◽️چگونه بحث سیاسی کنیم؟ (۷) اولی- ما یه فامیل داریم توی نظنز کار می کنه و از مهندس های رده بالا هم هست، میگه اصلا ما به فناوری هسته ای دست پیدا نکردم؛ میگه همه اش مال روسیه است!! دومی- اتفاقا ما یه فامیل داریم توی نطنز و فردو کار می کنه و میگه چیزی که ما بهش رسیدیم خیلی بالاتر از آن است که رسانه ای شده!! نظرتان درباره استدلال «یه فامیل داریم میگه...» چیست؟ خدا را شکر! همه توی همه قسمت‌های کلیدی نظام یک فامیل دارند که مطالب مورد نیاز آنها را هم می‌گوید! «فامیل»ها علاوه بر پست‌های کلیدی و غیر کلیدی در کشورهای خارجی هم حضور پررنگی دارند و هر کدام از محاسن و مناقب خارجه مطالبی دارند که نگو! البته بالعکس‌اش هم در موارد نادری صادق است. اما از نظر منطقی این استدلال چقدر ارزش دارد؟ فی الجمله می توانیم بگوییم «رجوع به متخصص» ارزش اثباتی دارد و بخش زیادی از گزاره‌های که پذیرفته‌ایم چه در زمینه موضوعات دینی و فقهی و چه در زمینه مسائل علمی و صنعتی از باب رجوع به متخصص است. حتی برخی از گزاره‌ها در اختیار عموم متخصصان هم نیست مثل آزمایش‌های گران‌قمیت یا دارای فناوری بالا که متخصصان معدودی در دنیا می‌توانند آن را بررسی تجربی کنند و سایرین به استناد ایشان مطلب را تأیید می کنند. 🔸لکن «رجوع به متخصص» چند ویژگی باید داشته باشد تا استدلال معتبری گردد: ۱. ارجاع به متخصص مجهول فاقد ارزش منطقی است، «فامیل ما می‌گوید» برای مخاطب همان قدر بی ارزش است که یک ادعا بدون دلیل ارائه گردد. البته در صورتی که شما نزد مخاطب مورد قبول باشید از باب اعتماد به شما و میزان اعتمادی که دارد منطقی است که سخن «فامیل» شما را بپذیرد. اما آیا اعتمادش به شما هم منطقی است؟ ۲. گاهی متخصص‌ها هر دو راست می گویند و متخصص هم هستند اما میزان دسترسی آنها به واقعیت یکسان نیست، مثل «فامیل»های دو نفر بالا که ممکن است به دلیل سطح دسترسی «محرمانه» و «سری» و «فوق سری» بعضی اسرار را بدانند و برخی را ندانند. ۳. یکی از ویژگی‌های مهم متخصص آن است که گرفتار پلیدی‌های اخلاقی مثل دروغ، منفعت طلبی شخصی و امثال آن نباشد. به تعبیر علمای اخلاق «عادل» باشد. البته لزومی ندارد عدالت فقهی داشته باشد، همین مقدار که انگیزه‌های منحرفی برای دگرگون کردن واقعیت نداشته باشد و کاشفیت از واقع داشته باشد کافی است. ۴. ویژگی دیگر «رجوع به متخصص» آن است که متخصصان دیگر او را تکذیب نکنند؛ منظور از تکذیب، کذب اخلاقی نیست بلکه کذب منطقی مقصود است. در تعارض متخصصان کار به اندازه‌ای پیچیده می‌شود که بر غیر متخصصان حیرت و سرگردانی می افزاید. در این صورت باید راه دیگری را برگزید. درباره قضیه انتقال آب از کارون به اصفهان و قم هر دو نوع متخصص وجود دارد، هم کسانی که می‌گویند دروغ است و هم کسانی که آن را مسلم و قطعی می دانند. 🔸خلاصه این که در فضای بحثهای سیاسی امروز آن قدر این مسأله تکرار شده که تقریبا حالت لوث مانندی پیدا کرده و اصلا نمی توان به سخن کسی اعتماد کرد. به نظرم بهترین راه بحث سیاسی روش تحلیلی است، راه رجوع به متخصص به دلیل استفاده بی معنا و بی حد تا اندازه زیادی مسدود شده است. @elmetawhid #بحث_سیاسی #سواد_رسانه‌_ای