خدایی را که نبینم عبادت نمی کنم
قَامَ رَجُلٌ یُقَالُ لَهُ ذِعْلِبٌ فَقَالَ:
یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ هَلْ رَأَیْتَ رَبَّكَ؟ فَقَالَ: وَیْلَكَ یَا ذِعْلِبُ مَا كُنْتُ أَعْبُدُ رَبّاً لَمْ أَرَهُ قَالَ: فَكَیْفَ رَأَیْتَهُ؟ قَالَ: وَیْلَكَ لَمْ تَرَهُ الْعُیُونُ بِمُشَاهَدَةِ الْأَبْصَارِ وَ لَكِنْ رَأَتْهُ الْقُلُوبُ بِحَقَائِقِ الْإِیمَانِ
مردى به نام ذعلب برخاست و عرض كرد: اى اميرمؤمنان! آيا پروردگارت را ديدهاى؟ فرمودند: واى بر تو اى ذعلب! من پروردگارى را كه نديده باشم، عبادت نمىكنم ذعلب عرض کرد: اى امير مؤمنان! او را چگونه ديدهاى؟ فرمودند: واى بر تو اى ذعلب! ديدگان، او را به ديدۀ بصر نمىتوانند ببينند، ولى دلها او را به حقايق و اركان ايمان مشاهده کرده اند.
📚 توحید صدوق ج ۱، ص ۳۰۸
دست به دامان خداوند
عَنْ أَبِي اَلْحَسَنِ اَلرِّضَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ:
إِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ آخِذٌ بِحُجْزَةِ اَللَّهِ تَعَالَى وَ نَحْنُ آخِذُونَ بِحُجْزَةِ نَبِيِّنَا وَ شِيعَتُنَا آخِذُونَ بِحُجْزَتِنَا ثُمَّ قَالَ وَ اَلْحُجْزَةُ اَلنُّورُ وَ قَالَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ مَعْنَى اَلْحُجْزَةِ اَلدِّينُ.
امام رضا عليه السّلام فرمودند:
رسول الله صلى اللّٰه عليه و آله در روز قيامت به دامان خداوند چنگ مىزند، ما نيز به دامان پيامبرمان و شيعيان ما نيز چنگ به دامان ما مىزنند سپس فرمودند: مراد از دامان، نور است و در حديث ديگر فرموده اند: دامان به معنى دين است.
📚 عيون أخبار الرضا عليه السلام ج ۱ ص ۱۲۶
📚 کافی شریف، ج۱، ص۱۱۵
💠 قائم عجل الله تعالی فرجه کیست؟
«يَا أَبَا الْمُسْتَهِلِّ إِنَّ قَائِمَنَا هُوَ التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ لِأَنَّ الْأَئِمَّةَ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ(صلی الله علیه وآله) اثْنَا عَشَرَ وَ هُوَ الْقَائِمُ قُلْتُ يَا سَيِّدِي فَمَنْ هَؤُلَاءِ الِاثْنَا عَشَرَ قَالَ أَوَّلُهُمْ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ بَعْدَهُ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ وَ بَعْدَ الْحُسَيْنِ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ أَنَا ثُمَّ بَعْدِي هَذَا وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى كَتِفِ جَعْفَرٍ قُلْتُ فَمَنْ بَعْدَ هَذَا قَالَ ابْنُهُ مُوسَى وَ بَعْدَ مُوسَى ابْنُهُ عَلِيٌّ وَ بَعْدَ عَلِيٍّ ابْنُهُ مُحَمَّدٌ وَ بَعْدَ مُحَمَّدٍ ابْنُهُ عَلِيٌّ وَ بَعْدَ عَلِيٍّ ابْنُهُ الْحَسَنُ وَ هُوَ أَبُو الْقَائِمِ الَّذِي يَخْرُجُ فَيَمْلَأُ الدُّنْيَا قِسْطاً وَ عَدْلًا وَ يَشْفِي صُدُورَ شِيعَتِنَا قُلْتُ فَمَتَى يَخْرُجُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ لَقَدْ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ إِنَّمَا مَثَلُهُ كَمَثَلِ السَّاعَةِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً»
امام باقر(علیه السلام) فرمود: ای ابا المستهل! همانا قائم ما نهمین از فرزندان حسین(علیه السلام) است. زیرا امامان بعد از رسول خدا(صلی الله علیه وآله) دوازده تن هستند و آن قائم است. ابا المستهل پرسید: آن دوازده تن چه کسانی هستند؟ فرمود: اول آنان علی بن ابی طالب و بعد او حسن و حسین و علی بن حسین و من و بعد از من این، دستش را بر کتف جعفر قرار داد. عرض کردم بعد از ایشان؟ فرمود: فرزندش موسی و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و او پدر قائم است. همان کسی که زمین را پر از عدل میکند بعد آن که پر از ظلم شده است و قلب شیعیان ما را شفا میدهد. پرسیدم پس چه زمانی ظهور میکند؟ فرمود: این پرسش از رسول خدا(صلی الله علیه وآله) سوال شد و ایشان فرمود: همانا مَثَل ظهور او همانند ساعت قیامت است. بر شما پدیدار نمیشود، مگر به طور ناگهانی!
