❇️ #مسابقهانتظارآیهها(2)
آیه 55 و 56 سوره بقره
إِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَىٰ لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّىٰ نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْكُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ * ثُمَّ بَعَثْنَاكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
و [یاد کنید] آن گاه که گفتید: ای موسی! هرگز به تو ایمان نمی آوریم تا خدا را آشکارا [با چشم خود] ببینیم. پس صاعقه مرگبار شما را گرفت، در حالی که می دیدید.
√ سپس شما را پس از مرگتان برانگیختیم تا سپاس گزاری کنید.
🔸 توضیح آیه :
قوم بنی اسرائیل روزی از حضرت موسی خواستند ما دیگر به خدای تو ایمان نمی آوریم تا او را ببینیم. موسی طبق دستور خداوند 70 نفر از بزرگان و خواص آنها را به کوه طور برد.
⏬ امام رضا (علیه السلام) می فرماید :
خداوند عزّوجلّ بر آن گروه از بنیاسرائیل که همراه موسی (علیه السلام) به طور آمدهبودند تا به خیال خود خدا را با چشم خود ببینند ؛ به خاطر ظلمشان صاعقه ای بر آنان فرستاد و همه سوختند.
حضرت موسی (علیه السلام) به خداوند عرضهداشت: «خداوندا! وقتی نزد بقیّهی بنیاسرائیل برگردم و ایشان بگویند «تو آنان را بردی و به کشتن دادی؛ چون دروغ گفتهبودی که خدا به نجوا با تو سخن گفته است، من چه جوابی به آنان بدهم»؟ در این هنگام خداوند آنان را زنده کرده و به همراه موسی (علیه السلام) بهسوی شهر فرستاد.(1)
⏪ ارتباط این آیات با مبحث مهدویت :
1⃣ سنجش ایمان در غیبت
قوم بنیاسرائیل در این آیات خواستار رؤیت مستقیم خدا شدند تا ایمان بیاورند، و چون ایمانشان مشروط به دیدن بود، به عذاب گرفتار شدند. این رفتار، نمونهای از ایمان سطحی و مشروط است.
✍ در مهدویت نیز:
- بسیاری از مردم می گویند: « ما تا امام زمان (عج) را نبینیم، باور نمیکنیم و به او ایمان نمی آوریم.»
در روایات داریم آنقدر غیبتش طولانی می شود که حتی معتقدان می گویند اگر او حقیقت داشت ، با این همه ظلم جور می آمد و مرتد می شوند.
و متاسفانه اکنون در روزگار فعلی با این همه جنایات اسرائیل و داعش و کودک کشی و ... عده ای از شیعیان حضرت همین جملات را تکرار می کنند.
💪 اما ایمان واقعی در عصر غیبت، ایمان به امامی است که دیده نمیشود ولی آثارش در عالم جاری است.
📌 این آیات هشدار میدهند که ایمان نباید وابسته به رؤیت باشد، بلکه باید بر اساس معرفت، بصیرت و تسلیم در برابر حجت الهی باشد.
🫀 در عصر غیبت، وظیفه امت انتظار، تسلیم در برابر حجت غایب و آمادگی برای ظهور است، نه شرطگذاری برای ایمان.
2⃣ سنت رجعت و زنده شدن پس از مرگ
در آیه 56 بقره آمده: «سپس شما را پس از مرگتان برانگیختیم تا سپاسگزاری کنید.»
این مضمون با رجعت در دوران ظهور نیز ارتباط دارد:
- رجعت یعنی بازگشت گروهی از مؤمنان و کافران پس از ظهور امام زمان (عج) برای تحقق وعدههای الهی.
- همانگونه که بنیاسرائیل پس از مرگشان زنده شدند تا شکرگزار باشند، در رجعت نیز برخی زنده میشوند تا حق را ببینند، یاری کنند یا جزای اعمالشان را ببینند.
⏪ روزی ابن کواء از زنده شدن مردگان در دوران ظهور از حضرت علی علیه السلام پرسید ؟!
حضرت علی علیه السلام به همین آیه 56 سوره بقره اشاره کردند. و پاسخ او رادادند. که این امر در امت های قبل هم اتفاق افتاده است. ولی ابن کواء منافق باز هم از حضرت نپذیرفت.(2)
📚منابع:
1- بحارالأنوار، ج۴، ص۴۷/ج۱۱، ص۸۱/ ج۱۳، ص۲۱۷
عیون أخبارالرضا ج۱، ص۲۰۰
2- بحار الانوار ج 53 ص 72
مختصر البصائر جلد۱ ، صفحه۱۰۲
#مسابقهانتظارآیهها(۲)
شناخت امام عصر (عج) در آیات قرآن کریم
قدمی در راه شناخت امام زمین و زمان(عج) فقط با پاسخ به دو سوال ؛
🌺 5جایزه نقدی ۱۰۰ هزار تومانی به قید قرعه از بین برندگان مسابقه
🌺 18جایزه شارژ تلفن همراه ۲۰ هزار تومانی به قید قرعه از بین تمامی شرکت کنندگان
🦚 ابتدا متن محتوای مسابقه این هفته را از این لینک 👇 مطالعه کنید:
🌷آیه ۵۵ و ۵۶ سوره بقره🌷
⏬ سپس از این لینک وارد مسابقه شوید : https://formafzar.com/form/j33yc
⛔️ مهلت شرکت در مسابقه:
تا پایان روز جمعه ۱۱ مهر
🙏انتشار حداکثری با شما
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸کانال ایتا
🔸 کانال بله
🔸کانال روبیکا
┈••✾•🌹🌹🌹
جوایز 18 شارژ 20 هزار تومانی
#مسابقهانتظارآیهها(2)
از تمامی 1170 نفری که در مسابقه شرکت کرده اند :
زهره افشاری تویسرکان
هادی نکونام مشهد
الهام سلمانی دستجرد
کوثرفدوی سرخه
محمد براتی نجف آباد
الهام زرین کلاه اقلید
مهناز رحیمی اردبیل
کوثر غلامعلی تبار گلوگاه
زهرا محمودی شازند
محمد خسروی اراک
فرشاد ترکمان تهران
مهدی محمدی آزادشهر
صغرا معتمد قم
غلامرضا باقری مرند
زهرا تهران پیشوا
مینا کوروش زاده پیشوا
مجید عطایی پیشوا
مهدی جواهری فر پیشوا
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸ایتا : https://eitaa.com/Mahdaviat_pishva
جوایز 5 جایزه نقدی 100 هزار تومانی
از 685 نفر که به هر دو سوال پاسخ صحیح داده اند :
#مسابقهانتظارآیهها(2)
پارسا مولودزاده پیشوا
حوریه دهقانی پیشوا
مجید فلاح یخدان
پریسا شاهی فردوس
سید ابوالقاسم حسینی
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸ایتا : https://eitaa.com/Mahdaviat_pishva
پاسخ صحیح سوالات #مسابقهانتظارآیهها(2)
* 1- بر اساس آیه ۵۵ سوره بقره گروه خواص بنی اسرائیل چرا توسط پروردگار متعال دچار صاعقه شدند؟!
✅ الف- به علت شرط رویت خدا برای ایمان به او
ب- به علت نافرمانی از دستورات خداوند
ج- به علت پرستش گوساله سامری
د- به علت ایمان نیاوردن به تورات و حضرت موسی علیه السلام
* 2- آیه ۵۵ سوره بقره چه ربطی به بحث مهدویت دارد؟
✅ الف- مربوط به رجعت در دوران ظهور
ب- مربوط به رجعت مردگان در اقوام و آمادهای گذشته
ج - مربوط به مرگ های ناگهانی در دوران آخرالزمان
د- همه موارد
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸ایتا : https://eitaa.com/Mahdaviat_pishva
❇️ #مسابقهانتظارآیهها(۳)
آیه ۱۱۴ سوره بقره :
«وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللَّهِ أَنْ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ وَ سَعى فِي خَرابِها أُولئِكَ ما كانَ لَهُمْ أَنْ يَدْخُلُوها إِلَّا خائِفِينَ لَهُمْ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ وَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذابٌ عَظِيمٌ»
ترجمه : و چه کسی ستمکارتر است از آنکه مانع ذکر نام خدا در مساجد شود و در ویرانی آنها بکوشد؟ آنان حق ندارند جز با ترس و بیم وارد آنها شوند. برایشان در دنیا خواری است و در آخرت عذابی بزرگ.
