✅ اربعین حسینی و اسرای کربلا
📝 بیستم ماه صفر ، چهل روز پس از شهادت امام حسین (ع) و یاران با وفای آن حضرت ، در تاریخ به "اربعین" حسینی مشهور شده است .
📝 اربعین واژه ای است عربی که در متون دینی ما زیاد به آن توجه شده است . به گونه ای که این کلمه از قداست خاصی برخوردار است . حضرت آیت الله جوادی آملی قائل است :
در رقم اربعین خصوصیتی وجود دارد که در سایر ارقام آن خصوصیت وجود ندارد . غالب انبیا در سن چهل سالگی به مقام رسالت رسیده اند . مدت مناجات حضرت موسی (ع) در کوه طور چهل شب بود . [1]
📝 گفته اند در نماز شب 40 مومن را دعا کنید ... برای حسین بن علی (ع) آسمان و زمین چهل روز گریستند . [2]
📝 در برخی از روایات به بزرگداشت این روز اشاره شده است . در حدیثی از امام حسن عسکری (ع) زیارت اربعین به عنوان یکی از نشانه های مومن شمرده شده است .
📝 در این حدیث آن حضرت می فرماید :
علایم مومن پنج چیز است :
1⃣ پنجاه و یک رکعت نماز در هر شبانه روز (17 رکعت واجب ، بقیه مستحب )
2⃣ انگشتر به دست راست کردن
3⃣ پیشانی به خاک مالیدن
4⃣ بلند گفتن" بسم الله الرحمن الرحیم" در نماز
5⃣ زیارت اربعین .[3]
📝 در این زیارت که متن آن را شیخ طوسی به نقل از امام صادق (ع) آورده است ، [4] جملات بسیار ارزنده ای آمده است . در بخشی از این زیارت هدف از قیام امام حسین (ع) ، همان هدف نبی اکرم (ص) معرفی شده است .
" وبذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة " [5]
امام حسین (ع) جان خویش را فدا کرد تا بندگان را از جهالت و سرگردانی گمراهی نجات دهد .
📝 آیت الله جوادی آملی می نویسد :
این کلمه " لیستنقذ عبادک " معنایش این است که همه کارهای حسین بن علی(ع) برای آن بود که هدف رسول گرامی (ص) عمل شود . یعنی اگاه کردن مردم به تکالیف ، سپس عمل کردن به ان " [6]
📝 در منابع (اربعین) بیشتر به دو رویداد اشاره دارد :
1⃣ روزمراجعت اسرای کربلا از شام به مدینه .
2⃣ روزی که جابر بن عبدالله انصاری به زیارت قبر امام حسین (ع) مشرف شد .
اما در اینکه در این روز اسرای کربلا از شام به کربلا رسیده باشند ، تردیدی جدی وجود دارد .
📝 شیخ مفید در" مسار الشیعه " آورده است :" روز اربعین روزی است که اهل بیت امام حسین (ع) از شام به سوی مدینه مراجعت کردند و نیز روزی است که جابر بن عبد الله انصاری برای زیارت امام حسین (ع) وارد کربلا شد . "[7]
📝 شیخ طوسی در مصباح المتهجد [8] و ابن اعثم در الفتوح [9] نیز همین مطلب را ذکر کرده اند .
📝 میرزا حسین نوری می نویسد :
از عبارت شیخ مفید استفاده میشود که روز اربعین روزی است که اسرا از شام به مقصد مدینه خارج شدند . نه انکه در آن روز به مدینه رسیدند . "[10]
📝 در این میان سید بن طاووس در" لهوف " اربعین را روز بازگشت اسرا از شام به کربلا ذکر کرده است . ایشان می نویسد :
" وقتی اسرای کربلا از شام به طرف عراق برگشتند ، به راهنمای کاروان گفتند : ما را به کربلا ببر . بنابراین آنها به محل شهادت امام حسین (ع) آمدند .
