#فقه #غناء ۱ #مقدمه #ضرورت_مساله 🖋 ضرورت مساله: یکی از محرمات الهی ، غناء است و روایات بسیار زیادی در این باره وارد شده است و در ضرورت و اهمیت این مساله، همین بس که درباره کمتر محرمی، این مقدار روایت، داریم. اهمیت این مساله، وقتی بیشتر می شود که می بینیم در قرن معاصر، رواج غناء، جهش بی نظیری داشته است. اساسا در زمان های گذشته، به هیچ وجه مانند امروزه، امکانات این امر وجود نداشت و فقط برخی افراد لا ابالی در جشن عروسی و ...، هزینه گزافی می کردند و مطرب و مغنی می آوردند و سازی می زدند و به غناء و موسیقی می پرداختند. ولی از زمانی که این وسایل ارتباط جمعی آمد، برای همه قابل دسترسی شد. این وسایل، هم در ایران و هم در دیگر کشور های اسلامی، یک سوغات غربی بود و چون اختراع غربی ها بود، لذا با محتوای اروپایی اش آمد. به همین دلیل، برای تمام کسانی که به هر طریق، از رادیو و تلویزیون، استفاده می کنند (که تقریبا قریب به اتفاق انسان ها را تشکیل می دهد)، لازم است تعریف دقیق و حدود غناء را به خوبی بدانند تا خدای نکرده این گناه کبیره را مرتکب نشوند. این مساله، در باب مکاسب محرمه بررسی می شود و مقصود اولی در این باب آن است که ببینیم، کسب به غناء، چه حکمی دارد. به دیگر سخن، غرض اصلی در این باب آن است که ببینیم معامله به غناء، چه حکمی دارد؟ به عنوان نمونه، اجیر کردن برای آوازخوانی و نوازندگی، چه حکمی دارد؟ اگر جنسی را به کسی بفروشد و ثمن آن را خوانندگی یا نوازندگی قرار دهد، آیا وضعا و تکلیفا جایز است؟ آیا معامله نوارهای موسیقی، نوارهای غنا، سی دی و دی وی دی، فایل های صوتی و ... چه حکمی از حیث وضعی و تکلیفی دارد؟ پس بحث اصلی در این باب، پاسخگویی به سوالات فوق است، اما برای این که حکم معاملات فوق ثابت شود، در ابتدا باید حکم خود غنا مشخص شود. به همین دلیل فقها در این باب، ابتدا وارد بررسی یک بحث مقدماتی (حکم غنا) می شوند و سپس وارد اصل بحث (حکم کسب درآمد از غنا) می شوند. البته این بحث مقدمی، طولانی تر از ذی المقدمه خویش است، زیرا در آن، باید به تفصیل به موضوع شناسی پرداخت تا مشخص شود که اساسا غنا چیست؟ و سپس باید به تفصیل به حکم شناسی پرداخت تا مشخص شود که حکمش چیست؟ آیا تفصیلی در حکم وجود دارد؟ و... البته در فقه شیعه، تقریبا یکی از واضحات و مسلمات، حکم حرمت غنا است تا حدی که برخی ادعای «اجماع» و برخی ادعای «لا خلاف» کرده اند و این دو ادعا، در فرمایشات شیخ طوسی، ابن ادریس، علامه و عده ای از متاخرین، وجود دارد. البته این اجماع، حجیت ندارد، زیرا مدرکی است؛ ولی ما از قدما تا متاخرین و معاصرین، هیچ فقیهی را نمی شناسیم که غنا را فی الجمله حرام نداند. این که می گوییم «فی الجمله» به خاطر این است که خصوصیات و حدود موضوع، محل اختلاف است؛ یعنی در مستثنیات آن و نیز در معنای آن، اختلاف هست، ولی در اصل حرمت آن، هیچ اختلافی نیست. قبل از آن که به موضوع شناسی بپردازیم، ادله ای را که در این باب وجود دارد را