🇮🇷 این آیه، هم هشدار است و هم وعده: هشدار به ستمگران که حرمت خانههای خدا را شکستهاند، و وعده به مؤمنان که عزت و پیروزی در دنیا و آخرت از آنِ آنان خواهد بود و در عصر ظهور، این وعده بهطور کامل تحقق خواهد یافت.
این آیه درباره کسانی است که مانع ذکر نام خدا در مساجد میشوند و در تخریب آنها میکوشند. خداوند وعده داده که آنان در دنیا خوار و در آخرت گرفتار عذاب عظیم خواهند بود.
🕌 آیه ۱۱۴ سوره بقره و ارتباط آن با ظهور حضرت مهدی (عج)
1. ایمان اجباری در عصر ظهور
📘 بحار الأنوار، ج ۹۷، ص ۲۶ – از تفسیر عیاشی
امام باقر (ع) در تفسیر بخش «ما كانَ لَهُمْ أَنْ يَدْخُلُوها إِلَّا خائِفِينَ» فرمودند:
> «یعنی ایمان نمیآورند مگر آنکه شمشیر بالای سرشان باشد.»
🔸 توضیح: در عصر ظهور، برخی از دشمنان حق تنها زمانی تسلیم میشوند که قدرت قاطع امام زمان (عج) را ببینند. ایمان آنان از روی ترس است، نه از روی بصیرت.
2. تحقق وعده الهی در فتح مکه و ظهور قائم (عج)
📘 بحار الأنوار، ج ۸۰، ص ۳۴۰
امام صادق (ع) فرمودند:
> «خداوند وعده نصرت مؤمنان و آزادسازی مساجد را داده بود. این وعده در عصر پیامبر با فتح مکه تحقق یافت و در آینده نیز با ظهور قائم (عج) برای همه مؤمنان محقق خواهد شد.»
در تفسیر سیوطی از تفاسیر اهل سنت نیز آمده است :
درباره آیه «أُولئِكَ ما كانَ لَهُمْ أَنْ يَدْخُلُوها إِلَّا خائِفِينَ» گفته شده:
«در آن روز هیچ رومی یعنی غربی نیست که وارد مسجد شود مگر با ترس از کشته شدن یا پرداخت جزیه.»
یعنی همانهایی که با مسلمانان در ساخت مساجد اسلامی و گسترش اسلام در شهرها و کشورهایشان مخالفت میکردند در آن روز یعنی روز ظهور برای ورود به مسجد باید مالیات دهند.
آن هم با احساس ترس
🔸 این حدیث نشان میدهد که ظهور حضرت مهدی (عج) ادامه تحقق وعدههای الهی است؛ همانگونه که مکه از دست مشرکان آزاد شد، در عصر ظهور نیز تمام مساجد به عنوان اصلیترین سنگر اسلام از سلطه ظالمان رهایی خواهند یافت.
3. خواری دشمنان در دنیا هنگام ظهور
📘 الإمام المهدي (عليه السلام) في القرآن و السنة، ص ۴۲ – روایت طبری از سدی
در تفسیر آیه «لَهُمْ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ» آمده است:
> « خواری آنان در دنیا زمانی است که مهدی عج قیام کند، قسطنطنیه (ترکیه فعلی ) را فتح نماید و دشمنان را نابود سازد.»