📝 سپس در آنجا به اقامه عزا و گریه و زاری پرداختند ... ."[11] ابن نما حلی نیز روز اربعین را روز بازگشت اسرا از شام به کربلا و ملاقات آنها با جابر و عده ای از بنی هاشم ذکر کرده است . [12] بسیاری از بزرگان از جمله نوری، شهید مطهری، رسول جعفریان، مرحوم آیتی و ... این روایت سید بن طاووس را (که البته بدون ذکر سند است) نپذیرفته اند و به نقد آن پرداخته اند .
📝 میرزا حسین نوری ازجمله مهمترین کسانی است که پس از نقل قول سید بن طاووس به نقد آن پرداخته است .[13]
📝 منبع و ماخذ دیگری که در این باره به بحث و استلال پرداخته کتاب : " تحقیق درباره اول اربعین حضرت سیدالشهدا (ع) " تالیف آیت الله قاضی طباطبایی است . وی برخلاف نظر علامه نوری ، معتقد است که اولین اربعین ، در 20 ماه صفر سال 61 هجری بوده است . و سعی دارد با رد دلائل علامه نوری این مطلب را به اثبات برساند . [14]باید به این نکته توجه داشت که قاضی طباطبایی کتاب لهوف را از معتبر ترین مقاتل می داند و در این خصوص بحث های زیادی مطرح کرده است . اما با توجه به اینکه علامه نوری از کتاب دیگر سید بن طاووس یعنی" اقبال " به نقد لهوف پرداخته، لذا قول و استدلال ایشان (علامه نوری ) در این باره صحیح تر به نظر می رسد . رسول جعفریان در این خصوص مینویسد :" شهید محراب مرحوم حاج سید محمد علی قاضی طباطبایی کتابی مفصل در باره اربعین نوشت ...هدف ایشان در این کتاب این بود که ثابت کند: آمدن اسرا از شام به کربلا در نخستین اربعین بعید نیست ... اما به نظر می رسد در اثبات نکته مورد نظر، با همه زحمتی که مولف محترم کشیده ، چندان موفق نبوده است ... .
#پایان_قسمت_اول
#ادامه_دارد
👇👇👇
هدایت شده از ،، احکام و مسائل شرعی ،،
✅ اربعین حسینی و اسرای کربلا
📝 بیستم ماه صفر ، چهل روز پس از شهادت امام حسین (ع) و یاران با وفای آن حضرت ، در تاریخ به "اربعین" حسینی مشهور شده است .
📝 اربعین واژه ای است عربی که در متون دینی ما زیاد به آن توجه شده است . به گونه ای که این کلمه از قداست خاصی برخوردار است . حضرت آیت الله جوادی آملی قائل است :
در رقم اربعین خصوصیتی وجود دارد که در سایر ارقام آن خصوصیت وجود ندارد . غالب انبیا در سن چهل سالگی به مقام رسالت رسیده اند . مدت مناجات حضرت موسی (ع) در کوه طور چهل شب بود . [1]
📝 گفته اند در نماز شب 40 مومن را دعا کنید ... برای حسین بن علی (ع) آسمان و زمین چهل روز گریستند . [2]
📝 در برخی از روایات به بزرگداشت این روز اشاره شده است . در حدیثی از امام حسن عسکری (ع) زیارت اربعین به عنوان یکی از نشانه های مومن شمرده شده است .
📝 در این حدیث آن حضرت می فرماید :
علایم مومن پنج چیز است :
1⃣ پنجاه و یک رکعت نماز در هر شبانه روز (17 رکعت واجب ، بقیه مستحب )
2⃣ انگشتر به دست راست کردن
3⃣ پیشانی به خاک مالیدن
4⃣ بلند گفتن" بسم الله الرحمن الرحیم" در نماز
5⃣ زیارت اربعین .[3]
📝 در این زیارت که متن آن را شیخ طوسی به نقل از امام صادق (ع) آورده است ، [4] جملات بسیار ارزنده ای آمده است . در بخشی از این زیارت هدف از قیام امام حسین (ع) ، همان هدف نبی اکرم (ص) معرفی شده است .
" وبذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة " [5]
امام حسین (ع) جان خویش را فدا کرد تا بندگان را از جهالت و سرگردانی گمراهی نجات دهد .
