السلام علیک یا اباعبدالله ◾ گونه‌شناسی شبهات عاشورایی و رهیافتی برای پاسخ به آن‌ها ـ #بخش_نخست از دو قسمت شنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۰ برابر با شب ششم محرم (14 اوت)، بحثی با عنوان " گونه‌شناسی شبهات عاشورایی و رهیافتی برای پاسخ به آن‌ها " به صورت مجازی در اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا ارائه شد که گزارشی کوتاه از مفاد آن چینن است: مقدمه ـ فراوانی پرسش‌ها و شبهه‌ها حضور مجازی در جمع دانشجویان عزیز عضو اتحادیه انجمنهای اسلامی یادآور جلسات حضوری پرشور با شما دانشجویان بااخلاص، دغدغه‌مند، سخت‌کوش، نکته‌بین و متدین در چند نوبت سفر تبلیغی در سال‌های گذشته است. برای یکایک شما آرزوی تندرستی و کامیابی دارم. در روزگاری که حجم ابهام‌های واقعی و یا غیرواقعی و پرسش‌سازی‌ها و شبهه‌سازی‌های طبیعی و یا مدیریت شده در باره قیام حضرت سید الشهداء علیه السلام بسیار زیاد است، سزاوار است درنگی در باره چگونگی مواجهه با این پدیده داشته باشیم. البته مخاطب اصلی این سخن وعاظ و منبری‌ها و متولیان امور دینی هستند، ولی از آن جا که معمولا انجمن‌های اسلامی به ویژه انجمن‌های اسلامی دانشجویی در خارج از کشور محل مراجعه دانشجویان پرسشگر و محلی مناسب برای این گونه گفت‌وگوهاست، مناسب دیده شد این سخن کوتاه هم به این موضوع اختصاص یابد. شکل‌های گوناگون دسته‌بندی شبهات و پرسش‌ها پرسش‌ها و شبهه‌های عاشورایی از منظرهای مختلف قابل دسته‌بندی است. اگر بر پایه سه مؤلفه مهم انگیزه، تبار و موضوع آن‌ها را دسته‌بندی کنیم، می‌توانیم به چنین گونه‌شناسی برسیم: • پرسش‌ها و شبهه‌های عاشورایی از نظر انگیزه که می‌توان آن‌ها را به دو دسته غرض‌ورزانه و حقیقت‌جویانه تقسیم کرد. • پرسش‌ها و شبهه‌های عاشورایی از نظر تبار علمی که می‌توان آن‌ها را به دو دسته علمی (دارای یک منطق قابل فهم و دفاع در چارچوب یکی از دانش‌ها) و غیر علمی تقسیم کرد. • پرسش‌ها و شبهه‌های عاشورایی از نظر موضوع که به دو دسته ناظر به خود قیام حضرت و ناظر به رفتارهای ما قابل تقسیم است. دو تقسیم‌بندی نخست یعنی تقسیم‌بندی از منظر انگیزه و تبار در حقیقت یک تقسیم‌بندی به خوب و بد است، به این معنی که پرسش و شبهه غرض‌ورزانه بد و فاقد ارزش و پرسش و شبهه حقیقت‌جویانه خوب است، همان طور که پرسش و شبهه غیرعلمی بد و پرسش و شبهه علمی خوب و ارزشمند است. رهیافتی مهم برای پاسخ به پرسش‌ها و شبهه‌های عاشورایی در حالت طبیعی این سخن گزاف نیست که وظیفه متولیان امور دینی نسبت به پرسش‌ها و شبهه‌های حقیقت‌جویانه و علمی، باید یک برخورد ایجابی و همدلانه و همراه با احساس مسؤولیت نسبت به مطرح کننده آن باشد و چه بسا بتوان گفت نسبت به پرسش‌ها و شبهه‌های غرض‌ورزانه چنین وظیفه‌ای متوجه آنها نیست. به عبارت دیگر تفاوت شیوه برخورد ما با این دو دسته متفاوت پرسش‌ها و شبهه‌های عاشورایی کاملا طبیعی و قابل درک است، ولی با توجه به شرایط کنونی فرهنگی و وضعیت دین‌ورزی مردم ونیز تجربه‌های موجود، به نظر می‌رسد سزاوار است این رهیافت تغییر کند و همه ما این وظیفه را بر دوش خود احساس کنیم که تا حد ممکن غرض‌ورزی‌های احتمالی نهفته در پرسش‌ها و شبهه‌ها را نادیده بگیریم و همه آن‌ها را به چشم یک کوشش حقیقت‌جویانه بنگریم. به بیانی دیگر اصل را بر این بگذاریم که در باره قیام سید الشهداء علیه السلام هر چه گفته می‌شود پرسش واقعی است. اگر در شرایط عادی، بین روش پاسخ‌گویی به پرسش (که اغلب حقیقت‌جویانه است) با پاسخ‌گویی به شبهه (که اغلب غرض‌ورزانه است) به دلیل تفاوت پیش‌فرض‌های ما در باره هر یک از این دو، تفاوت وجود دارد، در شرایط کنونی باید چشم بر این تفاوت بست و همه را به چشم پرسش نگریست. در همین چارچوب پیشنهاد می‌شود در باره پرسش‌ها و شبهه‌های ناظر به خود قیام حضرت هم بکوشیم آن را معطوف به فهم و تقریر خودمان از قیام آن حضرت کنیم. اولین و مهمترین پیامد این نگاه که انگیزه پیشنهاد آن هم هست، احترام به مخاطب و یک برخورد همدلانه با او و کوشش برای فهم حداکثری سخنان اوست و این همان چیزی است که باید از آن به عنوان یکی از گمشده‌ها و یا بایسته‌های همیشگی تبلیغ دینی از آن یاد کرد. در پرتو چنین نگاهی بازخوانی متون دینی نیز تفاوت‌هایی پیدا خواهد کرد. ۲۶ مرداد ۱۴۰۰ @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا متن یک‌پارچه گونه‌شناسی شبهات عاشورایی در قالب وُرد @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا متن یک‌پارچه گونه‌شناسی شبهات عاشورایی در قالب پی‌دی‌اف @MohsenAlviri

🏴 السلام علیک یا اباعبدالله الحسین (علیه‌السلام) ✅دانشکده تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار می کند: 🔹ده شب با ده نشست عاشورایی (۱۹ تا ۲۸ مردادماه ۱۴۰۰) 📚موضوع سخنرانی (۲۷ مردادماه): ▫️ امت‌گرایی در نهضت عاشورا؛ چیستی و دلالت‌ها 🔴سخنران : حجت الاسلام و المسلمین دکتر الویری ⏳دهه اول محرم هر روز ساعت ۱۹ 🔴نشست‌ها به زبان فارسی است. ⚫لینک ورود به وبینار دانشکده تاریخ: 🔰🔰🔰🔰 http://el.urd.ac.ir/lms/index.php?option=com_bigbluebutton&view=meetingview&id=353 ⭕رمز ورود به جلسه: ۲۲ ___ @MohsenAlviri

السلام علیک یا ثار الله ◾ امت‌گرایی در نهضت عاشورا؛ چیستی و دلالت‌ها ـ #بخش_نخست از سه قسمت روز چهارشنبه ۲۷ مرداد ۱۴۰۰ برابر با شب عاشورای ۱۴۴۳ ق. بحثی با عنوان "امت‌گرایی در نهضت عاشورا؛ چیستی و دلالت‌ها" در وبینار نشست‌های عاشورائی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی ارائه شد که گزارش فشرده آن چنین است: ... اشهد أنّک قتلت و لم تمت بل برجاء حیاتک حییت قلوب شیعتک وَ بِضِیَاءِ نُورِکَ اهْتَدَى الطَّالِبُونَ إِلَیْکَ‏ ... (زیارت امام حسین علیه السلام در نیمه شعبان) گواهی می‌دهم که تو کشته شدی، اما نمردی؛ بلکه به امید زندگی تو، دل‌های پیروانت زنده شد و در پرتو نور تو خواهندگان به سویت راهنمایی شدند. ضمن تسلیت ایام شهادت سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام، یاد مرحوم استاد مهدی پیشوایی را که به تازگی در پی ابتلا به کرونا به رحمت خدا پیوستند گرامی می‌دارم. امت و امت‌گرایی مراد از امت، همان جامعه اسلامی یعنی جامعه تشکیل شده از مسلمانان با محوریت و پیشوایی پیامبر است. این جامعه که پیامبر آن را در بدو ورود به مدینه بنیان نهادند، همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد، با این تفاوت که محوریت پیامبر پس از رحلت ایشان جنبه معنوی یافته است. انسجام و یک‌پارچگی سیاسی این جامعه نیز با روی کار آمدن عباسیان و جدا شدن منطقه اندلس از سلطه دولت مرکزی آسیب دید و پس از آن تا به امروز، جهان اسلام به صورت یکپارچه تابع یک دولت مرکزی واحد نبوده است، ولی وحدت معنوی جهان اسلام با محوریت پیامبر و قرآن و کعبه همچنان پا بر جاست. امت‌گرایی در گفتار یعنی توجه به این که نهضت سیدالشهداء علیه السلام در ظرفی به نام امت اسلامی به وقوع پیوست و رعایت مصالح و مفاسد این جامعه بزرگ بر این نهضت اثرگذار بوده است. واکاوی امت‌گرایی در نهضت امام حسین علیه السلام یعنی توجه کردن به پیام‌های این نهضت فراتر از یک مذهب یا مکتب یا جریان خاص فقهی، کلامی و سیاسی و اجتماعی خاص و برجسته ساختن پیام‌هایی که همه آحاد و گروه‌های موجود در امت اسلامی را مخاطب قرار می‌دهد. رابطه امت‌گرایی با دیگر لایه‌های هم‌گرایی در نهضت عاشورا اگر از منظر باورهای دینی به نهضت عاشورا نگریسته شود، چهار لایه برای پیام‌های آن می‌توان در نظر گرفت: • لایه پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام، به این معنی که نهضت عاشورا دارای پیام‌هایی ویژه شیعیان و پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام است و رعایت مصالح و مفاسد جامعه شیعی در نهضت عاشورا اثرگذار بوده است و در نتیجه نهضت عاشورا از ظرفیت ایجاد هم‌گرایی بین پیروان اهل بیت علیهم السلام برخوردار است. • لایه امت اسلامی، به این معنی که نهضت عاشورا دارای پیام‌هایی ویژه همه آحاد و گروه‌های امت اسلامی است و رعایت مصالح و مفاسد امت در این نهضت اثرگذار بوده است، و در نتیجه نهضت عاشورا از ظرفیت ایجاد هم‌گرایی در سطح امت اسلامی برخوردار است. • لایه بین الادیانی، به این معنی که نهضت عاشورا فراتر از امت اسلامی، برای پیروان ادیان آسمانی دارای پیام است و در نتیجه این نهضت دارای ظرفیت ایجاد هم‌گرایی دینی در بین پیروان ادیان آسمانی هم هست. • لایه فرادینی، به این معنی که نهضت عاشورا حتی برای کسانی که به یک دین آسمانی باور ندارند، ولی از جوهره انسانیت برخورداند دارای پیام است، و در نتیجه این نهضت دارای ظرفیت ایجاد هم‌گرایی بین همه انسان‌ها فراتر از دین و آیین آن‌ها هم هست. تأکید بر امت‌گرایی که در پیوند با دومین لایه از چهار لایه‌ای است که ذکر شد، به معنای نادیده گرفتن دیگر لایه‌ها نیست؛ بلکه برای تأکید بر توجه به این بُعد و لایه در کنار دیگر ابعاد و لایه‌هاست. درک جامع پیام‌های دینی نهضت عاشورا در گروه توجه هم‌زمان به این لایه‌هاست. توجه به هر یک از این لایه‌ها نباید به گونه‌ای باشد که با دیگر لایه‌ها ناسازگار باشد. به عنوان مثال اگر پیام‌های درون شیعی این نهضت به گونه‌ای فهم شود که در تضاد و تغایر با پیام‌های معطوف به امت باشد می‌توان درستی فهم خود را زیر سوال برد. ۲۸ مرداد ۱۴۰۰ @MohsenAlviri

◾ امت‌گرایی در نهضت عاشورا؛ چیستی و دلالت‌ها ـ #بخش_دوم از سه قسمت قلمرو بحث سال گذشته در بحثی با عنوان "بازتاب تاریخ پیش از اسلام در متون دینی مربوط به امام حسین علیه السلام" به مسأله هم‌گرایی دینی پرداخته شد و طی آن به استناد اشارات امام حسین علیه السلام و یا اشارات موجود در زیارت‌نامه‌ها و کلیدواژه‌هایی مانند وارث انبیاء بودن و وارث تورات و انجیل و زبور بودن امام حسین علیه السلام ظرفیت‌های بین الادیانی این نهضت (لایه سوم از چهار لایه مورد اشاره) مورد بررسی قرار گرفت و اینک لایه دوم که مربوط به امت اسلامی است مورد بررسی قرار می‌گیرد. اطلاعات مربوط به نهضت امام حسین علیه السلام را می‌توان از منابع مختلفی مانند: سخنان آن حضرت، روایات مربوط به فضایل و مناقب و مصائب، زیارت‌نامه‌ها و انبوه گزاره‌های تاریخی مربوط به رویدادهای پیش، حین و پس از عاشورا می‌توان به دست آورد. واکاوی این منابع مکمل یکدیگر هستند و در یک بررسی دقیق تاریخی نباید از هیچ یک از آن‌ها چشم پوشید، ولی بحثی که در این‌جا ارائه می‌شود تنها بر پایه پاره‌ای از سخنان خود آن حضرت است و از دیگر منابع و نیز از تحلیل‌های تاریخی در آن بهره برده نشده است. نمونه سخنان امام حسین علی السلام در باره پیوند نهضت عاشورا با امت اسلامی نمونه اول ـ اصلاح‌خواهی در امت پیامبر صلی الله علیه و آله امام حسین علیه السلام در آستانه ترک مدینه وصیت‌نامه‌ای برای برادر ناتنی خود یعنی محمد بن حنفیه نوشتند و در بخشی از آن به صراحت انگیزه قیام خویش را اینگونه بیان کردند: و أنّى لم أخرج أشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و إنمّا خرجت لطلب الاصلاح فى أمّة جدّى صلّى اللّه عليه و آله ... (مسند الامام الشهید علیه السلام، ج ۱، ص ۲۷۴) ... همانا من از نه سر سرکشی و خوش‌گذرانی برخاسته‌ام و نه برای نابسامان کردن جامعه و ستمگری، بلکه من تنها برای اصلاح‌خواهی در امت جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله برخاسته‌ام... در این عبارت امام حسین علیه السلام به روشنی دامنه اصلاح‌خواهی خود را امت اسلامی ذکر کرده است. نمونه دوم ـ ضرورت پرهیز از چنددستگی در جامعه در بخشی از نامه‌ مشترکی که امام حسین علیه السلام در ایام اقامت در مکه برای پنج تن از سران طوائف ساکن بصره نوشتند، چنین فرمودند: اما بعد، فان الله اصطفى محمدا ص على خلقه، و اكرمه بنبوته، و اختاره لرسالته، ثم قبضه الله اليه و قد نصح لعباده، و بلغ ما ارسل به ص، و كنا اهله و أولياءه و اوصياءه و ورثته و أحق الناس بمقامه في الناس، فاستاثر علينا قومنا بذلك، فرضينا و كرهنا الفرقة، و أحببنا العافيه ... (طبری، ج ۵، ص ۳۵۸) همانا خداوند محمد صلی الله علیه و آله را بر مردمان برانگیخت، و او را با پیامبری گرامی داشت و او را برای رساندن پیام خویش برگزید و سپس او را به نزد خویش برد در حالی که پیامبر برای بندگان خدا خیر خواسته و آن چه را که وظیفه رساندن آن را داشت، رسانده بود و ما بودیم که خاندان و اولیاء و اوصیاء و میراث‌بران او و شایسته‌ترین مردمان برای دست یافتن به جایگاه او بودیم، ولی قوم و قبیله ما خود را برتر نهادند و آن جایگاه را ویژه خود ساختند، ما نیز در حالی که از چند دستگی ناخشنود بودیم و بهروزی را دوست داشتیم، بدان رضایت دادیم... امام علیه السلام در این نامه که به منظور تببین حرکت خود نوشته‌اند به صراحت از این که چنددستگی بین امت اسلامی نقطه بازدارنده اهل بیت علیهم السلام از پیگیری و مطالبه حق خود بوده است سخن گفته‌اند. بی هیچ سخنی، این چنددستگی در مقیاس امت اسلامی قابل تصور است. ۲۸ مرداد ۱۴۰۰ @MohsenAlviri

◾ امت‌گرایی در نهضت عاشورا؛ چیستی و دلالت‌ها ـ #بخش_سوم از سه قسمت نمونه سوم ـ آشکار ساختن سامان سرزمین‌های اسلامی امام حسین علیه السلام در یک سخنرانی مبسوط که شاید در آستانه ترک مکه در مِنی ایراد کرده‌اند، و در آن با رویکردی هم‌گرایانه، بیش از پانزده بار به پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله به عنوان یک مرجع فکری و دینی مشترک بین همه مسلمانان اشاره کرده‌اند، در یکی از فرازهای پایانی این سخنرانی، با تضمین سخنی از امیرالمؤمنین علی علیه السلام (در خطبه ۱۳۲) در باره نهضت خویش چنین گفته‌اند: اللّهم إنّك تعلم أنّه لم يكن الذي كان [منّا] تنافسا في سلطان و لا التماس شي‏ء من فضول الحطام، و لكن لنردّ المعالم من دينك و نظهر الإصلاح في بلادك، و يأمن‏ المظلوم من عبادك‏ و يعمل بفرائضك و سنّتك و أحكامك‏.... (المعیار و الموازنه، اسکافی (۲۴۰ ق.)