📚خرازی، کفایة الأثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر، ص۲۴۸
قابل درک نیست
قَالَ أَبُو اَلْحَسَنِ اَلرِّضَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي قَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «لاٰ تُدْرِكُهُ اَلْأَبْصٰارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ اَلْأَبْصٰارَ» لاَ تُدْرِكُهُ أَوْهَامُ اَلْقُلُوبِ فَكَيْفَ تُدْرِكُهُ أَبْصَارُ اَلْعُيُونِ
امام رضا عليه السّلام درباره آيه شريفه: «ديدگان او را درک نخواهند كرد، درحاليكه او ديدگان را درمی یابد» فرمودند: حتى اوهام قلبها،خدا را درک نخواهند كرد؛چه رسد به اينكه ديدگان او را دریابند.
📚 امالی شیخ صدوق ج ۱، ص ۴۰۹
روح منه
رَوَى حُمْرَانُ بْنُ أَعْيَنَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «وَ رُوحٌ مِنْهُ» قَالَ: هِيَ مَخْلُوقَةٌ خَلَقَهَا اَللَّهُ بِحِكْمَتِهِ فِي آدَمَ وَ فِي عِيسَى عَلَيْهِ السَّلاَمُ .
از حمران بن أعين نقل شده كه گفت: به امام باقر عليه السّلام عرض كردم: مراد از روح در آيۀ كريمۀ:«و روحى است از او» چيست؟ فرمودند: آن روح مخلوقى است كه خداوند از سر حكمت در آدم و عيسى عليهما السّلام آفريد.
📚 احتجاج ج ۲، ص ۳۲۳
✨سرور عوالم هستی مولانا امیرالمومنین علی ابن ابیطالبﷻ فرمودند:
لَو ظَهَرتُ لِلنَّاس فی صُورَةٍ واحِدَةٍ لَهَلَكَ فیّ النَّاس
من اگر به صورت واحد برای مردم
ظاهر شوم، همه ی مردم در من هلاک میشوند.
علی عالی اعلی،ج۲ص۹۷۴
العتیق،ص۷۴
نور آسمان و زمین
عَنِ اَلْعَبَّاسِ بْنِ هِلاَلٍ قَالَ: سَأَلْتُ اَلرِّضَا عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ «اَللّٰهُ نُورُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ»
فَقَالَ هَادٍ لِأَهْلِ اَلسَّمَاءِ وَ هَادٍ لِأَهْلِ اَلْأَرْضِ
عباس بن هلال مىگويد:از امام رضا عليه السّلام درباره قول خداوند «اَللّٰهُ نُورُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ» پرسيدم.
فرمودند: يعنى خداوند هدایتگر اهل آسمان و زمين است.
📚 کافی شریف ج ۱، ص ۱۱۵
جنب الله
عَنِ اَلْبَاقِرِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ:
مَعْنَى جَنْبِ اَللَّهِ أَنَّهُ لَيْسَ شَيْءٌ أَقْرَبَ إِلَى اَللَّهِ مِنْ رَسُولِهِ وَ لاَ أَقْرَبَ إِلَى رَسُولِهِ مِنْ وَصِيِّهِ فَهُوَ فِي اَلْقُرْبِ كَالْجَنْبِ وَ قَدْ بَيَّنَ اَللَّهُ تَعَالَى ذَلِكَ فِي كِتَابِهِ بِقَوْلِهِ: أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يٰا حَسْرَتىٰ عَلىٰ مٰا فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اَللّٰهِ يَعْنِي فِي وَلاَيَةِ أَوْلِيَائِهِ .
امام باقر علیه السلام فرمودند:
معنی جنب الله آن است که هیچ چیز نزد خداوند مقرب تر از رسول او نیست و هیچ چیز نزد پیامبر مقرب تر از وصی او نیست پس این قرب همانند جنب [و کنار چیزی] است؛ خداوند متعال این را در کتاب خود بیان کرده: «آن شخص می گوید واحسرتا که من در حق جنب الله کوتاهی کردم» این یعنی در ولایت اولیاء خدا کوتاهی کرده است.
📚 بحار شریف ج ۴، ص ۹
با دستانم او را خلق کردم
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُبَيْدَةَ قَالَ: سَأَلْتُ اَلرِّضَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ عَزَّوَجَلَّ لِإِبْلِيسَ «مٰا مَنَعَكَ أَنْ تَسْجُدَ لِمٰا خَلَقْتُ بِيَدَيَّ أَسْتَكْبَرْتَ» قَالَ يَعْنِي بِقُدْرَتِي وَ قُوَّتِي.
محمّد بن عبيده گويد: سوال کردم از امام رضا عليه السّلام دربارۀ گفتار خدا كه مىفرمايد: «اى شيطان! چه چيز تو را بازداشت که بر آنچه به دو دست خود آفريدهام، سجده كنى» فرمودند: يعنى به قدرت و قوّت خود [آن را خلق کردم]
📚 توحید صدوق ج ۱، ص ۱۵۳