📝 آیت الله جوادی آملی می نویسد :
این کلمه " لیستنقذ عبادک " معنایش این است که همه کارهای حسین بن علی(ع) برای آن بود که هدف رسول گرامی (ص) عمل شود . یعنی اگاه کردن مردم به تکالیف ، سپس عمل کردن به ان " [6]
📝 در منابع (اربعین) بیشتر به دو رویداد اشاره دارد :
1⃣ روزمراجعت اسرای کربلا از شام به مدینه .
2⃣ روزی که جابر بن عبدالله انصاری به زیارت قبر امام حسین (ع) مشرف شد .
اما در اینکه در این روز اسرای کربلا از شام به کربلا رسیده باشند ، تردیدی جدی وجود دارد .
📝 شیخ مفید در" مسار الشیعه " آورده است :" روز اربعین روزی است که اهل بیت امام حسین (ع) از شام به سوی مدینه مراجعت کردند و نیز روزی است که جابر بن عبد الله انصاری برای زیارت امام حسین (ع) وارد کربلا شد . "[7]
📝 شیخ طوسی در مصباح المتهجد [8] و ابن اعثم در الفتوح [9] نیز همین مطلب را ذکر کرده اند .
📝 میرزا حسین نوری می نویسد :
از عبارت شیخ مفید استفاده میشود که روز اربعین روزی است که اسرا از شام به مقصد مدینه خارج شدند . نه انکه در آن روز به مدینه رسیدند . "[10]
📝 در این میان سید بن طاووس در" لهوف " اربعین را روز بازگشت اسرا از شام به کربلا ذکر کرده است . ایشان می نویسد :
" وقتی اسرای کربلا از شام به طرف عراق برگشتند ، به راهنمای کاروان گفتند : ما را به کربلا ببر . بنابراین آنها به محل شهادت امام حسین (ع) آمدند .
📝 سپس در آنجا به اقامه عزا و گریه و زاری پرداختند ... ."[11] ابن نما حلی نیز روز اربعین را روز بازگشت اسرا از شام به کربلا و ملاقات آنها با جابر و عده ای از بنی هاشم ذکر کرده است . [12] بسیاری از بزرگان از جمله نوری، شهید مطهری، رسول جعفریان، مرحوم آیتی و ... این روایت سید بن طاووس را (که البته بدون ذکر سند است) نپذیرفته اند و به نقد آن پرداخته اند .
📝 میرزا حسین نوری ازجمله مهمترین کسانی است که پس از نقل قول سید بن طاووس به نقد آن پرداخته است .[13]
📝 منبع و ماخذ دیگری که در این باره به بحث و استلال پرداخته کتاب : " تحقیق درباره اول اربعین حضرت سیدالشهدا (ع) " تالیف آیت الله قاضی طباطبایی است . وی برخلاف نظر علامه نوری ، معتقد است که اولین اربعین ، در 20 ماه صفر سال 61 هجری بوده است . و سعی دارد با رد دلائل علامه نوری این مطلب را به اثبات برساند . [14]باید به این نکته توجه داشت که قاضی طباطبایی کتاب لهوف را از معتبر ترین مقاتل می داند و در این خصوص بحث های زیادی مطرح کرده است . اما با توجه به اینکه علامه نوری از کتاب دیگر سید بن طاووس یعنی" اقبال " به نقد لهوف پرداخته، لذا قول و استدلال ایشان (علامه نوری ) در این باره صحیح تر به نظر می رسد . رسول جعفریان در این خصوص مینویسد :" شهید محراب مرحوم حاج سید محمد علی قاضی طباطبایی کتابی مفصل در باره اربعین نوشت ...هدف ایشان در این کتاب این بود که ثابت کند: آمدن اسرا از شام به کربلا در نخستین اربعین بعید نیست ... اما به نظر می رسد در اثبات نکته مورد نظر، با همه زحمتی که مولف محترم کشیده ، چندان موفق نبوده است ... .
#پایان_قسمت_اول
#ادامه_دارد
👇👇👇