#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۶۲ . آیةُ الْمُتَوَسِّمِینَ
جابر انصاری گوید: گروهی از اهل یمن به محضر رسول خداصلی الله علیه وآله شرفیاب شده و عرض کردند: وصی شما کیست؟
حضرت فرمود: همان کسی که خدای تعالی شما را بر اعتصام به او فرمان داده است: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَلَا تَفَرَّقُوا»
📚 سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.
«و همگی به ریسمان الهی [قرآن و اسلام، و هر وسیله وحدت چنگ زنید و پراکنده نشوید».
گفتند: این حبل چیست و چگونه است؟ فرمود: همان فرمایش خداوند؛ «إِلّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَحَبْلٍ مِنَ النّاسِ»
📚سوره آل عمران، آیه ۱۱۲.
«مگر با ارتباط به خدا، و ارتباط به مردم».
پس حبل (ریسمان) از جانب خدا، کتاب اوست و حبل از جانب مردم، وصی من است.
گفتند: وصی شما کیست؟ فرمود: همان که خدای تعالی درباره اش فرمود: «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتی عَلی ما فَرَّطتُ فِی جَنْبِ اللَّهِ»؛
📚 سوره زمر، آیه ۵۶.
« (این دستورها برای آن است که) مبادا کسی در روز قیامت بگوید: افسوس بر من، به خاطر کوتاهیهایی که در اطاعت فرمان از خدا کردم».
گفتند: جنب اللَّه چیست؟ فرمود: همان که در موردش آمده: «یا لَیتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلاً»؛
📚سوره فرقان، آیه ۲۷.
« (از شدّت حسرت، دست خود را به دندان میگزد و میگوید: ) ای کاش با رسول (خدا) راهی برگزیده بودم! »
وصی من، همان سبیل به سوی من است.
گفتند: او را به ما نشان ده که خیلی مشتاق او هستیم. فرمود: «هُوَ الَّذِی جَعَلَهُ اللَّهُ «آیةً لِلْمُتَوَسِّمِینَ»
📚 اشاره دارد به: سوره حجر، آیه ۷۵.
فَإِنْ نَظَرْتُمْ إِلَیهِ نَظَرَ «لِمَنْ کانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَی السَّمْعَ وَهُوَ شَهِیدٌ»
📚 اشاره دارد به: سوره ق، آیه ۳۷
عَرَفْتُمْ أَنَّهُ وَصِیی کَما عَرَفْتُمْ أَنِّی نَبِیکُمْ»؛ «او کسی است که خدای تعالی وی را «نشانه حقّ جویان» قرار داده، پس اگر به خوبی به او نظر کنید مانند «کسی که عقل و گوش سالم دارد»، حتماً خواهید یافت که او وصی من است، همان طور که مرا به عنوان پیامبر شناختید... ».
📚بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۱۷.
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۶۳. الْإِحْسانُ
«إِنَّ اللَّهَ یأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسانِ»؛
📚 سوره نحل، آیه ۹۰.
«خدای تعالی به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان میدهد». در مورد این آیه، روایات متعددی نقل شده که: مراد از عدل در این آیه، رسول خداصلی الله علیه وآله، و مراد از احسان، علی بن ابی طالب علیه السلام است.
📚 تفسیر قمی، ج ۱، ص ۳۸۸؛ تفسیر فرات، ص ۲۳۶؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۲۶۷؛ تأویل الآیات، ص ۲۶۳.
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۶۴ .الْأَذانُ
اعلان و آگاهی دادن .
آیه شریفه «وَأَذانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ»
اعلان و اطلاعیه ای از جانب خدا و رسولش است.
📚 سوره توبه، آیه ۳.
امیرالمؤمنین علیه السلام نیز فرموده است: «قالَ اللَّهُ تَعالی «وَأَذانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ» فَأَنَا ذلِکَ الْأَذانُ»؛
📚بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۴۶.
«اینکه خداوند میفرماید: «و این اعلامی است از ناحیه خدا و پیامبرش» من آن اذان هستم».
جریان نزول سوره برائت (توبه) و مأمور شدن ابوبکر برای اعلان آن در مکّه و سپس فرستادن علی علیه السلام به این مأموریت و برگرداندن ابوبکر، در تاریخ معروف و ثبت شده است.
📚بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۲۸۸؛ تأویل الآیات، ص ۲۰۳؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۳، ص ۵۱؛ تفسیر المنار، ج ۱۰، ص ۱۵۷.
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۶۵. الْأُذُنُ الْواعِیةُ
به معنای گوش شنوا و فراگیرنده میباشد
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به امام علی علیه السلام فرمود: «یا عَلِی! إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ أَمَرَنِی أَنْ أُدْنِیکَ وَأُعَلِّمُکَ لِتَعِی، وَأُنْزِلَتْ هذِهِ الْآیةُ: «وَ تَعِیها أُذُنٌ واعِیةٌ»
📚سوره حاقه، آیه ۱۲.
