📝 هدف از طرح مبانی تربیتی مکتب علامه طباطبایی(رضوان الله تعالی علیه) 🔻وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلَى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قَالُوا بَلَى شَهِدْنَا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هذَا غَافِلِين (اعراف 172) ◽️خداوند متعال در این آیه شریفه می‌فرماید: ما در مرتبه‌ای که هیچ نوع انانیت و امور بازدارنده‌ای از خدا در شما وجود نداشت، به شما گفتیم: به خودتان نگاه کنید؛ شما نیز به محض این مشاهده، خود را ندیدید، بلکه خدا را مشاهده کردید؛ گویا خود را یکپارچه فقر دیدید. لذا به جای (ا لست بانفسکم)، می‌فرماید: (أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ) ◽️مبنای اصلی در مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره) و اساتید ایشان، از بین بردن انانیت است و سالک تا زمانی که در وادی اخلاص است، یک خودی نشان می‌دهد و می‌گوید: "من" هستم که عبادت می‌کنم؛ "من" هستم که موحد هستم. این منیت را همیشه دارد. اما وقتی که به وادی مخلَصین رسید، در آن مقام، اصلا منیتی باقی نمی‌ماند و موضوع پاک می‌شود. ◽️لذا در قرآن به این افراد، مخلِص نمی‌گویند؛ بلکه مخلَص (اسم مفعول) می‌گویند؛ یعنی حتی پاک شدن و خالص شدن خود را نیز به خداوند نسبت می‌دهد. ◽️بدین منظور، سالک باید با انجام دستورات شرعی در طی #اربعینیات با از بین بردن حجاب‌ها و کدورت‌ها، انانیت خود را از بین برده و این خلوص را بدست آورد. 🔺در این مجموعه، تلاش بر این است با عنایت به کتاب سیر و سلوک مرحوم سید بحرالعلوم که مورد توجه بزرگان اهل معرفت بوده است، مباحثی در مورد اربعین و دستورات عملی که از لوازم سلوک است بیان شود. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝ویژگی‌ و اهمیت رساله سیر و سلوک علامه بحرالعلوم (ره) 🔻موضوع این رساله ، اخلاق عملی و یک دوره سیر و سلوک عرفان اسلامی است. ◽️این رساله از زمان تالیف تاکنون، مورد توجه بزرگان عرفان و سیر و سلوک بوده است و در علو شان آن، همین‌مقدار بس که بزرگانی چون علامه طباطبایی(ره) و علامه تهرانی(ره) از روی آن، نسخه‌ای برای خود استنساخ نمودند. 🔺علامه طباطبایی به نقل از مرحوم سید علی آقای قاضی می‌فرمودند: «کتابی بدین پاکیزگی و پر مطلبی در عرفان نوشته نشده است». هم‌چنین از مطالب این کتاب می‌توان فهمید که ایشان چقدر اهل مراقبه و تزکیه بوده است. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض) ♦️تولد 🔻عـلامه دهر، سید محمد مهدی بن سید مرتضی بن سید محمد حسینی طباطبایی بروجردی الاصل نجفی المسكن، اعجوبه دهر و جامع منقول و معقول و مرجع دوران خویش بود. ◽️پدر ایشان (كه از علما و مراجع کربلا بود) دو پسر داشت: مرحوم سید جواد كه جد مرحوم آیت اللّه العظمی بروجردی است؛ و دیگری، سید محمد مهدی بحرالعلوم؛ که هر دو از بزرگان فقها و علما هستند. ◽️ایشان پیش از پگاه عید فطر در سال ۱۱۵۵ ه. ق در شب جمعه چشم به دنیا گشود. ◽️پدر بزرگوارش می گوید: در شبی كه فرزندم مهدی به دنیا آمد، در عالم رؤیا امام هشتم (ع) را دیدم كه شمع بزرگی را به شاگردشان محمد بن اسماعیل بن بزیع دادند. محمد، آن شمع را بر فراز بام منزل ما برده و روشن کرد. ناگهان نور آن شمع تا آسمان بالا رفته و دنیا را فرا گرفت. 🔺آری، شمعی كه توسط امام رضا(ع) افروخته شود، باید نورش جهان را روشن سازد و جهانیان را فرا بگیرد. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض) ♦️سیره عملی 🔻ایشان دارای اخلاق پسندیده انسانی بود. تواضع و فروتنی او زبانزد خاص و عام بود. عطوفت و مهربانی او نسبت به بینوایان و مستمندان دربالاترین حد ممكن بود. ◽️كم سخن می‌گفت و سكوتش بـیشتر بود. همواره در حال تفكر و اندیشیدن به سر می برد، اگر سخنی به زبان می آورد با ذکر خدا همراه بود. در بین مردم كه می‌نشست، حالت تشهد در نماز را داشت. هنگام راه رفتن، هیبت و وقار خاصی داشت. ◽️صبح ها را همواره در بحث و تدریس و قضاوت بین مردم، و شب ها را در مطالعه و تحقیق می گذراند و پس از اندكی خواب و استراحت، برای عبادت و مناجات به درگاه خداوند ذوالجلال، خـود را كاملا آماده می ساخت. ◽️بسیار دیده شده بود كه پس از نیمه شب، از نجف تا کوفه پیاده می‌رفت تا هنگام مناجات در مسجد کوفه باشد و پس از نماز صبح به نجف باز می‌گشت و بـه حرم مطهر جد بزرگوارش امیرالمؤمنین(ع) مشرف می‌شد و با آن حالت معنوی و عـرفانی كه داشت، بـه زیارت مشغول می گشت. 🔺ایشان پدری مهربان برای طلاب محسوب می‌شد و همواره طلاب را به خواندن نماز شب ترغیب می‌کرد؛ به طوری که حتی یک بار کلاس درس خویش را به خاطر ترک نماز شب از سوی طلاب تعطیل کرد و خطاب به آنها گفت: چرا من شب‌ها، ناله‌ها و گریه‌های شما را هنگام نماز شب نمی‌شنوم؟! #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض) ♦️سیره عملی (بخش دوم) ◽️از جمله اموری که از زندگی ایشان نقل می‌شود، ملاقات‌ های او با امام عصر (عج) است که شیخ عباس قمی آن را در منتهی‌الآمال آورده و در فواید الرضویه نیز به آن اشاره شده است. میرزای قمی نویسنده کتاب «قوانین الاصول» که یکی از علمای مشهور و بزرگ است، می‌گوید: من با علامه بحر‌العلوم در درس استاد وحید بهبهانی شرکت می‌کردیم و در مباحثاتی که من با ایشان داشتم اغلب من تقریر کرده و درس را توضیح می‌دادم تا اینکه من به ایران آمدم و سید بحر‌العلوم در نجف ماند. بعدها شهرت علمی سید‌ بحرالعلوم به من رسید و تعجب می‌کردم که چگونه تا این حد از حیث علمی قوی شده است؟ ◽️وقتی برای زیارت عتبات عالیات وارد نجف اشرف شده و سید را ملاقات کردم، دیدم سید ‌بحر‌العلوم همانند دریای مواج و عمیقی از دانش‌هاست. از او پرسیدم: من و شما در علم تقریبا هم درجه‌ بودیم. چه شد که شما به این حد از معارف دست یافتی؟ سید رو به من کرد و گفت: میرزا! این از اسرار است. من آن را به تو می‌گویم به شرطی که تا زنده هستم به کسی نگویی! چگونه این طور نباشم در حالی که آقایم حجت ‌بن ‌الحسن ؟عج؟ شبی مرا در مسجد کوفه به سینه مبارک خود چسباند! #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض) ♦️جایگاه علمی و فقهی 🔻ایشان پس از بازگشت از خراسان، بـه نجف مهاجرت كرد و با وفات استادش مرحوم وحید بهبهانی، بر مرجعیت و زعامت بی‌رقیب عراق و حوزه علمیه نجف دست یافت و ارشاد و رهبری مسلمانان را بر عهده گرفت. ◽️ایشان تمام اوقات خود را برای این كار وقف نمود و با كمال اخلاص و جدیت مشغول خدمت شد و بـرای ایـنكه بهتر بتواند به مسائل اجتماعی و مشكلات گوناگون و فراوان امت اسلام رسیدگی نماید و نظمی به حوزه های علمیه بدهد، دست به ابتکاری زیبا زد و از شخصیت‌های برجسته‌ای كه معاصر او بودند، دعوت به عمل آورد و امور را بین آن‌ها تقسیم کرد. ◽️مرحوم شیخ‌ جعفر کاشف ‌الغطا را به امر فتوا گماشت. شیخ‌ حسین نجفی كه از علمای مقدس و پارسای نجف اشرف بود، به عـنـوان امام جماعت در مهم ترین مسجد (مسجد هندی) نصب نمود. امور قضا و حل و فصل دعاوی مردم را به شیخ‌ محی ‌الدین وا گذاشت. سید محمد جواد عاملی (صاحب مفتاح الکرامة) را به کار تألیف و تدوین فقه وادار کرد که محصول تلاش‌های وی تألیف کتاب فقهی و مشهور مفتاح‌ الکرامة بود. خود نیز بار سنگین تدریس و مشكلات حوزه و اداره امورمردم را بر دوش گرفت. از این رو در زمان ریاست ایشان، حوزه نجف تقویت شد. 🔺ایشان سرانجام در رجب سال ۱۲۱۲ق در سن ۵۷ سالگی درگذشت و در کنار قبر مرحوم شیخ طوسی در حرم مطهر امیرالمومنین(ع) به خاک سپرده شد. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝شواهد و قرائن صحت انتساب این رساله به سید بحرالعلوم(ره)، در بیان علامه طهرانی(ره) 1⃣ عالم فقيه و متكلّم و اصولى، مرحوم شيخ محمّد رضا اصفهانى، این کتاب را از بحرالعلوم مى‌داند. 2⃣ مرحوم قاضى(ره) كه خِرّيت فنّ و جامع بين ظاهر و باطن و استاد اخلاق و معارف بوده‌اند، آن را از مرحوم بحرالعلوم دانسته‌اند؛ و شهادت چنين اسطوانه و وزنه علمى در عالم معارف، به گونه‌ای نيست كه بتوان از آن به آسانى عبور كرد. 3⃣ هر كسى در اين رساله نظر كند، تمام آن را به يك انشاء و يا يك سياق خاص ملاحظه مى‌كند كه با اسلوبى بسيار جالب و سبكى لطيف و انشائى سليس نگاشته‌ شده است. در این رساله، قلم واحدى از اوّل تا آخر، آن را در يك رشته خاصّ منظّماً به رشته تحرير در آورده است. ♦️جمع بندی: ◽️از مجموع مطالب فوق، بر می‌آید که بخش عمده‌ی رساله، از علامه سید بحر العلوم نجفی است، و اما قسمت اخیر آن که بر مذاق صوفیه است، مورد اختلاف است، لکن مرحوم قاضی(ره)، علامه طباطبایی(ره)، علامه تهرانی(ره) و آقای مصطفوی(ره) اصرار دارند که حتی قسمت اخیر آن نیز از سید بحر العلوم است و دلایلی نیز بر اثبات مدعای خویش و نفی ادعای مخالف، ذکر می‌کنند. ◽️همچنین كدام يك از فقهاى آن عصر، داراى مذاق عرفان و سير و سلوك بوده‌اند تا چنين رساله متقنی را بنويسند؟ كدام يك از عرفا و اهل سلوك آن زمان، فقيه زبر دست و متبحّرى بوده‌اند تا اين طور به اخبار اهل بيت(علیهم السلام) و آيات قرآن وارد باشند؟! ◽️معلوم می‌شود که تدوين اين رساله، به دست فقيهى توانا و مطّلع از آيات و اخبار تحقّق پذيرفته است. بنابراين، طبعاً انحصار به بحرالعلوم پيدا مى‌كند؛ خصوصاً آنكه نسخه اصل اين رساله در كتابخانه ایشان بوده است. ◽️از مجموع آنچه ذكر شد، مى‌توان نتيجه گرفت كه نسبت اين رساله به علامه بحرالعلوم(ره)، اقرب و اقوى است؛ خصوصاً با ملاحظه حالات آن مرحوم كه داراى مقام صفا و باطن و نورانيّت ضمير بوده و از اسرار و مغيبات‌ بهره وافى داشته است. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 🔻«به طرق عدیده از سید رسل و هادی سبل مروی است که: {مَنْ‏ أَخْلَصَ‏ لِلَّهِ أَربَعِينَ‏ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه‏} خود به عیان دیده‌ایم و به بیان دانسته‌ایم که این مرحله شریفه از مراحل عدد را خاصیتی است خاص و تاثیری است مخصوص در ظهور استعدادات و تتمیم ملکات در طی منازل و قطع مراحل». (رساله سیروسلوک ص ۲۸) ◽️سالک برای رسیدن به مراتب عالی توحید، باید دستوراتی را در طی اربعینیات انجام دهد؛ و در کنار