عرض خواهیم کرد، زیرا تحقیق موضوع غنا، شاید مفصل ترین و طولانی ترین بحث باشد. بنابراین، بررسی ادله را به دو دلیل مقدم می کنیم: 1. بررسی ادله مختصر تر است. 2. بررسی ادله، به ما در موضوع شناسی کمک شایانی می کند، زیرا اگر با دقت این ادله را ملاحظه کنیم، بخش مهمی از قضیه موضوع شناسی هم برای ما حل خواهد شد. البته عمده ادله در این باب، روایات است، زیرا اگر چه چند آیه کریمه از قرآن کریم هم مورد استناد قرار گرفته است، لکن اگر روایات ذیل این آیات نباشند، این آیات شریفه، به خودی خود، هیچ دلالتی بر غنا ندارند. بنابراین، اجماع در این باب که مدرکی است، آیات نیز به تنهایی دلالتی ندارند، و عقل هم که به این مساله، که از امور تعبدی است، راه ندارد؛ نتیجه آن است که از میان کتاب و سنت و عقل و اجماع، عمده ادله فقط سنت (روایات) است. مرحوم شیخ حر در رساله ای می فرمایند: حدود سیصد روایت در باب غنا هست. البته ایشان محدثند و در روایات واردند، ولی به سیصد روایت نمی رسد. البته روایاتی که وجود دارد، خیلی زیاد است. بعضی از روایات، در باب حرمت است، بعضی در باب مذمت غنا است نه در باب حرمت آن (که می تواند مراد کراهت غنا باشد نه حرمت)، بعضی در باب جواز غنا در بعضی موارد (مانند اعراس و ...) است. بنابراین، این طور نیست که تعداد روایات داله بر حرمت، به این مقدار باشد، لکن همان روایات داله بر حرمت هم انصافا خیلی زیاد است، اگر چه به سیصد نمی رسد. این که گاهی گفته می شود که در باب غنا، به دلیل این که روایات آن بسیار زیاد و متضافر است، لذا احتیاج به بررسی یکایک روایات نیست، این، درست نیست؛ بنابراین، لازم است تک تک این روایات را با دقت تمام، بررسی نماییم تا حکم و موضوع به صورت کامل مشخص شود. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#یاران ⭕️ این صحبتهای مهم شهید ابومهدی مهندس را چند بار ببینید: آمریکا به دست ترامپ نابود خواهد شد 🚩 به یادمان سردار آسمانی بپیوندید👇 ‌‌‌‌┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄ https://eitaa.com/joinchat/2762080292C01b55971e3

#فقه #غناء ۲ #مقدمه #روش_تحقیق 🖋 روش تحقیق: این که گاهی گفته می شود که در باب غنا، به دلیل این که روایات آن بسیار زیاد و متضافر است، لذا احتیاج به بررسی یکایک روایات از جهت دلالی و سندی نیست، زیرا اگر چه سند برخی از این روایات، ضعیف است، ولی از طریق آن چه اسانید قوی دارد، بی نیازی و کفایت حاصل می شود؛ این حرف، به هیچ وجه حرف صحیحی نیست؛ زیرا آن چه که از این روایات متضافره استفاده می شود، عبارت است از حرمت چیزی که «یسمی بالغنا فی الجمله». اما این حرمت در کجا ها است؟ این موضوع محرم، چه خصوصیاتی دارد؟ و ... . بر هر یک از احتمالاتی که در اطراف این سوال وجود دارد، روایات متضافری نداریم. بله، البته تضافر روایات، حرمت فی الجمله را برای ما اثبات می نماید، ولی این حرمت فی الجمله، به کار نمی آید، زیرا ما باید به صورت دقیق، موضوع را بشناسیم و سعه و اطلاق حکم را نیز دقیق و همراه با خصوصیات و مستثنیات آن بدانیم و این کار، فقط با بررسی تک تک این روایات، حاصل می شود. بنابراین، روش تحقیق در ادامه آن است که با توجه به این که این روایات را می توان به چند دسته تقسیم نمود، یکایک روایات هر دسته را جداگانه، ابتدا با کمک کتب رجالی از حیث سندی بررسی می نماییم و سپس دلالت آن روایات را با تکیه بر قواعد ادبی و اصولی و ...، بررسی می کنیم. 🔵 دسته اول: روایات کریمه وارده در ذیل آیات قرآن کریم. اتفاقا بهترین روایات باب غنا، هم از جهت دلالی و هم جهت سندی، همین دسته است. البته در بین آن ها، روایات ضعیف السند نیز یافت می شود، ولی در بین آن ها، اسانید خوب هم وجود دارد. 🔅 بخش اول از دسته اول: روایات ذیل آیه شریفه «و اجتنبوا قول الزور». آیه مذکور عبارت است از: 🔆 «... فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ». 🔅 ... ﺍﺯ ﭘﻠﻴﺪﻱ ﺑﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺯ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺑﺎﻃﻞ ﺩﻭﺭﻱ ﮔﺰﻳﻨﻴﺪ. (حج: ٣٠) در باب تفسیر این آیه شریفه، روایات فراوانی وارد شده است که برخی از آن ها را در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

🔊 سخنان مهم مصطفی امینی خواه ، ساعاتی پیش از ترور شهید حاج قاسم سلیمانی 🔶 اتفاقات در عراق رقم خواهد خورد... 🔷 به زودی در قدس نماز خواهیم خواند... ♦️ پنجشنبه 98/10/12 🔻 در جمع فارغ التحصیلان #مدرسه_علمیه_حضرت_مهدی عج ✅ @Aminikhaah

#تزکیه 🔆 فی الکافی عن الصادق(علیه‌السلام): فی حکمة آل داود علی العاقل أن یکون عارفاً بزمانه، مُقبِلاً علی شأنه، حافظاً للسانِه. ✅ تفسیر حدیث فوق توسط مقام معظم رهبری (حفظه الله تعالی) در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۸۸/۲/۶: در کلمات ائمّه(علیهم‌السلام) مکرّر از تعالیم انبیاء گذشته یاد شده است. مثلاً از قول حضرت مسیح(علیه‌السلام) در روایات آمده که به یارانشان مطالبی می‌فرمود. در این حدیث هم از آل داود نقل شده است که یا جناب سلیمان است یا شخص دیگری است. حضرت می‌فرماید: در حکمت آل داود اینطور آمده بود: عاقل باید سه کار انجام بدهد، سه خصوصیّت را بایستی بر خود قرار دهد: 🔵 اوّل اینکه: زمان خود را بشناسد. اگر انسان زمانۀ خود را نشناخت، جبهه‌گیری‌های موجود در میان آحاد بشر را در این زمان نخواهد شناخت. جبهه‌گیری‌ها را که نشناخت، نمی‌تواند جایگاه خودش را تشخیص بدهد که کجا قرار دارد و چه عملی باید انجام دهد؟ مثل سربازی که در جبهۀ جنگ نداند در کجا قرار گرفته، دشمن کجاست، نیروی خودی کجاست، اگر اینها را نداند، نمی‌داند به کدام طرف تیراندازی کند! یا اگر خواست فرار کند، به کدام طرف فرار کند! در جنگ عمومی میان انسانها و میان حقّ و باطل در همۀ ادوار تاریخ، این حالت وجود دارد. اگر ندانید کجا قرار گرفتید، نمی‌توانید وظیفه‌تان را تشخیص بدهید. در روزگار قبل از انقلاب، کسانی بودند خیلی مؤمن، متدیّن، امّا