🔸 توضیح: این روایت به خفت و خواری دشمنان در عصر ظهور اشاره دارد؛ آنان که در برابر حق ایستادهاند، در برابر قدرت الهی امام زمان (عج) شکست خواهند خورد.
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸 eitaa.com/Mahdaviat_pishva
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
جوایز 18 شارژ 20 هزار تومانی
#مسابقهانتظارآیهها(3)
از تمامی 1143 نفری که در مسابقه شرکت کرده اند :
1 معصومه اصلی رشت
2 عنبر عباسپور بردسکن
3 ساناز مرحم تهران
4 مریم سلیمان نتاج گلستان
5 طاهره قاضی زاده فریدونکنار
6 علی رضا بهداروندی شهر کرد
7 مهدی تولیده دورود
8 زهرا احمدیان خواف
9 عباس یوسفی شیراز
10 مینا قطب الدینی بوشهر
11 نرجس رضایی تفرش
12 الهام زرین کلاه اقلید
13 فاطمه عزیزی اردبیل
14 سیده فاطمه یزدان پرست یاسوج
15 پروانه تائیدی پیشوا
16 لیلا اشکوبی پیشوا
17 آیدا کریمی پیشوا
18 حکیمه بختیاری پیشوا
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸ایتا : https://eitaa.com/Mahdaviat_pishva
جوایز 5 جایزه نقدی 100 هزار تومانی
از 982 نفر که به هر دو سوال پاسخ صحیح داده اند :
#مسابقهانتظارآیهها(3)
1- بردیا بنده علی نایینی نایین
2- مریم عابدی پیشوا
3- چراغعلی خزایی کرج،محمدشهر
4- فهیمه نیازی فیروزآبادی سلسله
5- محمد جواد علیدوستی پیشوا
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸ایتا : https://eitaa.com/Mahdaviat_pishva
پاسخ صحیح سوالات #مسابقهانتظارآیهها(3)
*1- از نکات مهم آیه 114 سوره بقره کدام گزینه است ؟
الف- شکست سخت یهود از مسلمانان
ب- خواری دشمنان ، ایمان اجباری هنگام ظهور
ج- تحقق وعده الهی در فتح مساجد و بیرون کردن دشمنان از مساجد هنگام ظهور
✅ د- ب و ج صحیح است.
*2- طبق روایات تفسیری آیه 114 بقره ، خواری دشمنان اسلام در چه موقعی از ظهور اتفاق خواهد افتاد؟
✅ الف- وقتی قسطنطنیه به دست امام (عج) فتح شود و دشمنان را نابود کند.
ب- وقتی بیت المقدس از دست اسرائیل نجات یابد .
ج - وقتی وهابیت از عربستان با ذلت خارج شود.
د- وقتی اعراب خائن از خاورمیانه به غرب فرار کنند و پناه ببرند.
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸ایتا : https://eitaa.com/Mahdaviat_pishva
❇️ #مسابقهانتظارآیهها(4)
🕊 متن آیه ۱۴۸ سوره بقره
وَلِكُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَا فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ أَيْنَ مَا تَكُونُوا يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعًا إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
ترجمه: «هر کسی را راهی است که به آن روی میآورد؛ پس در نیکیها بر یکدیگر سبقت گیرید. هر جا باشید، خداوند همه شما را گرد میآورد؛ همانا خدا بر هر کاری تواناست.»
آیه ۱۴۸ سوره بقره یکی از آیات مهمی است که در تفاسیر روایی اهل بیت (علیهمالسلام) به ظهور و قیام حضرت مهدی (عج) ارتباط داده شده است. در ادامه، مجموعهای از مطالب قرآنی و روایی درباره این ارتباط تنظیم شده است:
🌟 ارتباط با حضرت مهدی (عج) :
در نگاه تفسیری، این آیه به قدرت الهی در جمع آوری یاران امام از سراسر جهان اشاره دارد.
در عصر غیبت، هر گروه و فرد ممکن است به سمتی متمایل شود: مادیگرایی، عرفانگرایی، سیاستگرایی، یا حتی انزوا.