این دستورات، ملتزم به اموری باشد تا سیر او کامل شود. ◽️مرحوم سید بحرالعلوم(رض) در اهمیت اربعین گرفتن و لوازم سلوک، نکاتی را بیان می‌کند که سالک باید متوجه آنها باشد تا بتواند سیر خود را با آگاهی و بدون نقص طی کند. ◽️نکته قابل استفاده از روایت، این است که بر روز و صباح تاکید شده است؛ زیرا معمولا شیطان در طول روز، رهزن انسان است. غالب گناهان مثل دروغ، غیبت، تهمت، ریا، گرفتار آدم های ناباب شدن و... در طول روز او را گرفتار می‌کند. انسان در شب، سیرِ روز را می‌کند؛ اگر روز او خوب باشد، شب خوبی نیز خواهد داشت. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 📍{مَنْ‏ أَخْلَصَ‏ لِلَّهِ أَربَعِينَ‏ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه‏} 🔻نکته دوم قابل استفاده از روایت: از عبارت «ظَهَرَتْ‏ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ»، بر می‌آید که منابع حکمت، در وجود انسان قرار دارد. ◽️حضرت امیرالمومنین(ع) در مورد فلسفه‌ی ارسال رسل می‌فرمایند: «فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُول‏»؛ نمی‌فرماید: آمدند تا فطرت را به آنها یاد بدهند. پیداست که تمام معارف، در درون انسان هست. ◽️با توجه آیه شریفه {فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ}؛ یعنی پرده‌ها و حجاب‌ها، مانع از این است که انسان، فطرت توحیدی خود را ببیند. یعنی انبیا آمده‌اند تا فطرت توحیدی و عهد و پیمانِ با خداوند را به یاد انسان بیاورند. «لِيذکروهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ»، یعنی نعمت‌ها را به آنها یادآوری کنند. 🔺سپس می‌فرماید: «وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُول»؛ «اِثاره» به معنای به هم ریختن است. انسانی که می‌خواهد گنجی را پیدا کند، خاک‌ها را به هم می‌ریزد و کنار می‌زند تا آن گنج را پیدا کند. پس انبیا آمدند تا دفینه‌های عقل و حکمت که درون انسان است را بجوشانند. لذا انسان در سیر و سلوک، دنبال اِثاره است. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 📍{مَنْ‏ أَخْلَصَ‏ لِلَّهِ أَربَعِينَ‏ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه‏} 🔻نکته سوم قابل استفاده از روایت: انسان باید چهل روز اخلاص داشته باشد. به این معنا که اگر کسی چهل صبح تا شب، در حال اخلاص باشد، چشمه‌های حکمت از قلب بر زبانش جاری می‌شود. یعنی از صبح که بیدار می‌شود، کارهایش را خالصاً لِوجه الله انجام دهد. ◽️لذا اگر ده اربعین ریایی گرفت، یا اربعین او همراه گناه یا تعلقات یا گرفتاری‌ها بود، این روایت شامل او نمی‌شود. البته نه اینکه اربعین او بی اثر باشد. 🔺بنابراین، تا زمانی که سالک به مرتبۀ اخلاص و مخلِص شدن نرسیده است، اربعین‌ها برای او آنگونه که باید کارساز نیست. و باید بر روی اخلاص خود کار جدی کند. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 📍{مَنْ‏ أَخْلَصَ‏ لِلَّهِ أَربَعِينَ‏ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه‏} 🔻نکته چهارم قابل استفاده از روایت: جاری شدن حکمت، به عنایت خداوند است. ◽️طبق نقلی دیگر، روایت به این صورت است: «وَ فِي الْخَبَرِ عَنِ النَّبِيِّ(ص‏) مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَرْبَعِينَ يَوْماً فَجَّرَ اللَّهُ يَنَابِيعَ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ‏»(عدة الداعی و نجاح الساعی، ص 232) یعنی این سالک نیست که علم و حکمت را بر زبان خود جاری می‌کند، بلکه او باید منتظر باشد که خداوند، علم را بر زبانش جاری کند. ◽️همان تعبیر امام صادق(علیه السلام) در حدیث عنوان بصری که فرمود: {ليْسَ‏ الْعِلْمُ بِالتَّعَلُّمِ إِنَّمَا هُوَ نُورٌ يَقَعُ فِي قَلْبِ مَنْ يُرِيدُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَنْ يَهْدِيَه‏.