#فقه #غناء ۱۶ #حکم_شناسی #بررسی_روایات #طائفه ۱ #تحلیل_دلالی ۱ ✅ تحلیل دلالی ۱: 🖋 بعضی از این روایات این‌طور استفاده کرده اند که غنای محرّم، بنا بر آنچه از این روایات فهمیده می‌شود، آن غنایی است که با قول همراه باشد، کلام داشته باشد، و به تعبیر امروزی ها، موسیقی با کلام باشد، یعنی یک شعری را مثلاً با آواز بخوانند؛ امّا آن صدا و صوتی که با کلام همراه نیست، آن را شامل نمی‌شود. بعضی پا را از این بالاتر گذاشتند، و گفتند: چون حضرت، قول زور را به غناء تفسیر کرده‌اند، از این، معلوم می‌شود که اصلاً غناء، آن چیزی است که با قول همراه باشد. اگر با قول همراه نباشد، غناء نیست. نه اینکه غناء است و حرام نیست. مطلب دوّم که انکارِ غناء بودن آن آوازی است که با قول همراه نباشد، این بحث را ان‌شاءالله تعالی در آینده در مبحث معنای غناء عرض خواهیم کرد، زیرا بر اساس این ادعا، حرف های عجیب و غریبی از بعضی صادر شده است. امّا آن حرف اوّل که ما بگوییم: این آیات و این روایاتی که در ذیلش هست، دلالت می‌کند بر اینکه آن غنایی محرّم است که با قول همراه باشد، بنابراین دلالت نمی‌کند بر حرمت غنای خالی از قول، اگر این حرف را ما قبول کردیم، که این هم قابل خدشه است، اگر به فرض این حرف را قبول کردیم، هیچ اشکالی پیش نمی آید؛ زیرا این روایات، این بخش از غناء را تحریم می‌کند. و روایات دیگری هم هست که بخش دیگر از غنا ا تحریم می کند، زیرا در آن روایات، کلمۀ قول نیست. مانند روایاتی که در ذیل آیۀ شریفۀ: «و الذین لایشهدون الزور»، آمده است. یا روایاتی که اصلاً در ذیل این آیات نیست، و مطلقاً هر آنچه را که غناء بر آن صدق می‌کند، آن را تحریم می‌کند، نه خصوص آن آهنگی که با کلام همراه باشد. بنابراین، این اشکال در دلالت این روایات وارد نیست. بنابراین، انصافاً دلالت راویات، دلالت تامّ و تمامی است؛ چون فعل امر اجتنبوا است. در این روایت اخیر که اجتنبوا الغناء از خود حضرت مکرراً صادر شد و لذا صریح تر است؛ و در روایات قبلی هم که این صراحت شدید نیست، ولی از آن جایی که حضرت، اجتنبوا قول الزور را به غناء تفسیر کرده‌اند، لذا دلالت ان ها هم تمام است، زیرا این اجتنبوا، صریح در تحریم زیرا صریح در نهی است و نهی، ظهور تام در حرمت دارد. بنابراین، در دلالت این روایات، هیچ تردیدی وجود ندارد، و سندهایش هم که سندهای خوبی بود. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#فقه #غناء ۱۷ #حکم_شناسی #بررسی_روایات #طائفه ۱ #تحلیل_دلالی ۲ ✅ تحلیل دلالی ۲: 🖋 نکتۀ قابل توجهی که در این چند روایتی که بررسی کردیم، و ان‌شاءالله در آینده در بیان موضوع غناء ممکن است از این نکته، استنتاج بکنیم، این است که: همۀ این هشت روایت، از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است. حتی آن روایتی که از حضرت هادی (علیه السلام) نقل شده بود، آن بزرگوار از پدران خودش نقل می‌کند، تا در نهایت به حضرت صادق (علیه السلام) می رسد. این، یک امرِ سؤال برانگیزی است. همۀ این روایات از حضرت صادق (علیه السلام) است. این تقویت خواهد کرد آن چیزی را که ما در ادامه بیان خواهیم کرد، که مسألۀ عصری بودن این موضوع در زمان امام صادق(علیه السلام) در این همه تأکید مؤثر بوده است. عصر امام صادق(علیه السلام)، عصری بوده است که غناء در بین آحاد و طبقات مردم، به شکلهای مختلف، ترویج می‌شده، مخصوص خلفا و دربارها هم نبود. بنابراین، این‌ تأکیدی که از طرف ائمۀ معصومین (علیهم السلام) شده است، به خصوص حضرت صادق (علیه‌ السلام) در این روایات، از این جهت است. این یک مطلب است که همۀ اینها از امام صادق (علیه السلام) است. نکتۀ دیگر در این روایات این است که: رواتی که بعضی از آنها از بزرگان روات هستند، مثل ابی بصیر و عبدالاعلی ابن اعین و ...