، صص ۲۷۴ ـ ۲۷۹) ... خدایا تو می‌دانی که آن چه از سوی ما بود، نه یک کوشش رقابت‌آمیز برای به دست گرفتن قدرت و نه خواستن چیزی هر چند ناچیز از این دنیا بوده است، بلکه برای این بود که نشانه‌های دین تو را بازگردانیم و در سرزمین‌های تو، به سامان رساندن را آشکار سازیم تا بندگان ستمدیده‌ات امنیت یابند و به واجبات و مستحبات و بایدها و نبایدهای تو عمل شود... با توجه به قرائن پیش و پس از این عبارت، روشن است .که مراد از بلادک در این عبارت، همان سرزمین‌های اسلامی است و لذا این عبارت نیز نشان‌گر توجه امام علیه السلام به همه مسلمانان و سرزمین‌هایی است که مسلمانان در آن می‌زیند. جمع‌بندی بر پایه نمونه‌هایی که ذکر شد، به آسانی می‌توان پذیرفت توجه به امت و در نظر گرفتن مصالح و مفاسد امت اسلامی یکی از مؤلفه‌های اثرگذار بر تصمیم امام حسین علیه السلام بوده است. بنا بر این تبیین نهضت عاشورا و یا تعظیم شعائر حسینی به گونه‌ای که تنها برای مخاطبانی در جوامع شیعی جاذبه داشته باشد، و نیازها و مصالح امت اسلامی را در نظر نگیرد، یک اقدام تقلیل‌گرایانه نسبت به آرمان‌ها و پیام‌های عاشورا و جفا در حق این نهضت به شمار می‌رود. سوگ‌مندانه این آسیب در دو سه دهه اخیر به صورت نگران‌کننده و فزاینده‌ای در مجالس عزای حسین علیه السلام به چشم می‌خورد. زنده شدن و زنده ماندن دل شیعیان و فراهم آوردن امکان بهره‌مندی حق‌جویان از پرتوهای نورانی نهضت امام حسین علیه السلام که در بخشی از زیارت‌نامه حضرت در نیمه شعبان به آن اشاره شده است، در گروی تقویت نگاه امت‌محور و رویکردی امت‌گراست. نگاه امت‌گرا یعنی پذیرفتن واقعیتی گریزناپذیر به نام تنوع و تعدد اندیشه‌ها و جریان‌ها در جهان اسلام و پاس‌داشت نهضت امام حسین علیه السلام به گونه‌ای که همه اجزای این واقعیت متکثر و متنوع بتوانند از آن بهره‌مند باشند. چنین نگاه و رویکردی است که می‌تواند تعظیم شعائر حسینی را مایه پیوند و همبستگی شیعیان با امت اسلامی قرار دهد. ۲۸ مرداد ۱۴۰۰ @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا متن یک‌پارچه امت‌گرایی در نهضت عاشورا در قالب وُرد @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا متن یک‌پارچه امت‌گرایی در نهضت عاشورا در قالب پی‌دی‌اف @MohsenAlviri

🔹 پیام تسلیت صد و بیست استاد، دانشمند و فاضل حوزه و دانشگاه به مناسبت درگذشت مرحوم حاج سید محمود مرتضوی درچه خدمت استاد حوزه اصفهان فاضل ارجمند جناب آقای حاج حسن مظاهری بسم الله الرحمن الرحیم دانشور ارجمند و فاضل گرامی جناب آقای حاج محمد حسن مظاهری (دام فضله)، بعد السلام، وصول خبر وفات ابوالزوجه‌ی محترمتان، شریف نبیل جلیل، جناب آقای سید محمود مرتضوی درچه‌، در این روزهای سیاهپوش و ایام سوگوار به تعزیت سالار شهیدان علیه السلام، مایه‌ی مزید اندوه و تاثر شد این ضایعه‌ی اسف انگیز را به بیت رفیع حضرت آیة الله العظمی مظاهری و بیت آن مرحوم و حضرتعالی تسلیت عرض می‌کنیم. خداوند آن فقید را بیامرزاد و بر سر خوان کرم سیدالشهدا علیه السلام و یاران گرامی‌اش میهمان کناد و جمیع بازماندگان داغدیده را صبر و اجر دهاد! طول عمر و