گاهی کارهایی می‌کردند، حرفهایی می‌زدند، موضع گیری‌هایی می‌کردند که صد در صد به ضرر حقّ و طریقۀ صحیح بود. کاری را که نباید بکنند، می‌کردند! حرفی را که نباید بزنند، می‌زدند! چون نمی‌دانستند کجا قرار دارند. امروز هم همین‌طور است. گاهی بعضی به یک مسائلی اهمیّت می‌دهند، که هیچ اهمیّتی ندارد. امروز اگر کسی صف‌آرایی، آرایش نیروهای سیاسی و عمومی در جوامع دنیا و در میان بشر و در محدودۀ جامعۀ خودش را نداند که به چه شکلی است، نمی‌فهمد باید چه کار کند. 🔵 دوّم اینکه: آنچه شأن و کار و وظیفۀ اوست، به آن روی بیاورد، آن را اهمال نکند، مُدبِر از آن نباشد، غافل و ساهی از آن نباشد. فرض بفرمایید در یک کار دسته‌جمعی، شخصی کاری را که از این مجموعه بر عهدۀ اوست، اهمال کند. مثلاً در یک خط تولید ماشین که هر کسی کاری را انجام می‌دهد، وقتی قطعات ماشین روی نقّاله حرکت می‌کند، هر کدام از کارگرها باید روی آن کاری انجام دهند. یکی چکش می‌زند، یک نفر یک پیچ را محکم کند، یک نفر قطعه‌ای را اضافه می‌کند. وقتی همۀ این وظایف انجام گرفت، ماشین، کامل در پایان خط بدست می‌آید. یا مثلاً در یک تیم فوتبال، هر کسی وظیفه‌ای دارد. حال اگر از وظیفۀ خودش غافل شد، مشکل به وجود می‌آید. 🔵 سوّم اینکه: زبانش را حفظ کند. ببینید اهمیّت زبان چقدر است، نفرموده: حافظاً لِیَده، لِرِجلِه، لعَینِه، بلکه حفظ لسان مورد تأکید است. چون زبان در همۀ این موارد تعیین کننده است. فلذا عاقل کسی است که کنترل زبان را در دست داشته باشد. 📚 الشافی، صفحۀ 558. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#فقه #غناء ۳ #حکم_شناسی #بررسی_روایات #طائفه ۱ #معتبره_ابی_بصیر ✅ روایت اول: معتبره ابی بصیر. 🔹 بررسی سندی: سند این روایت عبارت است از: «عده من اصحابنا، عن سهل بن زیاد، عن یحیی بن المبارک، عن عبدالله بن الجبله، عن سماعه بن مهران، عن ابی بصیر». سند این روایت، سند صحیحی نیست، زیرا سهل بن زیاد در آن قرار دارد. براي تضعيف سهل بن زياد انگيزه‌هاي پرشماري وجود دارد و همچنين براي توثيق وي نيز مي‌توان قرائن و شواهد گوناگوني را برشمرد که در این مختصر، فقط می توان فهرست اين شواهد و ادله را ذکر نمود و تفصیل بحث، موکول به آینده خواهد شد. ادلّه تضعيف عبارت‌اند از: 1. تضعيف و بيرون شدن سهل به دست احمد بن محمد بن عيسي اشعري؛ 2. احمق خوانده شدن سهل از سوي فضل بن شاذان(قدّس سرّه)؛ 3. استثنا شدن سهل از روايات محمد بن احمد بن يحيي(قدّس سرّه) از سوي ابن وليد(قدّس سرّه) ؛ 4. تضعيف و متهم شدن به غلوّ از سوي ابن غضائري(قدّس سرّه)؛ 5. تضعيف شدن از سوي شيخ طوسي(قدّس سرّه) در فهرست و استبصار؛ 6. شهادت برخي از فقيهان به عامّي بودن وي. و نيز ادلّه توثيق سهل عبارت‌اند از: 1. موضع‌گيري شيخ مفيد(قدّس سرّه) درباره سهل؛ 2. توثيق سهل از سوي شيخ طوسي(قدّس سرّه) در کتاب رجال؛ 3. فراواني روايات سهل بن زياد؛ 4. فراواني نقل اجلّاء و ثقات از وي؛ 5. شيخ اجازه بودن سهل؛ 