اما در نگاه مهدوی، وجهه واقعی باید به سوی امام حق باشد؛ یعنی امام زمان (عج) قبله معنوی و جهتدهنده نهایی است.
1. تفسیر روایی آیه
امام زینالعابدین (ع) فرمودند:
«الْمَفْقُودُونَ عَنْ فُرُشِهِمْ ثَلَاثُمِائَهٍ وَ ثَلَاثَهَ عَشَرَ رَجُلًا... وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ أَيْنَ مَا تَكُونُوا يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعًا وَ هُمْ أَصْحَابُ الْقَائِمِ»
یعنی: ۳۱۳ نفر از یاران حضرت مهدی (عج) شبانه از بسترهای خود ناپدید میشوند و صبحگاهان در مکه حاضرند. این جمع شدن سریع و خارقالعاده، مصداق آیه «أَيْنَ مَا تَكُونُوا يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعًا» است.
حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) از امام جواد (علیه السلام) نقل فرمودهاند: یَجْتَمِعُ إِلَیْهِ مِنْ أَصْحَابِهِ عَدَدُ أَهْلِ بَدْرٍ ثَلَاثُمِائَهًٍْ وَ ثَلَاثَهًَْ عَشَرَ رَجُلًا مِنْ أَقَاصِی الْأَرْضِ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللهُ جَمِیعاً إِنَّ اللهَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ فَإِذَا اجْتَمَعَتْ لَهُ هَذِهِ الْعِدَّهًُْ مِنْ أَهْلِ الْأَرْضِ أَظْهَرَ أَمْرَهُ فَإِذَا أُکْمِلَ لَهُ الْعَقْدُ وَ هُوَ عَشَرَهًُْ آلَافِ رَجُلٍ خَرَجَ بِإِذْنِ اللَّه.
به تعداد مسمانان در جنگ بدر که سیصد و سیزده نفر بودند؛ پیرامون او (امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) اجتماع خواهندکرد و این آیهی شریفه هم به همین جریان ناظر است: أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللهُ جَمِیعاً إِنَّ اللهَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ هرگاه این جماعت [که از اهل اخلاص هستند] برای وی فراهم آمد و دههزار جنگجو در زیر پرچمی گرد آمدند، خداوند امر او را آشکار کرده و به او اجازه خروج میدهد.
2. تشبیه به ابرهای پاییزی
در روایات آمده است که یاران حضرت مانند پارههای ابر در فصل پاییز از اطراف زمین گرد هم میآیند. این تشبیه نشاندهنده سرعت، هماهنگی و قدرت الهی در جمعآوری یاران حضرت است.
الباقر (علیه السلام)- أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللهُ جَمِیعاً یَعْنِی أَصْحَابَ الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) الثَّلَاثَمِائَهًِْ وَ الْبِضْعَهًَْ عَشَرَ رَجُلًا قَالَ: وَ هُمْ وَ اللَّهِ الْأُمَّهًُْ الْمَعْدُودَهًُْ. قَالَ: یَجْتَمِعُونَ وَ اللَّهِ فِی سَاعَهًٍْ وَاحِدَهًٍْ قَزَعٌ کَقَزَعِ الْخَرِیفِ.
امام باقر (علیه السلام) کسانی که خداوند هرجا باشند آنها را یکجا جمع میکند، یاران قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) هستند که سیصدوچند ده نفر میباشند ... به خدا قسم! آنها همان «امّت معدودهًْ» هستند و خداوند در یک لحظه آنها را مانند پارههای ابر فصل پاییز در یکجا جمع مینماید.
3- اما در عبارت فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ: دعوت به سبقت در کارهای نیک، که در عصر غیبت میتواند اشاره به آمادگی برای یاری امام زمان باشد.
