مسأله سند و تاریخ آن (تاریخ‌گذاری اسناد روایات) ✍محمد باقر ملکیان 🔰کتابت سند احادیث در قرن دوم هجری شروع شده است یعنی پس از دوران صحابه. و هر چه هم می گذرد #اهمیت_سند بیشتر می شود. از این رو سند که در دوران اول به صورت عنعنه نوشته می شود در روزگاران بعدی گزارش تحمل حدیث با دقت در شیوه تحمل گزارش می شود، مثل: «أخبرنا» و «حدثنا» و.... به نظر می رسد دستور عمر بن عبدالعزیز در مورد کتابت حدیث هم بیشتر ناظر به مسأله سند است (و الا بنابر گزارش فؤاد سزگین نگارش حدیث در روزگار قبل از عمر بن عبدالعزیز شروع شده بود) چرا که با بی دقتی در این مورد احادیث صحیح در انبوه روایات جعلی گم می شد. از این رو در روزگار عمر بن عبدالعزیز نگارش حدیث آن هم با سند در دستور کار قرار گرفت. روایاتی از قبیل: «إذا حدثتم بحدیث فاسندوه» (کافی) و یا «فاکتبوه باسناده» (لسان المیزان) هم ناظر به همین مسأله و در همین دوران است. کتاب «شرف اصحاب الحدیث» تألیف خطیب بغدادی مرجع خوبی برای بررسی تاریخ سند است. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith