eitaa logo
جریان شناسی فکری، فرهنگی، سیاسی
3.1هزار دنبال‌کننده
844 عکس
1.2هزار ویدیو
1 فایل
این کانال بمنظور آشنایی و تبیین جریانات فکری، فرهنگی، سیاسی ویژه کادرهای فعالین دانشگاه و مربیان مساجد راه اندازی گردیده است. ارتباط با ادمین : https://eitaa.com/Srfm50
مشاهده در ایتا
دانلود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔴 استاد ازغدی میگه بارها شده از رهبری پیش خودشون انتقاد کردم و یکبار ندیدم که ایشون ناراحت بشه؛ حتی منتقدین رو بیشتر از چاپلوس‌ها تحویل می‌گیرن 🔹این فیلم برخورد امام ‌خامنه‌ای با یکی از منتقدینشون رو هم ببینید و مقایسه کنید با اونایی که شعارهاشون گوش فلک رو کر کرده، اما تا بهشون انتقاد کنی، حواله‌ت میدن به جهنم! 🆔 @Jarianshenasi
(2) 🔺 روحانیون پیاده شده از قطار انقلاب ✡️ همراه با ساواک ♨️ امام خمینی (ره) و آیت‌الله شریعتمداری دو مرجع تقلید هم عصر بودند. برخلاف (ره)، اهل سازش با رژیم پهلوی بلکه همراهی و طرفداری از شاه بود. ♨️ او با نیز ارتباط داشت. در قبال همکاری و حمایت شریعتمداری از سلطنت شاه، رژیم پهلوی و ساواک نیز در تثبیت مرجعیت شریعتمداری، از او حمایت ویژه کردند. ♨️ در حقیقت، رژیم پهلوی که مجبور بود مرجعی را میان مردم تبلیغ کند، تصمیم داشت برای تضعیف موقعیت حضرت امام(ره) از شریعتمداری حمایت کند چراکه او خواهان انقلاب علیه سلطنت نبود و از حرکت های انقلابی هم دفاع صریح نمی کرد. ♨️ یکی از همکاری‌های وی با رژیم سلطنت مربوط به تأسیس قم بود که در سال 44 ظاهراً با هدف نشر و تبلیغ اسلام به راه افتاد اما در واقع هدف از آن تقابل با سایر نهادهای مذهبی بود که توسط روحانیون انقلابی اداره می‌شد. ♨️ از دیگر موارد همکاری شریعتمداری با ساواک، تقابل مشترک آنان با حضرت امام خمینی(ره) و تضعیف موقعیت ایشان بود. در گزارش ساواک به نقل از شریعتمداری آمده که: «من صریحاً می گویم که با خمینی و اعمال او مخالفم...او مخالف شاه است در حالی که من این طور نیستم». ♨️اظهارات و اقدامات شریعتمداری بر علیه امام خمینی(ره) در اوایل، شدید بود اما رفته رفته با نزدیک شدن به سال های پایانی عمر حکومت پهلوی، این اظهارات به صورت مخفیانه بیان می‌شد. 🖊 https://eitaa.com/antisecular_ir
📚 روشنفکری در غرب و ایران ✍🏼 قسمت ۹۵ 🔰 گونه شناسی روشنفکری در ایران گونه‌شناسی چهارم اگر بخواهیم با توجّه به گرایش‌های دین‌شناسانه معاصر به گونه‌شناسی دیگری از روشنفکری دینی دست یابیم، می‌توان به پنج‌گونه‌ دین‌شناسی علم‌گرایانه، دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ گرایانه التقاطی، دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ گرایانه غیر التقاطی، دین‌شناسی تجدّد ستیزانه و دین‌ شناسی ایدئولوژیک‌ ستیزانه اشاره کرد. دین‌شناسی علم‌گرایانه و ایدئولوژیک‌ گرایانه و ایدئولوژیک‌ ستیزانه، زیرمجموعه روشنفکری تجدّد‌گرا و در مقابل روشنفکری تجدّد ‌ستیز قرار دارند. دین‌شناسی علم‌گرایانه تلاش می‌کند تا هماهنگ‌ سازی میان محتوای دین‌شناسی و علوم طبیعی و انسانی برقرار کند و دستاورد‌های علمی را از متون دینی استخراج نماید. ♦️مهندس بازرگان در میان روشنفکران دانشگاهی و آیت‌الله طالقانی در میان روشنفکران حوزوی، نمایندگی این نوع دین‌ شناسی را به‌ عهده داشتند. بازرگان، با بهره‌گیری از کشفیات جدید در علوم زیست‌شناسی، فیزیک و... می‌خواست آیات قرآن را بهتر بفهمد و تفسیر کند و معجزات علمی و عددی قرآن را ظاهر سازد. نگرش قطعی و مثبت بازرگان به علوم جدید او را به تطابق علم و دین بیشتر سوق می‌داد. دکتر یدالله سحابی و استاد محمّدتقی شریعتی و بسیاری از روشنفکران دهه سی، در ترویج این رویکرد، بازرگان و طالقانی را همراهی کردند. البته دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ گرا در دهه چهل جایگزین دین‌شناسی علم‌ گرایانه می‌شود و شخصیت‌هایی مانند بازرگان را نیز به خود جلب می‌کند. 