6. وجود نام وي در سلسله اسناد کتاب کامل الزيارات؛ 7. وجود نام وي در سلسله اسناد کتاب تفسير قمي؛ 8. نقل جناب کشي از او؛ 9. عدم ورود نکوهش و لعن از سوي سه امام معصوم(عليهم السلام) نسبت به سهل در زمان فتنه غاليون؛ 10. مکاتبه او با امام عسکري(عليه السلام)؛ 11. سالم بودن روايات وي و مورد عمل قرار گرفتن آن‌ها از سوي فقيهان. حقیقت آن است اثبات ضعف سهل بن زياد از راه‌هاي يادشده ممکن نيست، ولي در مقابل از ميان ده شاهدي که براي اثبات وثاقت گفته شد، هفت شاهد پذيرفتني بوده و مي‌تواند وثاقت او را ثابت کند؛ البته نکته ديگري هم وثاقت سهل را تأييد مي‌کند و آن سالم بودن روايات او از کژي‌ها است. به هر حال، اگر کسی جمع بندی فوق را نپذیرد، ولی قدر متیقن از روایات سهل، آن دسته ای است که در کافی نقل شده است، لذا ما به روایات سهل بن زیاد در کافی، عمل می کنیم. یحیی بن مبارک توثیق خاص ندارد، ولی از آن جایی که جزو رجال تفسیر علی بن ابراهیم قمی است، لذا توثیق عام آن، برای اثبات وثاقت او کافی است. عبدالله بن جبله توثیق خاص دارد. (قال النجاشي: «عبد الله بن جبلة بن حنان بن الحر أبجر الكناني أبو محمد. عربي صليب، ثقة») سماعه بن مهران و ابی بصیر هم که از بزرگان اصحاب اند و شکی در وثاقت ایشان نیست. نتیجه آن است که اگر چه سند این روایت، سند صحیحی نیست، ولی معتبر است. 🔹 بررسی دلالی: سالت ابا عبدالله(علیه السلام) عن قول الله عز و جل: «فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ». قال: «الغناء». در این روایت، اجتنبوا فعل امر به اجتناب است، و می دانیم که فعل امر، دلالت بر وجوب دارد؛ پس حکم الزامی از این امر، استفاده می شود و در این، هیچ شکی نیست. بنابراین، دلالت این روایت هم تمام است، زیرا حضرت هم فرمودند که مراد، غنا است و اجتنبوا قول الزور، یعنی اجتنبوا الغناء. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#تزکیه 🔆 فی الکافی، عن الصادق(علیه‌السلام): کان فی وصیۀ امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) لاصحابه: اعلموا انّ القرآن هدی اللیل و النهار و نور اللیل المُظلَم علی ما کان من جُهدٍ و فاقۀ. فإذا حضرت بلیۀٌ فاجعلوا اموالکم دون انفسکم، و إذا نزلت نازلۀٌ فاجعلوا انفسکم دون دینکم. و اعلموا ان الهالک مَن هلک دینُه و الهریبُ من هرب دینُه. ألا و انه لافقر بعد الجنۀ ألا و انه لاغنا بعد النار. لایفکّ اسیرها و لایبرئُ ضریرها. ✅ تفسیر حدیث فوق توسط مقام معظم رهبری حفظه الله تعالی در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۸۷/۹/۴: با همۀ سختیها و تنگدستی‌هایی که ممکن است وجود داشته باشد در روزگار تاریکی و سختی، قرآن در این میانه یک نور است. حادثه‌ای اگر پیش آمد، اموالتان را پیش‌مرگ جانهایتان قرار بدهید! مالتان را فدا کنید! برای اینکه جانتان محفوظ بماند. وقتی یک حادثۀ بزرگی اتفاق افتاد، جانتان را پیش‌مرگ دینتان قرار بدهید! دینتان را حفظ کنید! اگرچه با فدا کردن جانتان