﷽؛
🌷 شأن نزول آیات (1 ـ 3) سوره «کوثر»
#پرسش
شان نزول آیات (1 ـ 3) سوره«کوثر» چه می باشد؟
#پاسخ_اجمالی
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به هنگام خارج شدن از مسجد الحرام با عاص بن وائل گفتگو نمود. گروهى از سران قریش که در مسجد نشسته بودند هنگامى که عاص بن وائل وارد مسجد شد به او گفتند: با کی صحبت مى کردى؟ گفت: با این مرد ابتر. این آیات نازل شد و پاسخ کوبنده ای به آنها داد.
#پاسخ_تفصیلی
در آیات (1 ـ 3) سوره «کوثر» می خوانیم:
« اِنّا اَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ * فصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ * اِنَّ شانِئَکَ هُوَ الاَْبْتَرُ »؛
ما به تو کوثر خیر و برکت فراوان عطا کردیم! پس براى پروردگارت #نماز بخوان و قربانى کن! و بدان دشمن تو قطعاً بریده نسل و بى عقب است
✨ شان نزول:
در شان نزول این سوره، مى خوانیم:
« عاص بن وائل » که از سران مشرکان بود، پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) را به هنگام خارج شدن از مسجد الحرام ملاقات کرد و مدتى با حضرت گفتگو نمود، گروهى از سران «قریش» در مسجد نشسته بودند، این منظره را از دور مشاهده کردند.
هنگامى که « عاص بن وائل » وارد مسجد شد به او گفتند:
با که صحبت مى کردى؟
گفت:
با این مرد « ابتر » !
این تعبیر را به خاطر این انتخاب کرد که «عبداللّه» پسر پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) از دنیا رفته بود، و عرب کسى را که پسر نداشت « ابتر » (یعنى بلا عقب) مى نامید و لذا «قریش» این نام را بعد از فوت پسر پیغمبر براى حضرت انتخاب کرده بود سوره فوق نازل شد و پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) را به نعمت هاى بسیار و کوثر بشارت داد و دشمنان او را ابتر خواند. (1)
توضیح این که:
پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) دو فرزند پسر از بانوى اسلام «خدیجه» داشت:
یکى «قاسم» و دیگرى «طاهر» که او را «عبداللّه» نیز مى نامیدند و هر دو در «مکّه» از دنیا رفتند و پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) فاقد فرزند پسر شد، این موضوع زبان بدخواهان «قریش» را گشود و کلمه «ابتر» را براى حضرتش انتخاب کردند. (2)
آنها طبق سنت خود، براى فرزند پسر اهمیت فوق العاده اى قائل بودند، او را تداوم بخش برنامه هاى پدر مى شمردند، بعد از این ماجرا، آنها فکر مى کردند با رحلت پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) برنامه هاى او به خاطر نداشتن فرزند ذکور، تعطیل خواهد شد و خوشحال بودند.
قرآن مجید نازل شد و به طرز اعجازآمیزى در این سوره به آنها پاسخ گفت و خبر داد:
دشمنان او ابتر خواهند بود و برنامه اسلام و قرآن هرگز قطع نخواهد شد، بشارتى که در این سوره داده شده از یکسو ضربه اى بود بر امیدهاى دشمنان اسلام و از سوى دیگر تسلّى خاطرى بود به رسول اللّه(صلى الله علیه وآله وسلم) که بعد از شنیدن این لقب زشت و توطئه دشمنان، قلب پاکش غمگین و مکدّر شده بود. (3)
✍ پی نوشت:
(1). «مجمع البیان»، ذیل آیات مورد بحث؛ «بحار الانوار»، ج 17، ص 203.
(2). پیغمبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) صاحب فرزند ذکور دیگرى به نام «ابراهیم» از «ماریه قبطیه» در «مدینه» در سال هشتم هجرت شد، ولى اتفاقاً او نیز قبل از آن که به دو سالگى برسد چشم از دنیا پوشید و وفات او قلب پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) را آزرد.
(3). گردآوري از کتاب: شان نزول آیات قرآن(برگرفته از تفسیر نمونه)، محمد جعفر امامی، مدرسه الامام علی بن ابی طالب(علیه السلام)، چاپ اول، ص 518.
🎆🌺{کارشناس احکام و مسائل شرعی حجت الاسلام والمسلمین سیدشمس الدین جوانمردی لنگرودی}🌺🎆
eitaa.com/fatemiioon_news