🔹مدل دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ گرایانه هم که در دهه چهل و پنجاه در ایران رواج یافت، به دو جریان دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ گرایانه التقاطی و دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ گرایانه غیر التقاطی منشعب گردید. دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ گرایانه التقاطی نه‌ تنها تلاش می‌کرد که با اسلام هماهنگ گردد و می‌خواست از متون دینی اسلام یک ایدئولوژی اسلامی در مقابل ایدئولوژی‌های رایج مارکسیستی و سوسیالیستی و لیبرالیستی ارائه نماید؛ بلکه درصدد بود تا با رویکرد دین‌شناسی علم‌گرایانه نیز هماهنگ گردد. بنابراین نمی‌توان این مدل از دین‌شناسی را با دین‌شناسی علم‌ گرایانه معارض دانست؛ بلکه مکمّل دین‌شناسی علم‌گرایانه است. دکتر شریعتی نماینده اصلی دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ گرایانه التقاطی است که مدل دین‌شناسی خود را با دین‌شناسی علم‌گرا جمع کرده است. 🔸بزرگانی مانند: علامه شهید مطهری، شهید بهشتی، استاد مصباح و... را می‌توان نمایندگان دین‌شناسی ایدئولوژی‌گرای غیر التقاطی دانست. به همین دلیل، این بزرگان با اینکه طرفدار ایدئولوژی‌‌سازی دین و علم جدید بودند، امّا به‌شدّت با علم‌گرایی و تفکّر التقاطی دین و علم مخالفت ورزیدند. زمینه‌سازی دین‌شناسی ایدئولوژیک‌ ستیز به نمایندگی دکتر سروش در اواخر دهه شصت و اوایل دهه هفتاد شکل گرفت و به نقد معرفت دینی رایج پرداخت و تعریف جدیدی از اجتهاد ارائه داد که بسیاری از آموزه‌های دینی، حتی ضروریات دین را مخدوش می‌ساخت. این رویکرد، با بهره‌گیری از دستاوردهای فلسفه معاصر غرب در مقابل دو مدل دین‌شناسی ایدئولوژیک‌گرا و دین‌شناسی تجدّد‌ستیز قرار گرفت. ♦️دین‌شناسی تجدّد ‌ستیز نیز با جریان هایدگری‌ ها به نمایندگی احمد فردید و رضا داوری و جریان سنّت‌گرایی به نمایندگی سیّدحسین نصر دنبال شد. شایان ذکر است که روشنفکری دینی در دوره گذار از سنّت به تجدّد به‌ وجود آمد که اگر چنین دغدغه‌ای وجود نداشت، بی‌شک، پدیده روشنفکری دینی تحقّق نمی‌یافت. روشنفکری دینی، پدیده‌ای است که دغدغه‌ ربط دنیای قدیم با دنیای جدید را دارد. شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد روشنفکری دینی به مرور زمان، وفاداریش را نسبت به دین کاهش می‌دهد و دقیق‌تر می‌گردد. ادامه دارد... 🆔 @Jarianshenasi
📚 بررسی جریان‌های مارکسیستی ✍🏼 قسمت ۴۲ 🔰 سازمان چریک‌های فدایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی... بعد از پیروزی انقلاب با فرصت و فضای باز سیاسی که جمهوری اسلامی در اختیار احزاب و گروههای مختلف قرار داده بود، روزانه ده‌ها هزار نسخه اعلامیه در سراسر ایران از سوی اعضا ستاد مرکزی سازمان چریکهای فدایی در تهران و شهرستان‌ها پخش می‌گردید. «کار» نشریه سازمان که یک ماه پس از قیام توده‌ها منتشر شد، در تیراژ وسیع منتشر و توزیع می‌گردید. ♦️سازمان چریک‌های فدایی خلق که پس از پیروزی انقلاب با انبوهی اختلاف ناشی از تحلیل متفاوت