باشد. هلاک شونده آن کسی است که دین او از بین برود. هلاکت واقعی، هلاکت دین انسان است. هریب یعنی مالباخته، آن کسی که همۀ اموال او از دست او برود، به سرقت برود یا مثلاً در حاثه‌ای از بین برود. مالباختۀ حقیقی آن کسی است که دین او از دست او برود و غارت بشود. اگر بهشت را بدست آوردی، دیگر فقری وجود ندارد. رفتار شما اگر رفتاری است که بهشت را به شما ارزانی خواهد داشت، بدانید که دیگر فقری وجود ندارد. اگر خدای نکرده دچار آتش دوزخ الهی شدید، دیگر غنایی وجود ندارد. چه غنایی؟ فرض کنید همۀ دنیا را هم به کسی بدهند، اگر چنانچه با رفتار خود، با عمل خود، خود را مستوجب آتش الهی کرده، این غنی نیست، این از همه فقیرتر است. اگر چه همۀ دنیا هم مال او باشد آتش دوزخ الهی آنچنان است که کسی که اسیر آن شد، خلاصی ندارد. آن کسی که دچار مضرّت و بدبختی آتش شد، دیگر آسایش و راحتی ندارد. 📚 الشافی صفحه 544. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#فقه #غناء ۴ #حکم_شناسی #بررسی_روایات #طائفه ۱ #معتبره_زید_شحام ✅ روایت دوم: معتبره زید شحام. 🔹 بررسی سندی: سند این روایت، عبارت است از: محمد بن یحیی، عن احمد بن محمد، عن محمد بن خالد و الحسین بن سعید جمیعا، عن نضر بن سوید، عن درست، عن زید الشحام. محمد بن یحیی و احمد بن محمد، دارای توثیق خاص هستند. کلمه «جمیعا» و «واو» بین دو راوی در عبارت «محمد بن خالد و الحسین بن سعید جمیعا»، دلالت می کند که در این طبقه، دو راوی وجود دارد. وثاقت محمد بن خالد، اختلافی است، اگر چه حق آن است که او نیز ثقه است، ولی اگر کسی در وثاقت او شبهه کند، مشکلی نیست، زیرا در وثاقت حسین بن سعید، اختلافی وجود ندارد. نضر بن سوید نیز توثیق خاص دارد. درست، همان درست بن ابی منصور واقفی مذهب است که توثیق خاص ندارد، ولی از آن جایی که ابن ابی عمیر و بزنطی از او روایت نقل کرده اند، لذا همین در وثاقت او کافی است. زید شحام نیز توثیق خاص دارد. بنابراین، این سند نیز، سند معتبری است. 🔹 بررسی دلالی: سالت ابا عبدالله(علیه السلام) عن قول الله عز و جل: «فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ». قال: «الرجس من الاوثان» الشطرنج و «قول الزور» الغناء. با توجه این که متن این روایت، دقیقا مانند متن روایت قبلی است، لذا با همان توضیحی که در روایت قبلی آمد، دلالت این روایت نیز بر حرمت غنا، کاملا واضح و روشن است. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#تزکیه ✍ سلام رفقا! وقت محاسبه، مشارطه و مراقبه است. 🌿🌺حضرت آیت الله جوادی آملی (حفظه الله تعالی): ... ماه شعبان را آخر سال می دانند لذا در این ماه، خیلی سراسیمه و دستپاچه اند که حساب ها را بررسی کنند... #چله_مراقبه 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#تزکیه 📼 #فايل_صوتي | سخنراني آيت الله جاودان جلسه هفتگی چهارشنبه ها (۱۳ فروردین ۹۹) 🔰 www.javedan.ir آدرس اینستاگرام instagram.com/ javedan.ir کانال سروش : Sapp.ir/javedan_ir کانال بله: Ble.im/javedan كانال ايتا: eitaa.com/javedan_ir