} «دانستن، به آموختن نیست؛ بلکه علم و دانش، نوری است که در دل هر کس که خداوند تبارک و تعالی هدایتش را بخواهد، تابیده می‌شود.» (بحارالأنوار، ج‏1، ص 225‏) ◽️اگر کسی در مسیر سیر و سلوک قرار گرفت، دائما باید خاضعِ درگاه پروردگار باشد و طلبکارانه از خدای متعال چیزی نخواهد. این نکته برای سالکین، بسیار مهم است. ◽️سالک نباید بگوید: من اینقدر زحمت کشیدم، پس نتیجه‌اش چه شد؟! اگر این‌طور بگوید، معلوم می‌شود کبر دارد و خداوند با انسان متکبر کاری ندارد. 🔺لذا اگر سالک تلاش کرد و اخلاص هم داشت ولی حکمت بر زبانش جاری نشد، یا کم جاری شد، نباید معترض باشد؛ بلکه باید مطیع باشد تا خداوند به او عنایت کند. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 📍{مَنْ‏ أَخْلَصَ‏ لِلَّهِ أَربَعِينَ‏ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه‏} 🔻نکته پنجم قابل استفاده از روایت: اهل بیت(علیهم السلام)، مصداق اتم حدیث اخلاص مصداق اتم مخلَصین، اهل بیت(علیهم السلام) هستند؛ زیرا عمده آیاتی که در مورد اهل بیت(علیهم السلام) وارد شده است، تکیه بر معرفی ایشان در وادی خلوص و تقوا می‌کند. یعنی ایشان را صرفا عالم یا ولیّ نمی‌داند؛ اگرچه عالم بودن و ولایت داشتن، از لوازم وادی خلوص است. به عبارت دیگر، کسی که در وادی خلوص و تقوا قرار گرفت، استقرارش در این مقام، مساوی با ولایت، علم به اسرار الهی و علم به کتاب مکنون است. پس آنچه در مورد اهل بیت(علیهم السلام) باید دنبال شود، عالم مخلَصین است. ◽️در سوره حمد می‌خوانیم: {اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ * صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّينَ}؛ طبق روایات، منظور از {أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ}، اهل بیت(علیهم السلام) هستند. ◽️همچنین در سوره نساء می‌فرماید: {وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الصَّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً}؛ یعنی اگر دیگران بخواهند خود را به مقامی که انبیا و شهدا و صدیقین در آن قرار دارند برسانند، باید از خداوند و اهل بیت(علیهم السلام) اطاعت کنند. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 🔻متن رساله: ◽️«تخمیر طینت آدم ابوالبشر به ید قدرت الهیه در چهل صباح اتمام یافت: {و خَمَّرْتُ‏ طِينَةَ آدَمَ‏ بِيَدِي أَرْبَعِينَ صَبَاحا} و در این عدد عالمی از عوالم استعداد را طی کرد.» 🔻شرح استاد: ◽️یعنی خداوند با دو دست خود، چهل سال طینت آدم را تخمیر کرد تا عمل بیاید؛ اشاره به مراحل قوس نزول دارد که انسان، چهل مرحله را طی کرده و در قوس صعود نیز باید همین مراحل را طی کند. ◽️منظور از گِل آدم، سرشت اوست، نه گِل مادی. مراد از دو دست نیز می‌تواند ید جلال و جمال باشد، یا ید قدرت و حیات و یا اسماء کلیه. ◽️دست، مظهر قدرت است و چون اول اسمی که از پروردگار ظاهر شد، اسم قدیر بود، لذا با قدرتش انسان را خلق کرد و این قدرت به طور کامل، در اولین مخلوق او ظاهر شد که آن مخلوق، اسم اعظم بود. مراد از اسم اعظم در روایات، وجود مبارک رسول اکرم(ص) است. 🔺لذا انسان که استعدادات گوناگونی در او هست، از عالم ملک تا ملکوت، چهل عالم را طی می‌کند. تا این استعدادات چهل گانه خود را اظهار کند. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 🔻متن رساله: ◽️«و میقات موسی(ع) در اربعین لیلة تمام شد و قوم او را بعد از اربعین سنة از تیه خلاص کردند.» 🔻 شرح استاد ◽️خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: {وَ إِذْ واعَدْنا مُوسى‏ أَرْبَعينَ لَيْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ}؛ یعنی خداوند با حضرت موسی(ع) چهل شب وعده کرد و بعد از آنکه بنی اسرائیل از دستورات حضرت موسی(ع) سرپیچی کردند، خداوند آنها را در وادی «تیه»، سرگردان نمود. ◽️«تیه» یعنی سرگردان شدن. در تفسیر این سرگردانی دو احتمال وجود دارد: 1⃣ چون قوم حضرت موسی(ع) از ایشان تبعیت نکردند، باید چهل سال سرگردان باشند تا قدر ولایت را بدانند. {قالَ فَإِنَّها مُحَرَّمَةٌ عَلَيْهِمْ أَرْبَعينَ سَنَةً يَتيهُونَ فِي الْأَرْضِ}[۱] 2⃣ دوران اصلی و عمر حقیقی یک نسل، بیش از چهل سال نیست؛ لذا باید نسل عصیان‌کار، بمیرد و نسل جدید که مطیع است به وجود بیاید. لذا اینها هر روز صبح حرکت می‌کردند تا به منزلی برسند؛ زمانی که می‌رسیدند، می‌خوابیدند. روز بعد که بیدار می‌شدند، خود را در مکان روز قبل می‌دیدند. ◽️ انسان در زندگی دنیا باید به «بلوغ اَشُد» برسد. وقتی دور خودش چرخید و هیچ حرکتی نکرد، چیزی به او اضافه نمی‌شود. «مَنِ اسْتَوَى يَوْمَاهُ فَهُوَ مَغْبُون»[۲]، همان در وادی تیه چرخیدن است. 🔺از طرف دیگر، میقات حضرت موسی(ع)، مفهوم مخالف وادی تیه است. میقات حضرت موسی(ع) چهل شب بود، ولی کار چهل سال را کرد؛ یعنی در واقع به مرتبه عالی رسید؛ {قَالَ رَبِّ أَرِنِي أَنْظُرْ إِلَيْكَ}[۳] حضرت موسی(ع) در این میقات، مدارج چهل گانه را طی کرد، اما قومش از او تبعیت نکردند و به جای طی مدارج چهل گانه، چهل سال دور خودشان چرخیدند. ________________________ ۱. مائده، 26. ۲. بحارالانوار، ج68، ص173. ۳. اعراف، 143. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 🔻متن رساله: ◽️«و خاتم النبیاء (ص) را بعد از چهل سال که به خدمت قیام نمود، خلعت نبوت پوشانیدند. و از بدو دخول او در این عالم در نمو است تا سی سالگی. و ده سال بدن او در این عالم واقف است و چون چهل سال تمام شد سفر عالم طبیعت تمام است.» 🔻 شرح استاد: ◽️انسان از بدو تولدش در نمو است. زمان جوانی، اوج نشاط انسان و زمان فراگیری اوست. تا سی سالگی را اصطلاحاً «دوره جوانی» می‌نامند. از سی سالگی تا چهل سالگی، بدن رشد جسمی ندارد، اما رشد فکری می‌کند. از چهل سالگی به بعد نیز، ممکن است شخص زنده باشد، اما هر آنچه که باید برمی‌داشت، برداشته است. ◽️لذا از چهل که می‌گذرد، باید سرمایه خود را در عبادت و کارهای معنوی به کار بگیرد و همین‌طور رشد معنوی کند تا از این عالم رحلت کند. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 🔻متن رساله: ◽️«چه، مدت سفر و اقامت او در این عالم در چهل سال تمام شد. و از این است که وارد شده که: {مَن بَلَغَ أَرْبَعِينَ وَ لَمْ يَأْخُذِ الْعَصا فَقَد عَصى} چه عصا علامت سفر است و مسافر را برداشتن عصا مندوب است» 🔻شرح استاد: ◽️یعنی کسی که به چهل سالگی برسد و عصا به دست نگیرد، عصیان کرده است. مراد از عصا، عصای مادی نیست؛ مثلا حبیب ابن مظاهر با اینکه هفتاد سالش بود، جنگجو بود و عصا به دست نمی‌گرفت. بلکه مراد این است که در چهل سالگی، باید به آن بلوغ برسد و منتظر و آماده سفر قیامت باشد. لذا اگر به این مرحله برسد و آماده آخرت نباشد، عصیان کرده است. ◽️بنابراین، انسان باید تا چهل سالگی توشه خود را بردارد و بعد از آن، زمان به کار گیری سرمایه است. ◽️در روایت آمده است: {قال رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: اذا بَلَغَ الرجُلُ أربَعينَ سَنَةً ولم يَغلِبْ خَيرُهُ شَرَّهُ قَبَّلَ الشَّيطانُ‏ بينَ عَينَيهِ وقالَ: هذا وَجهٌ لا يُفلِحُ‏}؛ یعنی هرگاه آدمى به چهل سالگى رسد و خوبی او بر بديش چيره نگردد، شيطان بر پيشانى او بوسه زده و میگويد: اين چهره‏‌اى است كه رستگار نمى‏‌شود. (مشکاة الانوار فی غرر الاخبار، ص۱۶۹) 🔺توبه برای چنین انسانی، بسیار سخت است؛ چون چهل سال با این اوصاف زشت همراه بوده است. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 📍خاصیت اربعین در ظهور فعلیت 🔻متن رساله: ◽️«و بالجمله خاصیت اربعین در ظهور فعلیت و بروز استعداد و قوه، و حصول ملکه، امریست مصرح به در آیات و اخبار، و مجرب اهل باطن و اسرار.» 🔻شرح استاد: ◽️مرحوم سید، تصریح کرده‌اند که هر شخصی که اربعین گرفته و ذکری بگوید، سالک محسوب نمی‌شود؛ زیرا مهمترین اصل در سیر و سلوک، مراقبه است. یعنی انسان باید با دقت توجه کند که در آن منزل، چه باید کند. ◽️اگر با محاسبه متوجه شود که رذیله‌ای مانند دروغ، غیبت یا نفاق در او مستقر شده است، باید مراقبهٔ جدی بر آن داشته باشد تا آن را مرتکب نشود؛ و تا زمانی که مراقبه شخص به درستی انجام نشود، سالک به حساب نمی‌آید. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 📍توجه به امور رهزن در عوالم اخلاص 🔻متن رساله: ◽️«نه این که هرچلّه نشین را در معرفت گشوده شود.» 🔻شرح استاد: ◽️ گاهی سالک اربعین می‌گیرد، ولی حواسش به امور رهزن نیست. فکر می‌کند با یک اربعین، برایش گشایش شده است، درحالی که درب معرفت، زمانی گشوده می‌شود که سالک چند اربعین در عالم خلوص سیر کند. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi

📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک 🔻متن رساله: ◽️«نه اینکه هرچلّه نشین را در معرفت گشوده شود. یا در اربعین خواهد تحصیل خلوص کند.» 🔻شرح استاد: ◽️هنگامی که سالک تصمیم می‌گیرد از گناهان پرهیز کند، نباید انتظار داشته باشد که در یک اربعین بتواند تحصیل خلوص کند. چون گناه یعنی شرک، لذا کسی که آلوده به گناه باشد، به مراتبی از شرک مبتلا است. ◽️برای تحصیل خلوص، سالک باید در چند اربعین سعی کند که یک گناه را کنار بگذارد تا کاملا پاک شود. وقتی از این گناه پاک شد، هنوز به مرحله خلوص نرسیده است، بلکه از یک مرحله از شرک بیرون آمده است. 🔺سپس باید سراغ مراتب دیگر برود تا دوری از گناهان برای او ملکه بشود. در اینجا، عالم خلوص را به طور نسبی تحصیل کرده است و اربعینیات، آثار خودش را اظهار می‌کند. لذا سالک از عبادات لذت برده و از گناهان نفرت پیدا می‌کند. #رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم ☑️کانال استاد فیاض بخش @Jelvehnooralavi