شرایط، ترکیبی نامتجانس با بنیان‌های نظری مختلف، با دانش اندک نظری و با اعضایی کم‌شمار مواجه شده بود؛ شروع به جذب نیرو کرد و در این راستا افراد زیادی به سازمان پیوستند. چریک‌ها در همان روزهای اولیه پس از پیروزی انقلاب با دایر کردن ستاد در دانشگاه تهران به سازماندهی هواداران و علاقمندان خود که عمدتاً از میان دانشجویان بودند پرداختند. با این حال سازمان که هنوز ساختار چریکی داشت، فاقد توانایی لازم برای سازماندهی علاقه‌مندان و هواداران خود بود و در سطح رهبری نیز درگیر اختلافات درباره مسائل سیاسی روز شده بود که مانع از پیروی از یک مشی واحد می‌شد. 🔹شوراهای بسیاری در واحدهای تولیدی بزرگ، کارخانه‌ها، روستاها، ادارات، دانشگاه‌ها، مدارس و مناطق ملی تشکیل شد و تحت هدایت ستادهای محلی سازمان و هواداران آن قرار گرفت. سازمان در اولین موضع‌گیری رسمی خود با این استدلال که از محتوا و ماهیت «جمهوری اسلامی» بی‌اطلاع است، از شرکت در همه‌پرسی مربوط به نظام جایگزین امتناع کرده، اظهار داشت که «نام حکومت آینده برایش مهم نیست و اگر حکومتی با هر اسمی خواسته‌های مردم را برآورده کند» مورد حمایت سازمان خواهد بود. اما عدم شرکت در همه‌پرسی مانعی برای شرکت در انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی که ۴ ماه بعد برگزار شد، نبود. سازمان با انتشار جزوه‌ای توضیح داد که «چرا در انتخابات مجلس خبرگان شرکت می‌کند؟». به نظر می‌رسد این جزوه پیش از آنکه مردم را مخاطب قرار داده باشد، پاسخی بود به آن دسته از اعضا که خواهان تحریم انتخابات بودند. 🔸به هرحال سازمان به ساماندهی و بازسازی خود پرداخت و نمایندگان آن برای تشکیل شاخه‌های استانی به مناطق مختلف اعزام شدند، اما کشاکش‌ها در سطح رهبری برای تسلط بر سازمان همچنان ادامه داشت. در نهایت با رأی‌گیریی که شائبه تقلب در آن وجود داشت، یک گروه ۱۲ نفره به عنوان کمیته مرکزی سازمان انتخاب شدند. ولی سازمان فاقد هویت نظری مشخص بود و در چارچوب عمومی آن گرایش‌های مختلفی می‌توانستند جای بگیرند. در اواخر سال ۵۷ و اوائل سال ۵۸، بخشی که به ادامه مشی مبارزه مسلحانه و چریکی اعتقاد داشتند از سازمان جدا شده و سازمان دیگری را بنیان نهادند. «چریکهای فدایی خلق ایران» (بدون پیشوند سازمان) که با نام گروه اشرف دهقانی مشخص می‌شدند محصول اولین جدایی بود. ادامه دارد... 🆔 @Jarianshenasi
8.69M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔴 استاد حسن عباسی از زیباکلام و سروش می‌گوید؛ افرادی که در ابتدای انقلاب به اسم پاکسازی دانشگاه‌ها، اساتیدی که کراوات می‌زدند را با برچسب طاغوتی بودن از دانشگاه اخراج می‌کردند و امروز سنگ طاغوت را به سینه می‌زنند! 🆔 @Jarianshenasi
📚 روشنفکری در غرب و ایران ✍🏼 قسمت ۹۶ 🔰 روشنفکری لیبرال در ایران همانگونه که قبلا اشاره شد، بحث روشنفکری از مباحث مهم جامعه‌شناسی سیاسی است و در جوامع اسلامی، متاعی وارداتی از مغرب‌زمین است که تقریباً در دو قرن اخیر مطرح شده است. مفهوم اینتلکتوال یا روشنفکری و فهمیدگی، از قرن دوازدهم میلادی در غرب، پدید آمد، در قرن هجدهم، با ظهور نهضت «Enlightenment» یا نهضت روشنگری، پدیده روشنفکری با محتوای نوینی وارد عرصه اروپا شد. در دو قرن اخیر، جریان‌های روشنفکری در کشورهای شرقی بسیار مشاهده می‌شود، امّا شش کشور هند، مصر، ترکیه، سوریه، لبنان و ایران بیشتر‌ گرفتار جریان روشنفکری بوده‌اند؛ مثلاً در عربستان چنین چیزی ظهور نیافت یا در کشورهای جنوب شرقی آسیا مثل اندونزی و مالزی اخیراً تحوّلاتی به‌وجود آمده است، ولی در هندوستان، از همان زمانی که مستعمره انگلستان بود، تفکّرات روشنفکری مطرح شد. ♦️روشنفکری در جامعه ایران مفهوم و معنای یکسانی ندارد؛ زیرا خاستگاه روشنفکری و اهداف آن واحد نبوده و ابزار و وسایل و ویژگی‌های مشترکی نداشته است. البته از همه اینها می‌توان ویژگی مشترکی درآورد، ولی فاصله زیادی نیز با هم دارند. در حال حاضر در جامعه ما کسانی گرایش‌های مدرنیته و برخی نیز تفکّرات پست‌مدرن یا پسامدرن دارند که آنها را نیز می‌توان روشنفکر دانست. کسانی نیز صددرصد اعتقاد به دین اسلام دارند و یا کسانی اصلاً اعتقادی به دین اسلام یا دین دیگری ندارند، اینها را نیز می‌توان روشنفکر گفت؛ چون ویژگی مشترکی بین همه اینها هست. مطلب قابل توجّه اینکه شناخت جریان‌های روشنفکری به‌ویژه روشنفکری لیبرال به جهت ارتباط این پدیده با مسئله انحطاط و تمدّن و تحوّلات دوران معاصر جهان اسلام از اولویت حداکثری برخوردار است؛ چراکه تقابل فرهنگی، پدیده‌ای است که از روزگاران گذشته میان ملّت‌ها وجود داشته است و روشنفکری لیبرال، مدل دیگری از تقابل فرهنگی غرب علیه‌ اسلام است، 🔹همان‌گونه که در قرن سیزدهم میلادی پس از جنگ‌های صلیبی، مسلمانان توانستند تحوّلی در اندیشه غربیان ایجاد کرده و فکر تازه‌ای در اروپاییان به‌ وجود آورده و با تشکیل مدارس اسلامی، دانشجویانی تربیت کنند که مروّج فرهنگ اسلامی در اروپای غربی شدند. شاگردان مسیحی در مدارس مسلمانان افرادی چون ادلهارد انگلیسی، ژرارد ایتالیایی، آلبرت بزرگ، مایکل اسکات و دیگران بودند که با دریافت تمدّن و فرهنگ اسلامی ـ ایرانی مانند حساب، هندسه، هیئت، جبر و زبان عربی، راه جدیدی در اروپا گشودند. این طایفه از طریق اندیشه‌های فارابی و بوعلی و غزالی به گفتمان ارسطو راه یافتند، ولی پرسش‌ اساسی این است که چه اتّفاقی افتاد که پنج قرن بعد، این پرونده مسیر دیگری یافت و ۱۸۰ درجه چرخید؟ راز بقا را باید در ارتباط با غرب جستجو کرد که مسلمانان برای مقابله نظامی با غرب، به تجهیزات نظامی آنها نیازمند شدند و شکست‌های ننگین گلستان (۱۲۲۸ ق) و ترکمنچای (۱۲۴۳ ق) را به بار آوردند. 🔸روشنفکری در عصر قاجار با واژگانی چون منوّرالعقول و منوّرالفکر وارد ادبیات سیاسی و فرهنگی ایران شد. شاید میرزا آقا‌خان کرمانی، نخستین کسی بود که واژه منوّر‌العقول را بکار برد. این طایفه که بعدها به‌عنوان منوّرالفکر شناخته می‌شدند، تجدّدخواهانی بودند که سرنگونی حکومت استبدادی را دنبال می‌کردند و شعار قانون‌گرایی سرمی‌دادند. منوّرالفکرهای دوره پهلوی، واژه روشنفکری را مطرح ساخته و پس از انقلاب اسلامی ایران، اصطلاح روشنفکری دینی و روشنفکری سکولار (اعم از روشنفکری لیبرال و روشنفکری سوسیال) به ادبیات ایران افزوده شد. ادامه دارد... 🆔 @Jarianshenasi
(3) ✡️ مقلد اسلام آمریکایی 🔺 همسویی آیت الله شریعتمداری با آمریکا در قبل و بعد از انقلاب از دیگر اقدامات او در راستای ضربه زدن به انقلاب اسلامی بود. 🔶 سفارت آمریکا در سندی محرمانه به تاریخ 27 دی 1357 در مورد مواضع شریعتمداری گزارش می‌دهد: «او علمای میانه‌رو را جمع کرده تا با چیزی مانند جمهوری اسلامی [امام] خمینی مخالفت کند.» 🔶 در گزارش دیگری در همان تاریخ آمده است: « خواهان حمایت بدون سروصدای ایالات متحده برای یک رقابت مذهبی میانه‌رو با [امام] خمینی می‌باشد.» 🔶 با پیروزی انقلاب اسلامی، شریعتمداری، خود را در ظاهر همراه با انقلاب نشان داد و تا جایی پیش رفت که به صورت ضمنی(و نه صراحتاً) خود را صاحب انقلاب می دانست اما در عین حال همسویی خود را با آمریکا بیش از پیش کرد. 🔶 در گزارشی به تاریخ 3 اردیبهشت 1358 که از سفارت آمریکا در تهران به وزارت امور خارجه مخابره شده، درباره گرایش شریعتمداری به رابطه با آمریکا آمده است: «او ابراز امیدواری کرد که آمریکا نباید احساسات ضد آمریکایی گسترده کنونی را به عنوان احساسات تمام مردم ایران تلقی کند...او اضافه کرد که آمریکایی‌ها باید از فرصت‌هایی که موجب استحکام دوستی آمریکا با ایران می‌شود استفاده کنند و با توطئه ضد آمریکایی مبارزه نمایند». 🔶 در حقیقت بعد از پیروزی انقلاب، شریعتمداری به جای همراهی با انقلاب و امام(ره)، دشمنی خود را بیشتر کرده و با همکاری با آمریکا در پی بدست آوردن فرصت مناسب برای ضربه زدن به انقلاب اسلامی بود. 🖊 https://eitaa.com/antisecular_ir
📚 بررسی جریان‌های مارکسیستی ✍🏼 قسمت ۴۳ 🔰 تحولات و فعالیت سازمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی... در نخستین روزهای سال ۵۸ در گنبد و ترکمن‌ صحرا درگیری‌هایی درگرفت که سازمان را در مقابل نظام نوپا قرار داد. هنوز چند ماهی از شکست سازمان در غائله گنبد نگذشته بود که سازمان دستخوش انشعاب شد. سازمان به علت اختلافات نظری دیرپا و به بهانه تفاوت تحلیل از ترکیب و ماهیت طبقاتی دولت برآمده از انقلاب شاهد انشعابی بود که آن را به دو بخش اقلیت و اکثریت تقسیم کرد. اقلیت بر تدوین برنامه اصرار می‌ورزید تا با استفاده از آن راه تصاحب قدرت توسط نمایندگان طبقه کارگر را هموار کند. اکثریت اما بر ناب‌سازی ایدئولوژی سازمان از تمامی پیرایه‌های مائوئیستی و غیر آن تأکید می‌کرد. در نتیجه پس از انشعابِ اقلیت، مطالعه آثار تئوریک احزاب کمونیستی جهان در دستور کار اکثریت قرار گرفت که نتیجه آن پذیرش تام و ترویج تئوری‌های حزب کمونیست شوروی بود.  ♦️اکثریت از کار مسلحانه دوری می‌کرد و بر وسوسه حفظ و نگهداری سلاح فائق آمد. باقی‌ماندگان در «سازمان» که حفظ و نگهداری سلاح برایشان دیگر موضوعیتی نداشت، سلاح‌های مخفی را به تدریج به سپاه پاسداران تحویل دادند. اما اقلیت مغلوب این وسوسه‌ها ماندند. «اقلیت» همواره از وجود بحران‌های اقتصادی و سیاسی حکومت سخن می‌گفت و ابراز امیدواری می‌کرد که این بحران زمینه‌ساز سرنگونی آن باشد. بنابراین خود را برای چنین موقعیتی مهیا می‌کرد، اما از آنجا که توان کار نظامی را در خود نمی‌دید، صبر و انتظار پیشه کرده، ملتهب کردن فضای سیاسی کشور را در دستور کار خود قرار داد. اقلیت، جمهوری اسلامی را وابسته به امپریالیسم دانسته، هر اقدام یا رخداد را به گونه‌ای تحلیل می‌کرد که گواهی بر ادعای خود باشد.  🔹منشعبین یا «چریک‌های فدایی خلق» دولت بازرگان را وابسته به امپریالیسم و تسخیر سفارت آمریکا در آبان ۵۸ و سقوط دولت بازرگان را دلیلی بر اثبات ادعای خود می‌دانستند. از نظر آنها اشغال سفارت فریبی بود که حاکمیت برای غلبه بر بحران‌ها و تضادهای درونی‌اش به کار گرفته بود. به زعم آنها حتی اعدام جنایتکاران حکومت سابق نیز دلیل دیگری بر وابستگی نظام به آمریکا بود، چرا که آمریکا می‌دانست «تثبیت حاکمیتی که قبل از قیام با او بر سر میز مذاکره نشسته بود، تنها از طریق فریب توده‌ها» امکان‌پذیر است. با این حال اقلیت به سبب انشعابات، اختلافات، بی‌عملی اعضا و هواداران و تردید و تزلزل رهبران و وارد شدن ضربات پی‌درپی سیر انحطاط و فروپاشی را به سرعت می‌پیمود. 🔸یک سال پس از انشعاب، در بهار ۶۰ اکثریت با انتشار اعلامیه‌ای با حذف کلمه «چریک‌ها»، نام خود را به «سازمان فداییان خلق ایران ـ اکثریت» تغییر داد و در توضیح اقدام خود اظهار داشت که مبارزه مسلحانه با حکومت ملی و ضدامپریالیستی حاکم، اقدامی ضدانقلابی است. همچنین خود را یک سازمان سیاسی و نه نظامی خواند که برای سازماندهی طبقه کارگر تلاش می‌کند. ادامه دارد.... 🆔 @Jarianshenasi
📚 روشنفکری در غرب و ایران ✍🏼 قسمت ۹۷ 🔰 ادامه روشنفکری لیبرال در ایران... متأسّفانه جریان روشنفکری با اینکه به دردها و دغدغه‌های اصلی ایران؛ یعنی انحطاط و نسبت دین و دنیای مدرن و استبداد و... به خوبی پی‌برده بود، ولی هیچگاه نتوانست به تولید علم و اندیشه و تئوری‌پردازی دست یابد. برخلاف روشنفکران غربی که با توجّه به چالش‌های فکری و رفتاری توانستند نهضت نرم‌افزاری و تولید علم را تحقّق بخشند. بسیاری از روشنفکران ایران مانند: محمّدعلی فروغی و تقی‌زاده با همراهی دولت و حکومت، مدل جدیدی از استبداد را برای مردم به ارمغان آوردند و هیچ‌ گامی در رفع انحطاط ایران برنداشتند. ♦️روشنفکران دیگری همچون: جلال آل احمد، شریعتی و... نیز گرچه با نظام سیاسی استبداد همراهی نکردند، ولی تنها توانستند با روش احیای سنّت‌های دینی، آن‌هم به‌وسیله بومی‌سازی برخی اندیشه‌های غربی، نوعی غرب‌ستیزی و استبدادستیزی را به فرهنگ عمومی تبدیل کنند، امّا نسخه درمانی برای دردهای انحطاط و استبداد ارایه نکردند. روشنفکری متجدّد دینی و غیر دینی پس از انقلاب و جنگ تحمیلی نیز چاره ایجابی نیندیشید و تنها پروژه بومی‌سازی برخی اندیشه‌های غربی را دنبال کرد و تازه غرب‌ستیزی دوره گذشته را نیز کمرنگ ساخت. 🔹البته مبنای بیشتر روشنفکران دینی متجدّد با تأثیرپذیری از گفتمان و انگاره‌های شریعتی این بود که می‌توان با پذیرش گزینشی از زوایای مثبت سنّت و مدرنیته و رها‌ ساختن‌جنبه‌های منفی این دو جریان به مسئله انحطاط مسلمین پایان داد، ولی تثبیت حکومت دینی و جمهوری اسلامی، به تدریج گفتمان دیگری از روشنفکری، یعنی روشنفکری لیبرال، امّا با مدلی متفاوت از دوران قاجار و پهلوی را پدید آورد. این مدل از روشنفکری لیبرال با انگاره‌های شریعتی هم کنار نمی‌آید و ایدئولوژی دینی را باور ندارد و با حکومت دینی مخالفت می‌ورزد. عقلانیت و علم مدرن را تنها راه نجات جامعه می‌داند، امّا جامعه‌ ای که به دین حداقلی باور دارد. تمام اجزای این گفتمان با مبانی فلسفه انتقادی و پسامدرنیته شکل می‌گیرد. 🔸دوره‌های روشنفکری لیبرال در ایران مهم‌ترین چهره‌های روشنفکری لیبرال را می‌توان در پنج دوره تاریخی معرفی کرد: ـ دوره اوّل، روشنفکرانی مانند میرزا عسگرخان افشار ارومی، میرزا ابوالحسن‌خان ایلچی، میرزا صالح شیرازی، فرخ‌خان امین‌الدّوله غفاری، حسین‌خان آقا هستند که در اوایل قرن سیزدهم هجری با امضای قرارداد گلستان و ترکمنچای و واگذاری هرات و افغانستان به انگلیس و طرح و توسعه فرهنگی غرب مدرن و سکولار چهره منفوری از خود به‌جا گذاشتند. ادامه دارد... 🆔 @Jarianshenasi
(4) ✡️ تخریب ولایت با ردای مرجعیت ♨️ در سال ۱۳۵۸ با تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی و به ویژه بعد از طرح و تصویب اصل ۱۱۰ که تصریح بر و اختیارات قانونی آن می‌کرد، آیت‌الله شریعتمداری در مصاحبه‌های مکرر به مخالفت آشکار با اصل مذکور پرداخت و آن را مخالف اصل حاکمیت ملت دانست. ♨️ در نظر او كاركرد ولایت فقیه به صورت «دخالت در حكومت» منحصر به زمان‌هایی بود كه حكومتی وجود نداشت و فقیه با ولایت خود حكومتی را تعیین می‌كرد. پس از آن كه نهادهای حكومتی شكل گرفتند كاركرد ولایت فقیه در مواجهه با انحراف در حكومت فقط ارشاد و اعتراض است و نمی‌تواند به تعویض حكومت بپردازد. ♨️ امام خمینی(ره) نیز در راستای وحدت بین روحانیت، بارها به آقای شریعتمداری توسط افرادی پیغام فرستاد و حتی خود به دیدار او رفت اما شریعتمداری دست از فتنه انگیزی برنداشت. ♨️ حضرت امام خمینی (ره) نیز در اول آذر 58 در سخنرانی بسیار صریحی در جواب شریعتمداری و حزبش چنین فرمود: «...شما كوچك‌تر از آن هستید كه این نهضت را منحرف كنید...شما قلدر هستید. رضاخان با سرنیزه حكومت می‌كرد شما با قلم می‌خواهید حكومت كنید، سر نیزه او شكست، قلم شما هم می‌شكند». ♨️ در حقیقت شریعتمداری مقام ولایت فقیه را مناسب قامت خود می‌دانست. شریعتمداری وقتی که متوجه شد ولایت فقیه به او نمی‌رسد، در صدد بر‌آمد جلوی تصویب قانونی آن و نهایتاً تعلق قانونی آن به حضرت امام را بگیرد و به این ترتیب در روز 11 آذر 58، فتوای شرعی به عدم شركت در انتخابات قانون اساسی و دادن رأی مثبت به آن را صادر كرد. @antisecular_ir
📚 بررسی جریان‌های مارکسیستی ✍🏼 قسمت ۴۴ 🔰 تحولات و فعالیت سازمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی... بلافاصله پس از انشعاب، رهبران اکثریت نزد آیت‌الله بهشتی رئیس دیوان عالی کشور و دبیرکل حزب جمهوری اسلامی رفتند تا به ایشان بگویند که حکومت جمهوری اسلامی را دربست قبول ندارند، ولی معتقدند در چارچوب اشکال غیر قهرآمیز می‌توان با آن مبارزه کرد و مبارزات ضدامپریالیستی را پیش برد. آنها همچنین به آیت‌الله بهشتی گفتند که معتقدند امام خمینی ضدامپریالیست و رهبری مبارزه هنوز به دست ایشان است. اکثریت که معتقد بودند در صورت سقوط حکومت جمهوری اسلامی یک حکومت آمریکایی جای آن را خواهد گرفت، خود را حامی «خط امام» دانسته، ضمن حمایت از مواضع ضدامپریالیستی امام به تعمیق آن پای می‌ فشردند. ♦️جریان اکثریت، تسخیر سفارت آمریکا و سقوط دولت بازرگان را فاز دوم انقلاب و فرار بنی‌صدر در سال ۶۰ را «تجلی اراده خلق‌های ستمدیده ایران» و فاز سوم انقلاب خواند. ضمن اینکه در انتخابات ریاست جمهوری که پس از برکناری بنی‌صدر برگزار شد، به خاطر مواضع ضدامپریالیستی محمدعلی رجایی از وی حمایت کردند. یکماه بعد انشعاب دیگری در سازمان چریکهای فدایی خلق ایران (اکثریت) رخ داد. سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) که در نهایت به پیمودن راه وحدت با حزب توده ایران و انتخاب مشی سیاسی دست زده بود، در درون خود دچار انشعابی دیگر گردید و در آذرماه ۶۰ انشعاب کنندگان کلمه اکثریت را حذف کرده و سازمانی به نام سازمان فداییان خلق ایران(اقلیت) ایجاد کردند.کتاب ماهی سیاه کوچولو، اثر صمد بهرنگی مدت‌ها نقش مانیفست و بیانه غیر رسمی سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران را بازی می‌کرد 🔹در سال ۶۱ با افشای فعالیت‌های غیرقانونی حزب توده و جاسوسی آن به نفع شوروی، «سازمان فداییان خلق ـ اکثریت» که با حزب روابط بسیار نزدیکی داشت نیز ضربه خورد. روز پس از دستگیریِ رهبران حزب توده، سازمان در جلسه‌ای تصمیم به خروج از کشور به مقصد شوروی گرفت. در فروردین ۶۵ جلسه‌ای در سطح سران سازمان برگزار شد که آغازی بود بر پایان آن. فداییان اعتراف کردند که حمایت‌شان از جمهوری اسلامی بر پایه نیرنگ بوده است. همچنین اظهار داشتند که باید هنگامی که بخش وسیعی از مناطق جنوب و غرب کشور در اشغال رژیم بعث بود بر طبل صلح می‌کوبیدند و جمهوری اسلامی را به تکدی برای بازپس‌گیری زمین‌های اشغالی خود دعوت می‌کردند. 