ظهور امام مهدی (عج ) نه صرفاً یک واقعه جمعی مؤمنان است. بلکه میتواند ناظر به «زمینهسازی » باشد؛ یعنی امام مهدی (عج) نه صرفاً یک واقعه پیداست ، بلکه نتیجهی جستجوی جمعی مؤمنان در خیرات است.
هر کس باید در آمادگی برای ظهور، اصلاح خود، و خدمت به جامعه پیشقدم باشد.
4- و همچنین این عبارت پایانی آیه که می فقماید : إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ: تأکید بر قدرت مطلق خداوند در تحقق وعده ظهور و جمعآوری یاران از سراسر جهان است.
📚 منابع روایی و تفسیری
بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۵۸، باب ۵۲
تفسیر أطيب البيان
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۷۲۴
الکافی، ج۸، ص۳۱۳
بحارالأنوار، ج۵۲، ص۲۸۸
بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۵۷/
کفایهًْ الأثر، ص۲۸۱ و
کمال الدین، ج۲، ص۳۷۷
و منتخب الأنوارالمضییهًْ، ص۱۷۶؛
#مسابقهانتظارآیهها(4)
شناخت امام عصر (عج) در آیات قرآن کریم
قدمی در راه شناخت امام زمین و زمان(عج) فقط با پاسخ به دو سوال ؛
🌺 5جایزه نقدی ۱۰۰ هزار تومانی به قید قرعه از بین برندگان مسابقه
🌺 18جایزه شارژ تلفن همراه ۲۰ هزار تومانی به قید قرعه از بین تمامی شرکت کنندگان
🦚 ابتدا متن محتوای مسابقه این هفته را از این لینک 👇 مطالعه کنید:
🌹آیه 148 سوره بقره🌹
⏬ سپس از این لینک وارد مسابقه شوید : https://formafzar.com/form/j33yc
⛔️ مهلت شرکت در مسابقه:
تا پایان روز جمعه 25 مهر
🙏انتشار حداکثری با شما
┈••✾•🌹🌹🌹•✾••┈┈
#بنیادحضرتمهدیموعودعجشهرستانپیشوا
🔸کانال ایتا
🔸 کانال بله
🔸کانال روبیکا
┈••✾•🌹🌹🌹
❇️ #مسابقهانتظارآیهها(5)
آیه ۱۵۵ سوره بقره
﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ ۗ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ﴾
و قطعا شما را به چیزی از [قبیل] ترس و گرسنگی، و کاهشی در اموال و جانها و محصولات میآزماییم و مژده ده شکیبایان را
این آیه شریفه وعده آزمایشهایی الهی را با ترس، گرسنگی، کاهش اموال، جانها و محصولات بیان میکند و در پایان، بشارت صابران را مطرح میسازد. مفسران اهل بیت علیهمالسلام این آیه را در بستر ظهور امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تفسیر کردهاند. در ادامه، این ارتباط در قالب نکات شمارهگذاریشده بررسی میشود:
۱. آزمایش مؤمنان پیش از ظهور
امام صادق (علیهالسلام) در تفسیر این آیه میفرمایند:
> «وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ یعنی المؤمنین قبل خروج القائم»
> یعنی مؤمنان پیش از ظهور امام زمان (عج) مورد آزمایش قرار میگیرند.