فَأَنْتَ الْأُذُنُ الْواعِیةُ»؛
«ای علی! خدا به من فرمان داده که تو را نزدیک گردانم و تو را چنان بیاموزم تا همه را فرا بگیری و این آیه نازل شد... تو همان اذن واعیه هستی».
📚 بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۳۲۹. الکشاف، ج ۷، ص ۱۳۳؛ تفسیر الرازی، ج ۱۵، ص ۴۸۵؛ تفسیر الکشف والبیان، ج ۱۰، ص ۲۸.
و امیرمؤمنان علیه السلام فرمود:
«أَنَا الْأُذُنُ الْواعِیةُ یقُولُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ: «وَتَعِیها أُذُنٌ واعِیةٌ»»؛
«من همان (اذن واعیه) گوش شنوا هستم که خدای تعالی فرموده: «و گوشهای شنوا آن را دریابد و بفهمد»».
📚بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۴۶
امام باقرعلیه السلام نیز فرمود: «اَلْأُذُنُ الْواعِیةُ أُذُنُ عَلِی ّ»؛
«گوش شنوا، همان گوش علی علیه السلام است».
📚بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۳۲۹
لذا در زیارت آن حضرت آمده است: «اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا عَینَ اللَّهِ النّاظِرَةَ وَیدَهُ الْباسِطَةَ وَأُذُنَهُ الْواعِیةَ»؛
«سلام بر تو ای چشم بینای خدا و دست گشاده خدا و گوش شنوای او».
📚بحارالانوار، ج ۹۷، ص ۳۰۵؛ جمال الاسبوع، ص ۳۷؛ اقبال الاعمال، ص ۶۰۸؛ مفاتیح الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین علیه السلام
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۶۶ .الْإِسْلامُ
اسلام با تمام احکام و اصول و فروع خود، در پیامبرصلی الله علیه وآله و امام معصوم تجسم یافته است؛ یعنی امام همان اسلام مجسّم است.
امام صادق علیه السلام میفرماید: امیرمؤمنان علیه السلام بر منبر کوفه چنین خطبه خواند: «وَاللَّهِ! إِنِّی لَدَیانُ النّاسِ یوْمَ الدِّینِ وَقَسِیمُ اللَّهِ بَینَ الْجَنَّةِ وَالنّارِ... أَنَا الْإِسْلامُ الَّذِی ارْتَضاهُ لِنَفْسِهِ، کُلُّ ذلِکَ مَنّاً مِنَ اللَّهِ»؛ «به خدا قسم که من حاکم مردم در روز قیامت هستم، منم که مردم را برای بهشت و جهنم تقسیم می کنم... من همان اسلامی هستم که خداوند آن را پسندیده است. تمام اینها منت و افتخاری است از جانب خداوند متعال».
📚 بحارالانوار، ج ۲۶، ص ۳۱۸
حضرت در این خطبه به این آیه شریفه اشاره فرموده: «اَلْیوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً»؛ «امروز، دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آیین (جاودان) شما پذیرفتم».
📚 سوره مائده، آیه ۳.
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۶۷_ الْإِمامُ الْمُبِینُ
پیامبر خاتم صلی الله علیه وآله امام علی علیه السلام را مصداق امام مبین بیان کرده و در خطبه غدیر فرمود:
«مَعاشِرَ النّاسِ! ما مِنْ عِلْمٍ إِلّا وَقَدْ عَلَّمْتُهُ عَلِیاً، وَهُوَ الْإِمامُ الْمُبِینُ»؛
«ای مردم هیچ علمی نبود جز اینکه آن را به علی آموختم و او امام مبین است».
📚 بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۴۲۷؛ الیقین، ص ۳۴۹
امام باقرعلیه السلام میفرماید: هنگامی که آیه شریفه «وَکُلَّ شَی ءٍ أَحْصَیناهُ فِی إِمامٍ مُبِینٍ» نازل شد، مردم از پیامبر سؤال کردند: آیا این امام مبین، تورات و انجیل و قرآن است؟ فرمود: خیر، آن علی بن ابی طالب علیه السلام است.
📚 الصراط المستقیم، ج ۱، ص ۲۷۱
ابن عباس به نقل از امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: «أَنَا وَاللَّهِ الْإِمامُ الْمُبِینُ أُبِینُ الْحَقَّ مِنَ الْباطِلِ وَرَثْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله»؛
«به خدا قسم! من امام مبین هستم که حقّ را از باطل جدا و مشخص میکنم و این را از رسول خداصلی الله علیه وآله به ارث برده ام».