🔸آنان در حالی‌که از همکاری سازمان مجاهدین خلق(منافقین) با رژیم تجاوزکار بعث آگاه بودند، به توصیه تئوریسین‌های حزب کمونیست شوروی خواستار همکاری با آن شدند و در پایان جلسه به براندازی جمهوری اسلامی، صرف‌نظر از شیوه‌های آن رأی دادند و در نهایت جریان اکثریت نیز در در اوایل سال ۱۳۶۲ پیوند خود را با اقلیت اعلام کرده و به صورت آشکار، نبرد مسلحانه خود را رسما با جمهوری اسلامی آغاز کردند. ادامه دارد.... 🆔 @Jarianshenasi
📚 روشنفکری در غرب و ایران ✍🏼 قسمت ۹۸ 🔰 ادوار روشنفکری لیبرال در ایران... دوره دوم روشنفکری را باید روشنفکری مشروطه نامید که به تفصیل بیشتری توانستند به توسعه و گسترش مدرنیته در ایران بپردازند. این دوره در سال‌های پایانی ۱۲۷۰ قمری آغاز گردید و تنوّع و پیچیدگی بیشتری یافت. شخصیت‌هایی مانند: جلال‌الدین میرزا، آخوندزاده، میرزا حسین‌خان سپهسالار، میرزا یوسف‌خان مستشارالدّوله، محمّدحسن اعتمادالسّلطنه، میرزا علی‌خان امین‌الدّوله، میرزا آقا‌خان کرمانی، احمد روحی، امین‌السّلطان، میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدّوله، زین‌العابدین مراغه‌ای، صنیع‌الدّوله، میرزا نصرالله مشیرالدّوله، میرزا عبد‌الرحیم طالبوف، حاج سیّاح و وثوق‌الدّوله، نمونه‌ای از دوره دوم روشنفکری لیبرال و سکولار ایران هستند که در کسوت جهانگردی، بازرگانی، دلالی، مدیریتی، سیاسی و حزبی، به غربزدگی و رویکرد ضدّ دینی دامن زدند. این دوره تا کودتای ۱۲۹۹ شمسی و با روی کارآمدن قزّاق بی‌سوادی به نام رضاخان یا سردارسپه ادامه یافت. ♦️دوره سوم روشنفکری را باید با حاکمیت پهلوی اوّل توصیف کرد که با مدل روشنفکری رضا‌خانی توانستند استبداد جدیدی را برای مردم ایران به ارمغان بیاورند، این دوره که با شخصیت‌هایی همچون: سلیمان میرزا اسکندری، محمّدعلی فروغی، حسن تقی‌زاده، احمد کسروی، احمد متین دفتری و... ظاهر شد، وارد مرحله جدیدی از التقاط دینی و تفکّر لیبرالیستی و شبه مدرنیته گشت. 🔹دوره چهارم روشنفکری لیبرال، با حاکمیت پهلوی دوم؛ یعنی با اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ شمسی و خروج رضا‌شاه از ایران آغاز می‌شود و گرایش‌های التقاطی و ناسیونالیستی و سلطنت‌طلبی در جریان‌های جبهه ملّی و سوسیال لیبرال و کانون نویسندگان ایران و احزاب گوناگونی چون حزب مردم، حزب ملیّون، حزب ایران نوین، حزب رستاخیز به رهبری افرادی همچون: علی امینی، محمّد مصدق، کریم سنجابی، محمّد مسعود، داریوش همایون، فریدون آدمیّت، حسنعلی منصور، امیرعباس هویدا، شجاع‌الدّین شفاء، لیلی امیرارجمند و غیره پدید می‌آید. البته در این دوره، روشنفکری سیوسیالیستی یا مارکسیستی توسط افرادی همچون: محمّد نخشب، امیرمختار پورشیرازی، خلیل ملکی و غیره نیز دنبال شد و جریان‌های التقاطی دیگری مانند سازمان مجاهدین خلق و سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران را به‌وجود آورد. 🔸روشنفکری دوره پنجم را باید در بعد از دوره انقلاب و جنگ‌ تحمیلی عراق علیه ایران دانست. این دوره که توسط افرادی همچون: عبدالکریم سروش، محمّد مجتهد شبستری و... رهبری می‌شد، با تحوّلات جهانی و آشنایی با فلسفه‌های معاصر غرب به‌ویژه فلسفه تحلیلی و هرمنوتیک، در عرصه جدیدی از اندیشه سیاسی و اجتماعی قرار گرفت و التقاط اسلامی و جریان لیبرالیسم و سکولاریسم را با سبک جدیدی دنبال کرد. ادامه دارد... 🆔 @Jarianshenasi