🔆#انصاف:
✨یکی از خصال پسندیده ای که تقویت آن، مایه فرار از ثروت اندوزی می باشد عبارت است از انصاف پیشگی.
🌱انصاف، همان عدالت پیشگی است؛ صاحب نظران، انصاف را به عدالت، برابری رفتار عادلانه و برخورد منصفانه، تعبیر کرده اند.(1)
🍃در «المعجم الوسیط» ذیل کلمه «نَصِفَ» آمده است: «أنصف الشیء: أنتصف، أنصف فلان: عدل».(2)
🌱دکتر معین، انصاف را، داد دادن، عدل کردن، حق دادن، #راستی_کردن، #صداقت نمودن و نیز، عدل، داد و عدالت معنی کرده است.(3)
🔅امیرمؤمنان علیه السلام ذیل تفسیر آیه: «ان اللّه یأمر بالعدل و الأحسان» فرمود:
العدل: الانصاف والاحسان: التفضل.(4) انصاف از مکارم الاخلاق
«أخبرنی عن مکارم الأخلاق، فقال صلی الله علیه و آله: لالعفو عمّن ظلمک وصلة من قطعک و إعطاء من حرمک و قول الحقّ و لو علی نفسک»:(5)
✨✨مردی خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله رسید و گفت: مرا از مکارم اخلاق آگاه کن، حضرت فرمود: مکارم اخلاق عبارت است از:
🌼1 - عفو کردن از تقصیر کسی که به تو ستم کرده است.
🌼2- پیوند و رفت و آمد با کسی که از تو بریده است.
🌼3 - بخشش به کسی که تو را محروم کرده است.
🌼4 - حقگویی گرچه به ضرر تو باشد.
همچنین آن حضرت فرمود: «من واسی الفقیر وأنصف الناس من نفسه فذلک المؤمن حقّا»:(6) کسی که با فقیر (مواسات را از نظر دور ندارد) و همدردی کند و درباره مردم با انصاف باشد مؤمن واقعی است.
چنانکه امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «... من ینصف الناس من نفسه لم یزده اللّه إلاّ عزّا»:(7) ... هرکس با مردم با انصاف رفتار کند خداوند متعال بر عزتش بیفزاید.
در کلامی از امام صادق علیه السلام آمده است: «سید الاعمال ثلاثة: إنصاف الناس من نفسک حتی لا ترضی بشیء إلاّ رضیت لهم مثله و مواساتک الأخ فی المال و ذکر اللّه علی کل حال لیس سبحان اللّه والحمد للّه و لا اله الا اللّه
واللّه اکبر فقط ولکن إذا ورد علیک شیء أمر اللّه عزوجل به أخذت به أو إذا ورد علیک شی ء نهی اللّه عز و جل عنه ترکته»:(8)
بالاترین اعمال سه چیز است:
1 - رعایت انصاف نسبت به مردم تا آنجا که هرچه برای خود دوست داری برای آنان نیز دوست بداری.
2 - مواسات با برادرت در مال.
3 - یاد خدا در هر حال.
سپس فرمود]: یاد خدا تنها گفتن سبحان اللّه... نیست؛ بلکه مقصود این است که اوامر خدا را اطاعت کنی و از نواهی او اجتناب ورزی.
📚 اقتصاد خانواده: اخلاق معیشتی در قرآن و سنت/ محمد شفیعی مازندرانی.ص: 68
1- . ر.ک: فرهنگ معاصر، انصاف، ص 694.
2- . ر.ک: المعجم الوسیط، ماده نصف.
3- . فرهنگ معین، ماده انصاف.
4- . نهج البلاغه، حکمت، شماره 231؛ آیه 9 سوره نحل.
5- . وسائل الشیعه، ج 15، ص 199، ح 20272.
6- . خصال، ج1، ص 87، حدیث 42.
7- . اصول کافی، ج 2، ص 144، حدیث 4.
8- . همان، حدیث 3؛ خصال صدوق، ج 1، ص 140 با اندک تفاوتی.
🔶 @Nahj_Et