، اینها از حضرت می‌پرسند که قول الزور چیست؟ این قول الزور مگر جزو متشابهات است؟ زور یعنی باطل. و اجتنبوا قول الزور، یعنی از قول باطل اجتناب کنید و این را هر کسی که عربی بداند، معنای این را می‌فهمد. باطل هم یک معنایی است وسیع، و مصادیق گوناگونی دارد. پس چرا از حضرت می‌پرسند؟ این سؤالی که از حضرت می‌شود و این روایاتی که شما دیدید، هشت روایتی که ذکر کردیم، در چند روایت این‌طوری بود: سألته ...، می‌گویند از حضرت سؤال کردم که مراد از قول زور چیست؟ حضرت می‌فرمایند: الغناء. قول الزور یعنی قول الباطل. قول باطل یک امر مشتبهی نیست. معلوم است قولِ باطل، هر باطلی را شامل می‌شود. سؤال کردن برای چیست؟ این که می‌آید سؤال می‌کند، انسان این‌طور حدس می‌زند که چیزی از قول حضرت منتشر شده بوده است که باطل و زور را، به غنا تفسیر کرده است. در آن عصر بعضی از علمای مدینه غناء را مکروه می‌دانستند، بعضی مکروه هم نمی‌دانستند، حضرت در این قول منفرد بودند و به قرآن استناد می‌کردند. این فرمایش حضرت، به گوش اصحاب رسیده بود و می‌خواستند خودشان بشنوند، لذا می‌آمدند و می‌گفتند آقا! مراد از قول زور چیست؟ حضرت می‌فرمود: مراد، غناست. البته بدیهی است این که مراد غناست، معنایش این نیست که قول زور، دروغ را شامل نمی‌شود، هر حرف باطلی را شامل نمی‌شود، غیبت را شامل نمی‌شود؛ خیر، اتفاقا شامل می شود، زیرا آن ها هم باطل است. تعیین یکی از مصادق قول زور و اینکه می‌فرمایند: که این غناست، نکته‌اش این است. نتیجه این که یک سؤالی در ذهن بزرگان شیعه پدید آمده بود، و با قطع نظر از این نکته، سؤال کردن ندارد. قول زور یعنی قول الباطل. این چه سؤالی است؟ معلوم می‌شود که یک حرفی از قول حضرت نقل شده بود که آن عبارت است از اینکه قول زور شامل غناء هم می‌شود. اینها می‌خواستند یقین کنند، مطمئن بشوند. می‌آمدند از حضرت سؤال می‌کردند، می‌گفتند: آقا! مراد از قول زور چیست؟ حضرت هم متوجّه مراد آنها بودند. می‌فرمودند: قول الزور الغناء. نکته‌ای که در ذیل این روایات عرض کردیم، برای ما کمک خواهد کرد در فهم معنای غناء که بعد ان‌شاءالله در تفسیر معنای غناء این را عرض خواهیم کرد. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#فقه #غناء ۱۸ #حکم_شناسی #بررسی_روایات #طائفه ۱ #تحلیل_دلالی ۳ 🖋 یک شبهه‌ای در دلالت این روایات وجود دارد که شیخ اعظم در کتاب مکاسب محرمه، این شبهه را ذکر کردند. این تصور که ُمبدِع این شبهه، خودِ شیخ اعظم (رضوان‌الله تعالی‌علیه) است، اشتباه است، زیرا قبل از شیخ اعظم، افراد متعدّدی متعرّض آن شدند و بعضی نیز آن را قبول کردند، لذا دلالت آیات را بر اطلاق حرمت غناء، به خاطر همین شبهه قبول نکردند. بعضی هم به نحوی از انحاء از این شبهه جواب دادند، که اتفاقاً هم جوابی که شیخ (رضوان الله تعالی علیه) می‌دهند و هم جوابی که امام (رضوان‌الله‌ تعالی عليه) می دهند، در بین جواب های قدما نمونه‌اش را می‌‌شود پیدا کرد. این شبهه این است که: در ظاهر این آیه که می‌فرماید: «اجتناب از قول زور بکنید»، قول، کلام است. از این معلوم می‌شود که غنای محرّم آن چیزی است که در آن قول زور باشد؛ یعنی مشتمل بر کلام باطل باشد. مرحوم شیخ، در ابتدا، شبهه را نسبت به طائفه اول، مطرح می کند. سپس با «بل» ترقیه، شبهه را به طائفه دوم (والدین لا یشهدون الزور)، سرایت می دهد. سپس سه شاهد برای آن می آورد: 1. صحیحه حماد (که در غناء ۸ ذکر کردیم) را به عنوان موید این شبهه مطرح می کند. وجه تایید آن است که در روایت آمده است، این که مغنّی را، با کلام «احسنت» تشویق کنی، این غنا است؛ پس غنا از مقوله کلام است. 2. فرمایش حضرت امام سجاد علیه السلام را که در مرسله فقیه خواهد آمد، را نیز شاهد می داند، آن جا که حضرت فرموده است: «لا باس لو اشتریتها فذکرتک الجنه». شیخ اعظم از این کلام این چنین نتیجه می گیرد: مفهوم این کلام آن است که غنا با کلام مشتمل بر قرآن کریم و فضائل و ...، هیچ باس و اشکالی ندارد. 3. عبارت «لهو الحدیث» نیز، بنابراین که از قبیل اضافه صفت به موصوف باشد، شاهد دیگری بر شبهه فوق است، زیرا فقط غناهایی که این چنین صفت دارد که از قبیل حدیث و کلام لهوی است، حرام است. در ادامه، طائفه سوم از روایات را نیز به همین دلیل، مخدوش می داند، زیرا مشاهد زوری که ندیدن آن ممدوح است، عبا ت است از: «مجالسی که در آن، تغنی با کلام باطل می شود». سپس این چنین نتیجه می گیرد: «انّ ظاهر الآیۀ انّ الغناء من مقولۀ الکلام لتفسیر قول الزور به، فالغناءُ المحرّم ما اشتمل علی کلامٍ باطلٍ ؛ فلاتدلّ علی حرمۀ نفس الکیفیّۀ ولو لم‌یکن فی کلامٍ باطلٍ». بنابراین، اگر آوازی که خوانده می‌شود، غنایی که اجرا می‌شود، متضمن کلام باطلی بود، مثلاً دروغی بود، یا مسایل شهوانی و عشق‌های شهوانی در آن بود، یا مسایل مخالف با احکام الهی در این شعر که می‌خواند، در این غناء وجود داشت، فقط همین قسم، حرام است. پس این آیه دلالت نمی‌کند بر اینکه کیفیّت خواندن (که متبادر از غناء کیفیّت خواندن است) حرام باشد، زیرا از این آیه به قرینۀ این تفسیر استفاده می‌شود که آنچه حرام است، آن غنایی است که مشتمل بر یک کلام باطلی باشد. پس اگر ما این شبهه را به این صورت قبول بکنیم، لازمه‌اش این است که بگوییم: غناء آن وقتی حرام است که متضمّن بر یک کلام باطل باشد، امّا اگر غنایی و آوازی است، که متضمن بر کلام باطلی نیست، مثل اینکه آیات قرآن را به سبک غناء می‌خواند، یا اشعار حَقّه‌ای را می‌خواند، چنانچه یکی از بزرگواران می‌گوید: اشعار عاشقانه‌ای را بخواند، لکن مرادش معانی عرفانی باشد، مثل اشعار حافظ که بعضی ‌خوانندگان از خواندن آن، ارادۀ معانی عرفانی می‌کنند، غناء نخواهد بود. بعضی از بزرگانی که قبل از شیخ(رضوان الله تعالی علیه) بودند و بعضی از بزرگان بعد از شیخ(رضوان الله تعالی علیه)، این شبهه را قبول کردند. بعضی از آنها البته استنتاجی که کردند این است که: این آیه و روایات در ذیل آن، دلالت بر حرمت مطلق غناء نمی‌کنند، بلکه تنها بر حرمت غنای مشتمل بر کلام باطل دلالت می‌کنند. امّا روایات دیگری وجود دارد که آنها بر حرمت مطلق غناء دلالت می‌کند، لکن بعضی هم به قرینۀ این روایات، سایر روایات باب غناء را هم حمل بر این معنا یعنی غنای کلامی کردند. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945