🔹 این روایت نشان میدهد که آیه، ناظر به دوران پیش از ظهور است؛ دورانی که مؤمنان در معرض ابتلائات سخت قرار میگیرند تا ایمان و صبرشان سنجیده شود. که چقدر منتظر واقعی هستند؟ در راه انتظار او ایا با طوفان ها استقامت می ورزند یا ناامید شده و مرتد می شوند؟
۲. سالی پر از ترس و گرسنگی پیش از قیام قائم
امام صادق (علیهالسلام) در روایت دیگری میفرمایند:
«لابد أن یکون قدّام القائم سنة یجوع فیها الناس و یصیبهم خوف شدید من القتل و نقص من الأموال و الأنفس و الثمرات، فإنّ ذلک فی کتاب الله لبینٌ، ثمّ تلا هذه الآیه…»
امام صادق (علیه السلام) پیش از قیام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ناگزیر میباید سالی باشد که در آن سال مردم گرسنه شوند و بهسبب جنگ، کاهش اموال و جانها و محصولشان، سخت به هراس افتند؛ این مطلب در کتاب خدا بیان شده است: آنگاه حضرت این آیه را خواند وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ
🔹 حضرت با استناد مستقیم به آیه، سالی را پیش از قیام قائم توصیف میکنند که در آن مردم دچار گرسنگی، ترس از قتل، و کاهش اموال و محصولات میشوند. این تطبیق نشان میدهد که آیه ۱۵۵ بقره، نهتنها پیشبینی عمومی از سنتهای الهی است، بلکه بهطور خاص به وقایع آخرالزمان و مقدمات ظهور اشاره دارد.
۳. تقسیم خاص و عام در مصادیق آیه
امام باقر (علیهالسلام) در تفسیر این آیه، آن را به دو بخش خاص و عام تقسیم میکنند:
> «یَا جَابِرُ! ذَلِکَ خَاصٌّ وَ عَامٌّ…»
ای جابر! مضمون این آیه خاص و عام است. خاصّ آن، گرسنگی است که خداوند در کوفه به دشمنان خاندان پیغمبر (اختصاص داده و بدان وسیله آنها را میکشد
و عام آن، در شام است که مردم آنجا دچار چنان ترس و گرسنگی میشوند که تا آن روز ندیدهباشند. گرسنگی اهل شام قبل از قیام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و ترس آنها بعد از ظهور اوست.
🔹 حضرت تصریح میکنند که گرسنگی پیش از قیام قائم و ترس پس از قیام او رخ میدهد. این تقسیم زمانی، نشاندهنده نقش آیه در ترسیم مراحل ظهور و تطهیر جامعه از دشمنان اهل بیت است.
درست است که این اتفاقات سخت است ولی با صبر و استقامت ، این قحطی ها و ناملایمات اولا منجر به نابودی دشمنان می شود و ثانیا موجب قوت قلب و یکپارچگی صفوف مومنین و جدا شدن صف انها از صف منافقان می شود. و از طرفی این سختی شیرینی ظهور را در پی دارد.
۴. بشارت صابران به تعجیل فرج
امام صادق (علیهالسلام) در تکمیل تفسیر آیه میفرمایند:
«بَشِّرِ الصَّابِرِینَ عند ذلک بتعجیل الفرج»
🔹 این بخش از آیه، بشارتدهنده کسانی است که در دوران سختیها و ابتلائات پیش از ظهور، صبر پیشه میکنند. پاداش آنان، تعجیل در فرج و ظهور امام زمان (عج) است.
نتیجهگیری
آیه ۱۵۵ سوره بقره، در نگاه اهل بیت علیهمالسلام، نهتنها بیانگر سنتهای الهی در آزمایش انسانهاست، بلکه بهطور خاص به وقایع پیش از ظهور امام مهدی (عج) اشاره دارد. این آیه، نقشهای الهی از دوران آخرالزمان ترسیم میکند که در آن مؤمنان با ابتلائات سخت مواجه میشوند، اما با صبر و پایداری، به بشارت ظهور و فرج دست مییابند.
منتخب الأنوارالمضییهًْ، ص۳۱/ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۲۰۲/ إعلام الوری، ص۴۵۶/ کمال الدین، ج۲، ص۶۴۹
بحارالأنوار، ج۵۲، ص۲۲۸/ الغیبهًْ للنعمانی، ص۲۵۰/
منتخب الأنوارالمضییهًْ، ص۳۱/ بحارالأنوار، ج۷۴، ص۹۴/ إعلام الوری، ص۴۵۶/کمال الدین، ج۲، ص۶۴۹
بحارالأنوار، ج۵۲، ص۲۲۹/ الغیبهًْ للنعمانی، ص۲۵۱/ العیاشی، ج۱، ص۶۸