفانه حالا هم که نگاه میکنم، میبینم همان‌طور است. ما در فقه گاهی مثلاً یک آیه‌ی قرآن را ذکر میکنیم، آن هم خیلی رویش کار و تحقیق نمیشود؛ به قدری که در روایات ما بحث میشود و کار میشود. 3⃣ قرآن از حوزه‌ی ما منزوی است؛ مثلاً علم قرآن، مسائل مربوط به قرآن؛ همین چیزهایی که شما میبینید تحت عنوان علوم قرآن الان رایج شده و گذشتگان کتابهای زیادی درباره‌ی آنها نوشتند و حالاها هم خوشبختانه بعضیها توجهاتی به آنها میکنند. ۱۳۷۰/۰۶/۳۱ 🔸 بیانات در آغاز درس خارج فقه‌ 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir @Hoseinmehrali

#فقه_نظام 💢مبانی کلامی فقاهت و اجتهاد ♻️ گزارش سخنرانی استاد #میرباقری در مدرسه تابستانه منهاج ✅اگر مبانی کلامی رها شود، علم اصول و فقه #ماشین_امضای تمدن غرب می‌شود ✅ تفقه شامل فقه‌های «موضوعات»، «نظامات» و «سرپرستی جامعه» می‌شود که از دیدگاه شهید صدر، مسأله مستحدثه ما فقه نظامات است. ✅ مهم‌ترین مسأله مستحدثه در عصر کنونی تمدن اسلامی است که باید در مقابل تمدن غربی شکل بگیرد. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir @Hoseinmehrali

#نکات 🔆 جایگاه روایات در تفسیر آیات قرآن کریم آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: ✳️روایات نسبت به قرآن جنبه تفسیری دارد، لذا ظهور مفسّر بر ظهور مفسَّر مقدم است. به عبارت دیگر باید ظهور دلیل حاکم را اخذ کنیم نه دلیل محکوم را؛ زیرا: 👈در دو دلیل حاکم و محکوم، ملاحظه اظهریت نمی‌شود تا اظهر بر ظاهر مقدم باشد، بلکه دلیل مفسِّر بر دلیل مفسَّر تقدّم دارد. 🔷وقتی مفسر می آید، کانّ می‌خواهد بگوید که من قصد جدّ با آن مطلب نداشتم. ائمه خودشان هم گفته‌اند که مبیّن کلمات الهی هستند، اگر ظواهر کلمات آنها با ظواهر کلمات خداوند مخالف باشد باید کلمات ائمه را اخذ کنیم که جنبه تفسیری دارد. 🔸البته اگر روایتی جنبه تفسیری نداشته باشد و با آیه شریفه تضاد داشته باشد، نباید اخذ به ظاهر روایت یا آیه کرد، بلکه باید آنها را بر معنای دیگر حمل نمود. ▪️خارج فقه آیت‌الله شبیری زنجانی، کتاب الخمس، جلسه ۲ #نکات_اشارات #خمس #قرآن #روایات ____ 📣کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi @Hoseinmehrali

#نکات 🔆ظهور آیه خمس ✳️(در مورد استدلال به آیه خمس برای شمول بر تمام اموال)، به نظر ما آیه شریفه از ظهور قوی برخوردار است. 🔸زیرا آیه شریفه می‌فرماید: «وَ اعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ»(انفال،۴۱)؛ تعبیر «من شیء» نشان می‌دهد که اختصاص به قسم خاصی ندارد، بلکه آن چه «شیئ» بر آن صدق کند را شامل می‌شود. 🔹مسئله قسم خاصی دون خاصی از مغتنم نیست. این به منزله تصریح به آن است که اختصاص به قسمی دون قسمی ندارد و ظهور بسیار قوی در این معنای عام دارد و نمی‌توان صرفا با تکیه بر اشعار از آن رفع ید کرد. ▪️خارج فقه آیت‌الله شبیری زنجانی، کتاب الخمس، جلسه ۲ #نکات_اشارات #خمس #قرآن #روایات ____ 📣کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi @Hoseinmehrali

#درایه 💠اوصاف راویان خبر متواتر ✳️برای تحقق تواتر، مسلمان بودن و یا عادل بودن مخبران و همینطور وجود معصوم در بین مخبران شرط نیست. 👈شرط وجود معصوم در بین مخبران را برخی کتابهای اهل سنت، به شیعیان نسبت داده و گفته‌اند که «ابن راوندی» چنین نظری را ابراز کرده است. ولی این نسبت صحیح نیست. زیرا ابن راوندی در میان عالمان شیعه شناخته شده نیست. علاوه بر این، رأی یک عالم شیعی نمی‌تواند انتساب یک نظریه را به شیعه موجّه سازد. 🔰سایر شروط خبر متواتر همچنین برای تحقق تواتر، در ارتباط با مستمعان، شرایطی ذکر شده است: ➕از جمله این که نباید در ذهن مخاطب سابقه‌ای مثبت نسبت به خبر وجود داشته باشد؛ زیرا ممکن است آن سابقه، در ایجاد یقین در او موثر بیفتد و ایجاد یقین تنها به نقل مخبران مستند نباشد. ➖همینطور نباید در ذهن مخاطب سابقه‌ای منفی نسبت به موضوع خبر وجود داشته باشد؛ زیرا در این صورت خبر متواتر متعارف هم برای مخاطب یقین آور نخواهد بود. به همین جهت گاهی اخبار فراوانی که در مورد یک اعتقاد مذهبی وجود دارد هیچ تاثیری در نظر مخالفان آن عقیده بر جای نمی‌گذارد. ✅ولی اشکال این نظریه آن است که تفاوت علم فعلی و علم شأنی را در نظر نگرفته است. برای تحقق تواتر تنها قابلیت شأنی خبر برای ایجاد علم در مخاطب کافی است و توانایی ایجاد علم فعلی - که این شرایط برای ایجاد آن ضروری میباشند – مورد نیاز نیست. به عبارت دیگر، شرایطی که ذکر شده است شرایط ایجاد علم فعلی است نه شروط تحقق تواتر. 🔅تقریرات درس #درایه آیت‌الله شبیری زنجانی در سال ۱۳۵۴-۱۳۵۵ ▪️پژوهشی در علم درایة الحدیث، سید علیرضا صدر حسینی، ص :۱۱ ___ 📣کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi @Hoseinmehrali

#تزکیه 🌷زی طلبگی 🔷 تقوای مرحوم شیخ محمد حسن مامقانی آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔸آشیخ حسن مامقانی مورد قبول کل بود. از آشیخ هادی تهرانی درباره آشیخ حسن نقل شده است که: 🔹 اگر شرط مرجعیت علمی نبودن باشد -یا اعلمیت مانع از مرجعیت باشد- همه می‌گویند ما اعلم نیستیم، غیر از آشیخ حسن مامقانی که او می‌گوید من اعلمم و از من تقلید نکنید! ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص ۳۹۷ #زی_طلبگی __ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi @Hoseinmehrali

💢درس خارج #فقه_فرهنگ 📌امت، یعنی انسانیت هدفمند/ شرط تأثیر در امر به معروف و نهی از منکر 🔹آیت‌الله محسن اراکی موسس و رئیس هیات امنای پژوهشگاه فقه نظام در «درس خارج فقه فرهنگ» مطرح کرد: 🔹یکی از شروط امر به ‌معروف و نهی از منکر، علم به معروف و منکر است. گاهی امرونهی‌هایی می‌شود که این‌ها مبنای شرعی ندارد بلکه خلاف شرع است. 🔹امر به ‌معروف و نهی از منکر مثل نماز خواندن نیست که مطلقاً بر همه واجب باشد، این بر کسانی واجب است که عالم به معروف و منکر باشند و اگر حرفی می‌زنند حرفشان اثر داشته باشد. 🔹اگر کسی نه عددی دارد و نه اطاعت می‌شود و نه می‌تواند، اگر امرونهی نکند حرجی بر او نیست. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir

#فقه_نظام 📝 یکی از نیازهای اصلی فقه نظامات، گفتمان‌سازی آن در میان نخبگان است تا بتواند جایگاه خود را پیدا کند. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir @Hoseinmehrali