تسلی خاطر شما را به دعا از خداوند مهربان خواهانیم. جعله الله فی بحبوحة رحمته و جنانه مسعود آذربايجانی، سیدمحمدرضا آقامیری، علی ابراهیمی، سیدمحمد صادق ابطحی، سیدمهدی ابطحی، رحمت الله اروجی، مهدی اژه‌ای، محمد اسفندیاری، محمد اعتزازیان، رمضان افشار، حمید الهی‌دوست، محسن الويری، علیرضا امینی، ناصرالدين انصاری، عبدالرضا ایزدپناه، رضا باطنی، مهدی باقری سیانی، رضابرنجكار، علی بنایی، غلامرضا بهرامی، سیدحسین بهشتی‌نژاد، حسن پاک‌نژاد، حسن پویا، محمود تقی‌زاده داوری، غلامرضا تمنائی، مصطفی جعفرپیشه، محمد جعفری، رسول جعفریان، سیدنورالدین جعفریان، محسن جلالی، مجید جلالی، محمودرضا جمشيدی، جویا جهانبخش، محمدعلی چلونگر، ابوالفضل حافظيان، مصطفی حسناتی، سیدمحمدرضا حسینی جلالی، مهدی خاموشی، عبدالامیر خطاط، مهدی دانشمند، محمدحسین درایتی، هادی ربانی، محمد رحمانی نيشابوری، محمدحسین ریاحی، احمد زادهوش، محمد زاهد، علی زاهدپور، احمد سالک، عليرضا سبحانی، محمدتقی سبحانی، محمدرضا ستوده‌نیا، سیدمحمدحسین سجاد، سیداحمد سجادی جزی، علی‌ سیل‌آبادی، نصرالله شاملی، سیدعلی شبیری، مرتضی شرکت، سیدکاظم شمس، علی شيروانی، حسن صافی گلپایگانی، سیدعباس صالحی، محمدرضا صالحیان، علی صدرائی‌خوئی، حسن طارمی، علیرضا طالب‌پور، محمدكاظم طباطبايی‌نژاد، سیدمحمود طباطبایی‌نژاد، سیدیوسف طباطبائی‌نژاد، عباس ظهيری، احمد عابدی، عبدالجواد عبدالهی، احمد عبدالهی‌نژاد، حمید عطائی نظری، سيدمحمود علوی، سیدعلی عماد، احمد فعال، محمدهادی فلاح‌زاده، محمدحسین فلاح‌زاده، سیدمحسن قائم‌فرد، سيدعلی قاضی‌عسكر، محمد قطبی، علی کرباسی‌زاده، کریم کشکولی، مجتبی کلباسی، احمد مبلغی، جواد محقق‌، صادق محمودی، علی مختاری، رضا مختاری، علی‌اكبر مسعودی خمينی، عبد الهادی مسعودی خمينی، حیدر مصلحی، سیدمحسن مطهری، محسن مظاهری، رمضانعلی معتمدی، محمدمهدی معراجی، مسعود مكارم، سیدابراهیم ملکی، اصغر منتظرالقائم، علیرضا منتظرالقائم، سیدعلی موسوی گرمارودی، مهدی مهریزی، سید ابوالحسن مهدوی، محمدعلی مهدوی‌راد، علی‌اكبر مهدی‌پور، محمدعلی ميرزایی، سیدجواد میرمحمدصادقی، حامد ناجی، احمد ناصری، محمدرضا نايينی، هادی نجفی، حسین‌علی نقده‌دوزان، محمد نقدی، حمیدرضا نوربخش، محمدجواد نورمحمدی، عبدالرسول نیلفروشان، مهدی نیلی‌پور، علی ورسه‌ای، مجید هادی‌زاده. ۳۰ مرداد ۱۴۰۰ @MohsenAlviri

🔸 سنت‌شناسِ علوی‌اندیش پیام تسلیت جمعی از علما، فضلایِ حوزه های علمیه و شخصیت های فرهنگی، به مناسبت درگذشت علامه محمدرضاحکیمی باسمه تعالی «السلام علی مولانا صاحب الزمان» «عجل الله تعالی فرجه الشریف» «اعیانهم مفقوده، وامثالهم فی القلوب موجوده» سنت‌شناسِ پیراسته‌جانِ علوی‌اندیش، واز گرامی‌ترین و نیک‌اندیش‌ترین شیفتگان معارف قرآنی، نبوی و وَلَوی، علامه محمدرضا حکیمی به عالم دیگرپر کشید و آسمانی شد. آن عزیز - که بی‌گمان قافله‌هایی از دل‌های دردمند با آرمان‌های بلند همراه اوست - از آغازین روزهایی که نوشت تا روزگاران پایانیِ عمرِ سرشار از اقدام و آگاهی‌اش از «معارف ناب ثقلین» گفت و موسوعه گرانسنگ «الحیاة» را نگاشت و با آن معارف آفتابگون و آموزه‌های سپیده‌گشا زندگی کرد و با سوز و گداز و داغ و دریغ از روزی که «جهشهای علوی و ولایت مداران علوی» را سرود تا روزگارانی که از «بعثت غدیر، عاشورا و مهدی» سخن گفت و دردمندان اندیشناک عدالت و آگاهی و صلاحِ جامعه را به