#فقه #غناء ۵ #حکم_شناسی #بررسی_روایات #طائفه ۱ #صحیحه_هشام 🖋 روایت سوم: صحیحه هشام: 🔹 بررسی سندی: سند این روایت، عبارت است از: عن علی بن ابراهیم، عن ابیه، عن ابن ابی عمیر، عن بعض اصحابه. آن چه در این سند، در نگاه اول، جلب توجه به کند، مرسله بودن سند است. البته، ارسال این سند، خدشه ای به اعتبار آن، وارد نمی کند، زیرا به نظر اکثر علمای رجال، مرسلات ابن ابی عمیر، مانند مسندات او، دارای حجیت است و به آن اعتماد می‌شود. او از یاران برجسته و خوشنام امام کاظم، امام رضا و امام جواد (علیهم السلام) و راوی و مصنف بخش مهمی از روایات امامیه است که نامش علاوه بر اصحاب اجماع در میان مشایخ ثقات نیز به چشم می‌خورد. این روایت از کافی در باب نود و نه، حدیث بیست و ششم نقل شده است. این روایت، سند دیگری هم دارد که بنا بر آن سند، روایت صحیحه است: فی تفسیر القمی، قال: حدّثنی ابی، عن ابن ابی عمیر، عن هشام، عن ابی عبدالله. بنابراین، روایت صحیحه است. در آن روایت قبلی، سند این‌طور بود: ابن ابی عمیر، عن بعض اصحابه، در این روایت، مشخص می‌کند آن بعض اصحاب، هشام بن حکم یا هشام بن سالم است که هر کدام باشند، ثقه هستند. در باره وثاقت علی ابن ابراهیم، هیچ شکی نیست؛ اما در رابطه با ابراهیم بن هاشم، اگر چه تصریحی بر وثاقت و یا عدم وثاقت وی از رجال‌شناسان قدیم به ما نرسیده است، اما عده‌ای تصریح کرده‌اند که وی از حد وثاقت بالاتر و رتبه بلندی در میان راویان احادیث اهل بیت (علیه السلام) دارد. اندیشمندان رجالی معاصر، قرائن متعددی در وثاقت ایشان ذکر می‌کنند، که با توجه به جایگاه ابراهیم بن هاشم و اثری که اثبات وثاقت ایشان بر میراث حدیثی دارد، به آنها اشاره می‌شود: 1. علی بن ابراهیم، فرزند وی در تفسیر خویش از پدرش نقل روایت کرده و این در حالی است که در ابتدای آن کتاب به وثاقت تمام راویانش شهادت داده است. 2. سید بن طاووس ادعای اجماع بر وثاقت ابراهیم بن هاشم کرده است. 3. با توجه به این‌که مسلک قمی‌ها در اخذ حدیث؛ سخت‌گیرانه است، اما روایاتی را که او با خود به قم آورده بود، قبول کردند. 4. ابراهیم بن هاشم در سند روایات «کامل الزیارات» هم قرار دارد و صاحب کتاب؛ یعنی ابن قولویه شهادت به وثاقت راویان احادیث در کتابش داده است. بنابراین، وثاقت ابراهیم بن هاشم، بلکه بالاتر از وثاقت وی، قابل اثبات است و کسی هم ایشان را مورد جرح و تضعیف قرار نداده است. 🔹 بررسی دلالی: متن این روایت، عبارت است از: عن ابی عبدالله(علیه السلام) فی قول الله تعالی «فاجتنبوا الرجس من الاوثان و اجتنبوا قول الزور»، قال: الرجس من الاوثان هو الشطرنج و قول الزور الغناء. متن این روایت نیز دقیقا مانند متن دو روایت قبلی است و در نتیجه، دلالت آن نیز، با همان توضیحی که در روایت اول آمد، تمام است و به وضوح، دال بر حرمت غنا است. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945