فقه و دو راه پیش رو
یادداشتی به مناسبت سوم اسفند سالروز نگارش #منشور_روحانیت
درباره مطالعات اجتماعی تشیع/فقه
برخلاف دوران قدیم که فتاوای فقها و تغییر و تحول آن مورد توجه زیاد جامعه و نخبگان نبود امروزه فقه زیر ذره بین مطالعات رشته های مختلف دانشگاهی قرار دارد و از جامعه شناسی دین تا مطالعات تشیع و تاریخ فقه و فقها به دقت فتاوا را ملاحظه و ابعاد اجتماعی و تغییر و تحولات آنها را مورد توجه قرار می دهند و براحتی با کشیدن نمودارهای معهود رویکردها و گرایشات هرفقیه و پیشرو و پیرو بودن فتاوایش از منظر کارکردی و قابلیت انطباق با نیازهای جامعه دینی را نمایش میدهند. درست است که میزان انطباق با ادله و قوت و ضعف میزان استدلالهای هرفقیه همچنان منحصر در دانش فقه باقی مانده _و باید هم بماند_ اما آثار و نتایج فتاوا پشت ویترین و زیر ذره بین گذاشته شده و افراد مختلفی درباره آن نظر میدهند.
از منظری این امر شوم و خطرناک است و هرچه زودتر باید دهانها را بست و شبکههای اجتماعی را فیلتر و رشته های مربوطه را تعطیل کرد تا مبادا کسی خلافی به ساحت فقه و فقها حواله کند و خبط و خطایی در بنان و بیانش راه یابد.
لکن از منظر دیگر این قضیه بسی جای خوشوقتی دارد و میتوان و باید از آن بعنوان فرصتی برای ملاحظه بازخورد فتاوا و تعامل با نخبگان جامعه و به اندیشی و اجتهاد در متد اجتهاد و رشد و بالندگی فقه و فقاهت استفاده کرد. باید بازخورد فتاوا را هم مطالعه و ارزیابی کرد و از صحت و فساد درست فهمیدن موضوعات اطمینان حاصل کرد.
دقت کنیم:
در منشور روحانیت حضرت امام می فرماید:
«..زمان و مکان دو عنصر تعیین کننده در اجتهادند. مسأله ای که در قدیم دارای حکمی بوده است به ظاهر همان مسأله در روابط حاکم بر سیاست و اجتماع و اقتصاد یک نظام ممکن است یک حکم جدیدی پیدا کند، بدان معنا که با شناخت دقیق روابط اقتصادی و اجتماعی و سیاسی همان موضوع اول که از نظر ظاهر با قدیم فرقی نکرده است، واقعا موضوع جدیدی شده است که قهرا حکم جدیدی می طلبد. مجتهد باید به مسایل زمان خود احاطه داشته باشد...»
بنظر می رسد شناخت موضوعات اجتماعی و فرهنگی با تحولات و پیچیدگی ها و ظرافت هایی که دارد جز با گشودگی فکری و تعامل با نخبگان رشتههای نام برده و غیر آنها و حتی مردم عادی و به اصطلاح مومنان مکلف که امروزه قلم دارند و گاهی نکات خوبی را به ما منتقل می کنند، به دست نخواهد آمد و اگر علاقهمند بقای فقه و حفظ جایگاه و حرمت آن در میان جامعه هستیم که هستیم باید پیگیر روش دوم باشیم. با احترام🌷
۹۹/۱۲/۳
#فقه
#امام_خمینی
#منشور_روحانیت
#مطالعات_اجتماعی_تشیع
#زمان_مکان
@Menhajalsalehin
حدیث آرزومندی
🔷 از حرمت آهنگ ساعت مچی تا حلال بودن ترانههای بهنام بانی. ✅ در ماشین نشستهام و مشغول شنیدن رادیو
فقه و دو راه پیش رو
یادداشتی به مناسبت سوم اسفند سالروز نگارش #منشور_روحانیت
درباره مطالعات اجتماعی تشیع/فقه
برخلاف دوران قدیم که فتاوای فقها و تغییر و تحول آن مورد توجه زیاد جامعه و نخبگان نبود امروزه فقه زیر ذره بین مطالعات رشته های مختلف دانشگاهی قرار دارد و از جامعه شناسی دین تا مطالعات تشیع و تاریخ فقه و فقها به دقت فتاوا را ملاحظه و ابعاد اجتماعی و تغییر و تحولات آنها را مورد توجه قرار می دهند و براحتی با کشیدن نمودارهای معهود رویکردها و گرایشات هرفقیه و پیشرو و پیرو بودن فتاوایش از منظر کارکردی و قابلیت انطباق با نیازهای جامعه دینی را نمایش میدهند. درست است که میزان انطباق با ادله و قوت و ضعف میزان استدلالهای هرفقیه همچنان منحصر در دانش فقه باقی مانده _و باید هم بماند_ اما آثار و نتایج فتاوا پشت ویترین و زیر ذره بین گذاشته شده و افراد مختلفی درباره آن نظر میدهند.
از منظری این امر شوم و خطرناک است و هرچه زودتر باید دهانها را بست و شبکههای اجتماعی را فیلتر و رشته های مربوطه را تعطیل کرد تا مبادا کسی خلافی به ساحت فقه و فقها حواله کند و خبط و خطایی در بنان و بیانش راه یابد.
لکن از منظر دیگر این قضیه بسی جای خوشوقتی دارد و میتوان و باید از آن بعنوان فرصتی برای ملاحظه بازخورد فتاوا و تعامل با نخبگان جامعه و به اندیشی و اجتهاد در متد اجتهاد و رشد و بالندگی فقه و فقاهت استفاده کرد. باید بازخورد فتاوا را هم مطالعه و ارزیابی کرد و از صحت و فساد درست فهمیدن موضوعات اطمینان حاصل کرد.
دقت کنیم:
در منشور روحانیت حضرت امام می فرماید:
«..زمان و مکان دو عنصر تعیین کننده در اجتهادند. مسأله ای که در قدیم دارای حکمی بوده است به ظاهر همان مسأله در روابط حاکم بر سیاست و اجتماع و اقتصاد یک نظام ممکن است یک حکم جدیدی پیدا کند، بدان معنا که با شناخت دقیق روابط اقتصادی و اجتماعی و سیاسی همان موضوع اول که از نظر ظاهر با قدیم فرقی نکرده است، واقعا موضوع جدیدی شده است که قهرا حکم جدیدی می طلبد. مجتهد باید به مسایل زمان خود احاطه داشته باشد...»
بنظر می رسد شناخت موضوعات اجتماعی و فرهنگی با تحولات و پیچیدگی ها و ظرافت هایی که دارد جز با گشودگی فکری و تعامل با نخبگان رشتههای نام برده و غیر آنها و حتی مردم عادی و به اصطلاح مومنان مکلف که امروزه قلم دارند و گاهی نکات خوبی را به ما منتقل می کنند، به دست نخواهد آمد و اگر علاقهمند بقای فقه و حفظ جایگاه و حرمت آن در میان جامعه هستیم که هستیم باید پیگیر روش دوم باشیم. با احترام🌷
۹۹/۱۲/۳
#فقه
#امام_خمینی
#منشور_روحانیت
#مطالعات_اجتماعی_تشیع
#زمان_مکان
@Menhajalsalehin