ایستادن آگاهانه بر آستانۀ «خورشید مغرب» فراخواند، یکسر برای هدایت و راهیابی نسل‌ها در عصرها نوشت و در رسیدن به آرمان‌های والا، چهره‌های منور «مرزبانان حماسه» جاوید را نمایاند و برای انسان‌ها و انسانیت‌ها از «مرام جاودانۀ قرآنی»، «کلام جاودانۀ علوی» و «قیام جاودانۀ حسینی» و خطبه‌های بیداری‌آفرین و خورشیدسان فاطمی سخن گفت و «اعماق جلیل» آنها را در پیش دیدها گذاشت. فقدان تأسف‌بار این عالمِ عاملِ بسیاردان، دنیاگریزِ معادباور، راست‌خویِ استوارکار و شیدا و شیفتۀ «معارف ثقلین» را به جامعۀ دانش و دانشوری و برادر بزرگوارشان تسلیت می‌گوییم و برای روح منور آن عزیز، غفران و رضوان وحشر با اولیاءالهی مسئلت می‌کنیم و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل. و سلام علیه یوم ولد و یوم مات و یوم یبعث حیّاً مسعود آذربايجانی، عبد الرحيم اباذری، علی ابراهیمی، رضا استادی، محمد اسفندیاری، محسن الويری، حمید الهی دوست، عليرضا امينی، ناصر الدين انصاری، هادي انصاری، عبد الرضا ايزد پناه، محمد بركت، رضا برنجكار، سید حسین بهشتی نژاد، محسن پرويز، حميد پارسانيا، حسن پویا، محمود تقی زاده داوری، رسول جعفريان، محمد جعفری، محمد جعفری گيلانی، سید نورالدین جعفریان، محمود رضا جمشيدی، محسن جوادی، مرتضی جوادی آملی، جویا جهانبخش، محمدعلی چلونگر، سيد فريد حاج سيد جوادی، عبدالله حاجی‌صادقی، ابوالفضل حافظيان، سيدمحمدرضا حسينی جلالی، محسن حيدری، سید مهدی خاموشی، عبدالحسين خسروپناه، عبدالامیر خطاط، سيد حسن ربانی، محمدکاظم رحمان ستایش، حسين رحيميان، ناصر رفيعی، علی اکبر زمانی نژاد، عليرضا سبحانی، محمدتقی سبحانی، محمدرضا ستوده‌نیا، سیدمحمدحسین سجاد، سیداحمد سجادی جزی، نصرالله شاملی، حميد رضا شريعتمداری، محمود شريفی اقدم، سيدمحمدكاظم شمس، محمد حسن صافی گلپایگانی، سيدعباس صالحی، حسن طارمی راد، عبد الحسين طالعی، سیدمحمد طباطبایی یزدی، سيدمحمدكاظم طباطبايي نژاد، سیدیوسف طباطبائی‌نژاد، عباس ظهيری، احمد عابدی، مسعود عالی، سيد محمدجعفرمرتضی العاملی، ابوالقاسم علیدوست، سيد محمود علوی، سیدمهدی علی زاده موسوی، سيدعلی عماد، محمدعندليب همدانی، مهدی غروی قوچانی، محمد هادی فلاح زاده، محمد حسين فلاح زاده، سيدعلی قاضي عسكر، محسن كافی، کریم کشکولی، مجتبی کلباسی، محمود لطيفی، نجف لكزايی، احمد کلباسی، احمد مبلغی، جواد محدثی، علی مختاری، رضا مختاری، عبد الهادی مسعودی، علی اكبر مسعودی خمينی، حیدر مصلحی، محمد حسن مظاهری، محمد محمدی ری شهری، مسعود مكارم، سيدعلی موسوی گرمارودی، محسن مهاجرنيا، سید ابوالحسن مهدوی، محمدعلی مهدوی راد، محمدحسن مهدوی مهر، مهدی مهريزی، محمدعلی ميرزايی، حامد ناجی، احمد ناصری، هادی نجفی، احمد نجمی، سيد محمد حسين نسابه، حسن آقا نظری، علي نظری منفرد، سید محمد نقیب، علي نكونام گلپايگانی، سيد عبدالفتاح نواب، محمدجواد نورمحمدی، هاشم نيازی، مهدی نیلی‌پور، احمد واعظی، علی ورسه‌ای، مجید هادی‌زاده، محمدرضا يوسفی. https://b2n.ir/f56043 ۲ شهریور ۱۴۰۰ @MohsenAlviri