📚 بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۴۲۷؛ تفسیرقمی، ج ۲، ص ۲۱۲.
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۶۸. الْإِنْسانُ
در مورد آیه «وَقالَ الْإِنْسانُ ما لَها»
📚سوره زلزله، آیه ۳.
نقل شده فرمود: مراد از آن، امیر المؤمنین علیه السلام است.
📚بحارالانوار، ج ۲۴، ص ۹۶؛ تفسیر قمی، ج ۲، ص ۴۳۳.
چنان که روزی این آیه را نزد ایشان قرائت کردند، فرمود: «فَأَنَا الْإِنْسانُ الَّذِی یقُولُ ما لَکَ»؛
«من آن انسانم که به زمین گوید تو را چه شده؟ ».
📚بحارالانوار، ج ۵۷، ص ۱۲۹
همچنین است «الانسان» در آیه شریفه «خَلَقَ الْإِنْسانَ * عَلَّمَهُ الْبَیانَ»
«انسان را آفرید. و به او، بیان را آموخت».
📚سوره الرحمن، آیه ۳ و ۴.
امام رضاعلیه السلام فرمود: مراد از این انسان، امیرمؤمنان علیه السلام است که هرچه را مردم به آن نیاز دارند، خداوند به علی علیه السلام آموخت.
📚بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۱۶۵.
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۵۵. النُّورُ
از اسامی قرآنی امیرمؤمنانعلیه السلام، نور است.
«فَالَّذِینَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِی أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»
📚 سوره اعراف، آیه 157
«پس کسانی که به او ایمان آوردند، و حمایت و یاریاش کردند، و از نوری که با او نازل شده پیروی نمودند، آنان رستگارانند».
ابوبصیر میگوید: امام باقرعلیه السلام در مورد آیه شریفه فرمود:
«اَلنُّورُ هُوَ عَلِیعلیه السلام»
📚بحارالانوار، ج 35، ص 404
«مراد از نور، علیعلیه السلام است».
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۵۶. النَّصِیرُ
«وَاجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطاناً نَصِیراً»؛
📚سوره اسراء، آیه 80
«و از جانب خود، سلطان و حجّتی یاری کننده برایم قرار ده».
مراد از نصیر در آیه شریفه، علیعلیه السلام است که هم امیر و هم وزیر است .
📚 مشارق انوار الیقین، ص 64.
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۵۷. الْوالِدُ
«وَوالِدٍ وَما وَلَدَ»؛
📚سوره بلد، آیه 3.
«و قسم به پدر و فرزند».
از امام صادقعلیه السلام در مورد آیه شریفه نقل شده که فرمود: مراد از «والِد» علیعلیه السلام است، و «ما وَلَدَ» نیز امامانعلیهم السلام هستند
📚 بحارالانوار، ج23، ص268؛ مناقب آل ابیطالب، ج3، ص 105.
همچنین از امام باقرعلیه السلام نقل شده:
«اَلْوالِدُ؛ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ، وَما وَلَدَ؛ الْحَسَنُ وَالْحُسَینُ».
📚 بحارالانوار، ج 23، ص 269؛ شواهد التنزیل، ج 3، ص 430.
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۵۸. الْوُدُّ
خدای تعالی فرموده:
«إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ سَیجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدّاً»؛
📚سوره مریم، آیه 96.
«مسلّماً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادهاند، خداوند رحمان محبّتی برای آنان در دلها قرار میدهد».
ابوبصیر میگوید: از امام صادقعلیه السلام در مورد این آیه پرسیدم، فرمود:
«وِلایةُ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ هِی الْوُدُّ الَّذِی قالَ اللَّهُ»؛
📚 بحارالانوار ج35، ص353؛ اصولکافی، ج1، ص431. الدرّالمنثور ج6،ص490؛
«ولایتعلی همان محبتیاست کهخدا فرموده».
#القاب_آقا_امیرالمؤمنین
۶۰ . الْآمِرُ بِالْعَدْلِ
کسی که به عدل و عدالت، فرمان میدهد و خود نیز طبق آن عمل میکند.
این عنوان از القابی است که در قرآن کریم به آن حضرت اشاره شده، و در آیه شریفه میفرماید: «هَلْ یسْتَوِی هُوَ وَمَنْ یأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَهُوَ عَلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ»؛
📚سوره نحل، آیه ۷۶
«آیا چنین انسانی، با کسی که امر به عدل و داد میکند و بر راهی راست قرار دارد، برابر است؟ ». از امام باقرعلیه السلام نقل شده: مراد از کسی که به عدل امر میکند، علی بن ابی طالب علیه السلام است.
📚 بحارالانوار، ج ۴۱، ص ۱۱۱؛ تأویل الآیات، ص ۲۶۲.