🔹 برگزاری جلسه دفاع از رساله دکتری روز شنبه ۶ شهریور ۱۴۰۰ جلسه دفاع از رساله دکتری آقای احمد الهاتف المفرجی در رشته تشیع اثنی‌عشری دانشکده شیعه‌شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی با عنوان " الإتجاه التقريبي للإمام الصادق ع في التعامل الإجتماعي بين الإمامية وغير الشيعة من المسلمين في الكوفة (دراسة تحليلية)" (بررسی تحلیلی رویکرد همگرایانه امام صادق علیه السلام در تعاملات اجتماعی امامیه با دیگر مسلمانان در کوفه) برگزار شد. راهنمایی این رساله بر عهده آقایان دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی و دکتر علی آقانوری و مشاوره آن بر عهده بنده بود. پیش از این هم بارها نام آقای احمد الهاتف در یادداشت‌های این کانال آمده است. ایشان چهار سال پیش برای گذراندن دوره کارشناسی ارشد خود در جامعه المصطفی به ایران آمدند و با وجود فعالیت‌های علمی در ایران و عراق و فعالیت‌های اجتماعی در عراق و چندین نوبت سفر توانسته‌اند طی چهار سال هم دوره کارشناسی ارشد و هم دوره دکتری را با موفقیت بالا به پایان برسانند و همزمان زبان فارسی را هم به گونه‌ای فرابگیرند که اکنون به خوبی به فارسی سخن بگویند. رساله دکتری آقای احمد الهاتف در ۶۱۹ صفحه (۱۶۲۷۰۷ کلمه) به اتفاق نظر داوران یک رساله ممتاز و بسیار عالی بود. آقای احمد الهاتف که محور اصلی پژوهش‌هایشان تاریخ اجتماعی است، خود نیز پیش از این نمونه عالی یک دانشجوی متدین، با اخلاق، سخت‌کوش، فهیم، موقع‌شناس، دقیق و خوش‌ذوق بودند و اکنون امید می‌رود با همین ویژگی‌ها در کسوت یک استاد در دانشگاه‌ها به خدمت بپردازند. چکیده رساله ایشان چنین است: هذا البحث يرتكز على فهم الواقع التاريخي المرتبط بتعامل الشيعة الإمامية مع غير الشيعة من المسلمين ويركز على مدة إمامة الإمام الصادق ع في الكوفة والموقف التقريبي له، والتعامل الإجتماعي هذا له عدة أبعاد يدور البحث هنا عن بُعده على المستوى العاطفي والذي نقصد به ما يدور في القلب والذهن تجاه المخالفين في المذهب وما يترتب على ذلك من تفاصيل، كما يدور بُعده الآخر حول التعامل على مستوى العادات الإجتماعية فيما يتعلق بالمسائل النسبية والسببية، كما يدور بُعده الأخير حول التعامل على مستوى الإشتراك في المراسيم والمناسك الدينية والتي لها وجه اجتماعي. وبما أن هذا البحث يعد وسطياً بين علوم مختلفة فإن المنهج المتبع هنا سيكون وسطياً بين ما نستفيد منه من العلوم المختلفة ولكن التركيز فيه يكون بالإستناد على المنهج التاريخي وبمستواه التحليلي فيما يحتمل التحليل فيه والوصف في المواطن التي لا تحتمل ذلك، كما يستفاد هنا من منهج التاريخ الإجتماعي بصورة خاصة أكثر من غيره، وأما تدوين البحث بشكل عملي فقد ذُكرت في منهج البحث. وأما عن نتائج البحث فإن أبرزها تأثر التعامل الإجتماعي بعدة جوانب وهي التعاليم الإسلامية وخصوصيات الحياة العربية القبلية قبل الإسلام واحتكاكهم مع الأمم الأخرى، ويمكن القول بأن موقف الإمام الصادق ع تجاه التعامل المقصود كان تقريبياً ولو على مستوى التقريب الإجتماعي، كما أن بعض مواقف الإمام الصادق ع تجاه مسائل التعامل تلك تعد ردود أفعال أي بعد بروز المشكلة أو الظاهرة الخاصة بالتعامل الإجتماعي وبعضها يكون سابقاً وتحذيرياً، كما أن الكثير من مسائل التعامل الإجتماعي بين أتباع المذاهب المختلفة ومنهم الإمامية وغير الشيعة من المسلمين كانت تسير في القرن الأول بصورة طبيعية ثم أخذت تسير تدريجياً نحو التمايز الإجتماعي في نهايات الأول وبدايات الثاني حتى زمان بحثنا الذي تبلور فيه التمايز بشكل ملحوظ، وأخيراً فإننا نجد بأن تعاليمه ع فيما يرتبط بالتعامل الإجتماعي لم تطبق جميعها وعند جميع شيعته ولو طبقت لكانت الأمور أفضل مما جرت آنذاك. ۷ شهریور ۱۴۰۰ @MohsenAlviri